Se keskij tlakamej kinchikoitaj siuamej pampa ipan ininaltepe moiljuiaj siuamej amo tlauel ininpati. Toikni Hans katli tepaxaloua chijchikuasej metstli ipan Bolivia, kiijtoua: “Ipan se keskij altepemej tlakamej tlauel moueyimatij pampa kiampa kiniskaltijkej. Uan moiljuiaj san inijuantij tlauel ininpati. Yeka amo kinpatiitaj yon kintlepanitaj siuamej”. Shengxian se ueuejtlakatl tlen Taiwán, kiijtoua: “Kampa niitstok tlakamej moiljuiaj siuamej amo kinamiki kiijtosej tlen moiljuiaj, uan tlaj se tlakatl kitlakakilis o kiijtos tlen se siuatl moiljuia, nopa sekinok tlakamej ayokmo kitlepanitaj”. Uan sekinok tlakamej kinextiaj amo kintlepanitaj siuamej pampa kinpinajtiaj.

Maske kiampa kiiskaltijkej, se tlakatl uelis kipatlas kej moiljuia uan peuas kinpatiitas siuamej (Efes. 4:22-24). ¿Kenijkatsa uelis kichiuas? Tlauel kipaleuis tlaj kichiuas kej Jehová. Ipan ni tlamachtili tikitasej, ¿kenijkatsa Jehová kinita siuamej? ¿Kenijkatsa toikniuaj uelis kichiuasej kej Jehová? Uan, ¿kenijkatsa ueuejtlakamej uelis kinextisej kinpatiitaj tosiuaikniuaj?

¿KENIJKATSA JEHOVÁ KINITA SIUAMEJ?

Jehová tlauel kinpatiita siuamej. Uan eli kej se tetata katli tlauel kiniknelia nochi ichampoyouaj (Juan 3:16). Ya tlauel kiniknelia tosiuaikniuaj pampa kuali kitekipanouaj uan kinita kej iichpokauaj. Tikitasej kenijkatsa Jehová kinextijtok kiniknelia uan kinpatiita siuamej.

Amo kinchikoita. Jehová kinchijchijki tlakamej uan siuamej ma kinextikaj sanse kuajkuali tlamantli kej ya (Gén. 1:27). Ya kichijki tlakamej  uan siuamej ma tlalnamikikaj uan ma kichiuakaj sanse se keski tlamantli. Ya kichijki tlakamej uan siuamej ma kikuamachilikaj tlen Biblia tlamachtia uan ma kinextikaj kuajkuali tlamantli ipan ininnemilis. Jehová amo san kinpatiita tlakamej (2 Crón. 19:7). Ya kinpatiita tlakamej uan siuamej katli kuali tlaneltokaj, yeka kiijtojtok uelis itstosej nochipa ipan Tlaltipaktli o tlanauatisej uan elisej sacerdotes iluikak (2 Ped. 1:1). Ni tlamantli kinextia Jehová amo kinchikoita siuamej.

Kintlakakilia. Jehová kitekipachoua tlen kiyolmatij uan kiita tlake tlaouijkayotl kiixnamikij siuamej. Ma timoiljuikaj ipan ni tlamantli, Jehová kitlakakilik kema Raquel uan Ana momaijtojkej (Gén. 30:22; 1 Sam. 1:10, 11, 19, 20). Nojkia kichijki ipan iTlajtol ma kiijkuilokaj kenijkatsa se keskij tlakamej kuali kintlakakilijkej siuamej. Kiampa kichijki Abraham kema Jehová kiiljuik ma kitlakakili Sara (Gén. 21:12-14). Tlanauatijketl David kitlakakilik Abigail uan kiiljuik Jehová kititlantoya ma kamanalti iuaya (1 Sam. 25:32-35). Jesús katli nojkia kinextia sanse kuajkuali tlamantli kej iTata, kitlakakilik María, katli elki inana (Juan 2:3-10). Kej tikitakej, Jehová kinextia kinpatiita siuamej pampa kintlakakilia.

Motemachia ipan siuamej. Ximoiljui ipan ni tlamantli, Jehová nojkia kiiljuik Eva ma kimokuitlaui Tlaltipaktli (Gén. 1:28). Jehová amo moiljuiyaya Eva amo ipati, ya kiitayaya kej se itlapaleuijka Adán. Nojkia kiniljuik siuateokamanalouanij Débora uan Hulda, ma kintlajtolmakakaj israeleuanij, se tetlajtolsenkajketl uan se tlanauatijketl (Juec. 4:4-9; 2 Rey. 22:14-20). Ipan ni tonali Jehová nojkia motemachia ipan tosiuaikniuaj uan kintekimaka. Tosiuaikniuaj tlajtolmoyauaj, tlatekipanouaj kej precursoras o misioneras. Nojkia tlapaleuiaj kampa kiitaj kenijkatsa kichijchiuasej o kampa kichijchiuaj kali kampa timosentiliaj o uejueyi kali Betel, uan tlapaleuiaj ni kali kuali ma elto uan kuali ma nesi. Uan se keskij tosiuaikniuaj tlatekipanouaj ipan kali Betel o ipan kali kampa kitlajtolkuepaj amatlajkuiloli. Nochi inijuantij kuali kitekipanouaj Jehová (Sal. 68:11, TNM). Kej tikitaj, Jehová motemachia ipan siuamej uan kinmaka se keski tekitl ipan itlanechikol.

¿KENIJKATSA TOIKNIUAJ UELIS KICHIUASEJ KEJ JEHOVÁ?

Toikniuaj, tlaj tijnekij tijmatisej tlaj tikinitaj tosiuaikniuaj kej Jehová kinita, moneki tikitasej tlake timoiljuiaj uan tlake tijchiuaj. Yeka moneki ma techpaleuikaj. Sanse kej se máquina de rayos X, techpaleuia ma tikitakaj tlaj tijpiaj se kokolistli ipan iyolo. Se kuali touampox uan toTeotsij iTlajtol uelis techpaleuis tijmatisej tlaj tikinitaj siuamej kej Jehová kinita. Ma tikitakaj tlake uelis tijchiuasej.

Ma tikiljuikaj se kuali touampox ma techpaleui (Prov. 18:17). Uelis tikamanaltisej iuaya se touampox katli kuali techixmati uan katli teiknelia, uan tijtlajtlanisej: ¿Tikita nikinpatiita uan nikintlepanita tosiuaikniuaj? ¿Moneki nijpatlas se keski tlamantli? Tlaj techiljuis ma tijpatlakaj se keski tlamantli, amo ma tikualanikaj. Ma tijchiuakaj tlen techiljuia.

Ma timomachtikaj toTeotsij iTlajtol. Biblia uelis techpaleuis ma tikitakaj tlaj tikinitaj tosiuaikniuaj kej kinamiki (Heb. 4:12). Kema timomachtiaj Biblia, tikitaj se keskij tlakamej kinpatiitakej siuamej uan sekij amo. Uelis timoiljuisej kej ajkia tijchiuaj. Nojkia, tlauel techpaleuis tlaj tikitaj tlen kiijtoua se texto ika sekinok textos tlen uala ipan Biblia, nopa techpaleuis ma tijkuamachilikaj se texto kej kinamiki uan kiampa tikinitasej siuamej kej kinamiki. Se neskayotl, ipan 1 Pedro 3:7 kiijtoua tlakamej moneki kipatiitasej ininsiua pampa “yajuantij axtetik inintlakayo”. b ¿Kiijtosneki siuamej amo tlauel ininpati o amo tlauel tlalnamikij? Amo. Tlaj tijnekij kuali tijkuamachilisej tlen Pedro kiijtok, ma tikitakaj tlen kiijtoua Gálatas 3:26-29. Nopaya kiijtoua Jehová kintlapejpenijtok tlakamej uan siuamej ma tlanauatikaj iuaya Jesús ne iluikak. Tlaj  timomachtiaj Biblia uan tikiljuiaj se touampox ma techiljui tlake moneki tijpatlasej, techpaleuis ma tikintlepanitakaj tosiuaikniuaj.

¿KENIJKATSA UEUEJTLAKAMEJ UELIS KINEXTISEJ KINPATIITAJ TOSIUAIKNIUAJ?

Toikniuaj nojkia kinpatiitasej tosiuaikniuaj tlaj kiitaj ueuejtlakamej kiampa kichiuaj. ¿Tlake moneki kichiuasej ueuejtlakamej? Ma tikitakaj kenijkatsa uelis kinextisej kinikneliaj uan kinpatiitaj tosiuaikniuaj.

Kiniljuiaj kuali tlen kichiuaj. Ueuejtlakamej uelis kichiuasej kej kichijki apóstol Pablo. Kema kintlajkuiljuilik toikniuaj tlen Roma, kiijtok kuali tlen kichiuayayaj se keskij tosiuaikniuaj (Rom. 16:12). Uelis nopa tosiuaikniuaj tlauel yolpajkej kema kipojkej nopa amatlajkuiloli ipan inintlanechikol. Ueuejtlakamej nochipa kiniljuiaj tosiuaikniuaj kuali tlen kichiuaj pampa kinextiaj kuajkuali tlamantli ipan ininnemilis uan pampa kuali kitekipanouaj Jehová. Kema kiampa kichiuaj, tosiuaikniuaj kiyolmatij kintlepanitaj uan kinpatiitaj. Kema se ueuejtlakatl kiyolchikaua se tosiuaikni ika tlen kiiljuia, kipaleuia nojua kuali ma kitekipano Jehová (Prov. 15:23).

Ueuejtlakamej kinyolchikauaj tosiuaikniuaj ika nochi ininyolo uan kiniljuiaj tlake kuajkuali tlamantli kinextiaj o kichiuaj. ¿Kenke moneki kiampa kichiuasej? Ma tikitakaj tlen kiijtoua Jessica: “Maske techpaktia ma techiljuikaj kuali titlatekipanouaj, más techyolchikaua kema techiljuiaj tlake kuali tlamantli tijchiuaj. Kej kema techyolchikauaj pampa tikinpaleuiaj tokoneuaj kuali ma tlakakikaj ipan tlanechikoli o kema tijpaleuiaj katli tijmachtiaj ma yaui tlanechikoli”. Kema ueuejtlakamej kiniljuiaj tosiuaikniuaj tlake kuali tlamantli kichiuaj, kinpaleuiaj ma kiyolmatikaj kinpatiitaj uan kinikneliaj ipan tlanechikoli.

 Kintlakakiliaj. Ueuejtlakamej katli amo moueyimatij, amo moiljuiaj san inijuantij kimatij kenijkatsa uelis kuali mochiuas se tekitl. Yeka kintlajtlaniaj tosiuaikniuaj kenijkatsa uelis mochiuas se tlamantli uan kuali kintlakakiliaj. Kiampa nochi mopaleuiaj uan tosiuaikniuaj kuali kiyolmatij. Uan, ¿kenijkatsa kinpaleuia ueuejtlakamej kema kiampa kichiuaj? Gerardo, se ueuejtlakatl katli tlatekipanoua Betel, kiijtoua: “Tlen tosiuaikniuaj nechiljuiaj, nechpaleuia más kuali ma nijchiua noteki pampa miakej tlen inijuantij miak xiuitl kichijtokej nopa tekitl”. Ipan tlanechikoli itstokej miakej tosiuaikniuaj katli tlatekipanouaj kej precursoras, yeka kuali tlaixmatij kampa tlajtolmoyauaj. Se ueuejtlakatl katli itoka Bryan, kiijtoua: “Tosiuaikniuaj uelis kichiuasej miak tekitl ipan Jehová itlanechikol. ¡Uelis tijyekosej miak tlamantli ika tlen kichiuaj!”.

Ueuejtlakamej kiilnamikij tlen kiniljuijkej tosiuaikniuaj kema kitlapejpeniaj se tlamantli. ¿Kenijkatsa kinpaleuia kema kiampa kichiuaj? Se ueuejtlakatl, katli itoka Edward, kiijtoua: “Tlen se tosiuaikni kimati uelis kipaleuis se toikni ma kiita se tlamantli kej kinamiki uan ma kikuamachili tlen kinpano sekinok” (Prov. 1:5). Uan maske kemantika amo uelis kichiuasej tlen tosiuaikniuaj kiniljuiaj, ueuejtlakamej kintlaskamatiliaj pampa kiniljuiaj tlen moiljuiaj.

Kinmachtiaj. Ueuejtlakamej kinextiaj tlalnamikij kema kinmachtiaj tosiuaikniuaj kenijkatsa kichiuasej se tekitl. Uelis kinmachtisej kenijkatsa kichiuasej nopa tlanechikoli kema tlajtolmoyauaj, kiampa uelis inijuantij kichiuasej kema amo itstos se toikni katli moatsonpoliuiltijtok. Nojkia uelis kinmachtisej kenijkatsa kitekiuisej máquinas o sekinok tlamantli tlen motekiuia kema kichijchiuaj o kikualchijchiuaj kali kampa titlaueyichiuaj. Ipan Betel, toikniuaj katli kiyakanaj se keski tekitl, kinmachtiaj tosiuaikniuaj kenijkatsa uelis tlapaleuisej kampa kikualchijchiuaj se keski tlamantli, kampa kiitaj tlen mokouas, ipan contabilidad, computación o ipan sekinok tekitl. Ueuejtlakamej katli kinmachtiaj tosiuaikniuaj, kinextiaj motemachiaj inijuantij nojkia uelis kuali kichiuasej se tekitl.

Tosiuaikniuaj kitekiuiaj tlen ueuejtlakamej kinmachtiaj kema kinpaleuiaj sekinok. Se keskij tosiuaikniuaj katli kinmachtijkej kenijkatsa kichijchiuasej kali, tlapaleuiaj kema kikualchijchiuaj kali kampa tetlasojsoljuilia se tlenijki. Uan sekinok katli kinmachtijkej kenijkatsa tlajtolmoyauasej kampa panoj miakej, kinpaleuiaj sekinok tosiuaikniuaj nojkia kiampa ma kichiuakaj. ¿Tlake kiyolmatij tosiuaikniuaj? Jennifer kiijtoua: “Kema nitlapaleuik kampa mochijchijki se kali kampa titlaueyichiuaj, se toikni katli tlayakanayaya, kikixtik tonali uan nechmachtik kenijkatsa nijchiuaskia nopa tekitl. Nopa toikni kiitayaya kenijkatsa nijchiuayaya se keski tekitl uan nechiljuiyaya kuali kej nijchiuayaya. Tlauel nechpaktiyaya nitekitis iuaya pampa nikitayaya motemachiyaya ipan na uan nechpatiitayaya”.

TLAUEL TEPALEUIA TLAJ TIKINITAS KEJ MOCHAMPOYOUAJ

Sanse kej Jehová, tlauel tikinikneliaj tosiuaikniuaj uan tikinitaj kej tochampoyouaj (1 Tim. 5:1, 2). Tlauel tiyolpakij pampa tijueyichiuaj Jehová ininuaya. Uan tlauel tiyolpakij kema tikitaj inijuantij yolpakij pampa tikinikneliaj uan tikinpaleuiaj. kiijtoua: “Tlauel nijtlaskamatilia Jehová pampa ipan itlanechikol toikniuaj tlakamej kichiuaj kuali ma nijyolmati”. Se tosiuaikni tlen Taiwán kiijtoua: “Tlauel nijtlaskamatilia Jehová uan itlanechikol pampa techpatiitaj uan kikuamachiliaj tlen tijyolmatij. Nopa nechpaleuia más kuali ma nitlaneltoka uan tlauel ma nijpatiita niitstos ipan Jehová itlanechikol”.

Jehová tlauel yolpaki kema kiita toikniuaj kichiuaj kampeka kinitasej tosiuaikniuaj kej ya kinita (Prov. 27:11). Benjamin, se ueuejtlakatl tlen Escocia, kiijtoua: “Miakej tlakamej amo kinpatiitaj siuamej. Yeka tijnekij tosiuaikniuaj kuali ma kiyolmatikaj kema yauij tlanechikoli”. Ma tijchiuakaj kampeka tikiniknelisej uan tikinpatiitasej tosiuaikniuaj kej Jehová kichiua (Rom. 12:10).