1, 2. ¿Tlake tlamantli kiitak se toikni, uan tlake kichijki?

MASKE Robert moatsonpoliuiltik kema nojua eliyaya piltelpokatsi, tlen momachtijtoya amo asitoya ipan iyolo. Ya kiijtoua: “Maske amo kema nijchijki tlen amo kuali, nijtekipanouayaya Jehová san pampa nijmajtoya monekiyaya nijchiuas. Nesiyaya kuali nitlaneltoka, pampa niauiyaya tlanechikoli uan ipan miak metstli nieliyaya precursor auxiliar. Maske nijchiuayaya nopa, nechpolouayaya se tlamantli”.

² Robert kikuamachilik tlake kipolouayaya kema mosiuajtik. Kemantika, ya uan isiua mauiltiyayaj, uan motlatsintokiliyayaj se keski tlamantli tlen Biblia. Isiua kuali tlaneltokayaya, uan yeka kimatiyaya kenijkatsa kinankilis nopa tlajtlanili. Uan ya san mopinaualtiyaya pampa amo kimatiyaya kenijkatsa kinankilis tlen isiua kitlatsintokiyaya, uan kiitayaya amo tleno kimatiyaya. Yeka moiljuik: “Tlaj nijneki kuali nijyakanas nosiua, moneki nijpatlas se keski tlamantli ipan nonemilis”. Uan kiampa kichijki. Kiijtoua: “Pejki kuali nijpoua amatlajkuiloli uan Biblia, uan kiampa pejki nijkuamachilia tlen amo nijkuamachilijtoya”. Kiampa, Robert kikuamachilik tlen Biblia tlamachtia uan pejki kuali mouika iuaya Jehová.

3. 1) ¿Tlake techmachtia tlen kipanok Robert? 2) ¿Tlake tlajtlanili tikixtomasej?

 ³ Tlen kipanok Robert techmachtia se keski tlamantli tlen tlauel ipati. Maske uelis tijmatij se kentsi tlen Biblia tlamachtia, nochipa tiauij tlanechikoli uan titlajtolmoyauaj, amo kiijtosneki kuali titlaneltokaj. Nojkia, maske tijchiuaj se keski tlamantli tlen kinextia titlaneltokaj, tlaj kuali timotlachilisej uelis tikitasej nojua techpoloua tijpatlasej se keski tlamantli (Filip. 3:16). Ipan ni tlamachtili tikixtomasej eyi tlamantli tlen techpaleuis nojua kuali titlaneltokasej: 1) ¿Tlake techpaleuis ma tikitakaj tlaj kuali titlaneltokaj? 2) ¿Tlake uelis tijchiuasej uan kiampa nojua kuali titlaneltokasej? 3) ¿Kenijkatsa techpaleuis ipan tonemilis tlaj kuali titlaneltokasej?

4. ¿Ajkia inijuantij moneki kichiuasej tlen tetlajtolmaka Efesios 4:23, 24?

⁴ Tijpatlakej miak tlamantli ipan tonemilis pampa tijnekiyayaj tijtekipanosej toTeotsij. Uan maske ya timoatsonpoliuiltijtokej, nojua tijpatlatiauij sekinok tlamantli. Biblia kiijtoua: “Ama inkipiaj tlen yankuik inmopani para kiyankuilis inmotlalnamikilis uan inmoyolo”. Ipan griego, nopa tlajtoli “inkipiaj tlen yankuik”, kiijtosneki se tlamantli tlen se akajya nochipa kichijtok (Efes. 4:23, 24). Pampa titlajtlakolejkej, nojua moneki tijpatlatiasej se keski tlamantli ipan tonemilis. Uan maske sekij tlauel miak xiuitl kitekipanojtokej Jehová, nojkia moneki momokuitlauisej uan kiampa kuali tlaneltokatosej (Filip. 3:12, 13).

5. ¿Tlake tlajtlanili techpaleuis ma tikitakaj tlaj kuali titlaneltokaj?

⁵ Tlaj tijnekij nochipa kuali titlaneltokatiasej, moneki kuali tikitasej kenijkatsa tiitstokej. Tlaj tiuejueyij o titelpokamej, moneki timotlajtlanisej: “¿Kej panotia tonali nikita nojua kuali nitlaneltokatia? ¿Nijnextia ipan nonemilis nojkia nijchiua kej Jesús? ¿Tlake kinextia tlen nijchiua uan kej nimonejnemiltia ipan tlanechikoli? ¿Tlake kinextia tlen nikijtoua? ¿Tlake kinextia kej nimomachtia, kej nimoyoyontia uan nimokualchijchiua, uan tlen nijchiua kema nechtlajtolmakaj? ¿Tlake nijchiua kema nechyoltilana se tlamantli? ¿Nijkajtok tlen achtouia nijchiuayaya uan kuali nitlaneltoka?” (Efes. 4:13). Tlaj kuali timoiljuisej ipan ni tlajtlanili, techpaleuis ma tikitakaj tlaj nelia kuali titlaneltokaj o tlaj nojua techpoloua.

6. ¿Ajkia inijuantij uelis techpaleuisej ma tikitakaj tlaj kuali titlaneltokaj?

⁶ Kemantika ueuejtlakamej uelis techpaleuisej ma tijmatikaj tlaj kuali titlaneltokaj o amo. Apóstol Pablo kiijtok se akajya katli amo tlaneltoka amo kiita kenijkatsa ika tlen kichiua kiyolkokoua toTeotsij. Uan se akajya katli kuali tlaneltoka, moiljuia sanse kej Jehová uan kimati toTeotsij amo kineki ma tijchiuakaj tlen amo kuali (1 Cor. 2:14-16; 3:1-3). Pampa ueuejtlakamej kipiaj inintlalnamikilis kej Cristo, nima kiitaj kema se akajya amo kuali tlaneltoka. Tlaj tojuantij techpanoskia ni uan ueuejtlakamej kinekiskiaj techpaleuisej, ¿tijchiuasej tlen techtlajtolmakasej? Tlaj tijchiuasej, tijnextisej nelia tijnekij kuali titlaneltokasej (Ecl. 7:5, 9).

7. ¿Kenijkatsa tijmatij amo kiijtosneki kuali titlaneltokaj maske tijmatij miak tlamantli tlen Biblia?

⁷ Moneki tikilnamikisej maske tijmatij miak tlamantli tlen Biblia, amo kiijtosneki kuali titlaneltokaj. Tlanauatijketl Salomón kimajtoya miak tlamantli tlen Jehová, uan miak tlamantli tlen kiijtok moijkuilok ipan Biblia. Maske kimajtoya miak tlamantli, ya kiixpanok Jehová (1 Rey. 4:29, 30; 11:4-6). Uajka, amo san moneki tijmatisej tlen Biblia kiijtoua, nojkia moneki nochipa kuali titlaneltokatiasej (Col. 2:6, 7). ¿Kenijkatsa uelis tijchiuasej nopa?

8, 9. 1) ¿Tlake techpaleuis nochipa kuali ma titlaneltokatokaj? 2) ¿Kenke timomachtiaj uan timoyoliljuiaj? (Xikita nopa achtoui tlaixkopinkayotl).

 ⁸ Pablo kiniljuik Cristo itokilijkauaj tlauel monekiyaya kichiuasej kampeka kuali tlaneltokasej (Heb. 6:1). Nama nojkia moneki tijchiuasej tlen Pablo kiijtok. Yeka tlauel moneki ma timomachtikaj amochtli Xijchiuakaj ma inmechiknelijto toTeotsij. Tlaj kiampa tijchiuasej, techpaleuis ma tijmatikaj kenijkatsa tijchiuasej ipan tonemilis tlen Biblia tetlajtolmaka. Tlaj ya timomachtijkej, uelis timomachtisej sekinok amatlajkuiloli tlen techpaleuis nochipa kuali ma titlaneltokakaj (Col. 1:23). Nojkia moneki timomaijtosej uan timoyoliljuisej kenijkatsa tijchiuasej tlen timomachtiaj.

⁹ Tojuantij timomachtiaj uan timoyoliljuiaj pampa tijnekij ma techpaleui nojua tijnekisej tijyolpakiltisej Jehová uan tijneltokasej (Sal. 40:8; 119:97). Uan kema tijchiuasej nopa, nojkia techpaleuis amo tijchiuasej yon se tlamantli tlen kichiuaskia amo kuali ma titlaneltokakaj (Tito 2:11, 12).

10. ¿Tlake uelis kichiuasej telpokamej tlaj kinekij kuali tlaneltokasej?

¹⁰ Tlaj ta titelpokatl, ¿timosentlalijtok tijchiuas se keski tlamantli ipan Jehová itlanechikol? Se toikni katli itstok ipan Betel nochipa kamanalti ininuaya telpokamej katli moatsonpoliuiltisej ipan ueyi tlanechikolistli, uan kintlajtlania tlake mosentlalijtokej kichiuasej. Kej sekij kinankiliaj, kinextia kena mosentlalijtokej kichiuasej se keski tlamantli ipan Jehová itlanechikol. Miakej kinekij senkistok tlatekipanosej o yasej tlapaleuitij ipan seyok tlanechikoli kampa monekij tlajtolmoyauanij. Uan kemantika, se keskij telpokamej amo kimatij kenijkatsa kinankilisej, uelis pampa amo moiljuijtokej tlake kichiuasej ipan Jehová itlanechikol. Kualtiaskia nochi telpokamej motlajtlanisej ni: “¿Nia tlanechikoli uan nitlajtolmoyaua san pampa notatauaj nechiljuiaj? ¿O nijchiua pampa nelia kuali nimouika iuaya Jehová?”. Tlaj titelpokamej o ya tiuejueyij, nochi moneki timosentlalisej tijchiuasej se keski tlamantli. Nopa techpaleuis kuali ma titlaneltokakaj (Ecl. 12:1, 13).

11. 1) ¿Tlake moneki tijchiuasej uan kiampa kuali titlaneltokasej? 2) ¿Kej ajkia moneki tijchiuasej?

¹¹ Kema tikitasej tlake tlamantli techpoloua, moneki nimantsi tijpatlasej. Tlauel ipati kiampa tijchiuasej pampa nopa uelis kichiuas ma tiitstokaj o ma timikikaj (Rom. 8:6-8). Uan moneki tikilnamikisej maske kuali titlaneltokaj amo kiijtosneki tielij tixitlauakej. Uan maske Jehová techpaleuia ika itonal, moneki nojua tijchijtosej kampeka. John Barr, katli eliyaya se tlen Katli kinyakanaj Jehová itlajtoltemakauaj, kiixtonki Lucas 13:24, uan kiijtok miakej Cristo itokilijkauaj ayokmo kuali tlaneltokaj “pampa amo nima kichiuaj se keski tlamantli”. Moneki tielisej kej Jacob, katli moteuik iuaya se iluikaejketl pampa kinekiyaya ma kiteochiua (Gén. 32:26-28). Uan maske tijpouaj Biblia, amo kinamiki tijpouasej san pampa tlauel techpaktia tlen kiijtoua, moneki timoyoliljuisej uan kuali timomachtisej pampa tijnekij tijpantisej kuajkuali tlamachtili tlen techpaleuis kuali ma titlaneltokakaj.

12, 13. 1) ¿Tlake techpaleuis ma tijchiuakaj tlen kiijtoua Romanos 15:5? 2) ¿Kenijkatsa techpaleuia tlen kipanok Pedro uan tlen tetlajtolmakak? 3) ¿Tlake moneki tijchiuasej tlaj tijnekij kuali titlaneltokasej? (Xikita nopa recuadro “ ¿Tlake uelis tijchiuasej uan kiampa kuali titlaneltokasej?”).

¹² Kema tijchiuaj kampeka kuali titlaneltokasej, toTeotsij itonal techpaleuia ma tijpatlakaj totlalnamikilis. Kiampa nojkia timoiljuiaj kej Cristo moiljuia (Rom. 15:5). ToTeotsij itonal nojkia techpaleuia amo ma tijchiuakaj san tlen tojuantij tijnekij uan ma tijnextikaj kuajkuali tlamantli (Gál. 5:16, 22, 23). Tlaj tikitaj tijnekij titlatominpiasej o tijchiuasej tlen techyoltilana,  moneki nojua tijchijtosej kampeka. Nojua ma titlajtlanikaj toTeotsij itonal, uan Jehová techpaleuis ma timoiljuikaj san ipan tlen kuali (Luc. 11:13). Ma tikilnamikikaj apóstol Pedro. Miakpa kichijki se keski tlamantli tlen kichiua se akajya katli amo kuali tlaneltoka (Mat. 16:22, 23; Luc. 22:34, 54-62; Gál. 2:11-14). Ya nojua kichijki kampeka, uan pampa toTeotsij kipaleuik, teipa nojkia kipixki itlalnamikilis Cristo. Tojuantij nojkia uelis tijchiuasej nopa.

¹³ Teipa, Pedro kiijtok se keski kuajkuali tlamantli tlen moneki tijnextisej, kiijtok moneki timonauatisej, tikijiyouisej nochi uan timoiknelisej kej tiiknimej (xijpoua 2 Pedro 1:5-8). Tlaj tijchiuasej kampeka tijnextisej nopa kuajkuali tlamantli, techpaleuis nojua kuali ma titlaneltokakaj. Kualtiaskia nochi ma timotlajtlanikaj: “¿Tlake uelis nijchiuas nama uan kiampa nojua tlauel kuali nitlaneltokas?”.

14. ¿Kenijkatsa mojmostla techpaleuia kema kuali titlaneltokaj?

¹⁴ Tlaj tijpiasej itlalnamikilis Cristo, mojmostla techpaleuis ipan toteki, ipan tlen tijtlapejpeniaj tijchiuasej, kampa timomachtiaj uan kej tikamanaltij. Kej timonejnemiltisej kinextis tlaj tijtokiliaj Cristo. Tlaj kuali titlaneltokaj, amo tijkauasej yon se tlamantli ma kichiua ayokmo kuali ma timouikakaj iuaya Jehová. Uan kema techyoltilanas se tlenijki, amo tijchiuasej. Uan nochipa kema tijtlapejpenisej tlake tijchiuasej, achtoui timotlatsintokisej ni: “¿Tlake textos nechpaleuis ma nijtlapejpeni tlake nijchiuas? ¿Tlake kichiuaskia Cristo tlaj kipanoskia ni? ¿Tlake kiyolpakiltis Jehová?”. Moneki timomatisej nochipa kiampa tijchiuasej. Ma tikitakaj se keski tlamantli tlen techpaleuis, uan ipan sejse tlamantli tikijtosej kenijkatsa tlen Biblia tetlajtolmaka techpaleuis kuali ma tijtlapejpenikaj tlake tijchiuasej.

15, 16. Xikijto se keski neskayotl kampa techpaleuia timoiljuisej kej Cristo: 1) kema timoiljuiaj iuaya ajkia timosenkauasej; 2) kema tijtlapejpeniaj iuaya ajkia timouampojchiuasej.

¹⁵ Iuaya ajkia timosenkauasej. Tijpantiaj tlen Biblia tetlajtolmaka ipan 2 Corintios 6:14, 15 (xijpoua). Pablo xitlauak kiijtok se akajya katli kuali tlaneltoka amo kinamiki mosenkauas iuaya se akajya katli amo tlaneltoka. ¿Kenijkatsa uelis tijneltokasej tlen techtlajtolmaka ni texto kema tijtlapejpenisej iuaya ajkia timosenkauasej?

¹⁶ Iuaya ajkia timouampojchiuasej. Ma tikitakaj tlake techtlajtolmaka 1 Corintios 15:33 (xijpoua). Katli kuali tlaneltokaj amo kema mouampojchiuasej ininuaya katli kichiuaskiaj ayokmo kuali ma tlaneltokakaj. Ma timoiljuikaj kema techpaleuiskia ni texto: ¿Kenijkatsa nechpaleuia kuali ma nijtekiui redes sociales? ¿Tlake kinamiki nijchiuas tlaj se akajya katli amo nikixmati techtlaneui ipan Internet ma nimauilti iuaya?

17-19. 1) ¿Tlake tlamantli amo tijchiuasej tlaj kuali titlaneltokaj? 2) ¿Tlake timosentlalisej tijchiuasej? 3) ¿Kenijkatsa techpaleuis kema timokualanisej iuaya se akajya tlaj kuali titlaneltokaj?

¹⁷ Tlen kichiua amo kuali ma titlaneltokakaj. Pablo kiijtok se tlamantli tlen tlauel ipati  ipan Hebreos 6:1 (xijpoua). Kema Pablo kiijtoua “xijkauakaj inmotlajtlakoljuaj” kiijtosneki se keski tlamantli tlen tijchiuaj katli amo techpaleuia kuali ma titlaneltokakaj. Tlen kiijtok techpaleuis ma tijnankilikaj ni tlajtlanili: “¿Nechpaleuia ni tlamantli tlen nijchiua o amo nechpaleuia yon se kentsi? ¿Kinamiki nijselis ni tekitl uan kiampa nijtlanis miak tomij? ¿Kenke amo kinamiki nikinpaleuis katli kinekij kipatlasej se keski tlamantli ipan ni Tlaltipaktli?

¹⁸ Tlen timosentlaliaj tijchiuasej. Jesús kiijtok tlake ueliskia timosentlalisej tijchiuasej ipan tonemilis ipan nopa Sermón del Monte (Mat. 6:33). Se akajya katli kuali tlaneltoka nochipa kiachtouitlalia toTeotsij iTlanauatijkayo. Kema tikilnamikij tlen kiijtoua nopa texto, techpaleuia ma tijmatikaj tlake tijchiuasej ipan ni tlamantli: “¿Nimomachtis ipan se universidad o amo? ¿Nijselis ni tekitl?”.

¹⁹ Kema timokualaniaj. Kema timokualaniaj iuaya se akajya, tlauel techpaleuia ma tijsenkauakaj nopa kuesoli tlen Pablo kiniljuik toikniuaj tlen Roma (Rom. 12:18). Katli tijtokiliaj Cristo tijchiuaj kampeka tiitstosej “ika yejyektsi [o ika tlaseuilistli] ika nochi tlakamej”. ¿Tlake tijchiuaj kema tijpiaj se kuesoli iuaya se akajya? ¿Tijmatij ouij tijsenkauasej nopa kuesoli, o nima nesi tojuantij tijnekij tijsenkauasej uan tiitstosej ika tlaseuilistli? (Sant. 3:18).

20. ¿Kenke tijneki nojua kuali titlaneltokas?

²⁰ Kej tikitakej, kema timoyoliljuiaj ipan tlen Biblia tetlajtolmaka, techpaleuia kuali ma tijtlapejpenikaj tlake tijchiuasej, kiampa tijnextiaj kuali titlaneltokaj. Ni techpaleuia ma tiitstokaj ika miak pakilistli. Robert, katli tikijtojkej achtoui, kiijtoua: “Kema kuali nimouampojchijki iuaya Jehová, nechpaleuik kuali ma nikinyakana nosiua uan nokoneuaj. Tlauel kuali nijyolmatki uan niyolpajki”. Nojkia tlauel techpaleuis tlaj san timosentlalisej nochipa kuali titlaneltokasej. Ipan ni tonali tlauel kuali tiitstosej, uan teipa tijpiasej “nopa yolistli tlen nelnelia kuali” (1 Tim. 6:19).