1. ¿Tlake kinekij toikniuaj ma kichiuakaj ininkoneuaj?

 TETAJMEJ, tijmatij inkinekij inkinpaleuisej inmokoneuaj ma kiixmatikaj uan ma kiiknelikaj Jehová. ¿Kenijkatsa uelis inkinpaleuisej inmokoneuaj ma motemachikaj toTeotsij nelia itstok uan ma kinechkauikaj maske amo kiitaj? (Sant. 4:8).

2. ¿Tlake uelis kichiuasej tetajmej uan kiampa kinmachtisej ininkoneuaj kenijkatsa eli Jehová uan nopa kuajkuali tlamantli tlen kinextia?

² Tlaj tetajmej momachtiaj Biblia ininuaya ininkoneuaj, uelis kinpaleuisej ma kiixmatikaj Jehová (2 Tim. 3:14-17). Biblia nojkia kiijtoua seyok tlamantli tlen kinpaleuis konemej ma kiixmatikaj Jehová. Ipan Proverbios, se tetaj kamanalti iuaya ikone uan kiiljuia ma kiita kenijkatsa eli Jehová kema kiitas nochi tlen onka (Prov. 3:19-21). Ma tikitakaj kenijkatsa tetajmej uelis kitekiuisej tlen onka, uan kiampa kinmachtisej ininkoneuaj kenijkatsa eli Jehová uan tlake kuajkuali tlamantli kinextia.

3. ¿Kenijkatsa uelis tetajmej kinpaleuisej ininkoneuaj?

³ Biblia kiijtoua nopa kuajkuali tlamantli tlen Jehová kinextia, nesi ipan nochi tlen kichijchijtok (Rom. 1:20). Tetajmej, uelis tlauel inyolpakij kema inyauij ininuaya inmokoneuaj kanajya. Kema kiampa inkichiuasej, xikinnextilikaj kenijkatsa nochi tlen onka kinextia kenijkatsa eli Jehová. Ma tikitakaj tlake uelis kiyekosej tetajmej ika tlen Jesús kichijki.

4. ¿Kenijkatsa Jesús kitekiuik tlen onka kema kinmachtik itokilijkauaj? (Lucas 12:24, 27-30).

 ⁴ Xikitakaj kenijkatsa Jesús kitekiuik tlen onka kema tlamachtik. Se tonali kiniljuik itokilijkauaj ma kintlachilikaj totomej uan ma kitlachilikaj xochitl (xijpoua Lucas 12:24, 27-30). Jesús ueltoskia kitekiuis seyok tlapiali o seyok xiuitl. Ya amo kiampa kichijki pampa kitekiuik tlen itokilijkauaj kena kiixmatiyayaj. Inijuantij uelis kinitayayaj totomej patlantinemij uan kenijkatsa kauaniyaya xochitl. Uelis Jesús kinmanextiyaya kema kamanaltiyaya. ¿Uan tlake kiijtok teipa? Kiniljuik itokilijkauaj kenijkatsa nopa tlamantli kinextia Jehová kipaktia temakas tlen kipia uan kuali iyolo. Jehová kinmakas itekipanojkauaj tlen kikuasej uan tlen mokentisej sanse kej kichiua ika totomej uan xochitl.

5. ¿Tlake tlamantli tlen onka uelis kitekiuisej tetajmej uan kiampa kinmachtisej ininkoneuaj tlen Jehová?

⁵ Tetajmej, ¿kenijkatsa uelis intlamachtisej kej Jesús? Kema tikamanaltis iuaya mokone uelis tikiljuis tlake xiuitl o tlapiali mitspaktia. Uan xikiljui nopa tlamantli kinextia kenijkatsa eli Jehová. Teipa uelis titlajtlanis mokone tlake tlapiali o xiuitl tlauel kipaktia. Tlaj tijtekiuis se tlamantli tlen kipaktia kema tijkamanaljuis tlen Jehová, uelis kuali mitstlakakilis.

6. ¿Tlake techmachtia tlen kichiuayaya inana Cristopher?

⁶ Ni amo kiijtosneki tetajmej moneki kitekiuisej miak tonali pampa kinekisej kuali kimatisej kenijkatsa eli se tlapiali o se xiuitl. Kema Jesús kamanaltik tlen nopa totomej, amo kiijtok tlake kikuayayaj yon amo kiijtok kenijkatsa moskaltiyaya xochitl. Maske uelis mokone kipaktia kuali kiixmatis se tlamantli tlen onka, ta uelis tikiljuis o titlajtlanis se tlamantli tlen amo ouij uan kiampa tijmachtis tlen Jehová. Toikni Cristopher kiijtoua ni tlamantli: “Maske nonana amo techiljuiyaya tlen ouij, techpaleuiyaya ma tijpatiitakaj tlen toTeotsij kichijchijtok. Kema tiitstoyaj kampa onkayaya tepetl techiljuiyaya: ‘¡Tlauel uejueyi ni tepetl uan tlauel yejyejtsitsij! Nesi Jehová ueli kichiua uejueyi tlamantli’. Uan kema tiauiyayaj kampa mar, techiljuiyaya: ‘¡Xikitakaj, tlauel chikauak mokojkoxonia atl! Nesi Jehová kipia miak chikaualistli’”. Cristopher nojkia kiijtoua: “Maske amo kiijtouayaya tlamantli tlen ouij, kichiuayaya ma timoyoliljuikaj”.

7. ¿Kenijkatsa uelis inkinpaleuisej inmokoneuaj ma moyoliljuikaj ipan tlen onka?

⁷ Kej moskaltijtiasej inmokoneuaj, inmojuantij uelis inkinmachtisej ma moyoliljuikaj ipan tlen kiitaj uan tlake kinmachtia tlen Jehová. Uelis inkiniljuisej se tlamantli tlen toTeotsij kichijchijtok uan inkintlajtlanisej: “¿Tlake mitsmachtia tlen Jehová?”. Uelis inmosentlachilisej ika tlen kiijtosej (Mat. 21:16).

8. ¿Tlake ueliyayaj kichiuaj israeleuanij kema nejnentiauiyayaj ininuaya ininkoneuaj?

⁸ Israeleuanij kinnauatijkej ma kinmachtikaj ininkoneuaj Jehová itlanauatiljuaj kema yaskiaj “ipan ojtli” (Deut. 11:19). Kema israeleuanij yauiyayaj ipan ikxiojtli ueliyayaj kinitaj miakej tlapialmej uan miak xochitl. Yeka tetajmej ueliyayaj kinpaleuiaj ininkoneuaj ma kinekikaj kiitasej sekinok tlamantli tlen Jehová kichijchijtok. Ipan ni tonali tetajmej nojkia uelis kiampa kichiuasej. Ma tikitakaj tlake kichijtokej se keskij tetajmej.

9. ¿Tlake mitsmachtia tlen kiijtojkej Punitha uan Katya?

⁹ Tosiuaikni Punitha katli itstok ipan se ueyi altepetl tlen India, kiijtok: “Kema tiauij tikinpaxalouaj toteixmatkauaj ipan rancho, tikinnextiliaj tokoneuaj se keski tlamantli tlen Jehová kichijchijtok. Nimoiljuia kema amo tiitstokej ipan se ueyi altepetl, ueli nima tikinpaleuiaj tokoneuaj ma kikuamachilikaj tlake techmachtia tlen Jehová nochi tlen kichijchijtok”. Tetajmej, uelis inmokoneuaj nochipa kiilnamiktosej kema sansejko initstoyaj kampa tlayejyektsi uan onka miak tlamantli. Tosiuaikni Katya, katli eua Moldavia, kiijtok: “Kema nieliyaya nisiuapil, notatauaj nechuikayayaj kampa tlauel tlayejyektsi uan onka miak kuauitl. Tlauel nikintlaskamatilia pampa nechmachtijkej ma nikita tlen Jehová kichijchijtok, uan ma nimoyoliljui ipan nopa kuajkuali tlamantli tlen kinextia”.

10. ¿Tlake uelis kichiuasej tetajmej maske itstokej ipan se ueyi altepetl? (Xikita nopa recuadro “ Tlen tetajmej uelis kinpaleuis”).

¹⁰ ¿Uan tlake uelis tijchiuas tlaj tijmati ouij tikinuikas mokoneuaj kampa tlauel tlayejyektsi? Amol, katli nojkia eua India, kiijtok: “Kampa niitstok tetajmej moneki tlauel tekitisej miak horas uan tlauel patiyo kisa tipaxalotij kanajya. Maske amo uelis tikisas kanajya, kena uelis tikitas tlen kichijchijtok Jehová uan tikamanaltis tlen nopa kuajkuali tlamantli tlen kinextia ipan se parque o kema tiitstos uejkapa ipan se kali”. Tetajmej, tlaj kuali inkitlachiliaj tlen onka kampa initstokej, uelis inkipantisej tlen uelis ika inkinkamanaljuisej inmokoneuaj (Sal. 104:24). Uelis inkinitasej totomej, pilsayoltsitsij, xiuitl uan sekinok tlamantli. Karina, katli eua Alemania, kiijtoua: “Nonana tlauel kipaktia xochitl. Yeka kema nieliyaya nisiuapil  uan ninemiyaya iuaya, nechnextiliyaya xochitl tlen onkayaya ojtipa”. Nojkia uelis tijtekiuis videos uan pilamochtsitsij tlen Jehová itlanechikol kichijchijtok. Maske kampa ueli initstokej, uelis inkinpaleuisej inmokoneuaj ma kitlachilikaj tlen toTeotsij kichijchijtok. Nama ma tikitakaj tlake kuajkuali tlamantli tlen kinextia Jehová uelis inkiniljuisej inmokoneuaj.

11. ¿Kenijkatsa tetajmej uelis kinpaleuisej ininkoneuaj ma kiitakaj Jehová tlauel teiknelia?

¹¹ Tlaj inkinekij inmokoneuaj ma kiitakaj kenijkatsa Jehová tlauel teiknelia, xikinnextilikaj kenijkatsa se keskij tlapialmej tlauel kuali kinmokuitlauiaj ininkoneuaj (Mat. 23:37). Nojkia uelis inkiniljuisej Jehová kichijchijtok miak tlamantli tlen techpaktia. Karina, katli tikijtojkej ipan párrafo 10, kiijtoua: “Kema tiauiyayaj kanajya nonana nechiljuiyaya ma nimoketsa, uan ma nijtlachili kenijkatsa onkayaya miak xochitl tlen amo eli sanse uan tlauel yejyektsitsij uan kenijkatsa kinextia Jehová tlauel techiknelia. Maske panotok se keski xiuitl, nojua nijtlachilia xochitl, kenijkatsa kinchijchijtokej uan nopa colores tlen kipiaj. Nochi ni tlamantli nechilnamikilia kenijkatsa Jehová tlauel techiknelia”.

12. ¿Kenijkatsa tetajmej uelis kinpaleuisej ininkoneuaj ma kiitakaj Jehová tlauel tlalnamiki? (Salmo 139:14; xikita tlaixkopinkayomej).

¹² Tetajmej, xikinpaleuikaj inmokoneuaj ma kiitakaj Jehová kipia miak tlalnamikilistli uan amo kej tojuantij (Rom. 11:33). Uelis inkiniljuisej kenijkatsa atl mokuepa mixtli uan kiampa ajakatl ueli kiuika sejkanok (Job 38:36, 37). Nojkia uelis inkiniljuisej kenijkatsa Jehová tlauel kuali kichijchijtok totlakayo (xijpoua Salmo 139:14). Xikita kenijkatsa kichijki toikni Vladimir. Ya kiijtoua: “Se tonali, tokone uetski ipan bicicleta uan motlankuakokok. Kema panok se keski tonali, pachijki kampa mokokok. Nosiua uan na tikiljuijkej Jehová kinchijchijtok células tlen kichiuaj ma pachiui kampa timokokouaj. Nojkia tikiljuijkej, maske maseualmej kichijchiuaj se keski tlamantli, amo ininselti mokualchijchiuaj. Kej se carro, kema nempoliui amo iselti mokualchijchiua. Ika tlen  tikiljuijkej, tokone kikuamachilik Jehová tlauel tlalnamiki”.

13. ¿Kenijkatsa tetajmej uelis kinpaleuisej ininkoneuaj ma kiitakaj Jehová kipia miak chikaualistli? (Isaías 40:26).

¹³ Jehová techiljuia ma tiajkotlachiakaj uan ma tikitakaj ya kipia miak chikaualistli pampa kinkajtok sitlalimej kampa kinamiki itstosej (xijpoua Isaías 40:26). Inmojuantij uelis inkiniljuisej inmokoneuaj ma ajkotlachiakaj uan ma moyoliljuikaj ipan tlen kiitaj. Tosiuaikni Tingting, katli eua Taiwan, kiilnamiki se tlamantli tlen kipanok kema eliyaya siuapil. Ya kiijtoua: “Se tonali nonana uan na tiajkej tikochitoj kuatitla. Yeka, uelki tikinitaj miakej sitlalimej. Ipan nopa tonali, tlauel nechtetsopayayaj katli ininuaya nimomachtiyaya uan amo nijnekiyaya nikixpanos Jehová. Nonana nechiljuik kema Jehová kinchijchijki sitlalimej, kitekiuik ichikaualis uan ya nojkia ueliskia nechpaleuis amo ma nikixpano. Tlen nikitak ipan nopa tonali, nechpaleuik nojua tlauel ma nikixmati Jehová uan ma nijneki nochipa nijtekipanos maske nikixnamikis tlaouijkayotl”.

14. ¿Kenijkatsa tetajmej uelis kitekiuisej tlen onka uan kiampa kiniljuisej ininkoneuaj Jehová tlauel yolpaki?

¹⁴ Tlen Jehová kichijchijtok kinextia ya tlauel yolpaki. Ixtlamatinij kiitstokej miakej tlapialmej mauiltiaj, nojkia kiampa kichiuaj totomej uan michimej (Job 40:20). Uelis mokoneuaj kiitstokej kenijkatsa se pilmistontsi mauiltia ika hilo o kenijkatsa pilchichitsitsij mauiltiaj. Uelis mokoneuaj yolpakij kema kiitaj ni tlamantli. Tlaj sampa tikinitas mokoneuaj kiuetskiliaj tlen kichiua se piltlapialtsi, uelis tikiniljuis tijtekipanouaj toTeotsij katli tlauel yolpaki (1 Tim. 1:11).

15. ¿Tlake uelis kinpaleuis tetajmej ma kimatikaj tlen moiljuiaj ininkoneuaj? (Proverbios 20:5; xikita tlaixkopinkayotl).

¹⁵ Kemantika tetajmej ouij kimatij kichiuasej ininkoneuaj ma kiniljuikaj tlen kinpano. Tlaj kiampa mitspano, ¿tlake uelis  mitspaleuis tijmatis tlen moiljuiaj mokoneuaj? (Xijpoua Proverbios 20:5). Se keskij tetajmej tlauel kinpaleuijtok kamanaltisej ininuaya ininkoneuaj kema itstokej kampa tlayejyektsi uan onka miak kuauitl. ¿Kenke? Pampa nopaya amo tleno kintsakuilia tetajmej yon konemej. Se tetaj katli itoka Masahiko uan eua Taiwan, kiijtoua: “Kema tiitstokej ininuaya tokoneuaj kampa onka tepetl o iteno ueyatl, kinekij kamanaltisej. Nopa techpaleuia tikamanaltisej ininuaya uan tijmatisej tlen moiljuiaj uan tlen kiyolmatij”. Katya, katli tikijtojkej ipan párrafo 9, kiijtoua: “Kema nikisayaya escuela, nonana nechuikayaya ipan se parque tlen tlauel yejyektsi. Nopaya ueliyaya nikiljuia nonana tlen nechpanoyaya escuela uan tlen nechtekipachouayaya”.

16. ¿Kenijkatsa uelis timoyolpakiltis ininuaya mochampoyouaj ika tlen Jehová kichijchijtok?

¹⁶ Tlen Jehová kichijchijtok nojkia techpaleuia ma timoyolpakiltikaj ininuaya tochampoyouaj uan kichiua nojua sansejko ma tiitstokaj. Biblia kiijtoua “onka tonali para tiuetskas” uan “onka tonali para timijtotis” (Ecl. 3:1, 4). Jehová kichijtok kanajya ma nesi tlauel tlayejyektsi uan nopaya uelis tijchiuasej tlen techpaktia. Miakej kinpaktia paxalosej ininuaya ininchampoyouaj kampa tlauel tlaxoxouixka uan onka uejueyi kuauitl. Sekij kinpaktia yasej kampa onka tepetl o iteno ueyatl. Se keskij konemej kinpaktia motlalosej uan mauiltisej ipan se parque, kinitasej tlapialmej o ajkisej kampa onka atl. Onka miak tlamantli tlen Jehová kichijchijtok uan tlen ika uelis timoyolpakiltisej.

17. ¿Kenke tetajmej moneki kinpaleuisej ininkoneuaj ma yolpakikaj ika tlen Jehová kichijchijtok?

¹⁷ Kema toTeotsij kiyankuilis nochi tlen onka, tetajmej uan ininkoneuaj uelis moyolpakiltisej ika tlen Jehová kichijchijtok. Ayokmo techmajmatisej tlapialmej yon techmakasisej (Is. 11:6-9). Nochipa tijpiasej miak tonali uan timoyolpakiltisej ika tlen Jehová kichijchijtok (Sal. 22:26). Tetajmej, maske ipan ni tonali ayamo kiampa tiitstokej, moneki inkichiuasej kampeka inkinpaleuisej inmokoneuaj ma kiitakaj tlen onka uan ma kiyekokaj miak tlamantli. Tlaj nama inkinmachtiaj kenijkatsa eli Jehová ika tlen kichijchijtok, inijuantij nojkia kiyolmatisej kej tlanauatijketl David. Ya kiijtok: “Axonka seyok keja ta, Toteko. Uan axaka ueli kichiua uejueyi tlamantli keja ta tijchiua” (Sal. 86:8).