1. ¿Tlake techmachtia toTeotsij iTlajtol?

UELIS tikixnamikisej tlen ueli tlaouijkayotl pampa Jehová, katli tlauel kuali tlamachtia, techpaleuia (Is. 30:20, 21). ITlajtol technextilia tlake tlamantli techpoloua uan ‘techkualtlalia’, kiampa “uelis tijchiuasej nochi tlen kuali” (2 Tim. 3:17). Kema tijchiuaj tlen Biblia kiijtoua, tijseliaj miak tlalnamikilistli, se tlamantli tlen amo kipiaj katli kitemouaj “nopa tlalnamikilistli tlen kipiaj ipan ni Tlaltipaktli” (1 Cor. 3:19; Sal. 119:97-100).

2. ¿Tlake tikitasej ipan ni tlamachtili?

² Kej tikitasej ipan ni tlamachtili, tlalnamikilistli tlen “ni Tlaltipaktli” kichiua ma timosentlalikaj tijchiuasej nochi tlen techyoltilana. Yeka, uelis tlauel ouij tijmatisej amo timoiljuisej yon tijchiuasej kej inijuantij. Biblia xitlauak techiljuia: “Ximomokuitlauikaj para axaka inmechkajkayauas ika miak tlajtoli yejyektsitsij uan keja nopa inmechilpis ipan tlen axmelauak uan tlen axipati. Tlen inijuantij inmechmachtiaj uala tlen inintlalnamikilis tlakamej” (Col. 2:8). Tikitasej ome tlamantli “tlen axmelauak” katli maseualmej kimoyauaj uan kenijkatsa pejkej kiampa moiljuiaj. Ipan sejse tlen nopa tlamantli tikitasej kenke nopa tlalnamikilistli eli “se uiuiyotl” uan kenke san nopa tlalnamikilistli tlen Biblia temaka eli nelnelia kuali.

3, 4. ¿Tlake tlamantli ayokmo kiitakej kej kinamiki?

³ Ipan xiuitl 1901 uan tlanki ipan 1930, mopatlak kej kiitayayaj se keski tlamantli, kej kema omej maseualmej motekayayaj sansejko. Achtoui moiljuiyayaj san katli mosenkajtokej kinamikiyaya motekasej sansejko uan amo kinamikiyaya kamanaltisej tlen nopa tlamantli ininixpa sekinok. Nopa tlamantli mopatlak uan kikajkej  maseualmej ma kichiuakaj tlen inijuantij kinekiyayaj.

⁴ Kema panok xiuitl 1920, maseualmej kejuak kuatlapolojkej pampa pejkej san tlemach kichiuaj uan mopatlak miak tlamantli. Se ixtlamatketl kiijtok: “Ipan películas, ipan tlen kiixnextiyayaj, ipan uikatl, ipan novelas uan ipan sekinok tlamantli pejki kakisti o nesiyaya kenijkatsa tlauel momekatiyayaj”. Ipan nopa xiuitl nojkia pejkej kichiuaj tlen amo kinamiki kema mijtotiyayaj uan ayokmo moyoyontiyayaj kej kinamiki. Kej Biblia kiijtok, katli itstoskiaj ipan itlamia tonali san kitemoskiaj “tlen ika uelis mopakilismakasej” (2 Tim. 3:4).

5. Kej panotiajki xiuitl, ¿kenijkatsa mopatlatok kej maseualmej kiitaj kema omej motekaj sansejko?

⁵ Kema panok xiuitl 1960, maseualmej ayokmo kenijki kiitakej kema omej tlakamej o omej siuamej motekayayaj sansejko, kema mokauayayaj katli mosenkajtoyaj uan kema se tlakatl iuaya se siuatl itstoyaj sansejko maske amo mosenkajtoyaj. Uan ipan tlamantli tlen ika moyolpakiltiyayaj pejki nesi kenijkatsa omej motekayayaj sansejko o momekatiyayaj. ¿Tlake panotok pampa maseualmej amo kenijki kiitaj kema momekatiaj? Se siuatl kiijkuilok “pampa ayokmo moyakanaj ika se keski tlamantli uan ayokmo kiitaj kej kinamiki kema omej motekaj sansejko”, kichijtok miakej katli mosenkajtoyaj ma mokauakaj, san se tenaj o tetaj kiniskaltia ikoneuaj, tlauel moyolkokouaj uan miakej momatij kitlachiliaj pornografía. Uan kichijtok ma onka miak kokolistli, kej sida. Nochi ni tlamantli kinextia nopa tlalnamikilistli tlen momoyaua ipan Tlaltipaktli eli se uiuiyotl (2 Ped. 2:19).

6. ¿Kenke Satanás kineki maseualmej ayokmo ma kiitakaj kej kinamiki kema omej motekaj sansejko?

⁶ Satanás kineki maseualmej ma kichiuakaj tlen inijuantij kinekij uan ayokmo ma kiitakaj kej kinamiki kema omej motekaj sansejko. Ya tlauel kipaktia kiitas kenijkatsa maseualmej motekaj ininuaya sekinok maske amo mosenkajtokej o kema katli mosenkajtokej moixpanoj. Amo kineki ma tikitakaj nopa tlamantli kej se tlenijki tlen tlauel yejyektsi katli toTeotsij techmakatok (Efes. 2:2). Katli kinpaktia momekatisej kinextiaj amo kipatiitaj tlen Jehová kinmakatok, ma uelikaj konepiakaj. Uan nochi inijuantij amo uelis nochipa itstosej (1 Cor. 6:9, 10).

7, 8. ¿Kenke tlen Biblia kiijtoua kena techpaleuia?

⁷ Katli moyakanaj ika tlalnamikilistli tlen ni Tlaltipaktli amo kitlepanitaj tlen Biblia tetlajtolmaka, uan kiijtouaj ayokmo tepaleuia ipan ni tonali. Uelis moiljuiaj kenke toTeotsij kichijki ma tijnekikaj timotekasej iuaya se akajya  uan teipa techiljuia amo ma tijchiuakaj nopa. Kiampa moiljuiaj pampa maseualmej kiijtouaj uelis tijchiuasej nochi tlen techyoltilana. Biblia amo tlamachtia nopa tlamantli, nopaya kiijtoua amo moneki tijchiuasej tlen techyoltilana uan uelis tikijiyouisej, kiampa amo tijchiuasej tlen amo kuali (Col. 3:5). Nojkia, Jehová kikaua se tlakatl uan se siuatl ma mosenkauakaj uan ma motekakaj sansejko (1 Cor. 7:8, 9). Kiampa, kema nopa tlakatl iuaya isiua motekasej sansejko, amo kinpanos kej katli momekatiaj, pampa amo kinyolkokos inintlalnamikilis yon amo tleno kintekipachos.

⁸ Nopa tlalnamikilistli tlen Biblia temaka amo eli sanse ika maseualmej inintlalnamikilis, pampa techpaleuia ma tikitakaj kej kinamiki kema omej motekaj sansejko. Kiijtoua se tlakatl uan se siuatl moyolpakiltiaj kema motekaj sansejko (Prov. 5:18, 19). Maske kiijtoua nopa, nojkia techtlajtolmaka ni: “Sejse inmojuantij ma kinauati sejse itlakayo. Kineki ximonejnemiltikaj keja tlatsejtselolmej iixpa toTeko para nochi tlakamej inmechtlepanitasej. Axkineki para inkikauilisej inmotlajtlakolchijkatlanekilis ma inmechnauatis keja kichiuaj tlakamej tlen axkiixmatij toTeko” (1 Tes. 4:4, 5).

9. 1) ¿Kenijkatsa kinpaleuijkej toikniuaj ma moyakanakaj ika tlen Biblia kiijtoua? 2) ¿Tlake techtlajtolmakaj ipan 1 Juan 2:15, 16? 3) Kej kiijtoua Romanos 1:24-27, ¿tlake tlamantli amo kinamiki tijchiuasej?

⁹ Ipan xiuitl 1901 uan tlanki ipan 1930, Jehová itekipanojkauaj amo moiljuijkej kej maseualmej katli ‘kipolojkej ininpinaualis’ (Efes. 4:19). Toikniuaj kichijkej kampeka kineltokasej toTeotsij itlanauatiljuaj. Ipan ni pilamochtsi tlen kiski ipan tlajtoli inglés, ipan mayo 15, 1926, kiijtok “tlakamej uan siuamej moneki kipiasej tlapajpaktik inintlalnamikilis uan amo sokiyo, uan monejnemiltisej kej kinamiki, uan tlauel moneki kiampa kichiuasej kema se tlakatl itstos ika se siuatl o se siuatl ika se tlakatl”. Maske maseualmej san tlemach kichiuayayaj, toikniuaj moyakankej ika nopa tlalnamikilistli tlen eltok ipan Biblia (xijpoua 1 Juan 2:15, 16). Tlauel tijtlaskamatiliaj Jehová pampa techmakatok iTlajtol uan pampa techmaka tlamachtili kema kinamiki, tlen techpaleuia amo ma tikitakaj kej maseualmej kiitaj kema omej motekaj sansejko * (xijpoua Romanos 1:24-27).

10, 11. ¿Tlake kiijtok Biblia panoskia ipan itlamia tonali?

¹⁰ Biblia kiijtok ipan itlamia tonali maseualmej “san moiknelisej ininseltsitsij” (2 Tim. 3:1, 2). Yeka, nochi tlen eltok ipan Tlaltipaktli kichiua maseualmej tlauel ma moueyimatikaj. Se enciclopedia kiijtok ipan 1970 “pejki kisa miak amochtli tlen kinmachtiyaya maseualmej san inijuantij ma mopaleuikaj”. Nojkia, miak amochtli “kiniljuiyaya maseualmej kuali ma moixmatikaj, ma kinpakti kej inijuantij elij uan amo ma kipatlakaj kej inijuantij elij”. Ma tikitakaj se neskayotl. Se tlen nopa amochtli kiiljuiyaya se maseuali monekiyaya san ya tlauel moiknelis pampa san ya “tlauel yejyektsi, san ya ueli kichiua miak tlamantli uan san ya ueli kinyololinia sekinok ma kichiuakaj se tlenijki, uan amo itstok seyok kej ya”. Nojkia kiijtouayaya “ueliskia moueyichiuas, pampa san ya uelis monauatis uan moyakanas ika tlen itlalnamikilis kiiljuis, uan san ya uelis kitlapejpenis tlake kichiuas ipan inemilis”.

¹¹ ¿Ipa tijkaktokej ni tlamantli? Satanás nojkia ya nopa kiiljuik Eva. Kiiljuik ueliskia elis kej toTeotsij pampa kimatiskia “tlen kuali uan tlen axkuali” (Gén. 3:5). Ipan ni tonali, miakej maseualmej nojkia san inijuantij tlauel mopatiitaj, uan pampa moueyimatij, moiljuiaj amo aka kinamiki kiniljuis tlake kuali tlamantli kinamiki kichiuasej uan tlake amo, yon toTeotsij kinekij kitlakakilisej. Ni tlalnamikilistli kichijtok miakej amo ma kiitakaj kej kinamiki  miak tlamantli, kej kema omej maseualmej mosenkauaj.

12. ¿Kenijkatsa kiitaj itstosej sansejko katli moyakanaj ika maseualmej inintlalnamikilis?

¹² Biblia kiniljuia katli mosenkajtokej, se tlakatl uan se siuatl, moneki motlepanitasej uan kichiuasej tlen kitenkajkej kema mosenkajkej. Uan nojkia kintlajtolmaka ma mosentlalijtokaj nochipa itstosej sansejko. Yeka, kiniljuia ni tlamantli: “Se tlakatl kikauas itata uan inana para mosejkotilis iuaya isiua uan nopa omej mochiuasej san se inintlakayo” (Gén. 2:24). Uan katli moyakanaj ika maseualmej inintlalnamikilis amo kej nopa moiljuiaj uan kiijtouaj sejse maseuali moneki kiitas ipan tlen ya kipoloua uan amo ipan seyok maseuali. Se amochtli kampa kamanalti kenijkatsa katli mosenkajtokej mokauaj, kiijtoua: “Miakej kipatlatokej tlen kitenkauaj kema mosenkauaj uan ayokmo kiijtouaj ‘nochipa tiitstosej sansejko tlaj ayamo timikij’, nama kiijtouaj ‘tiitstosej sansejko tlaj nojua timoikneliaj’”. Pampa kiampa moiljuiaj, miakej mokauaj uan tlauel moyolkokouaj. Kema maseualmej amo kipatiitaj itstosej sansejko, kinextia inintlalnamikilis maseualmej eli se uiuiyotl.

13. ¿Kenke Jehová amo kineki kinitas katli moueyimatij?

¹³ Biblia kiijtoua: “ToTeko kinkualankaita nochi tlakamej tlen moueyimatij” (Prov. 16:5). ¿Kenke Jehová amo kineki kinitas? Pampa maseualmej katli moiljuiaj san inijuantij tlauel ininpati uan kichiuaj sekinok nojkia kiampa ma kichiuakaj, kinextiaj kenijkatsa eli Satanás, katli tlauel moueyimati. Ya tlauel moueyimati uan yeka kinejki Jesús, katli kipaleuik toTeotsij kema kichijchijki nochi tlen onka, ma motlankuaketsa uan ma kiueyichiua (Mat. 4:8, 9; Col. 1:15, 16). Maseualmej katli moueyimatij kinextia kenke toTeotsij kiita kej se uiuiyotl nopa tlalnamikilistli tlen ni Tlaltipaktli.

14. ¿Kenijkatsa techpaleuia ma timoitakaj kej kinamiki tlen kiijtoua Romanos 12:3?

¹⁴ Biblia technextilia kenijkatsa kinamiki timoitasej. Nopaya kiijtoua amo kenijki tlaj timoikneliaj kej kinamiki. Jesús kiijtok: “Xikinikneli  sekinok keja timoiknelia” (Mat. 19:19). Ni kinextia uelis timoiljuisej se kentsi ipan tojuantij uan ipan tlen techpoloua. Maske uelis tijchiuasej nopa, Biblia kiijtoua amo kinamiki timoiljuisej san tojuantij tlauel topati. Yeka, techtlajtolmaka ni: “Axaka ma kichiua se tlamantli pampa kineki moueyimatis ininixpa sekinok. Ma axaka moueyimati [...]. Sejse inmojuantij xikinitakaj nochi sekinok keja más uejueyij kej ta” (Filip. 2:3; xijpoua Romanos 12:3).

15. ¿Kenke timoiljuia kena tepaleuia kema Biblia kiijtoua amo kinamiki timoueyimatisej?

¹⁵ Miakej maseualmej katli moiljuiaj tlauel tlalnamikij o tlauel ixtlamatij, kiijtouaj Biblia mokuapoloua kema kiijtoua amo kinamiki timoueyimatisej. Kiijtouaj tlaj tikinachtouitlalisej sekinok, uajka ayokmo uelis timomanauisej uan techchiuilisej tlen inijuantij kinekisej. ¿Tlake panotok pampa nochi mosentlaliaj san ipan inijuantij kej Satanás kineki? ¿Nelia yolpakij katli moueyimatij? ¿Yolpakij ininchampoyouaj? ¿Nelnelia kipiaj kuali ininuampoyouaj? ¿Kuali mouikaj iuaya toTeotsij? Ta tlake tikijtoskia, ¿techpaleuis kuali ma tiitstokaj inintlalnamikilis maseualmej, o nopa tlalnamikilistli tlen temaka toTeotsij iTlajtol?

16, 17. ¿Kenke tlauel tijtlaskamatiliaj Jehová?

¹⁶ Katli kichiuaj tlen kiniljuiaj “tlalnamikinij” tlen ni Tlaltipaktli, elij kej se akajya katli paxaloua kampa amo tlaixmati uan kitlajtlania seyok paxalojketl katli nojkia mokuapolojtok, ma kiiljui kenijkatsa asiti kanajya. Jesús kiijtok tlen nopa “tlalnamikinij” katli itstoyaj ipan nopa tonali: “Itstokej keja popoyotsitsij. Uan tlakamej tlen kintokiliaj nojkia itstokej popoyotsitsij. Uan intla se popoyotsi kiyakana seyok popoyotsi, nochi omej uetsisej tlakoyoijtik” (Mat. 15:14). Uajka, toTeotsij kiita kej se uiuiyotl inintlalnamikilis nopa maseualmej.

¹⁷ Tlen Biblia tetlajtolmaka nochipa techpaleuia pampa “techmachtia tlen melauak uan techtlakaualtia kema tijchiuaj tlen axmoneki. Uan [...] techtlalnamiktia uan technextilia kejatsa ma timonejnemiltikaj xitlauak” (2 Tim. 3:16). Tlauel tijtlaskamatij Jehová pampa techmokuitlauia ika itlanechikol uan kiampa amo tijpiasej inintlalnamikilis maseualmej (Efes. 4:14). Nochi nopa miak tlamachtili tlen techmaka, techpaleuia ma tijneltokakaj itlanauatiljuaj. Nelia tlauel kuali pampa Jehová techmaka tlalnamikilistli ika iTlajtol, Biblia.