TLAMACHTILI 18
UIKATL 1 Tlen Jehová kinextia
Ma timotemachikaj Juez tlen nochi Tlaltipaktli tetlasojtla
“Ta, tijuez tlen más tiueyi ipan nochi ni tlaltipaktli, uan nijmati ta tijchiuas tlen xitlauak” (GÉN. 18:25).
TLEN MOIXTOMAS
Ipan ni tlamachtili tikitasej kenijkatsa Jehová kinextis tetlasojtla uan kichiua tlen xitlauak kema kinyolkuis katli kichijkej tlen amo kuali.
1. ¿Tlake tlamantli tlen tlauel ipati Jehová kimachtik Abrahán?
ABRAHÁN amo kema kiilkajki kema ika se ángel, Jehová kiiljuik kitsontlamiltiskia altepetl Sodoma uan Gomorra. Maske Abrahán kuali tlaneltokayaya, kimatki ouij kikuamachilis tlen Jehová kinekiyaya kichiuas, yeka kitlatsintokik: “¿Tikinpolos tlakamej tlen itstokej xitlauakej ininuaya tlen tlajtlakolejkej? [ . . . ] Ta, tijuez tlen más tiueyi ipan nochi ni tlaltipaktli, uan nijmati ta tijchiuas tlen xitlauak”. Jehová kipixki iyolo uan kimachtik iuampo se tlamantli tlen tlauel ipati: ya amo kema kintsontlamiltiskia katli kichiuaj tlen kuali. ¡Tlauel techyolchikaua tijmatisej nopa! (Gén. 18:23-33).
2. ¿Kenke timotemachiaj Jehová xitlauak tetlajtolsenkaua uan tetlasojtla?
2 Timotemachiaj Jehová xitlauak tetlajtolsenkaua uan tetlasojtla, pampa tijmatij ya kiita ininyolo maseualmej (1 Sam. 16:7). Kena, Jehová kiixmati iyolo sejse maseuali (1 Rey. 8:39; 1 Crón. 28:9). ¡Nopa tlauel kuali! Jehová tlauel tlalnamiki, yeka kemantika amo ueli tijkuamachiliaj kenijkatsa tetlajtolsenkaua. Apóstol Pablo kiijtok: “Amo aka kimati kenijkatsa tetlajtolsenkaua” (Rom. 11:33).
3, 4. ¿Tlake uelis timotlatsintokiaj uan tlake tikitasej ipan ni tlamachtili? (Juan 5:28, 29).
3 Maske tijmatij Jehová nochipa kichiua tlen xitlauak, uelis kemantika nojkia tijnekij tijmatisej se keski tlamantli kej Abrahán. Uelis timotlajtlaniaj: “¿Moyolkuisej se keskij maseualmej katli Jehová kintsontlamiltik, kej katli itstoyaj ipan Sodoma uan Gomorra? ¿Nojkia motlananasej kema moyolkuisej ‘katli kichijkej tlen amo kualiʼ?” (Hech. 24:15).
4 Ma tikitakaj kenijkatsa tijkuamachilijtokej kema moyolkuisej katli miktokej. Namanok tijpatlakej kej tijkuamachiliyayaj kema Biblia kiijtoua “moyolkuisej para kipiasej nemilistli” uan “moyolkuisej para kintlajtolsenkauasej” (xijpoua Juan 5:28, 29). a Yeka, nojkia tijpatlakej kej tijkuamachiliyayaj sekinok tlamachtili. Tikitasej se keski tlamantli ipan ni tlamachtili uan sekinok ipan tlamachtili 19. Achtoui tikitasej tlen amo tijmatij kema Jehová tetlajtolsenkaua uan teipa tikitasej tlen kena tijmatij.
TLEN AMO TIJMATIJ
5. ¿Tlake timoiljuiyayaj uejkajkia tlen maseualmej tlen Sodoma uan Gomorra?
5 ¿Tlake kinpanos katli Jehová kintsontlamiltik pampa kichijkej tlen amo kuali, kej katli itstoyaj ipan Sodoma uan Gomorra? Uejkajkia tikijtouayayaj nopa maseualmej amo moyolkuisej. Pero kema nopa tlatekipanojketl katli temachtli uan tlalnamiki kuali momachtik nopa tlamantli uan momaijtok, kiitak amo uelis kiampa tikijtosej. Ma tikitakaj kenke.
6. ¿Kema Jehová kintsontlamiltik katli kichiuayayaj tlen amo kuali, uan tlake amo uelis tikijtosej?
6 Biblia miakpa kiijtoua Jehová kintsontlamiltik maseualmej katli kichiuayayaj tlen amo kuali. Se neskayotl, kema uetski miak atl, mijkej nochi maseualmej, san momakixtijkej Noé uan ichampoyouaj. Teipa, Jehová kinnauatik israelitajmej ma kintsontlamiltikaj nochi katli itstoyaj ipan nopa chikome altepemej tlen nopa tlali tlen kintenkauilijtoya. Uan ipan se youali Jehová kichijki se ángel ma kinmikti 185 mil soldados tlen Asiria (Gén. 7:23; Deut. 7:1-3; Is. 37:36, 37). Biblia amo kiijtoua tlaj Jehová kintsontlamiltik para nochipa nochi nopa maseualmej, yeka amo uelis tikijtosej ayokmo moyolkuisej. Kuali ma tikitakaj ni tlamantli.
7. ¿Tlake amo tijmatij tlen maseualmej katli mijkej kema uetski miak atl uan kema kitsontlamiltijkej Canaán? (Xikita tlaixkopinkayotl).
7 Amo tijmatij kenijkatsa Jehová kinitayaya sejse tlen nopa maseualmej yon tlaj kiixmatkej uan moyolkuepkej. Kema uetski miak atl, Biblia kiijtoua “Noé kinyolmelauayaya sekinok kenijkatsa ueliskiaj itstoskiaj xitlauak iixpa Toteko” (2 Ped. 2:5). Pero amo kiijtoua tlaj kema kichijchiuayaya nopa arca, nojkia kinkamanaljuiyaya tlen Jehová nochi maseualmej. Nojkia amo tijmatij tlaj nochi maseualmej katli itstoyaj Canaán uelkej kiixmatij Jehová uan kipatlakej ininnemilis.
8. ¿Tlake amo tijmatij tlen katli itstoyaj Sodoma uan Gomorra?
8 ¿Uan tlake uelis tikijtosej tlen maseualmej tlen Sodoma uan Gomorra? Tijmatij ipan Sodoma itstoya Lot, se tlakatl katli kichiuayaya tlen kuali. Pero amo tijmatij tlaj kinkamanaljuik tlen Jehová sejse tlen nopa maseualmej katli itstoyaj nopaya. Maske inijuantij kichiuayayaj tlen amo kuali, ¿nelia kikuamachiliyayaj tlake kuali uan tlake amo kuali? Uelis amo, pampa Biblia kiijtoua miakej tlakamej tlen Sodoma katli “más telpokamej hasta tlen más ueuentsitsij” kinekiyayaj kinchiualtisej katli kipaxalotoj Lot ma motekakaj ininuaya (Gén. 19:4; 2 Ped. 2:7). ¿Nelnelia uelis tikijtosej Jehová, katli tlauel tetlasojtla, kiijtojtok amo kinyolkuis? Jehová kiiljuik Abrahán ipan nopa altepetl amo itstoyaj yon matlaktli maseualmej katli kichiuayayaj tlen kuali (Gén. 18:32). Yeka, kichijki tlen xitlauak kema kintsontlamiltik. Pero amo uelis tikijtosej amo moyolkuis yon se tlen nopa maseualmej.
9. ¿Tlake amo tijmatij tlen Salomón?
9 Biblia nojkia kiijtoua se keskij maseualmej katli kichiuayayaj tlen kuali, teipa kichijkej tlen amo kuali, kej tlanauatijketl Salomón. Ya kuali kiixmatiyaya Jehová, kimajtoya kenijkatsa kinamiki tijueyichiuasej uan kiselik miak tlateochiualistli. Pero teipa pejki kinueyichiua dioses katli amo melauakej. Nopa kikualankamakak Jehová uan nochi israeleuanij tlauel tlaijiyouijkej miak xiuitl pampa Salomón tlajtlakolchijki. Biblia kiijtoua kema mijki, kitlalpachojkej ininuaya iuejkapantatauaj, nopaya nojkia kitlalpachojtoyaj David, katli amo kitlauelkajki Jehová (1 Rey. 11:5-9, 43; 2 Rey. 23:13). Tlaj nopaya kitojkej, ¿kiijtosneki kena moyolkuis? Biblia amo kiijtoua. Sekij uelis moiljuisej kena moyolkuis, pampa Romanos 6:7 kiijtoua “katli miki, kitlapojpoljuiaj itlajtlakoljuaj”. Pero ni texto amo kiijtosneki se akajya kejuak motlanilia ma kinyolkuikaj san pampa mijki, uajka amo nochi moyolkuisej. Jehová kinyolkuis katli ya mijkej pampa kiniknelia uan kineki ma kitekipanokaj (Job 14:13, 14, TNM; Juan 6:44). Uajka, ¿Salomón nojkia moyolkuis? San Jehová kimati. Pero timotemachiaj Jehová kichiuas tlen xitlauak.
TLEN KENA TIJMATIJ
10. ¿Kenijkatsa kiyolmati Jehová kema kintsontlamiltia katli amo kualmej? (Ezequiel 33:11; nojkia xikita tlaixkopinkayotl).
10 (Xijpoua Ezequiel 33:11). Jehová techiljuia kenijkatsa kiyolmati kema kitlajtolsenkaua se akajya. Tlen apóstol Pedro kiijkuilok elisneki sanse ika tlen kiijkuilok teokamanalojketl Ezequiel, ya kiijtok: “Toteko [ . . . ] axkineki niyon se ma poliui” (2 Ped. 3:9). Nopa tlauel techyolchikaua. Timotemachiaj Jehová amo kitsontlamiltis para nochipa se akajya tlaj amo kinamiki kiampa kichiuas. Ya nochipa kinextia tlauel tetlasojtla kema kinamiki.
11. ¿Ajkia inijuantij amo moyolkuisej, uan kenke kiampa tikijtouaj?
11 ¿Ajkia kena tijmatij amo moyolkuisej? Biblia san kiijtoua se keskij. b Jesús kiijtok Judas Iscariote amo moyolkuis (Mar. 14:21; nojkia xikita Juan 17:12 uan nota de estudio ika español). Judas kuali kimatiyaya tlen kichiuaskia kiixpanoskia Jehová uan iKone (xikita Marcos 3:29 uan nota de estudio ika español). Jesús nojkia kiijtok se keskij katli tlayakanayayaj ipan religión uan amo kineltokakej, amo moyolkuisej (Mat. 23:33; nojkia xikita Juan 19:11 uan nota de estudio “del hombre”, ika español). Uan apóstol Pablo kiijtok amo moyolkuisej se keskij apóstatas katli amo moyolkuepasej (Heb. 6:4-8; 10:29).
12. ¿Kenijkatsa tijmatij Jehová tlauel tetlasojtla? Xikijto se neskayotl.
12 Kej ya tikitakej, Jehová tlauel tetlasojtla uan “axkineki niyon se ma poliui”. ¿Kenijkatsa kintlasojtlak se keskij katli tlajtlakolchijkej? Tlanauatijketl David kichijki uejueyi tlajtlakoli pampa momekatik uan temiktik, pero kema moyolkuepki, Jehová kitlasojtlak uan kitlapojpoljuik (2 Sam. 12:1-13). Tlanauatijketl Manasés miak xiuitl kichijki tlen tlauel amo kuali. Maske kiampa kichijki, Jehová kitlasojtlak uan kitlapojpoljuik pampa moyolkuepki ika nochi iyolo (2 Crón. 33:9-16). Ni techilnamikilia Jehová kintlasojtla katli nelnelia moyolkuepaj. David uan Manasés kena moyolkuisej pampa kiitakej tlajtlakolchijtoyaj uan moyolkuepkej.
13. 1) ¿Kenke Jehová kintlasojtlak níniveeuanij? 2) ¿Uan tlake kiijtok Jesús teipa?
13 Jehová nojkia kintlasojtlak katli itstoyaj Nínive. Dios kiiljuik Jonás: “Nikita tlauel tlajtlakolchiuaj”. Pero kema moyolkuepkej, Jehová kintlasojtlak uan kintlapojpoljuik. Uan Jonás amo kintlasojtlak. Kema ya kualanki, Dios kiilnamikilik nopa maseualmej amo kimatiyayaj tlake kuali uan tlake amo (Jon. 1:1, 2; 3:10; 4:9-11). Teipa, Jesús kiijtok tlen kinpanok níniveeuanij kinextia Jehová tlauel tetlasojtla uan kichiua tlen xitlauak. Kiijtok inijuantij moyolkuisej “kema Dios tetlajtolsenkauas” (Mat. 12:41).
14. ¿Tlake kinpanos níniveeuanij kema “moyolkuisej para kintlajtolsenkauasej”?
14 ¿Kenijkatsa kintlajtolsenkauasej níniveeuanij? Jesús kiijtok teipa “moyolkuisej para kintlajtolsenkauasej” (Juan 5:29). Nopa panos kema tlanauatijtos ipan nopa Mil Xiuitl, kema moyolkuisej “katli kichijkej tlen kuali uan katli kichijkej tlen amo kuali” (Hech. 24:15). Katli kichijkej tlen amo kuali “kintlajtolsenkauasej” pampa Jehová uan Jesús kiitasej tlaj tlaneltokasej uan kichiuasej tlen kiyekojtiasej. Tlaj se katli itstoya Nínive amo kinekis kiueyichiuas Jehová, kema tlamis kitlajtolsenkauasej, kitsontlamiltisej (Is. 65:20). Pero tlaj kena kinekis kitekipanos Jehová, uelis itstos para nochipa (Dan. 12:2).
15. 1) ¿Kenke amo kinamiki tikijtosej amo moyolkuis yon se katli itstoya Sodoma uan Gomorra? 2) ¿Tlake kiijtosneki tlen kiijtoua Judas 7? (Xikita nopa recuadro “ ¿Tlake kinejki kiijtos Judas?”).
15 Jesús kiijtok “ipan nopa Tonali kema Dios tetlajtolsenkauas” más ouij kimatisej katli amo kiselijkej ya uan tlen tlamachtik “que katli itstoyaj ipan Sodoma uan Gomorra” (Mat. 10:14, 15; 11:23, 24; Luc. 10:12). ¿Tlake kinejki kiijtos? Uelis timoiljuiaj Jesús kiampa kiijtok san pampa kinekiyaya kipankixtis se tlamantli tlen amo nelnelia panoskia, pero tlen kiijtok nelnelia panos, kej tlen kiijtok kema kamanaltik tlen níniveeuanij. “Nopa Tonali kema Dios tetlajtolsenkauas” eli kej kema kiijtok kintlajtolsenkauaskiaj níniveeuanij. Inijuantij sanse kej katli itstoyaj Sodoma uan Gomorra kichijkej tlen amo kuali. Pero níniveeuanij kipixkej tonali para moyolkuepasej. Nojkia ma tikilnamikikaj Jesús kiijtok katli kichijkej tlen amo kuali, moyolkuisej para kintlajtolsenkauasej (Juan 5:29). Yeka, uelis katli itstoyaj Sodoma uan Gomorra moyolkuisej. Uelis se keskij tlen inijuantij moyolkuisej uan uelis tikinpaleuisej ma kiixmatikaj Jehová uan Jesús.
16. ¿Tlake kiitas Jehová kema kiijtos ajkia kiyolkuis? (Jeremías 17:10).
16 (Xijpoua Jeremías 17:10). Ni versículo kuali kiixtoma tlen kena tijmatij: Jehová nochipa kiita “ininyolo uan inintlalnamikilis” maseualmej. Kema kiijtos ajkia kiyolkuis, kintlaxtlauis “keja kinamiki ika tlen kichijtokej”. Uajka, Jehová chikauak tetlajtolsenkauas kema kinamikis pero kema uelis, kinextis tetlasojtla. Yeka, amo kema ma tikijtokaj se akajya amo moyolkuis tlaj amo temachtli tijmatij pampa Biblia amo kiijtoua.
NOPA JUEZ TLEN NOCHI TLALTIPAKTLI NOCHIPA KICHIUA TLEN XITLAUAK
17. ¿Tlake kinpanos katli miktokej?
17 Adán uan Eva kiijixnamijkej Jehová sanse kej kichijtoya Satanás, yeka miktokej tlauel miakej maseualmej. Mikilistli eli tokualankaitaka, uan kichijtok miakej ma mikikaj (1 Cor. 15:26). ¿Tlake kinpanos nochi inijuantij? 144 mil maseualmej katli amo kema kitlauelkajkej Jehová, moyolkuisej uan itstotij iluikak, nopaya ayokmo kema mikisej (Apoc. 14:1). Miakej maseualmej katli kiikneliyayaj Jehová, moyolkuisej uan uelis nochipa itstosej ipan Tlaltipaktli tlaj amo kitlauelkauasej Jehová kema Jesús tekichijtos ipan nopa Mil Xiuitl uan tlaj amo kitlauelkauasej kema sampa kimajkauasej Satanás (Dan. 12:13; Heb. 12:1). Uan ipan nopa Mil Xiuitl kema Jesús tekichijtos, katli amo kema kitekipanojkej Jehová uan katli kichijkej tlen amo kuali, kipiasej tonali para moyolkuepasej uan kiueyichiuasej toTeotsij (Luc. 23:42, 43). Pero se keskij maseualmej katli kichijkej tlen tlauel amo kuali uan kiijixnamijkej Jehová, ya kiijtojtok amo kinyolkuis (Luc. 12:4, 5).
18, 19. 1) ¿Kenke uelis timotemachisej Jehová kuali kintlajtolsenkauas katli moyolkuisej? (Isaías 55:8, 9). 2) ¿Tlake tikitasej ipan tlamachtili 19?
18 Pero, ¿uelis timotemachisej Jehová nochipa xitlauak tetlajtolsenkaua? ¡Kena! Sanse kej Abrahán, tijmatij nopa Juez tlen más ueyi ipan nochi Tlaltipaktli amo eli tlajtlakole, tetlasojtla uan tlauel tlalnamiki. Jehová kitekimakatok iKone ma tetlajtolsenkaua uan kimachtijtok kenijkatsa kichiuas (Juan 5:22). Jehová uan Jesús kimatij tlake kipia sejse maseuali ipan iyolo (Mat. 9:4). Yeka, nochipa kichiuaj tlen xitlauak.
19 Nochipa ma timotemachikaj ipan Jehová uan ipan tlen kitlapejpenia. Ya kena kimati kenijkatsa tetlajtolsenkauas uan amo kej tojuantij (xijpoua Isaías 55:8, 9). Yeka timotemachiaj ipan Jehová uan Jesús uan ipan nochi tlen kitlapejpeniaj kichiuasej. Nojkia tijmatij toTlanauatijka Jesucristo nochipa kichiua tlen xitlauak uan tetlasojtla kej iTata Jehová (Is. 11:3, 4). Ipan tlamachtili 19 tikitasej tlake kena tijmatij uan tlake amo tijmatij kema Jehová uan Jesús tetlajtolsenkauasej ipan ueyi tlaijiyouilistli.
UIKATL 57 Jehová kinselia nochi maseualmej
b Uelis tikitas tlen kichijkej Adán, Eva uan Caín ipan La Atalaya enero 1, 2013, iamayo 12, nota.