TLAMACHTILI 21
UIKATL 107 Jehová techmachtik ma timoiknelikaj
¿Tlake mitspaleuis tijpantis katli uelis elis monamik?
“Tlauel ouij para tijpantis se siuatl tlen kuali iyolo uan neltlalnamiki. Se siuatl keja nopa achi más ipati uan axkeja nopa piltetsitsij tlen más pajpatiyo” (PROV. 31:10).
TLEN MOIXTOMAS
Ipan ni tlamachtili tikitasej se keski textos tlen kinpaleuis ma kipantikaj ininnamik katli kinekij mosiuajtisej o monamiktisej uan tlake uelis kichiuasej toikniuaj para kinpaleuisej.
1, 2. 1) Tlaj se toikni kineki mosiuajtis, ¿tlake moneki moiljuis achtoui? 2) ¿Tlake tijnekij tikijtosej kema tikijtouaj elij novios? (Xikita “Tlen tlauel ipati”).
¿TIJNEKI timosiuajtis o timonamiktis? Uelis tiyolpakisej maske amo timosenkajtokej, miakej toikniuaj uan tosiuaikniuaj katli amo kipiaj sanse ininxiui, kinekij kipiasej ininnamik. Tlaj nojkia kiampa timoiljuijtok tijchiuas, achtoui moneki tikitas tlaj kuali titlaneltoka, tlaj kena uelis tijpanoltis monamik uan tlaj kuali timoixmati (1 Cor. 7:36). a Nopa mitspaleuis xiyolpaki kema ya tijpias monamik.
2 Pero kemantika eli ouij tijpantis katli iuaya timosiuajtis o timonamiktis (Prov. 31:10). Uan kema tijpantis se akajya katli tijnekiskia kuali tikixmatis, uelis ouij tijmatis tikiljuis tlaj kineki elis monovia o monovio. b Ipan ni tlamachtili tikitasej tlake uelis kipaleuis se toikni o se tosiuaikni ma kipanti se akajya katli ueliskia elis inamik. Nojkia tikitasej tlake uelis kichiuasej nochi toikniuaj para kinpaleuisej katli kinekij mosiuajtisej o monamiktisej.
¿KENIJKATSA UELIS TIJPANTIS KATLI IUAYA TIMOSENKAUAS?
3. ¿Tlake moneki kimajtos se akajya katli kineki mosiuajtis o monamiktis?
3 Tlaj tijneki tikiljuis se akajya ma eli monovia o monovio, achtoui moneki timoiljuis kenijkatsa tijnekiskia ma eli katli iuaya timosiuajtis o timonamiktis. Tlaj amo kiampa tijchiuas, uelis amo tikitas katli uelis elis se kuali monamik o peuas timoixmatis iuaya se akajya katli amo uelis timosenkauas iuaya. Maske moneki tijtlapejpenis se toikni katli ya moatsonpoliuiltijtok (1 Cor. 7:39). Nopa amo kiijtosneki uelis tijtlapejpenis aki ueli toikni san pampa ya moatsonpoliuiltik. Uelis timotlatsintokis: “¿Tlake nimosentlalijtok nijchiuas? ¿Tlake kuajkuali tlamantli nijneki ma kinexti katli elis nonamik? ¿Nelnelia uelis nijpantis se akajya kej katli na nijneki?”.
4. ¿Tlake kitlajtlaniaj Jehová se keskij katli ayamo kipiaj ininnamik?
4 Tlaj tijneki timosiuajtis o timonamiktis, uelis ya tikiljuik Jehová tlen tijneki (Filip. 4:6). Maske Jehová amo kiijtojtok mitstemolis monamik, kena kitekipachoua tlen tijyolmati uan tlen tijneki uan uelis mitsyakanas kema tijtemos monamik. Yeka, nochipa xikiljui tlen tijneki uan tlen tijyolmati (Sal. 62:8). Xikiljui ma mitspaleui tijpias moyolo uan tlalnamikilistli (Sant. 1:5). John, c se toikni katli ayamo mosiuajtia uan eua Estados Unidos, kiijtoua tlen kiiljuia Jehová kema momaijtoua: “Nikiljuia Jehová tlake kuajkuali tlamantli nijneki ma kinexti katli iuaya nimosiuajtis. Uan ma nechpaleui nikixmatis se tosiuaikni katli kiampa eli. Nojkia ma nijnexti kuajkuali tlamantli tlen nechpaleuis kema ya nimosiuajtijtos”. Tanya, se tosiuaikni katli eua Sri Lanka, kiijtoua: “Nikiljuia Jehová ma nechpaleui amo ma nijtlauelkaua, ma nimosentlali ipan kuajkuali tlamantli tlen nechpano ipan nonemilis uan ma niyolpaki maske ayamo nijpantia katli iuaya nimosenkauas”. Tlaj ya uejkajtok tijneki timosenkauas uan ayamo tijpantia se akajya, xikilnamiki Jehová kiijtojtok mitsmakas nochi tlen mitspoloua uan kinextis mitsiknelia uan mitspatiita (Sal. 55:22).
5. ¿Tlake kinpaleuis katli ayamo mosenkauaj ma kinixmatikaj sekinok toikniuaj katli kiikneliaj Jehová? (1 Corintios 15:58; nojkia xikita tlaixkopinkayotl).
5 Biblia kiijtoua: “Nochipa xijchiuakaj nochi nopa tekitl tlen Toueyiteko inmechmaka xijchiuakaj” (xijpoua 1 Corintios 15:58). Tlaj tijchiuas tlen kiijtoua ni texto, tikinixmatis miakej toikniuaj uan tosiuaikniuaj. Kiampa amo san tikinpias kuali mouampoyouaj, nojkia tikinixmatis toikniuaj katli kuali kitekipanouaj Jehová. Uan pampa tijchiuas tlen Jehová kipaktia, nelnelia tiyolpakis.
Tlaj timosentlalis tijtekipanos Jehová, tikinixmatis miakej toikniuaj uan uelis se tlen inijuantij nojkia kineki mosiuajtis o monamiktis. (Xikita párrafo 5).
6. ¿Tlake moneki kiilnamikisej katli kitemouaj ajkia iuaya mosiuajtisej o monamiktisej?
6 Amo ximosentlali san tijtemos katli iuaya timosiuajtis o timonamiktis (Filip. 1:10). Pampa tlen kichiua nelnelia ma yolpaki se Cristo itokilijka eli kema kuali mouampojchiua iuaya Jehová uan amo tlaj ya kipia inamik o amo (Mat. 5:3). Uan nojkia, katli ayamo mosiuajtiaj o monamiktiaj uelis kichiuasej sekinok tekitl ipan Jehová itlanechikol (1 Cor. 7:32, 33). Yeka, kuali xitlatekipano kema ayamo timosiuajtia o timonamiktia. Jessica, katli eua Estados Unidos uan monamiktik kema kipixtoya nechka 40 xiuitl, kiijtoua: “Maske nijnekiyaya nimonamiktis, niyolpakiyaya pampa nimosentlalijtoya nitlajtolmoyauas”.
KUALI XIKITA KENIJKATSA ELI
7. ¿Kenke tlauel ipati achtoui tikitas kenijkatsa eli katli tikixtoka? (Proverbios 13:16).
7 ¿Uan tlaj ya tikixmatki katli timoiljuia ueliskia elis mosiua o moueue? ¿Monekiskia nimantsi tikiljuis tikixtoka? Biblia kiijtoua katli tlalnamiki, achtoui kuali kiita tlen kineki kichiuas uan teipa kichiua (xijpoua Proverbios 13:16). Yeka, achtoui moneki kuali tijtlachilis kenijkatsa eli uan teipa tikiljuis tlen tijyolmati. Albert, katli eua Países Bajos, kiijtoua: “Kemantika nima tikixtokas se akajya uan teipa ayokmo. Yeka, achtoui moneki tijkauas tonali para tijtlachilis nopa toikni uan teipa tikiljuis tlen tijyolmati”. Nojkia, kema ya tikitas kenijkatsa eli, uelis ayokmo tijnekis ma eli monovia o monovio.
8. ¿Kenijkatsa se toikni uelis kiitas kenijkatsa eli katli kiixtoka? (Nojkia xikita tlaixkopinkayotl).
8 Uelis timotlatsintokia: “Uan tlaj nijneki nijmatis kenijkatsa eli, ¿tlake uelis nijchiuas para amo ma kiita nikixtoka?”. Uelis tikitas kenijkatsa eli, tlake kichiua o tlaj kuali tlaneltoka kema tiitstos ipan tlanechikoli o kema moyolpakiltia ininuaya toikniuaj. ¿Ajkia elij iuampoyouaj? ¿Tlake kipaktia kiijtos kema kamanalti? (Luc. 6:45). ¿Mosentlalijtok kichiuas sanse tlamantli kej ta? Uelis tikamanaltis ininuaya ueuejtlakamej tlen itlanechikol o ininuaya toikniuaj katli kuali tlaneltokaj uan kuali kiixmatij para ma mitsiljuikaj kenijkatsa eli (Prov. 20:18). Uelis tikintlajtlanis kenijkatsa kiitaj toikniuaj uan tlake kuajkuali tlamantli kinextia (Rut 2:11). Pero kema tijtlachilis kenijkatsa eli, amo xijchiua ma pinaua o ma momajmati. Moneki tijtlepanitas tlen kiyolmati, amo nochipa tijtokilijtinemis yon tijnekis tijmatis nochi tlen kichiua.
Achtoui xikita kenijkatsa eli nopa toikni, kiampa tijmatis tlaj tikiljuis tlen tijyolmati o amo. (Xikita párrafos 7, 8).
9. ¿Tlake moneki tijmajtos kema ayamo tikiljuia se akajya tikixtoka?
9 Uajka, ¿moneki miak tonali tikitstinemis kej eli katli tikixtoka para uelis tikiljuis tlen tijyolmati? Tlaj nima tikiljuis uelis moiljuis nima tijchijtiuetsi se tlamantli (Prov. 29:20). Pero tlaj kiitas tikixtoka uan amo nima tikiljuis, uelis moiljuis amo tijmati tlake tijneki (Ecl. 11:4). Xikilnamiki, kema tikiljuis se akajya tikixtoka, amo kiijtosneki temachtli iuaya timosenkauas. Pero kena moneki tijmajtos tlaj ya uelis timosenkauas uan tlaj nopa ichpokatl o telpokatl kena uelis elis monamik.
10. ¿Tlake moneki tijchiuas tlaj tikitas se akajya mitsixtoka pero ta amo tikixtoka?
10 ¿Uan tlaj tikitas se akajya mitsixtoka? ¿Tlake uelis tijchiuas? Tlaj ta amo tikixtoka, xijnexti ika tlen tijchiua para nelia amo tikixtoka. Tlauel amo kuali tlaj tijchiuas ma moiljui tikixtoka, tlaj ta tijmati nopa amo nelia (1 Cor. 10:24; Efes. 4:25).
11. ¿Tlake moneki kiilnamikisej katli itstokej kampa momajtokej kichiuaj tlen kiijtoua ni párrafo?
11 Ipan se keski altepemej, tetajmej o sekinok ininuikaljuaj kintemoliaj ininnamik katli ayamo mosenkauaj. Uan ipan sekinok, ichampoyouaj o iuampoyouaj se akajya kitemoliaj katli uelis iuaya mosenkauas uan kintlaneuij kanajya para ma moixmatikaj, kiampa uelij kiitaj tlaj uelis elisej novios. Tlaj techiljuiaj ma tijchiuakaj se tlen ni tlamantli, ma tikitakaj tlake kinpaktia uan kenijkatsa kinekij ma eli katli iuaya mosenkauasej. Tlaj timoiljuiaj ya tijpantijkej se akajya para touampo o se tlen tochampoyouaj, ma tijchiuakaj kampeka kuali tijmatisej kenijkatsa eli, tlake kuajkuali tlamantli kinextia uan tlaj kuali tlaneltoka. Tlauel ipati kema se akajya kuali mouampojchijtok iuaya Jehová uan amo tlaj tlauel tlatominpia, tlauel momachtijtok o tlaj sekinok tlauel kiixmatij. Moneki tikilnamikisej san inijuantij kinamiki kitlapejpenisej tlaj mosenkauasej o amo (Gál. 6:5).
¿KENIJKATSA UELIS TIKILJUIS TLAJ KINEKI XIELIKAJ NOVIOS?
12. Tlaj tijneki kuali tikixmatis katli tikixtoka, ¿kenijkatsa uelis tikiljuis?
12 Tlaj tijneki tikiljuis katli tikixtoka tlaj kineki elis monovia o monovio, ¿kenijkatsa uelis tikiljuis? d Uelis tikamanaltis iuaya kampa itstokej miakej o ika teléfono. Xitlauak xikiljui tikixtoka uan tijnekiskia kuali tikixmatis (1 Cor. 14:9). Tlaj mitsiljuis teipa mitsnankilis, amo xijtetsopa (Prov. 15:28). Uan tlaj mitsiljuis amo mitsixtoka, xijtlepanita tlen kiyolmati.
13. ¿Tlake uelis tijchiuas tlaj se akajya mitsiljuis mitsixtoka? (Colosenses 4:6).
13 ¿Tlake uelis tijchiuas tlaj se akajya mitsiljuis mitsixtoka? Xikilnamiki monejki amo majmauis para mitsiljuis tlen kiyolmati, yeka xijnankili ika kuali uan xijtlepanita (xijpoua Colosenses 4:6). Tlaj amo tijmati tlake tijnankilis, xikiljui ma mitschia, pero amo tlauel xiuejkaua (Prov. 13:12). Tlaj amo tijneki iuaya timoixmatis, xitlauak xikiljui uan ika yamanik tlajtoli. Hans, se toikni katli eua Austria, kiijtoua tlake kichijki kema se tosiuaikni kiiljuik kinekiyaya kiixmatis, ya kiijtoua: “Ika yamanik tlajtoli nima nikiljuik amo nikixtokayaya. Nojkia pejki kuali nimoiljuia kenijkatsa nijkamanaljuis uan tlake nijchiuas, kiampa amo moiljuis kena nikixtoka”. Pero tlaj nojkia tikixtoka uan tikita kena uelis elis monovia o monovio, xikiljui tlen tijyolmati uan kenijkatsa tijnekiskia ximoixmatikaj. Uan pampa amo sanse tlamantli inmomajtokej inkichiuaj, uelis amo sanse tlamantli inmoiljuisej inkichiuasej.
¿KENIJKATSA UELIS TIKINPALEUISEJ KATLI KINEKIJ MOSIUAJTISEJ O MONAMIKTISEJ?
14. ¿Tlake moneki tijchiuasej tlaj tijnekij tikinpaleuisej katli kinekij mosiuajtisej o monamiktisej?
14 Tlaj tijnekij tikinpaleuisej katli kinekij mosiuajtisej o monamiktisej moneki kuali timoiljuisej tlake tikiniljuiaj (Efes. 4:29). Ximotlatsintoki: “¿Ika tlen nikijtoua nijchiua amo kuali ma kiyolmatikaj? Kema nikita se toikni uan se tosiuaikni kamanaltitokej, ¿nima nimoiljuia moixtokaj?” (1 Tim. 5:13). Nojkia, amo ma tijchiuakaj se toikni ma moiljui kipoloua se tlamantli san pampa ayamo kipia inamik. Hans, katli tikijtojkej ipan párrafo 13, kiijtoua: “Sekij toikniuaj kiijtouaj: ‘¿Kenke ayamo timosiuajtia? Ya tiueyi’. Nopa kichiua toikniuaj ma moiljuikaj amo kinpatiitaj uan kintetsopaj para ya ma mosiuajtikaj o ma monamiktikaj”. Más kuali ma tikiniljuikaj tlen kinyolchikauas (1 Tes. 5:11).
15. 1) Kej kiijtoua Romanos 15:2, ¿tlake moneki tijchiuasej tlaj tijnekij tijpaleuisej se akajya? (Nojkia xikita tlaixkopinkayotl). 2) ¿Tlake mitsmachtia tlen tikitak ipan video?
15 ¿Uan tlaj timoiljuiaj se toikni uan se tosiuaikni kuali nesij sansejko? Biblia kiijtoua ma timoiljuikaj ipan tlen sekinok kiyolmatij (xijpoua Romanos 15:2). Miakej toikniuaj amo kinekij ma kinpaleuikaj kiixmatisej se akajya, uan moneki tikintlepanitasej (2 Tes. 3:11). Uan sekij kena kinekij ma kinpaleuikaj, pero san moneki tikinpaleuisej tlaj techiljuisej (Prov. 3:27). e Uan sekij kinekij ma kinpaleuikaj ichtakatsi. Lydia, katli eua Alemania, kiijtoua: “Uelis tikintlaneuis nopa toikni uan nopa tosiuaikni ininuaya miakej toikniuaj. Kiampa uelis kamanaltisej uan teipa inijuantij kitlapejpenisej tlake kichiuasej”.
Toikniuaj katli ayamo kipiaj ininnamik uelis mokamanaljuisej kema toikniuaj monechikouaj para moyolpakiltisej. (Xikita párrafo 15).
16. ¿Tlake moneki kiilnamikisej katli ayamo kipiaj ininnamik?
16 Katli ya mosiuajtijkej uan katli ayamo, uelis yolpakisej (Sal. 128:1). Tlaj tijneki timosiuajtis o timonamiktis pero ayamo tijpantia katli uelis elis monamik, nojua ximosentlalijto tijtekipanos Jehová. Sin Yi, se tosiuaikni katli eua Macao, kiijtoua: “Tlaj timoiljuis kenijkatsa ipan Yankuik Tlaltipaktli tlauel uejkauas tiitstos iuaya moueue o mosiua, uajka tikitas nama amo miak tonali tiitstos moselti. Yeka xiyolpaki uan kuali xijtekiui tonali”. ¿Uan tlaj ya tijpantik se akajya uan ya eli monovia o monovio? Ipan tlamachtili 22 tikitasej tlake mitspaleuis kuali xikixmati monovio o monovia.
UIKATL 137 Tosiuaikniuaj kuali tlaneltokaj
a Tlauel mitspaleuis tlaj tijpouas nopa tlamachtili “Tikisas iuaya se akajya. Tlaxeloli 1. ¿Ya uelis nikisas iuaya se akajya?”, tlen eltok ipan jw.org.
b TLEN TLAUEL IPATI: Ipan ni tlamachtili uan ipan seyok, kema tikijtouaj elij novios, kiijtosneki kema se tlakatl uan se siuatl moixmatij pampa kinekij kiitasej tlaj uelis mosenkauasej. Ipan sekij altepemej nojkia kiijtouaj, tinemis iuaya se akajya, peuas tikixmatis se akajya o tijpias monovio. Peuaj elij novios kema se tlakatl uan se siuatl moiljuiaj moixtokaj uan peuaj moixmatij, kiampa uelis kiitasej tlaj teipa mosenkauasej o amo.
c Mopatlatok se keski tokajyotl.
d Kanajya, se toikni eli katli kiiljuia se tosiuaikni kineki kiixmatis. Pero amo kenijki tlaj se tosiuaikni kiiljuis se toikni kineki kiixmatis (Rut 3:1-13). Tlaj tijneki tijmatis sekinok tlamantli, xikita nopa tlamachtili “Los jóvenes preguntan. ¿Cómo le digo lo que siento por él?”, ipan ¡Despertad! octubre 22, 2004.
e Xikita nopa video Kuali kisa tlen kichiuaj pampa tlaneltokaj: Katli amo mosenkajtokej, ipan jw.org.
