1, 2. 1) ¿Tlake pano kema amo timonauatiaj? 2) ¿Kenke ipan ni tonali maseualmej amo monauatiaj?

JEHOVÁ techpaleuia ma timonauatikaj (Gál. 5:22, 23). San ya nelia kuali kinextia nopa tlamantli. Tojuantij amo tiuelij kuali timonauatiaj pampa titlajtlakolejkej. Miak kuesoli onka ipan ni tonali pampa miakej amo kinextiaj nopa kuali tlamantli. Pampa amo kuali monauatiaj, se keski tlamantli tlen tlauel ipati amo nima kichiuaj, ayokmo kuali tekitij uan ayokmo kuali momachtiaj ipan escuela. Uan sekinok tlauel teyolkokouaj ika tlen kiijtouaj, tlauel moiuintiaj, tlateuiaj, kiixpolouaj inintoka kampa nesi mosenkajtokej, tetlauikiliaj tomij, kitekiuiaj drogas, kintsakuaj ipan cárcel, moyolkokouaj pampa kichijkej o kinpanok se tlenijki, kipiaj se kokolistli pampa motejkej iuaya se akajya katli mokokouayaya uan konekuij maske amo kinekiyayaj (Sal. 34:11-14).

² Uajka, katli amo monauatiaj kipiaj miak kuesoli uan kichiuaj sekinok nojkia ma tlaijiyouikaj. Uan kej panotia tonali, ni kuesoli moueyilijtia. Ipan 1940, se keskij ixtlamatinij kiitakej kenijkatsa maseualmej amo monauatiyayaj. Uan ipan ni tonali kiitstokej kenijkatsa maseualmej ayokmo monauatiaj yon se kentsi. Tojuantij tijmatij ni panoskia, pampa Biblia kiijtoua nopa tlamantli kinextiskia tiitstokej ipan itlamia tonali (2 Tim. 3:1-3).

3. ¿Kenke tlauel moneki ma timonauatikaj?

 ³ Ma tikitakaj ome tlamantli tlen tlauel ipati katli kinextia tlauel moneki ma timonauatikaj. Se, tlaj timonauatisej amo tijpiasej miak kuesoli kej katli amo monauatiaj. Kuali timouikasej ininuaya sekinok, amo nima tikualanisej uan amo tlauel timotekipachosej. Uan ome, tlaj timonauatisej uan amo tijchiuasej tlen totlajtlakolchijkanakayo kineki, toTeotsij kuali techitas. Tlen kinpanok Adán uan Eva kinextia tlauel moneki ma timonauatikaj (Gén. 3:6). Sanse kej inijuantij kinpanok, ipan ni tonali tlauel miakej maseualmej tlaijiyouiaj pampa amo kuali monauatiaj.

4. ¿Tlake kinyolchikauas katli kimatij ouij monauatisej?

⁴ Maseualmej amo uelis senkistok timonauatisej pampa titlajtlakolejkej. Jehová kimati tijchiuaj kampeka amo tijchiuasej tlen techyoltilana uan ya kineki techpaleuis (1 Rey. 8:46-50). Tlauel techyolchikaua tijmatisej yaya toUampo uan kinpaleuia ika tlaiknelili nochi katli kinekij kitekipanosej maske kimatij ouij monauatisej ipan se keski tlamantli. Ipan ni tlamachtili achtoui tikitasej kenijkatsa Jehová kinextia monauatia. Uan teipa tikitasej tlen kichijkej se keskij katli kuali monauatijkej uan katli amo kiampa kichijkej. Uan teipa tikitasej tlake techpaleuis nojua kuali ma timonauatikaj ipan tonemilis.

5, 6. ¿Kenijkatsa Jehová kinextijtok kuali monauatia?

⁵ San Jehová tlauel kuali monauatia pampa xitlauak nochi tlen kichiua (Deut. 32:4). Tojuantij amo tiuelij tijchiuaj nopa. Tlaj tijnekij tijkuamachilisej tlake kiijtosneki timonauatisej uan kenijkatsa uelis tijnextisej kej Jehová kichiua, moneki tikitasej kenijkatsa kinextia. ¿Kenijkatsa kinextijtok nelia tlauel kuali monauatia?

⁶ Ma tikitakaj kenijkatsa kuali monauatik kema Satanás kiijixnamijki. Iluikaeuanij katli amo kitlauelkajkej toTeotsij tlauel kualankej uan moyolkokojkej pampa Satanás kiampa kichijki. Uan uelis tojuantij nojkia kiampa tijyolmatij kema tikitaj kenijkatsa onka miak tlaijiyouilistli pampa tlaijixnamijki. Maske Jehová kimajtoya monekiyaya kitsontlamiltis Satanás pampa kiijixnamijki, ya kuali monauatik uan kichijki tlen kinamikiyaya. Kinextijtok nelia ‘ouij para kualanis’ uan kichijtok tlen xitlauak pampa kineki ma nesi Satanás san istlakatki kema kiijixnamijki (Éx. 34:6; Job 2:2-6). ¿Kenke Jehová kikajtok ma pano tlauel miak xiuitl? Pampa amo kineki yon se maseuali ma miki, ya “kineki nochi ma timoyolpatlakaj” (2 Ped. 3:9).

7. ¿Tlake techmachtia tlen Jehová kichijki?

⁷ Tlen Jehová kichijki kinextia amo kinamiki nima tijchijtiuetsisej se tlenijki, achtoui moneki kuali timoiljuisej tlake tijchiuasej o tikijtosej. Kema monekis tijtlapejpenisej se tlamantli tlen tlauel ipati, moneki tijkauasej tonali uan kiampa uelis kuali timoiljuisej tlake tijchiuasej. Nojkia ma tikiljuikaj Jehová ma techmaka tlalnamikilistli tlen techpaleuis kuali ma tijmatikaj tlake tikijtosej o tijchiuasej (Sal. 141:3). Tlaj tijchiuaj se tlenijki kema tikualantokej, uelis tijchiuasej tlen amo kinamiki. Kemantika tlauel timoyolkokouaj pampa tijchiuaj o tikijtouaj se tlamantli tlen amo kinamiki, uan nopa techpano pampa amo kuali timoiljuiaj tlake tijchiuasej (Prov. 14:29; 15:28; 19:2).

8. 1) ¿Kanke uelis tikitasej kenijkatsa monauatijkej se keskij maseualmej? 2) ¿Tlake kipaleuik José amo ma tlajtlakolchiua? (Xikita nopa achtoui tlaixkopinkayotl).

⁸ ¿Ajkia inijuantij kinextijkej tlauel moneki timonauatisej? Ipan Biblia tikitaj kenijkatsa  miakej toTeotsij itekipanojkauaj kuali monauatijkej. Ma tikitakaj tlen kipanok José, katli eliyaya Jacob ikone. Kema tlatekipanouayaya ichaj Potifar, katli kinyakanayaya katli kimokuitlauiyayaj Faraón, monejki kinextis kuali monauatiyaya. Isiua Potifar kiixtokak José pampa “eliyaya yejyektsi”, uan miakpa kinejki motekas iuaya. José kiiljuiyaya: “¿Kejatsa uelis nitlajtlakolchiuas ika toTeko Dios uan mouaya nijchiuas se tlamantli tlen tlauel fiero?”. ¿Tlake kipaleuik amo ma tlajtlakolchiua? Ya kuali moiljuik tlake panoskia tlaj kichiuaskia tlen nopa siuatl kinekiyaya. Yeka kema Potifar isiua kiitskik pampa kinekiyaya motekas iuaya, ya mochololtik (Gén. 39:6, 9; xijpoua Proverbios 1:10).

9. ¿Tlake uelis tijchiuasej tlaj amo tijnekij titlajtlakolchiuasej?

⁹ ¿Tlake techmachtia tlen José kichijki? Tlaj amo tijnekij tikixpanosej toTeotsij itlanauatiljuaj, kemantika moneki “timochololtisej”. Achtouia, se keskij toikniuaj tlaiyayaj uan tlauel tlakuayayaj, tlachichinayayaj, kitekiuiyayaj drogas uan kichiuayayaj tlamantli tlen amo kuali ininuaya tlen axininnamik. Uan maske ya moatsonpoliuiltijtokej, uelis kemantika nojua kinekij kichiuasej tlen achtouia kichiuayayaj. Tlaj techpano nopa, moneki kuali timoiljuisej tlake panoskia tlaj amo timonauatiaj uan kenijkatsa ayokmo kuali timouikaskiaj iuaya Jehová. Moneki timoiljuisej kema ueliskia tijnekisej tijchiuasej tlen amo kuali uan timoiljuisej tlake uelis tijchiuasej uan kiampa amo titlajtlakolchiuasej (Sal. 26:4, 5; Prov. 22:3). Tlaj se tonali tijnekiskiaj tijchiuasej tlen amo kuali, ma tikiljuikaj Jehová ma techmaka tlalnamikilistli uan ma techpaleui timonauatisej.

10, 11. 1) ¿Tlake kiixnamikij telpokamej kampa momachtiaj? 2) ¿Tlake kinpaleuis amo ma kichiuakaj tlen amo kuali?

¹⁰ Ipan ni tonali miakej telpokamej uan ichpokamej nojkia kinpano kej José. Ma tikitakaj tlake kipanok tosiuaikni Kim. Sejse chikueyi, katli ininuaya momachtiyaya nochipa kiijtojtinemiyayaj ininuaya ajkia motejkej. Kim amo tleno kiijtouayaya pampa ya amo monejnemiltiyaya kej inijuantij. Ya kiijtoua kemantika amo kuali kiyolmatiyaya pampa kimatiyaya iselti itstoya, uan sekinok kipinajtiyayaj pampa amo nemiyaya iuaya se telpokatl. Kim kiijtoua kema se akajya eli telpokatl o ichpokatl, tlauel kineki motekas iuaya se akajya (2 Tim. 2:22). Katli ininuaya momachtiyaya nochipa kitlajtlaniyayaj tlaj amo kema motektoya iuaya se akajya, uan ya kinixtomiliyaya kenke amo kiampa kichiuayaya. Nelia tlauel tiyolpakij pampa telpokamej uan ichpokamej mosentlalijtokej amo kichiuasej yon se tlamantli iuaya se akajya katli amo ininnamik. ¡Uan Jehová nojkia tlauel yolpaki!

¹¹ Biblia nojkia kiijtoua tlake kinpanok se keskij maseualmej katli tlauel kinekiyayaj motekasej ininuaya sekinok uan amo monauatijkej. Tlaj se akajya kipanoskia tlen kipanok Kim, kualtiaskia moyoliljuis ipan tlen kipanok nopa telpokatl katli kiijtoua Proverbios capítulo 7. Nojkia uelis moyoliljuis ipan tlen kichijki Amnón uan ipan tlen kipanok (2 Sam. 13:1, 2, 10-15, 28-32). Tetajmej uelis kitekiuisej ni tlapoualistli kema momachtisej ininuaya ininchampoyouaj uan kiampa kinmachtisej ininkoneuaj kenijkatsa uelis monauatisej kema kinyoltilanas tlen amo kuali.

12. 1) ¿Kenijkatsa José kinextik monauatiyaya kema itstoya ininuaya iikniuaj? 2) ¿Kema moneki timonauatisej?

¹² Ma tikitakaj seyok tonali kema José sampa kinextik monauatiyaya. Kema iikniuaj kikouatoj tlakualistli ipan Egipto, José kinekiyaya kimatis tlake moiljuiyayaj iikniuaj, yeka amo nima kiniljuik ajkia  eliyaya ya. Uan kema amo kuali kiyolmatki, kintlalkauik uan iselti mochokilik (Gén. 43:30, 31; 45:1). Tlaj se tlen tochampoyouaj o se toikni techyolkokoua, tlen José kichijki techpaleuis amo nima ma tikualanikaj (Prov. 16:32; 17:27). Uan tlaj se touikal kikixtijtokej tlen tlanechikoli, moneki timonauatisej uan kiampa, tlaj amo moneki, amo tijnojnotsasej. Maske tijmatisej ouij, kena uelis tijchiuasej tlaj tikilnamikisej kiampa tijnextiaj tijchiuaj kej Jehová uan tijneltokaj tlen techtlajtolmaka.

13. ¿Tlake ome tlamantli techmachtia tlen kipanok David?

¹³ Biblia nojkia kiijtoua tlen tlanauatijketl David. Kema Saúl kinekiyaya kimiktis uan Simei kitlaijiljuik, ya amo kualanki uan amo tleno kinchiuilik maske kena ueltoskia kintlatsakuiltis (1 Sam. 26:9-11; 2 Sam. 16:5-10). Kemantika David amo kuali monauatik, kej kema kinekiyaya kimiktis Nabal uan kema momekatik iuaya Betsabé (o Bat-seba) (1 Sam. 25:10-13; 2 Sam. 11:2-4). ¿Tlake techmachtia? Techmachtia katli kintekimakatokej ipan tlanechikoli moneki kuali monauatisej uan momokuitlauisej, kiampa amo kichiuasej se tlenijki tlen amo xitlauak san pampa kipiaj tlanauatili. Nojkia techmachtia amo aka kinamiki moiljuis amo kema tlajtlakolchiuas (1 Cor. 10:12).

14. 1) ¿Tlake kipanok se toikni? 2) ¿Kenke tlauel moneki ma timonauatikaj kema techchiuiliaj se tlamantli tlen amo kuali?

¹⁴ ¿Tlake uelis tijchiuasej tlaj tijnekij nojua kuali timonauatisej? Ma tikitakaj tlen kipanok se toikni katli itoka Luigi. Se tonali, se carro kitakanik icarro. Maske amo ya tetakanik, nopa seyok tlakatl tlauel kitlaijiljuik uan kinekiyaya moteuis iuaya. Luigi momaijtok uan kiiljuik Jehová ma kipaleui, uan maske kinekiyaya kiyoltlalis, nopa tlakatl nojua kitlaijiljuiyaya. Luigi amo kualanki. Kema chikueyitik, yajki kipaxaloua se siuatl katli kuali kitlakakilik kema tlajtolmoyajki, uan kiitak iueue nopa siuatl eliyaya nopa tlakatl katli kitakanik icarro. Nopa tlakatl pinajki uan kiiljuik toikni ma kitlapojpoljui, uan nojkia kiiljuik ya kichiuaskia nima ma kikualchijchiuilikaj icarro. Nojkia, kuali kitlakakilik uan kiijtok tlauel kipaktik tlen kinmachtijtoya. Maske Luigi kipanok se tlamantli tlen amo kuali, kiitak kuali tlen kichijtoya pampa amo nima kualanki, uan nojkia kiitak tlauel amo kuali tlaj kualantoskia (xijpoua 2 Corintios 6:3, 4).

15, 16. ¿Kenijkatsa tlaj kuali timomachtiaj Biblia techpaleuis kuali ma timonauatikaj?

¹⁵ Tlen Biblia kiijtoua tlauel techpaleuis kuali ma timonauatikaj, yeka moneki kuali timomachtisej. Ma tikilnamikikaj tlen toTeotsij kiiljuik Josué: “Ximoiljuijtinemi tlen notlanauatil tonali uan youali para uelis tijchiuas nochi tlen kiijtoua. Keja nopa tinejnemis ika tlalnamikistli uan nochi tlen tijchiuas kisas kuali” (Jos. 1:8). ¿Kenijkatsa tlaj timomachtisej Biblia techpaleuis kuali ma timonauatikaj?

¹⁶ Ipan Biblia onka tlapoualistli tlen kinextia kuali tiitstosej tlaj tijtlapejpenisej tijchiuasej tlen kuali o titlaijiyouisej tlaj tijchiuasej tlen amo kuali. Jehová kichijki ma moijkuilo nopa tlapoualistli pampa kineki kuali ma tijtlapejpenikaj tlen tijchiuasej (Rom. 15:4). Yeka moneki tijpouasej Biblia, tikitasej tlake techmachtia uan timoyoliljuisej ipan tlen tijpouaj. Ma timoyoliljuikaj kenijkatsa tojuantij uan tochampoyouaj uelis tijchiuasej ipan tonemilis uan ma tikiljuikaj Jehová ma techpaleui tijchiuasej tlen Biblia techmachtia. Uan tlaj nojua tijmatij ouij kuali timonauatisej, uajka ma timomaijtokaj  uan ma tikitakaj tlake tlamantli uelis tijpatlasej ipan tonemilis (Sant. 1:5). Nojkia tlauel techpaleuis tlen kiijtoua amatlajkuiloli, yeka ma tijtemokaj tlamachtili tlen uelis techpaleuis.

17. ¿Kenijkatsa tetajmej uelis kinpaleuisej ininkoneuaj nojkia kuali ma monauatikaj?

¹⁷ Tetajmej, ¿kenijkatsa uelis inkinpaleuisej inmokoneuaj nojkia kuali ma monauatikaj? Kej nochi techpano, konemej moneki kiyekosej kinextisej nopa kuali tlamantli, uan tetajmej uelis kinnextilisej kenijkatsa kinextisej ika tlen inijuantij kichiuaj (Efes. 6:4). Tetajmej, tlaj inkiitaj inmokoneuaj amo monauatiaj, kuali xikitakaj tlake inkinnextiliaj. Xikilnamikikaj tlauel moneki nochipa intlajtolmoyauasej, inyasej tlanechikoli uan nochipa inmomachtisej ininuaya inmochampoyouaj. Uan kema monekis, amo xikinkauakaj ma kichiuakaj nochi tlen inijuantij kinekij. Kema Jehová amo kinkajki Adán uan Eva ma kichiuakaj se keski tlamantli kinnextilik monekiyaya kitlepanitasej. Nojkia, tetajmej uelis kinpaleuisej ininkoneuaj ma monauatikaj ika tlen inijuantij kichiuaj uan kema kintlalnamiktisej. Moneki kinnextilisej ininkoneuaj ma kitlepanitakaj toTeotsij uan ma kiiknelikaj (xijpoua Proverbios 1:5, 7, 8).

18. ¿Kenke moneki kuali tikintlapejpenisej touampoyouaj?

¹⁸ Tlaj tikinpiaj tokoneuaj o amo, moneki kuali tikintlapejpenisej touampoyouaj. Tlaj kiikneliaj Jehová, techyololinisej ma timosentlalikaj kuali tijtekipanosej toTeotsij uan techpaleuisej amo ma tijpiakaj kuesoli (Prov. 13:20). Nojkia tijnekisej kuali timonauatisej uan timonejnemiltisej kej inijuantij. Tlaj kiampa tijchiuasej, uajka tojuantij nojkia uelis tikinpaleuisej touampoyouaj. Tlaj mojmostla tijchiuaj kampeka kuali timonauatisej, toTeotsij kuali techitas, tlauel tiyolpakisej uan kuali timouikasej ininuaya sekinok.