“Amo ximokuesokaj tlen uelis panos mostla. Pampa mojmostla tijpantijtiyouij kuesoli” (MATEO 6:34).

¿Tlake kiijtosneki? Mojmostla timotekipachoua, yeka amo kinamiki mitstekipachos se keski kuesoli tlen teipa panos, pampa nama uelis ya tijpia se keski kuesoli. Xijchiua kampeka amo mitstekipachos tlen ayamo pano.

• Tlaj mitstetsopa se tlenijki, teipa uelis timokuesos. Yeka, xijchiua ni: se, moneki tijmajtos tlen ueli tlamantli uelis mitstetsopas se kentsi. Tlaj timotekipachos ika tlamantli tlen amo uelis tijtsakuilis, nojua tlauel mitstetsoptias. Uan ome, xikilnamiki amo nochipa pano tlen techtekipachoua.

“Tlen moechkapantlaliaj kipantisej ­tlalnamikilistli” (PROVERBIOS 11:2).

¿Tlake kiijtosneki? Amo ximoiljui nochipa ­senkistok kuali kisas se tlenijki. Amo xijchiua tlen amo tiuelis yon xikinchiualti sekinok ma ­kichiuakaj.

• Ximoechkapantlali, xijchiua san tlen tiuelis uan xikilnamikto onka se keski tlamantli tlen ta uan sekinok amo inuelij inkichiuaj. Tlaj ­tijchiuas ni, uajka ta uan sekinok kuali ­inkiyolmatisej uan kuali kisas tlen timoiljuijtoya tijchiuas. Nojkia, nochipa xiyolpaki. Kema tiuetskaj maske se tlenijki amo kuali kisa, techpaleuia amo ma timotetsopakaj uan amo ma tikualanikaj.

“Se tlakatl tlen kimachilia miak tlamantli axnimantsi kualani” (PROVERBIOS 17:27).

¿Tlake kiijtosneki? Kema amo kuali tijyolmatij, amo kuali timonejneuiliaj se tlenijki, yeka amo nima xikualani.

• Kuali xikita tlake tekipacholi mitstetsopa uan tlake tijchiua kema kiampa mitspano. Kema mitstetsoptos se tlenijki, xikita tlake timoiljuijtok, tlake tijyolmati uan tlake tijchiua. Uan tlaj tijneki, uelis tikijkuilojtias nopa tlamantli. Tlaj tijmatis tlake tijchiua kema mitstetsopa se tlenijki, uajka tijmatis tlake tijchiuas uan kiampa amo mitstlanis. Nojkia ximoiljui kenijkatsa tijtlamiltis nopa tekipacholi tlen mitstetsopa. Tlaj amo tiueli, uajka xikita kenijkatsa amo tlauel mitstetsopas, kej tijkualtlalis tlake tekitl moneki tijchiuas uan keski tonali tijtekiuis.

• Xijchiua kampeka tijpatlas kej tikita se ­tlenijki. Tlen ta mitstetsopa amo kitetsopa seyok. Kiampa pano pampa ta amo tikita se tlenijki sanse kej sekinok. Ueliskia tijchiuas ni:

  1. Amo ximoiljui sekinok amo kuali ininyolo. Tlaj se akajya motlalia moixpa kampa timotekpantok pampa tijchixtok se tlenijki uan ta timoiljuia kiampa kichijki pampa amo tlatlepanita, uajka nima tikualanis. Kualtiaskia timoiljuis kiampa kichijki pampa kipanoyaya se tlamantli. Uelis tlen timoiljuik kena ya nopa kipanoyaya.

  2. Xikita tlake tijchiuas tlaj se tlenijki amo pano kej timoiljuijtoya. Tlaj uejkaua timochixtok kampa mopajtiaj o tlaj tia kanajya uan tlen mitsuika amo nima pano, uajka uelis titlapouas o tijchiuas seyok tlamantli tlen moneki.

  3. Kuali xikita nochi tlen panotok. Ximotlajtlani: “¿Nojua moueyilis ni kuesoli tlaj nama amo tleno nijchiuas?”. Moneki kuali tijmatis tlake kuesoli moneki nima mosenkauas uan tlake amo.

“Xijchiuakaj nochi keja kinamiki uan [...] keja inmosenkajtokej para ma pano” (1 CORINTIOS 14:40).

¿Tlake kiijtosneki? Xijchiua kampeka achtoui ­tijchiuas san tlen tlauel moneki uan teipa tlen amo tlauel moneki.

• Nochi moneki tijchijtiasej se keski tlamantli kej kinamiki. Tlaj se tlenijki amo nima tijchijtiuetsij, teipa ayokmo tijmatij tlake moneki tikachtouitlalisej uan peua timotetsopaj, uan nopa kichiua ma momontono miak tekitl tlen amo tijchijtokej. Kualtiaskia tijchiuas ni tlamantli.

  1. Xikijkuilo tlake tonali tijchiuas sejse tekitl uan ­ximoyakana ika tlen tikijkuilok.

  2. Xikita tlake tlamantli mitstsakuilia uan ayokmo xijchiua, kiampa amo tijkajtias moteki.

“San moneki pakisej [...] ika tlen kikuasej uan tlen kiisej, uan ika nopa tekitl tlen kichiuasej” (ECLESIASTÉS 4:6).

¿Tlake kiijtosneki? Katli momajtokej tlauel tekitij amo yolpakij ika ininteki pampa amo kipiaj tonali uan tlauel siauij.

• Xikita tekitl uan tomij kej kinamiki. Amo ximoiljui tlauel tiyolpakis uan ayokmo timotetsopas san pampa tijpias miak tomij. Uelis mitspanos kej kiijtoua Eclesiastés 5:12, katli tlatominpia “tlauel mokuesoua uan axkochi”. Yeka, xiyolpaki san ika tlen tijpia.

• Xijchiua tlamantli tlen ika timoyolpakiltia. Tlaj tijchiuas tlamantli tlen mitspaktia, ayokmo tlauel timotetsopas. Xikilnamiki tlaj san tekitl tiitstos, kej kema tijtlachilis televisión, amo mitspaleuis.

• Amo tlauel xijtekiui teléfono o tableta. Amo xijsentlachilijto tlen mitstlajkuiljuilijkej o redes sociales. Tlaj amo moneki, amo xijtekiui kema ayokmo titekititok.

“Intla tijkualchijchiuas motlakayo, ­kualtitok” (1 TIMOTEO 4:8).

¿Tlake kiijtosneki? Tlaj tijchiuas ejercicio, mitspaleuis amo timokokos.

• Xijchiua san tlen mitspaleuis. Tlaj tijchiuas ejercicio, kuali tijyolmatis uan kipaleuis motlakayo kema se tlenijki mitstetsopas. Xijkua tlen nelia kipaleuis motlakayo uan amo ximomayanalti, xitlakua kema kinamiki. Xijchiua kampeka kuali tikochis.

• Amo ximoiljui kuali tijyolmatis tlaj ­titlachichinas, tlaj tijtekiuis drogas o titlais, pampa teipa nojua tlauel timotetsopas, timotlanauis uan timotominsosolos.

• Xia ximopajtiti tlaj tijmati mitstlanauia pampa tlauel timotetsoptok. Tlaj tikitas se tepajtijketl, amo kiijtosneki ayokmo tleno ueli tijchiua.

“Xijmatikaj kejatsa inkitlapejpenisej tlen nelia kuali” (FILIPENSES 1:10).

¿Tlake kiijtosneki? Kuali xikita tlake moneki tikachtouitlalis.

• Xikijkuilo tlake tekitl moneki tijchiuas achtoui uan tlake teipa. Ni mitspaleuis nima xijchiua san tlen tlauel ipati uan tikitas tlake tekitl uelis tijchiuas teipa, tlake tekitl tikiljuis seyok ma kichiua o tlake tekitl ayokmo tijchiuas.

• Ipan se semana, xikijkuilo nochi tlen tijchiua uan keski tiuejkaua ipan sejse tlamantli. Teipa ximoiljui kenijkatsa nojua kuali tijtekiuis tonali. Tlaj tijmatis kuali tijtekiuia tonali, amo tlauel timotetsopas.

• Xijkixti tonali uan ximosiajketsa. Xijkaua se kentsi tlen tijchiua, nopa mitspaleuis kuali xijyolmati uan amo tlauel timotetsopas.

“Se tlakatl tlen moyolkuesoua nelia tlaijiyouia, pero se kuali tlajtoli kimakas pakilistli ipan iyolo” (PROVERBIOS 12:25).

¿Tlake kiijtosneki? Tlaj mitsnojnotsasej ika kuali tlajtoli uan ika tlaiknelili, tlauel timoyolchikauas.

• Xikiljui se mouampo katli mitskuamachilia kenijkatsa tijyolmati. Se akajya katli ipan timotemachia uelis mitspaleuis xikita se tlenijki kej kinamiki o uelis kimatis kenijkatsa tijsenkauas mokuesol maske ta amo kiampa timoiljuijtoya. Maske san mitstlakakilis, mitspaleuis kuali tijyolmatis.

• Xikiniljui ma mitspaleuikaj. ¿Uelis tijkauas se tekitl ma kichiua seyok o tikiljuis se akajya ma mitspaleui ika moteki?

• Tlaj titekiti iuaya se akajya katli kichiua ximotetsopa, xikita kenijkatsa tijsenkauas nopa kuesoli. ¿Uelis titlajtlanis ika yamanik tlajtoli uan ika tlatlepanitakayotl kenke kiampa mitschiuilia? (Proverbios 17:27). Tlaj nojua kiampa mitschiuilia, ¿uelis timouejkatlalis se kentsi tlen nopa maseuali?

“Pakij katli kimatij moneki momachtisej toTeotsij iTlajtol” (MATEO 5:3, TNM).

¿Tlake kiijtosneki? Maseualmej amo san moneki tlakuasej, kipiasej ininchaj uan ininyoyo, nojkia moneki kuali mouikasej iuaya toTeotsij. Tlaj tijnekij tiyolpakisej, moneki tijmajtosej kinamiki kuali timouikasej iuaya toTeotsij uan tijkauasej ma techyakana.

• Kuali tijyolmatis tlaj timomaijtos. ToTeotsij kineki xikiljui nochi tlen mitstetsopa, pampa ya kitekipachoua tlen mitspano (1 Pedro 5:7). Tlaj timomaijtos uan timoyoliljuis ipan tlamantli tlen kuali, tijpias tlaseuilistli ipan moyolo (Filipenses 4:6, 7).

• Xijpoua tlen mitspaleuis xijnechkaui toTeotsij. Tlen ni pilamochtsi techtlajtolmakatok mokixtijtok ipan Biblia, se amochtli tlen moijkuilok pampa techpaleuiskia kuali timouikasej iuaya toTeotsij. Nopa textos techpaleuia ma tijpiakaj “tlalnamikilistli” uan kuali ma timoiljuikaj tlen tijchiuasej (Proverbios 3:21). Ximosentlali tijpouas nochi Biblia. Tlaj tijneki, uelis tijpeualtis ika pilamochtsi Proverbios.