TATEUIANIJ moujkacholouayaj keman akin kinixnamikiaj yayaj kinteuitij. Ijkon kemej David kitemouaya ajsis taixpan kampa moajsiaj tateuianij, uelia kiitaya itech ininixko ke semi mouiaj. ¿Keyej? Xa miakpa kinkakik keniuj ika moujkayot kijtouayaj itokay se tateuijkej. Uan ompa yetoya, ijkatoya ixtauat, taixnamiktoya, takat akin okachi uejkapantik tein David amo keman kiitstoya.

¡Goliat! Ompa David kiajsikamatik keyej tateuianij semi kimouiliayaj. Nejon takat katka tel uejkapantik. Keman amo kiuikaya iteposuan ietiyo xa katka kemej ininetiyo ome takamej. Uan no, kiuikaya miak teposmej, katka semi chikauak uan kimatia tateuis. Goliat kijtoj se taman tein ika taixnamikik. Xikonnemili keniuj uejka mokakia itajtol chikauak tein ika kinixnamikia tateuianij israelitas uan inintekiuaj, Saúl. Goliat kijtoj maj se israelita moteuiani iuan, uan ijkon tamiskia tateuilis (1 Samuel 17:4-10).

Israelitas uan tekiuaj Saúl tel moujkej. David kimatik ke ijkon moajsiaj panouayaya se metsti. Tateuianij israelitas uan filisteos amo moteuiayaj, ta sayoj kikaktoyaj keniuj Goliat mojmostaj kijtouaya itaixnamikilis. David kualanik. ¡Semi tepinaujtij maj kinitanij keniuj tekiuaj Saúl, itateuijkauan uan hasta eyi iikniuan David akin no katkaj tateuianij semi mouinij! David, kiitaya keniuj nejin takat akin amo kitekitiliaya Dios, amo sayoj kinpinaujtijtoya tateuianij israelitas, ta no kiuijuikaltijtoya iDios Israel, Jiova. Sayoj ke, ¿toni ueliskia kichiuas se telpoch kemej David? ¿Uan keniuj axkan techpaleuia neskayot ika takuaujtamatilis tein kikauak? (1 Samuel 17:11-14).

Maj tikitakan tein panok miak tonalmej achto. Tapoyauia. David kinyekpixtok iichkauan ipopaj itech tepemej tein moajsij ompakauin itech xolal Belén. Yejua se telpoch kuakualtsin, tsonchichiltik uan iixtololouan kinextiaj ke tamatkej. Kiuelita kitsotsonas arpa keman moixpetania, xa kiitas ikualtsin tachijchiualis Dios kiolinia maj kichiua. Kemej miak horas tatsotsona kipaleuiani maj tel kuali kichiua. Sayoj ke nejin tiotak, kinotsaj. Ipopaj kineki niman kiitas (1 Samuel 16:12).

Keman ajsi, kiita ipopaj Jesé tajtojtok iuan se takat akin semi xiuejya, yejua Samuel akin tajtoua itenkopa Dios. Jiova kititanik maj kiixpejpenati semej ikoneuan Jesé akin satepan kiixyekanas xolal Israel kemej tekiuaj. Samuel kinitakya chikome iikniuan David akin okachi uejueykej, sayoj ke Jiova senkis kinextiani ke amo kiixpejpenani nion semej. Sayoj ke, ijkuak ajsi David, Jiova kiluia tanauatijkej: “¡Xikixpejpena, porin yejua nejin!”. Yejua ika, ininixpan nochin iikniuan David, Samuel kiixpejpena telpoch: kitapoua se kuaomit tein pexontok ika aceite uan kikuatekilia tepitsin. Itech nejon tonal, inemilis David senkis mopatak. Biblia kijtoua: “Iespíritu Jiova peuak tekiti itech David itech nejon tonal” (1 Samuel 16:1, 5-13).

¿Toni kichiuak David? ¿Kitemoj kipias okachi? Amo, ta kichiak ika nejmachkayot itaixyekanalis iespíritu Jiova tein kinextiliskia kemanian  peuaskia tekitiskia. Uan kisentokak tekitik kemej ichkatajpixkej. Senkis motemakak itech nejon tekit uan kinextij yolchikaualis. Se tonal, se tekuani kinekia kinkuas iichkauan ipopaj uan okse tonal, se oso. David amo sayoj kinmojmoujtij nejon ome tekuanimej. Ta, iselti, kimiktij tekuani uan oso uan ijkon kinmakixtij ichkamej (1 Samuel 17:34-36; Isaías 31:4).

Satepan, tekiuaj Saúl kikakik ke kuali ika tajtouayaj David uan tanauatij maj kinotsatij. Maski Saúl kisentokaya katka se kuali tateuijkej, amo kipiayaok itatiochiualis Jiova porin amo kitakamatik. Jiova amo kipaleuijok ika iespíritu uan itech kalakik se “espíritu tein amo kuali”, tein kijtosneki, ke peuak semi kualania, tateuia uan amo akin iuan takuaujtamatiaok. Keman ijkon kipanouaya kikakia tatsotsonalis uan nejon kiyolseuiaya. Sekin itateuijkauan kimatkej ke David katka se kuali tatsotsonkej uan ke kimatia tateuis. Yeua ika kinotskej uan David mochiuak itateuijkauj Saúl uan se tatsotsonkej itech ikaltekiuaj (1 Samuel 15:26-29; 16:14-23).

Axkan, akin telpochmej uan ichpochmej uelis kinmachtis miak taman, takuaujtamatilis tein kinextij David keman katka telpoch. Itech tonalmej keman amo tekitia kichiuaya tein kipaleuiaya maj motoki iuan Jiova. Uan no, ika nejmachkayot momachtij seki taman tein satepan kipaleuij maj kuali tekiti. Sayoj ke, okachi kitayekanaltij kitojtokas itaixyekanalis Jiova. ¡Techkauilij se tel kuali neskayot! (Eclesiastés 12:1).

Keman David tekitia itech kaltekiuaj, mokepaya ichan seki tonalmej uan yaya kinyekpiati ichkamej, kemansa miak tonalmej ompa mokauaya. Se tonal keman yajka, Jesé kititanik maj kinitati eyin iikniuan akin okachi uejueykej akin katkaj itateuijkauan Saúl. David kitakamatik, yajki ixtauat Elah uan kinuikilij takual. Keman ajsik, kitayokoltij kiitas maj amo moteuijtonij, ijkon kemej moijtoj itech ipeujyan nejin tamachtilis. Tateuianij israelitas uan filisteos sayoj moanalitstoyaj (1 Samuel 17:1-3, 15-19).

David, amo kixikouaya kiitas tein panotoya. ¿Keniuj se takat akin amo kitekitilia Dios ueliskia kichiuas maj moujkacholokan itateuijkauan Dios akin yoltok, Jiova? David kiitaya ke tein kijtojtoya Goliat ika kiuijuikaltijtoya Jiova. Yejua ika, chikauak kiniluij tateuianij ke monekia kimiktiskej. Iikniuj Eliab, akin okachi ueyi, niman kimatik tein kijtojtinemia David uan kiajuak. Kiluij ke sayoj yajka naltamouisoto keniuj moteuijtoyaj. Sayoj ke yejua kinankilij: “¿Toni nikchiuani nejua axkan?”, uan no kiluij ke sayoj monojnotstoya iniuan tateuianij. Uan kisentokak kijtoj chikauak ke monekia kimiktiskej Goliat, hasta ke aksa kitapouij tekiuaj Saúl uan tanauatij maj kiuikakan iixpan (1 Samuel 17:23-31).

David kiluij tekiuaj nejin tajtolmej tein kiyolchikaujkej: “Maj amo akin kiyolmouili nejin filisteo”. Tein melauj, Goliat kichiujtoya maj Saúl uan itateuijkauan moyolmoujtianij. Xa mopolojkej keman kichiujkej tein miakej kichiuaj: motamachiuaskej iuan nejin takat akin katka tel uejkapantik akin sayoj kiajsiaj itech itajkoyan. Kinemilijkej ke Goliat niman kintaniskia, sayoj ke David amo ijkon tanemiliaya. Kemej tikitaskej, semi taman kiitaya nejon ouijkayot. Yejua ika kijtoj ke  yejua yaskia moteuitiuj iuan Goliat (1 Samuel 17:32).

Sayoj ke, Saúl kiluij: “Tejua amo uelis tiyas timoteuitiuj iuan nejin filisteo, porin titelpochok, uan yejua se takat tein peuak tateuia ijkuak katka telpochok”. ¿Xe melauj semi telpochok katka? Amo, sayoj ke ayamo kipiaya xiujmej tein monekia kipias se tateuijkej uan xa hasta ixpiliok katka. Tein melauj, David kiixmatiajya ke katka yolchikauak uan xa amo semi nojnelok katka (1 Samuel 16:18; 17:33).

David kitemoj kiyolseuis Saúl yejua ika kitapouij keniuj kimiktijka se tekuani uan se oso. ¿Moueyinektoya? Amo. David kimatia akoni kipaleuijka maj kichiua nejon. Senkis kijtoj: “Jiova, akin nechmakixtij imako se tekuani uan se oso, yejua akin nechmakixtis imako nejin filisteo”. Ompa Saúl kiluij: “Xiyouj, uan maj Jiova mouan yeto” (1 Samuel 17:37).

¿Tikonuelitaskia tiontakuaujtamatis kemej David? Amo katka se taman tein sayoj kipiaya itech itanemilil. Takuaujtamatia iuan Dios porin kiixmatia uan porin kipaleuijkaya. Kimatia ke Jiova se Dios akin tematampauia uan kichiua tein motenkaua. Komo tiknekij titakuaujtamatiskej kemej David, moneki tiksentokaskej tikixmatiskej Dios akin ika tajtoua Biblia. Komo tikchiuaj tein timomachtiaj, kuali kisas tein tikchiuaskej uan nejon no kichikauas totakuaujtamatilis (Hebreos 11:1).

Saúl kitemoj kitalilis David itaken tein ika tateuiaya, tein semi tamatia kemej tein kiuikaya Goliat. Chijchiujtoya ika cobre uan xa katka kemej se koton tein tamatia kemej ipaneuayo amichij. Sayoj ke David amo kixikoj porin etik katka uan keman kinekia moolinis, niman kiitak ke kitsajtsakuiliskia. Yejua amo kimachtijkaj maj tateui, yejua ika amo momattoya kiuikas nejon teposmej uan okachiok tein kikuia Saúl akin katka okachi uejkapantik ompa Israel (1 Samuel 9:2). Yejua ika kiixejekoj mokixtilis taken uan oksepa motalilis tein kikuiaj ichkatajpianij tein ika kinyekpiayaj ininichkauan (1 Samuel 17:38-40).

David kiuikaya se takot oso se koujtsin tein kikuiaj ichkatajpianij, se morral tein mopilouiliaya iajkolko uan se ateuitats oso honda. Axkan se ateuitats xa moitas ke amo tapaleuia, sayoj ke tein melauj tel tapaleuia. Chijchiujtok ika tsikitsin kuetax tein kipia ome kuetaxtamalin oso mekat inajnakastan tein semi kipaleuiaya se ichkatajpixkej. Kitaliaya se tet itech kuetax, chikauak kimamalakachouaya ikuapan uan satepan kikajkauaya semej mekat uan tet kikuiltiaya kampa monekia. Ne uejkauj, ateuitats semi tapaleuiaya, yejua ika sekin tateuianij kipiayaj olochmej akin kitekitiltiayaj ateuitats.

Keman kiitak ke kipiaya tein monekia, David kiixnamikito Goliat. Xikonnemili keniuj semi motataujtijtiuj keman pantemoua atauit kikuiti makuil tet tein tsikitsitsin uan alaxtikej. Satepan, motaloua kampa ixyetoya moteuiskej.

¿Toni kinemilij Goliat keman kiitak akin iuan moteuiskia? Tajkuilol kijtoua ke “peuak kikejkeloua; porin sayoj katka se okichpil chijchipauak uan kuakualtsin”. Goliat kijtoj chikauak: “¿Nejua se niitskuinti yejua ika tiuitse ika takomej?”. Xa kiitak ke David kiuikaya se takot, sayoj ke amo kiitak ke no kiuikaya se ateuitats. Kiuijuikaltij David itokaykopa inintiotsitsin filisteos uan motenkauak ke ika inakayo kintamakaskia totomej uan koujtajtapialmej (1 Samuel 17:41-44).

Tein tanankilij David kisentoka kinextia hasta axkan iueyi takuaujtamatilis. Xikonnemili keniuj telpoch David kitsajtsilijtok Goliat: “Tejua tiuitse notech ika se espada uan ika se lanza uan ika se jabalina, sayoj ke nejua niyouj motech itokaykopa Jiova akin kinixyekana tateuianij, Dios akin kinixyekana itateuijkauan itech Israel, akin tejua tikixnamiki ika takejkelolis”. David kimatia ke chikaualis uan teposmej tein kipiaj akin tateuiaj amo tapaleuiaj. Goliat kiuijuikaltij Jiova uan yejuatsin yaya kinankiliti. Kemej kijtoj David: “Jiova iaxka tateuilis” (1 Samuel 17:45-47).

David senkis kimatia ke Goliat katka tel uejkapantik uan ke kipiaya miak teposmej tein ika tateuiaya, sayoj ke nejon amo kimojmoujtij. Amo mopoloj kemej Saúl uan itateuijkauan, yejua  amo motamachiuak iuan Goliat. Ta, kitamachiuak Goliat iuan Jiova. Kemej nejon takat katka uejkapantik ajsitoyaya eyi metro semi kinpanauiaya oksekin, sayoj ke, ¿toni katka nejon takat uejkapantik iixpan Jiova akin okachi ueyi itech nochi semanauak? Tein melauj, ijkon kemej akin yeski takat, Goliat amo katka okachi ueyi ke se askat; se askat tein Jiova yaya kitsoniktsati.

David motaloj kiixnamikito Goliat. Kikixtij se tet itech imorral uan kitalij itech iateuitats. Kimamalakachoj ikuapan hasta ke peuak tapitsa. Ompa Goliat nejnemik kampa ika David. Xa akin kimamaliaya iescudo kitsaktiaya. Iueyiyo Goliat amo kipaleuiaya porin akin kimamaliaya itepos amo katka tel uejkapantik, yejua ika amo ueliskia kiajokuis iescudo uan kitsakuas itsontekon Goliat. Uan David senkis kitemoj ompa kikuiltis tet (1 Samuel 17:41).

David kitamotak tet. Xikonnemili keniuj amo akin kakistia keman tet yaya ejekaixko kampa kinekia kikuiltis. Senkis tikmatij ke Jiova kichiuak maj David amo oksepa kitamotani okse tet. Tet uetsito kampa monekia uan motokato iixkuako Goliat. Uejkapantik takat ixakauetsik. Akin kiuikiliaya iteposuan tel mouik uan xa choloj. Ompa, David kiajsito Goliat, kikuilij iespada uan kikechkotonak (1 Samuel 17:48-51).

Nejon kichiuak maj Saúl uan itateuijkauan moyolchikauanij. Tsajtsikej chikauak uan peuak kinikantokaj filisteos. Panok tein David kiluijka Goliat: “Jiova [...] namechtemakas tomako” (1 Samuel 17:47, 52, 53).

Axkan, itekitikauan Dios amo titapaleuiaj itech tateuilis. Nejon mochiuaya ne uejkauj (Mateo 26:52). Sayoj ke, kuali tikchiuaj komo titakuaujtamatij ijkon kemej David. Moneki tikitaskej Jiova kemej se akin yekmelauj nemi, kemej se Dios akin moneki sayoj yejua tiktekitiliskej uan tikpoujkaitaskej. Xa onkaskej tonalmej keman kuejmolmej tikinitaskej ke tel uejueykej, sayoj ke iixpan Jiova, akin kipia nochi chikaualis, tokuejmoluan semi tsikitsitsin. Komo tikixtaliaj tiktekitiliskej Jiova uan titakuaujtamatij iuan, ijkon kemej kichiuak David, amo onkas ouijkayot nion kuejmol tein amo uelis tikixnamikiskej. Amo onkak nion teyi tein ichikaualis Jiova amo uelis kitanis.