ITECH nochi taltikpak moajsij taneltokalismej kampa kintajtaniaj inintaixyekankauan maj kichiuakan celibato oso maj amo monamiktikan, kemej itech Iglesia Católica Romana, iglesias ortodoxas, budismo, uan oksekin. Sayoj ke, miakej kineltokaj ke nejon tein kintajtaniaj taixyekananij itech tataman taneltokalismej kichiuani maj miakej auilnemikan.

Yejua ika taixejekol maj timotajtanikan ox Biblia tanauatia maj amo monamiktikan akin kitekitiliaj Dios. Uelis tiknankiliskej netajtanil komo tikitaj, kani ualeuak nejon tamachtilis, keniuj momoyauak uan keniuj kiita Dios.

Itech se tamachtilis tein tayekankatiopixkat Benedicto XVI kinmakak taixyekananij itech taneltokalis ompa Roma itech xiuit 2006, kijtoj ke nejon tamachtilis tein moneki kichiuaskej taixyekananij mouika ika “se taman tein momattoyaj kichiuaskej satepan ke nenkej imomachtijkauan Jesús”.

Sayoj ke, yekinika imomachtijkauan Cristo amo moixyekanayaj ika nejon tamachtilis. Pablo akin nemik itech yekinika siglo, kinnejmachtij taneltokanij ke ualaskiaj takamej akin “teyolkajkayauaj ika ne tanextililisme” uan kichiuaskiaj maj miakej amo kimatikan toni kineltokaskej. Yejua kijtoj: “Tatakaualtiaj ke ma amo monamiktikan aksame” (1 Timoteo 4:1-3).

Itech ojpatika siglo itech tiopamej kampa kijtouaj ke kichiuaj kemej Cristo peujkej moixyekanaj ika nejon tamachtilis, tein satepan mochiuaskia Iglesia Católica Romana. Amatajkuilol Celibacy and Religious Traditions kimelaua ke “ijkuak romanos taixyekantoyaj no kiixtalijkej se yankuik tanauatil tein kintakaualtiaya taltikpakneminij maj amo motekakan iuan aksa”.

 Tel miak xiujmej satepan, itech nechikolmej tein kipiayaj akin taixyekanayaj itech taneltokalis ijkon kemej akin kintokaytiayaj Padres de la Iglesia kimoyaujkej nejin tamachtilis. Kineltokayaj ke ijkuak aksa motekaya iuan aksa tajtakouaya uan nejon amo monekia kichiuas se taixyekankej itech taneltokalis. Maski ijkon, Encyclopædia Britannica kinextia ke “itech majtakti siglo moajsiajok miakej tiopixkamej uan hasta sekin tayekankatiopixkamej akin kipiayaj ininnamik”.

Taneltokalis Católica senkis kiixtalij maj tiopixkamej amo monamiktikan itech Concilios de Letrán tein mochiuak ompa Roma itech xiujmej 1123 uan 1139, uan hasta axkan kisentoka nejon tanauatil. Ika nejin tein moixtalij, tiopan amo kipoloj tanauatil uan tomin, porin tiopixkamej akin namikyejkej kinpanoltiliayaj ininkoneuan tein kipiayaj.

Itech Biblia, Dios senkis techiluia keniuj kiita nejon. Ompa tikixtajtoltiaj tein kijtoj Jesús ininka akin amo monamiktiayaj ijkon kemej yejua ‘porin kinekij [okachi] kitekitiliskej’ Dios (Mateo 19:12). Pablo kijtoj ke akin kichiuaj kemej Cristo kiixpejpenayaj amo monamiktiskej ijkon kemej yejua porin kinekiaj okachi kiteixmatiltiskej “ne Tajtoltsin de Dios” (1 Corintios 7:37, 38; 9:23).

Sayoj ke, nion Jesús uan Pablo kiixtalijtoyaj maj amo monamiktianij akin taixyekanaj itech taneltokalis. Jesús kiyekijtoj ke amo nochin itatojtokakauan ueliskiaj moajsiskej ininselti. Uan Pablo, keman ininka tajtoj akin amo monamiktijkaj, kijtoj: “Den siuame taneltokani ten amo namikuani. Maski nejua amo nikpia se tanauatil den Totekotsin [...], pero nejua namechiliti ijkon keme nejua nikixejekoa” (Mateo 19:11; 1 Corintios 7:25).

Uan no, Biblia kinextia ke miakej akin yekinika peujkej kitojtokaj Jesús kipiayaj ininnamik, semej yejua Pedro (Mateo 8:14; Marcos 1:29-31; 1 Corintios 9:5). Kemej itech yekinika siglo kampa romanos taixyekanayaj tel miakej auilnemiaj, Pablo kijkuiloj ke komo se takat akin kichiuaya kemej Cristo katka tayekankej uan kipiaya inamik monekia “ma kipia sayo se siuat” uan “ipiluan moneki ma motekauilikan ma kinyekana” (1 Timoteo 3:2, 4).

Akin ininka tajtoj Pablo katkaj namikuanij akin mosentekayaj, porin Biblia senkis kijtoua: “In teyokich moneki ma kimouiskapoua isiuau uan ma iuan kochi”. Uan keman ika tajtoua ijkuak se siuat uan se takat akin namikuanij mosentekaj kijtoua: “Amo ximotatakaualtikan de ke amo nansenkochiske” (1 Corintios 7:3-5). Ika nejin moyekita ke Dios amo kinnauatiaj itekitikauan maj amo monamiktikan.

Komo akin kitekitiliaj Dios amo kintakaualtiaj maj amo monamiktikan, ¿keyej Jesús uan Pablo kijtojkej ke okachi kuali se moajsis se iselti? Porin akin iselti okachi ueli kiteixmatiltia iTajtol Dios, okachi ueli kichiua miak taman tein ika kitekitilia Dios porin amo kipia netekipacholmej tein kipia se akin namikej (1 Corintios 7:32-35).

Maj tikitakan tein kichiuak David, akin kikauak se tekit kampa kuali kitaxtauiayaj ompa altepet México uan mokaltalito itech se xolal ompa Costa Rica porin kinekia kinmachtis oksekin tein kijtoua Biblia. ¿Kiita ke okachi kipaleuia moajsis iselti? Yejua kijtoua: “Kemaj. Nechouijmakak nimomatis itech se yankuik xolal uan ninemis kemej ompa nemij, sayoj ke kemej noselti monekia nimoitas, okachi niman nimomatik”.

No ijkon kipanok Claudia akin kichiua kemej Cristo, akin iselti uan no mokaltalito kampa okachi monekij akin kiteixmatiltiskej iTajtol Dios. Yejua kijtoua: “Semi nechyolpaktia tein nikchiua. Keman nikita keniuj Dios nechyekpia, mochikaua notakuaujtamatilis uan okachi kuali iuan nimouika”.

Se moajsis se iselti amo moneki se kiitas kemej se ouijkayot. Claudia kijtoua: “Tein melauj, amo tayekantok timoajsis moselti oso tikpias monamik; tiyolpakis komo tikmaka Jiova Dios tein okachi kuali tein tikpia” (Salmo 119:1, 2).