1. ¿Kemanian Jesús kichiuak yekinika milagro?

 MAJ tiknemilikan tein panok itamian xiuit 29 keman Jesús peuak tanojnotsa. Yejua, imomaj uan seki imomachtijkauan youij se nenamiktilis itech xolal Caná, tein moajsi ompa norte de Nazaret, kampa yejua moskaltij. María kuali mouika iniuan ininchankauan akin monamiktiaj uan xa tapaleuijtok maj kuali kinselikan akin kinyoleujkej. Sayoj ke panoua teisa tein uelis kinpinaujtis akin monamiktijtokej uan ininchankauan: tamik vino. b Xa amo kimatiaj ke okachi miakej ajsiskiaj. María niman kiajsiti ikoneuj uan kiluia: “Amo kipiajok vino” (Juan 2:1-3). ¿Toni kichiua Jesús? Se taman tein tel kualtsin: kichiua maj at mokepa “vino tein kuali” (Juan 2:9, 10).

2, 3. 1) ¿Keniuj Jesús kikuik ichikaualis? 2) ¿Keniuj techpaleuia komo timomachtiaj milagros tein kichiuak Jesús?

² Jesús kichiuak miak milagros keman tanojnotsak. c Ika ichikaualis kinpaleuij tel miakej. Se tonal kintamakak makuil mil takamej uan okse tonal, naui mil. Komo itech nejon ome milagros no tikinpouaj siuamej uan konemej, xa kintamakak panoua 27 mil (Mat. 14:15-21; 15:32-38). Keman Jesús kichiuak nejon ome milagros, no kinpajtij akin mokokouayaj (Mat. 14:14; 15:30, 31). Xa nochin kimojkaitakej  keman Jesús kintamakak uan kinpajtij.

³ Milagros tein kichiuak Jesús techmachtiaj miak taman. Itech nejin tamachtilis tikitaskej seki taman tein techpaleuis maj okachi titakuaujtamatikan. No tikitaskej keniuj uelis tiyeskij tiyolyemankej uan titeikneliskej kemej Jesús keman kichiuak milagros.

4. ¿Akonimej uelis tikinixmatiskej komo timomachtiaj milagros tein kichiuak Jesús?

⁴ Milagros tein kichiuak Jesús amo sayoj techpaleuiaj maj iuan titakuaujtamatikan, ta no iuan iTajtsin, porin yejua Jehová akin kimakak chikaualis para kichiuas nejon milagros. Hechos 10:38 kijtoua: “Dios kijitak [Jesús] ika ichikaualis uan kichikauak, uan [...] yajtinemik noyampa kichiujtinemik tein kuali uan kinpajtijtinemik nochin akin Amokuali kintajyouiltiaya, porin Dios iuan yetoya”. Uan no, ika tein Jesús kijtoj, ika tein kichiuak uan ika milagros kinextij tein kimachilia uan tein kinemilia iTajtsin (Juan 14:9). Maj tikitakan eyi taman tein uelis techmachtis milagros tein kichiuak Jesús uan tein techpaleuis maj okachi titakuaujtamatikan.

5. ¿Keyej Jesús kichiuak milagros? (Mateo 20:30-34).

⁵ Yekinika, Jesús uan iTajtsin semi techtasojtaj. Keman Jesús yetoya nikan taltikpak, ika ichikaualis kinpajtij akin tajyouijtoyaj porin semi kintasojtaya. Se tonal, ome takamej akin amo tachiayaj kitsajtsilijkej maj kinpaleui (xikonixtajtolti Mateo 20:30-34). Biblia kijtoua ke Jesús “semi kinyoliknelij” uan kichiuak maj oksepa tachiakan. Keman Biblia kijtoua “semi kinyoliknelij”, itech tajtol griego kijtosneki teisa tein no se kimachilia uan hasta no tekokoua. Kemej Jesús semi teiknelij kinextij ke semi tetasojta, yejua ika no kintamakak akin mayanayaj uan kipajtij se takat akin kipiaya se pitsotik kokolis tein kiluiaj lepra (Mat. 15:32; Mar. 1:41). Tikmatij ke Jehová, Dios akin “teyoliknelia” uan iKonetsin semi techtasojtaj uan kinyolkokoua keman kiitaj ke titajyouiaj (Luc. 1:78; 1 Ped. 5:7). Yejuan semi kinekij kiixpoloskej nochi ouijkayomej tein tikpiaj.

6. ¿Toni ueli kichiua Jesús ika ichikaualis Dios?

⁶ Ojpatika, ika ichikaualis Dios, Jesús kiixpolos nochi ouijkayomej tein tikpiaj. Onkakej ouijkayomej tein tejuan amo keman uelis tikixpoloskej. Sayoj ke ika milagros tein kichiuak Jesús, kinextij ke yejua kemaj ueli. Kipia chikaualis para kiixpolos nochi tein kichiua maj tikokolispeuakan uan maj timomikilikan: kemej tajtajkol tein techpanoltilijkej (Mat. 9:1-6; Rom. 5:12, 18, 19). Milagros tein kichiuak kinextia ke yejua ueli ‘kinpajtia nochin akin kipiaj tataman kokolis’ uan hasta ueli kichiua maj oksepa nemikan akin momikilijkejya (Mat. 4:23; Juan 11:43, 44). No ueli kitamatilia chikaujkaejekat uan kintani amokuali ejekamej (Mar. 4:37-39; Luc. 8:2). ¿Melauj ke semi techyolseuia tikmatiskej ke Jehová kichiuak maj iKonetsin semi chikauak?

7, 8. 1) ¿Toni kinextia milagros tein kichiuak Jesús? 2) ¿Katiyejua milagro okachi tikonneki maj mochiua?

⁷ Expatika, tein kichiuas iTaixyekanalis Dios. Milagros tein Jesús kichiuak keman yetoya nikan taltikpak, sayoj tepitsin kinextij nochi tein kichiuas keman  yeski Tekiuaj itech iTaixyekanalis Dios. Xikonnemili keniuj tinemiskej amo uejkaua keman Cristo taixyekantos nikan taltikpak. Tinochin tipaktoskej keman kiixpolos nochin tataman kokolismej tein techtajyouiltia (Is. 33:24; 35:5, 6; Apoc. 21:3, 4). Amo keman techpolos tein tikuaskej nion techtajyouiltis se tetsauit (Is. 25:6; Mar. 4:41). Semi tiyolpakiskej tikinseliskej akin tikintasojtaj keman oksepa nemiskej (Juan 5:28, 29). ¿Katiyejua milagro okachi tikonneki maj mochiua keman itech tiontanemilia yankuik taltikpak?

⁸ Keman Jesús kichiuak milagros, kinextij ome taman tein kualtsin tein no moneki tiknextiskej: maj tiyolyemankej uan maj titeiknelikan. Maj tikitakan ome taman tein panok. Maj achto ika titajtokan nenamiktilis tein mochiuak Caná.

9. ¿Keyej Jesús kichiuak se milagro itech nenamiktilis ompa Caná? (Juan 2:6-10).

⁹ (Xikonixtajtolti Juan 2:6-10). Keman tamik vino kampa monamiktijtoyaj, ¿teisa monekia kichiuas Jesús? Amo. Amo moijtojka ke Mesías monekia maj kichiua vino ika se milagro. Sayoj ke xikonnemili keniuj tionmomachiliskia komo panoskia teisa kemej nejon keman tionmonamiktiskia. Jesús xa kinemilij keniuj semi mopinaujtiskiaj akin monamiktijtoyaj uan ininchankauan,  uan kemej kiniknelij kinekik kinpaleuis. Yejua ika kichiuak milagro tein ika titajtojkej ipeujyan nejin tamachtilis. Kichiuak maj kemej 390 litros de at mokepani vino tein okachi kuali. ¿Uan keyej tel miak? Xa tein mokauaskia ueliskia kikuiskej okse tonal, oso xa akin monamiktijkaj ueliskia kinamakaskej para mopaleuiskej. ¡Xa semi motasojkamatkej!

10. Xikonijto seki taman tein panok tein ika motajtoua itech Juan capítulo 2 (no xikonita taixkopin).

¹⁰ Maj tikitakan seki taman tein panok tein ika motajtoua itech Juan capítulo 2. ¿Tikonitak ke amo yejua Jesús kinpexontij tsotsokolmej ika at? Kemej amo kinekia maj kiitakan, kinnauatij takeualmej maj yejuan kichiuanij (versículos 6 uan 7). Uan satepan ke kichiuak milagro, Jesús amo kiuikilij vino akin kiixyekanaya iluit ta kinnauatij takeualmej maj kiuikilianij tepitsin (versículo 8). Jesús amo kijtoj ininixpan nochin akin kinyoleujkaj: “¡Xikyekokan nejin vino tein tel uelik tein yekin nikchiuak!”.

11. ¿Toni techmachtia milagro tein kichiuak Jesús?

¹¹ ¿Toni techmachtia milagro tein kichiuak Jesús? Ke moneki maj tiyolyemankej. Jesús amo moueyimatik keman kichiuak maj at mokepani vino. Uan nion keman moueyimatia ika tein kichiuaya, ta katka yolyemanik uan nochipa kiueyitaliaya iTajtsin (Juan 5:19, 30; 8:28). Komo tikchiuaj kemej Jesús, tiyeskij tiyolyemankej uan amo timoueyimatiskej ika tein ueli tikchiuaj. Tein yeski taman tein tikchiuaskej para tiktekitiliskej Jehová, maj amo ika timoueyimatikan, ta maj tikueyitalikan Dios, akin tikpiaj tatiochiualis tiktekitiliskej (Jer. 9:23, 24). Maj tikueyitalikan Jehová kemej kinamiki, porin komo amo techpaleuiskia amo teyi ueliskia tikchiuaskej (1 Cor. 1:26-31).

12. ¿Keniuj no uelis tiyeskij tiyolyemankej kemej Jesús? Xikonijto se neskayot.

¹² Maj tiknemilikan keniuj no uelis tiyeskij tiyolyemankej kemej Jesús. Maj itech titanemilikan nejin, se tayekankej uejkauak kimachtia se tokniuj telpoch akin tapaleuijkej itech nechikol maj kuali kitemaka tanojnots tein yekinika kiselij. Kemej kuali kipaleuij, telpoch kualtsin kipanoltij tanojnots uan nochin itech nechikol semi kiuelitakej. Keman tamik nechikol aksa kiluia tayekankej: “¿Melauj ke semi kualtsin tanojnots kipanoltij ne tokniuj?”. ¿Tikonnemilia maj tayekankej kijto: “Kemaj, porin nejua nikpaleuij”? ¿Oso kemej yolyemanik kijtos: “Kemaj, kualtsin kipanoltij”? Akin yolyemanik amo kitemoua maj kiueyitalikan keman kinpaleuia oksekin. Yolpaki porin kimati ke Jehová kiita uan kipatiuita tein kichiua (no xikonita Mateo 6:2-4; Heb. 13:16). Jehová semi yolpaki keman kiita ke tiknekij tiyeskij tiyolyemankej kemej Jesús (1 Ped. 5:6).

13. ¿Akonimej kinnamiki Jesús keman ajsitiuj itech xolal Naín, uan toni kichiua? (Lucas 7:11-15).

¹³ (Xikonixtajtolti Lucas 7:11-15). Maj tiknemilikan tein panok ome xiuit satepan ke Jesús peuak tanojnotsa. Jesús youi Naín, se xolal tein moajsi Galilea uan amo uejka de Sunem, kampa Eliseo kichiujka maj oksepa nemi iokichpil se siuat 900 xiujmej achto (2 Rey. 4:32-37). Keman Jesús ajsitiuj itech xolal kiita ke kiuikaj se miket. Tein panotok semi tetayokoltij. Se siuat akin amo  kipiayaok itakatsin momikilij iokichpil akin ipa setsin katka. Sayoj ke amo iselti yetoya, miakej akin nemij itech xolal iuan youij. Jesús kintsakuilia uan kipaleuia temomaj akin semi tajyouijtok: kichiua maj oksepa nemi ikonetsin. Jesús kichiuak maj eyin oksepa nemikan uan nejin yejua yekinika tein kichiuak tein ika motajtoua itech Evangelios.

14. Xikonijto seki taman tein panok tein ika tajtoua Lucas capítulo 7 (no xikonita taixkopin).

¹⁴ Maj tikitakan seki taman tein panok tein ika motajtoua itech Lucas capítulo 7. ¿Tikonitak ke Jesús yekinika “kiitak siuatsin” uan satepan “semi kiyoliknelij”? (versículo 13). Xa kiitak ke temomaj chokatiaya keman kiuikayaj ikonetsin miket. Semi kiyolkokoj tein kiitak. Jesús amo sayoj kiiknelij, ta kinextij ika tein kichiuak. Xa kinojnotsak kemej kiyolseuis keman kiluij: “Amo xichokaok”. Jesús amo sayoj kinojnotsak, ta kichiuak maj oksepa nemi ikonetsin uan “kimaktilij” (versículos 14 uan 15).

15. ¿Toni techmachtia milagro tein kichiuak Jesús?

¹⁵ ¿Toni techmachtia milagro tein kichiuak Jesús? Techmachtia keniuj moneki tikinyolikneliskej akin tayokoxtokej porin momikilij aksa akin kitasojtayaj. Tejuan amo ueli tikchiuaj maj oksepa nemikan akin momikilijkejya ijkon kemej Jesús kichiuak iuan ikonetsin nejon siuat akin amo kipiayaok itakatsin. Sayoj ke kemaj uelis tikinyolikneliskej uan tikinpaleuiskej akin tayokoxtokej porin momikilij aksa akin kitasojtayaj. Yekinika moneki tikitaskej tein kipanotokej uan satepan moneki tikijtoskej oso tikchiuaskej teisa tein kinpaleuis uan kinyolseuis (Prov. 17:17; 2 Cor. 1:3, 4; 1 Ped. 3:8). d Maski amo miak taman tein tikijtoskej uan tein tikchiuaskej uelis semi kinpaleuis.

16. ¿Toni techmachtia tein kipanok se temomaj akin yankuixtok momikilijka isiuapiltsin? (Xikonita taixkopin kampa kinextia tein panok).

 ¹⁶ Maj itech titanemilikan tein panok seki xiujmej achto itech se nechikol. Keman mokuikatijtoyaj se nekuikatil tein ika tajtoua ke oksepa nemiskej akin momikilijkejya, se tokniuj siuat kinalitak okse tokniuj ke chokatoya porin yankuixtok momikilijka isiuapiltsin. Kemej tokniuj kimatia tein kipanotoya temomaj, niman kiajsito, kinauaj uan iuan mokuikatij hasta matamik. Temomaj kielnamiki ke nejon tonal kimachilij ke nochin tokniuan kitasojtayaj. Semi yolpakia porin yajka nechikol. Yejua kijtoj: “Nikmatia ke itech Kali kampa tiMosentiliaj, ueliskia nechpaleuiskej”. Tikmatij ke Jehová kiita uan kipatiuita tein tikchiuaj maski amo semi ueyi tein ika tikinnextiliaj ke tikinikneliaj akin moyolkokojtokej uan “semi tayokoxtokej” (Sal. 34:18).

17. ¿Toni timomachtijkej itech nejin tamachtilis?

¹⁷ Komo timomachtiaj milagros tein kichiuak Jesús, techpaleuis maj okachi titakuaujtamatikan. Milagros tein ika tajtouaj Evangelios, technextiliaj ke Jehová uan Jesús semi techtasojtaj, ke Jesús uelis kiixpolos nochi ouijkayomej tein tikpiaj uan ke uelis tikneltokaskej ke tein Dios motenkaua kichiuas itech iTaixyekanalis, amo uejkaua mochiuas. No techpaleuia maj itech titanemilikan keniuj uelis tiknextiskej tein Jesús kinextij. ¿Keyej amo tikonixtalia tionmomachtis okseki milagros keman tiontaueyichiuas iniuan mochankauan oso keman tionmomachtis moselti? Xikontemo tein uelis mitsonmachtis uan xikontapoui oksekin. Nejon mitsonpaleuis xiontayolchikaua keman tiontajtos (Rom. 1:11, 12).

18. ¿Toni tikitaskej itech okse tamachtilis?

¹⁸ Biblia kijtoua ke Jesús kichiuak maj oksepa nemikan eyin. Uan tepitsin achto ke momikiliskia kichiuak expatika, sayoj ke nejin katka taman: porin kichiuak maj oksepa nemi itasojikniuj akin kiuikayaya naui tonalmej ke momikilijka. ¿Toni techmachtia nejin milagro? ¿Uan toni uelis tikchiuaskej para okachi titakuaujtamatiskej ke akin momikilijkejya oksepa nemiskej? Tikitaskej itech okse tamachtilis.