1. ¿Toni xa timotajtaniaj keman tiknemiliaj keniuj takuaujtamatik Abrahán?

 MASKI miakej kikakinij akoni katka Abrahán, amo kuali kiixmatij, sayoj ke tejuan kemaj tikixmatij. Tikmatij ke Biblia kijtoua ke Abrahán yejua “inintat nochin akin takuaujtamatij” (Rom. 4:11). Sayoj ke xa timotajtaniaj ox uelis tikchiuaskej kemej Abrahán uan semi titakuaujtamatiskej iuan Jehová. Uan kemaj tiueliskej.

2. ¿Keyej semi moneki maj timomachtikan tein kichiuak Abrahán? (Santiago 2:22, 23).

² Komo timomachtiaj tein kichiuak Abrahán techpaleuis maj no titakuaujtamatikan kemej yejua. Yejua nochipa kichiuaya tein Jehová kinauatiaya porin yajki nemito uejka, miak xiujmej nemik itech takenkalmej uan kinekik kimaktilis Jehová ikonetsin Isaac akin semi kitasojtaya. Abrahán kichiuak nochi nejon porin semi takuaujtamatia iuan Jehová. Yejua ika kichiuak tein kuali, kiyolpaktij uan kuali iuan mouikak (xikonixtajtolti Santiago 2:22, 23). Jehová kineki maj tejuatsin uan tinochin kuali iuan timouikakan uan maj tikyolpaktikan. Yejua ika kichiuak maj Pablo uan Santiago kijkuilouanij tein kichiuak Abrahán. Maj tikitakan keniuj Biblia ika tajtoua Abrahán itech Romanos capítulo 4 uan Santiago capítulo 2. Pablo uan Santiago kijtouaj se taman tein kichiuak Abrahán.

3. ¿Katiyejua versículo ika tajtojkej Pablo uan Santiago?

³ Pablo uan Santiago ika tajtojkej Génesis 15:6 kampa kijtoua ke Abrahán “takuaujtamatik iuan Jehová, uan yejua kiitak ke tein kichiuaya kuali yetoya”. ¿ Toni kijtosneki maj  Jehová kiita ke aksa kichiua tein kuali yetok? Kijtosneki ke kiyolpaktia uan kiita ke yolchipauak uan yolmelauak. Semi kualtsin maj Jehová kiita ke aksa yolmelauak maski tajtakolej, tejuatsin xa no tikonuelitaskia maj Jehová ijkon mitsonita, uan uelis ijkon kichiuas. Maj tikitakan keyej Jehová kiitaya Abrahán ke katka yolmelauak uan toni uelis tikchiuaskej para maj no ijkon techita.

4. ¿Toni kichiua maj amo tiyolmelaujkej?

⁴ Itech carta tein kinijkuilouilij romanos, Pablo kijtoj ke tinochin titajtakolejkej (Rom. 3:23). Komo ijkon, ¿keniuj Dios ueli kiyolpaktia tein tikchiuaj uan keyej kiita ke tiyolmelaujkej? Tatitanil Pablo kinpaleuij nochin tokniuan maj kiajsikamatikan nejin keman ika tajtoj tein kichiuak Abrahán.

5. ¿Keyej Jehová kijtoj ke Abrahán katka yolmelauak? (Romanos 4:2-4).

⁵ Abrahán nemia Canaán keman Jehová kijtoj ke katka yolmelauak. ¿Keyej ijkon kijtoj? Jehová amo kijtoj ke Abrahán katka yolmelauak porin nochipa kitakamatia iTanauatil Moisés (Rom. 4:13). ¿Keniuj tikmatij? Porin israelitas kiselijkej nejin tanauatil hasta panoua 400 xiujmej satepan. Komo ijkon, ¿keyej Jehová kijtoj ke Abrahán katka yolmelauak? Porin takuaujtamatia uan yejua ika Jehová kitatiochiuiaya maski amo kinamikia (xikonixtajtolti Romanos 4:2-4).

6. ¿Keyej Jehová ueli kiita ke yolmelauak akin tajtakolej?

⁶ Satepan, Pablo kijtoj ke akin takuaujtamati iuan Dios, yejuatsin “kiita ke yolmelauak porin iuan takuaujtamati” (Rom. 4:5). Uan no kijtoj: “David kijtoj ke akin Dios kiita ke yolmelauak maski amo motanilijtok, semi yolpaki. Yejua kijtoj: ‘Yolpakij akin kintapojpoluilianij tein amo kuali tein kichiujkej uan akin kinelkauilianij inintajtakoluan; yolpaki akin Jehová amo kielnamikilia itajtakol’” (Rom. 4:6-8; Sal. 32:1, 2). Jehová senkis kintapojpoluia inintajtakoluan nochin akin iuan takuaujtamatij, kinelkauilia nochi tein kichiujkej. Yejuatsin kiita ke yolmelaujkej uan yolchipaujkej porin takuaujtamatij.

7. ¿Keyej tikijtouaj ke itekitikauan Dios akin nenkej ne uejkauj katkaj yolmelaujkej?

⁷ Maski Abrahán, David uan okseki itekitikauan Jehová katkaj yolmelaujkej, ipa katkaj tajtakolejkej uan mopolouayaj. Sayoj ke kemej iuan takuaujtamatiaj Dios, yejuatsin kinitak ke katkaj yolchipaujkej, okachiok keman kinitaya akin amo kiueyichiuayaj (Efes. 2:12). Keman tatitanil Pablo kintajkuilouilij akin yetoyaj Roma, kijtoj ke semi moneki maj titakuaujtamatikan para kuali timouikaskej iuan Jehová. Abrahán uan David kuali mouikakej iuan Jehová porin iuan takuaujtamatiaj, uan tejuan no uelis kuali iuan timouikaskej komo titakuaujtamatij.

8, 9. ¿Toni tein amo melauj kinemilianij sekin uan keyej?

⁸ Miak xiujmejya, akin taixyekanaj itech taneltokalis kijtouanij ke semi moneki maj se takuaujtamati uan oksekin kijtouanij ke moneki maj se kinexti. Sekin kijtouaj ke para uelis momakixtiskej, sayoj moneki kineltokaskej totekotsin Jesucristo. Xa tikakinij ke kijtouaj “Xikneltoka Jesús uan timakisas”. Sekin akin taixyekanaj itech taneltokalis xa kijtouaj nejin porin Pablo kijtoj itech Romanos 4:6 ke “Dios kiita ke [aksa] yolmelauak maski amo motanilijtok”. Sayoj ke oksekin kijtouaj ke para  momakixtiskej moneki kichiuaskej tein kuali uan yaskej kampa tiopan kijtoua ke yektik. Xa kijtouaj nejin porin Santiago 2:24 kijtoua: “Dios kiita ke aksa yolmelauak porin kichiua tein kuali uan amo sayoj porin takuaujtamati”.

⁹ Kemej tataman tein miakej kineltokaj, sekin akin motelmachtiaj kinemiliaj ke Pablo uan Santiago tataman kemej tanemiliayaj keman kijtojkej tein moneki se kichiuas para se kiyolpaktis Dios. Kijtouaj ke Pablo kinemiliaya ke sayoj moneki maj titakuaujtamatikan para tikyolpaktiskej Dios, sayoj ke Santiago kinemiliaya ke moneki maj tikchiuakan tein kuali. Se motelmachtijkej kijtoua: “Santiago amo kiajsikamatia keyej Pablo kijtouaya ke aksa katka yolmelauak sayoj porin takuaujtamatia uan amo porin kichiuaya tein kuali”. Sayoj ke yejua Jehová akin kichiuak maj Pablo uan Santiago tajkuilouanij (2 Tim. 3:16). Uan uelis tikajsikamatiskej keyej Pablo uan Santiago tataman tein kijtojkej. Para uelis tikajsikamatiskej maj tikitakan tein ika tajtojtoyaj.

10. ¿Toni kijtosnekia Pablo keman ika tajtoj tein moneki tikchiuaskej? (Romanos 3:21, 28; no xikonita taixkopimej).

¹⁰ ¿Toni kijtosnekia tatitanil Pablo itech Romanos capítulos 3 uan 4? Keman kijtoj tein moneki tikchiuaskej, Pablo ika tajtojtoya tanauatilmej tein kiselijkaj israelitas uan monekia kitakamatiskej (xikonixtajtolti Romanos 3:21, 28). Xa seki tokniuan judíos kinemiliayaj ke monekia kisentokaskej kitakamatiskej iTanauatil Moisés. Yejua ika, Pablo ika tajtoj Abrahán para kinextis ke amo moneki tiktakamatiskej “tein kijtoua Tanauatil” para tikyolpaktiskej Dios, ta kijtoj ke moneki titakuaujtamatiskej.  Nejon techyolchikaua porin techmachtia ke komo titakuaujtamatij iuan Jehová uan iuan Cristo, uelis tikyolpaktiskej Dios.

11. ¿Toni ika tajtojtoya Santiago keman kijtoj tein moneki tikchiuaskej?

¹¹ Tein Santiago capítulo 2 kijtoua ke moneki tikchiuaskej, amo yejua tein iTanauatil Moisés kijtouaya ke monekia se kitakamatis. Santiago ika tajtoj tein tokniuan moneki kichiuaskej mojmostaj. Tein kichiuaskiaj nejon tokniuan kinextiskia ox yekmelauj takuaujtamatij oso amo. Maj tikitakan ome taman tein ika tajtoj Santiago.

12. ¿Keniuj kimelauak Santiago ke amo sayoj moneki tikijtoskej ke titakuaujtamatij ta ke no moneki tiknextiskej? (No xikonita taixkopimej).

¹² Keman Santiago ika tajtoj yekinika taman, kimelauak ke tokniuan amo moneki techichikouiskej. Santiago kijtoj ke komo aksa kitakachiua akin tominpia sayoj ke kiixtopeua akin pobre, maski kijtoskia ke takuaujtamati, ika tein kichiua kinextiskia ke amo melauj (Sant. 2:1-5, 9). Keman ika tajtoj ojpatika taman, Santiago kijtoj ke komo aksa kiitaya ke se tokniuj amo kipiaya toni kikuas oso toni motalilis sayoj ke amo teyi kichiuaya para kipaleuis, maski kijtoskia ke takuaujtamati, nenkaj yeskia porin amo kinextijtoskia. Santiago kijkuiloj: “Komo aksa kijtoua ke takuaujtamati uan amo kichiua tein kuali, nenkaj takuaujtamati” (Sant. 2:14-17).

13. ¿Akoni ika tajtoj Santiago para techmachtis ke moneki tiknextiskej ke titakuaujtamatij? (Santiago 2:25, 26).

¹³ Santiago ika tajtoj Rahab para techmachtis ke yejua takuaujtamatia uan kinextij ika tein kichiuaya (xikonixtajtolti Santiago 2:25, 26). Rahab kikakia keman oksekin ika tajtouayaj Jehová uan kimatia ke yejuatsin kinpaleuijtoya israelitas  (Jos. 2:9-11). ¿Keniuj kinextij ke takuaujtamatia iuan Jehová? Kinpaleuij ome tapijpianij israelitas para maj amo kinmiktianij. Yejua ika maski nejon siuat amo katka israelita uan katka tajtakolej, Jehová kiitak ke katka yolmelauak ijkon kemej Abrahán. Tein kichiuak technextilia ke semi moneki maj tiknextikan ke titakuaujtamatij.

14. ¿Keniuj tikmatij ke Pablo uan Santiago tataman tein kijtojkej keman kimelaujkej tein kijkuilojkej?

¹⁴ Pablo uan Santiago tataman tein kijtojkej keman kimelaujkej ke moneki titakuaujtamatiskej uan tiknextiskej ika tein tikchiuaj. Pablo kiniluij tokniuan judíos ke amo kiyolpaktiskiaj Jehová komo sayoj kitakamatiaj Tanauatil. Uan Santiago kimelauak ke nochin tokniuan moneki kinextiskej ke takuaujtamatij uan yejua ika moneki kichiuaskej tein kuali.

15. Xikonijto seki taman kemej uelis tiknextiskej ke titakuaujtamatij. (No xikonita taixkopimej).

¹⁵ Jehová amo kijtoua ke moneki tikchiuaskej nochi tein Abrahán kichiuak para kiitas ke tiyolmelaujkej, ta onkak miak taman kemej uelis tiknextiskej ke titakuaujtamatij. Uelis tikinpaleuiskej tokniuan akin kipiaj se ouijkayot, tikinpaleuiskej tochankauan uan kuali tikinseliskej akin yankuixtok peua monechikouaj. Komo tikchiuaj nochi nejin tikyolpaktiskej Jehová (Rom. 15:7; 1 Tim. 5:4, 8; 1 Juan 3:18). No moneki semi tiknejnekiskej titanojnotsaskej para tiknextiskej ke titakuaujtamatij (1 Tim. 4:16). Tinochin uelis tiknextiskej ke titakuaujtamatij ke Jehová kichiuas tein motenkaua uan ke yejuatsin okachi kuali techixyekana. Komo ijkon tikchiuaj, uelis tikmatiskej ke Jehová kiitas ke tiyolmelaujkej uan ke tiitasojikniuan.

16. ¿Toni kichixtoya Abrahán uan toni kineltokaya ke mochiuaskia?

¹⁶ Itech Romanos capítulo 4, tikajsij okse taman tein uelis techmachtis tein kichiuak Abrahán. Itech nejon capítulo tikitaj ke moneki tiksentokaskej tikchiaskej maj mochiua tein Dios motenkaua. Jehová motenkauak iuan Abrahán ke kintatiochiuiskia nochin ‘akin nemiskiaj itech taltikpak’. ¡Tel kualtsin tein kichiaya Abrahán! (Gén. 12:3; 15:5; 17:4; Rom. 4:17). Sayoj ke keman Abrahán kipiaya 100 xiujmej uan Sara 90, ayamo kipiayaj nion se konetsin. Xa ueliskia moitas ke Abrahán uan Sara amo ueliskiaj kipiaskej se konetsin. Maski Abrahán semi ouij kikisak mochias, kemaj kichiuak uan ‘takuaujtamatik ke yeskia ininuejkaujtat akin nemiskiaj itech miak altepemej’ (Rom. 4:18, 19). Xiujmej satepan, mochiuak tein Abrahán kichiaya porin yolik ikonetsin Isaac, akin miak xiujmej kichixtoya (Rom. 4:20-22).

17. ¿Keniuj tikmatij ke Jehová uelis techitas ke tiyolmelaujkej uan ke tiitasojikniuan?

¹⁷ Tejuan no uelis tikchiuaskej kemej Abrahán para maj Jehová techita ke tiyolmelaujkej uan ke tiitasojikniuan. Pablo kijtoj nejin de Abrahán: “Tajtolmej ‘Dios kiitak’ amo moijkuilojkej sayoj para yejua, ta no para tejuan, akin Dios techitas ke tiyolmelaujkej porin itech titaneltokaj akin kichiuak maj toTekotsin Jesús oksepa nemi” (Rom. 4:23, 24). Ijkon kemej Abrahán, moneki titakuaujtamatiskej iuan Jehová, tikchiuaskej tein kuali uan tikneltokaskej ke kichiuas tein motenkaua. Itech okse tamachtilis tikitaskej keniuj Pablo kisentokak ika tajtoj tein tikchiaj itech Romanos capítulo 5.