1, 2. ¿Keyej nejin tonalmej tamati kemej itech tonalmej keman nemia Lot?

 KEMAN tikitaj keniuj miakej tel amo kuali kemej nemij, timomachiliaj kemej Lot, se takat akin katka yolmelauak. “Yejua semi motekipachouaya porin akin amo yolkualmej kichiuayaj tein tetajyaltia uan amo ixpinauayaj”, ijkon kiitaya porin kimatia ke toTajtsin amo kiyolpaktia maj tikchiuakan nejon (2 Ped. 2:7, 8). Uan kemej Lot kitasojtaya Jehová uan semi kipoujkaitaya, amo no kiuelitaya maj auilneminij akin nemiaj kampa yejua nemia. Tejuan no tinemij kampa amo semi oso nion tepitsin kipoujkaitaj tanauatil kampa Dios techiluia ke moneki maj se chipaujkanemi. Maski ijkon, komo tiktasojtaj Dios uan tikmojkatokaj, uelis nochipa tichipaujkanemiskej (Prov. 14:2).

² Jehová techpaleuia maj tikchiuakan nejin keman techyolchikaua ika amatajkuilol Proverbios. Nochin akin tikchiuaj kemej Cristo, takamej, siuamej, telpochmej, uan akin xiuejkejya, uelis semi techpaleuis tein tayolmajxitia nejin amatajkuilol.

3. Kemej kijtoua Proverbios 17:3, ¿keyej moneki tikyekpiaskej toyolo? (No xikonita taixkopimej).

³ Moneki tikyekpiaskej toyolo porin Jehová kimati toni tikmachiliaj. Nejin kijtosneki ke yejuatsin kiita tein tejuan amo ueli tikitaj. Kimattok nochi tein tikpiaj toyolijtik (xikonixtajtolti Proverbios 17:3). Jehová techtasojtas komo kiita ke tikchiuaj tein techyolmajxitia. Nejin techpaleuis maj amo tikneltokakan tein takajkayaua Satanás uan akin mokauaj maj kinixyekana, uan amo no tinemiskej kemej akin amo yolkualmej (Juan 4:14; 1 Juan 5:18, 19). Keman okachi timotokiskej iuan Jehová okachi tiktasojtaskej uan tikpoujkaitaskej. Amo tiknekiskej tikchiuaskej nion teyi tein kiyolkokos toTajtsin uan nion tepitsin tiknekiskej titajtakolchiuaskej. Keman tiknekiskej tikchiuaskej tein amo kuali, xa timoluiskej: “Amo nikyokolis  nikyolkokos akin semi nechtasojta uan semi nechpaleuiani” (1 Juan 4:9, 10).

4. ¿Keniuj se tokniuj siuat kipaleuij porin kimojkatokaya Jehová?

⁴ Se tokniuj siuat de Croacia akin monotsa Marta b kinemilij auilnemis. Yejua kijkuiloj: “Amo uelia niyektanemiliaya. Uan maski nikmatia ke amo uejkauaskia niyolpakiskia, ouij nechkisaya nikixtopeuas tajtakol tein niknekia nikchiuas. Sayoj ke nechpaleuij porin nikmojkatokaya Jehová”. ¿Keniuj? Marta kijtoj ke kemej kimojkatokaya Jehová peuak kinemilia tein kipanoskia komo amo kuali taixpejpenaya. Keman tiknekiskej titajtakolchiuaskej, no uelis tikchiuaskej kemej Marta. Maj tikelnamikikan ke tein okachi amo kuali tein uelis panos, yejua ke tikyolkokoskej Jehová uan amo uelisok tikueyichiuaskej nochipaya (Gén. 6:5, 6).

5. ¿Toni mitsonmachtia tein kipanok Leo?

⁵ Keman tikmojkatokaj Jehová amo tiknemiliaj ke uelis tikchiuaskej tein amo kuali uan amo teyi techpanos, uan tikajsikamatij tein uelis panos komo timouikaj iniuan akin kichiuaj tein amo kuali. Ijkon kipanok Leo, akin nemi República Democrática del Congo. Naui xiuit satepan ke moauij peuak mouika iniuan akin kichiuayaj tein amo kuali. Kinemiliaya ke komo amo kichiuaya tein amo kuali, amo tajtakolchiuaskia. Sayoj ke itasojikniuan niman kipatakej, peuak tel tauana uan auilnemi. Satepan Leo peuak itech tanemilia nochi tein itatuan akin katkaj itaixpantijkauan Jehová kimachtijkaj uan keniuj yolpakia keman kitekitiliaya Jehová. Leo oksepa peuak kichiua tein kuali uan tayekananij kipaleuijkej maj mokepa iuan Jehová. Axkan Leo tapaleuia kemej tayekankej uan yolpaki tekitis kemej precursor especial.

6. ¿Toni kiixnextiaj ome siuamej akin ininka titajtotij itech nejin tamachtilis?

⁶ Proverbios capítulo 9 kipia tamachtilismej tein tinochin uelis techpaleuis, takamej  uan siuamej. Itech nejin capítulo ika tajtoua ome siuamej, se kiixnextia tamatilis uan okse akin amo tanemilia. c Keman timomachtijtoskej okseki párrafos, maj tikelnamikikan ke Satanás kitemojtok maj tiauilnemikan uan maj tikitakan auilnemilis (Efes. 4:19). Yejua ika moneki maj tiksentokakan timomachtikan keniuj tikmojkatokaskej Jehová uan maj amo tikchiuakan tein amo kuali (Prov. 16:6). Ome siuamej akin ininka titajtotij, kemej yeskia kinnojnotsaj akin amo teyi kimatij oso “akin amo semi tamatij”. Uan kemej yeskia kinyoleuaj maj kalakikan ininchan uan maj takuakan (Prov. 9:1, 5, 6, 13, 16, 17). Sayoj ke tataman tein kinpanoua akin kiseliaj keman kinyoleuaj. ¿Keyej tataman? Maj tikitakan.

7. Kemej kijtoua Proverbios 9:13-18, ¿toni kinpanoua akin kinyoleua “siuat akin amo tanemilia”? (No xikonita taixkopin).

⁷ Maj tikitakan keniuj tayoleua “siuat akin amo tanemilia” (xikonixtajtolti Proverbios 9:13-18). Amo ixpinaua keman chikauak kijtoua: “¡Nochin akin amo teyi kimatij maj ualakan nikan!”. Ijkon kinyoleua maj iuan takuakan akin amo teyi kimatij. ¿Uan toni kinpanoua akin kalakij ichan? “Ichan pexontokej mikemej”. Xa tejuatsin ipa tikonitakaya ke amatajkuilol Proverbios ininka tajtoua siuamej akin kichiuaj nejin. Itech okseki capítulos technejmachtijya tein uelis techchiuilis siuat akin amo kitakamati itanauatiluan Dios uan siuaauilnenkej. Techiluia: “Komo se youi ichan kemej yeskia se yaskia para se mikis” (Prov. 2:11-19). Proverbios 5:3-10 no techiluia maj timoyekpiakan de siuat akin amo no kitakamati itanauatiluan Dios. Ompa kijtoua: “Imetsuan kiuikaj kampa mikis”.

8. ¿Toni moneki kiixtaliskej akin kitenkakij “siuat akin amo tanemilia”?

⁸ Nochin akin kitenkakij “siuat akin amo tanemilia” moneki kiixtaliskej ox kiseliskej keman kinyoleua oso amo. ¿Kemanian ueliskia panos nejin? Xa keman peuas tiknejnekiskej tiauilnemiskej oso keman toixpan nestiuetsis se taixkopin kampa nesi auilnemilis. ¿Toni tikchiuaskej?

9, 10. ¿Keyej amo moneki tiauilnemiskej?

⁹ Onkak miak taman tein kinextia keyej amo moneki tiauilnemiskej. Amatajkuilol Proverbios, kimelaua ke “siuat akin amo tanemilia” kijtoua: “Timokuilis teisa tein amo moaxka kemej yeskia titayiskia tsopekat”. ¿Toni kijtosneki “timokuilis [...] tein amo moaxka”? Biblia kijtoua ke keman se takat uan se siuat akin monamiktijkejya yolpakij  keman mosentekaj, kemej yeskia tayiskiaj at tein teamikseuia (Prov. 5:15-18). Takat uan siuat akin monamiktijkejya ininixpan tekiuanij uelis yolpakiskej keman mosentekaskej kemej kinamiki. Sayoj ke semi taman keman se mokuilia teisa tein amo se iaxka, nejin xa kijtosneki auilnemilis. Miakpa, akin auilnemij ichtaka kichiuaj para maj oksekin amo kimatikan, ijkon kemej se tachtekkej akin ichtaka kineki mokuilis tein amo iaxka. Akin ‘mokuiliaj tein amo ininaxka’ uelis kimachiliskej kemej yeskia tayitoskiaj tsopekat porin kinemiliaj ke amo akin kinmatilis tein kichiujtokej. Sayoj ke mokajkayaujtokej, Jehová kiita tein kichiuaj uan amo ueli kikajkayauaj. Amo se mouikasok iuan Jehová amo se kimachilia ke tsopek, ta chichik (1 Cor. 6:9, 10). Uan amo sayoj nejon.

¹⁰ Akin nochipa auilnemij xa pinauaj, kimachiliaj ke amo akin kinpatiuita, kinpiaj konemej maski amo kinekij oso kichiuaj maj amo senyetokanok kemej kalyetonij. Kemej tikitaj, okachi kuali maj se kiixtopeua “siuat akin amo tanemilia” keman teyoleua. Miakej akin peuaj auilnemij amo sayoj amo mouikajok iuan Jehová, ta no kokolispeuaj uan momikiliaj (Prov. 7:23, 26). Itamian Proverbios 9:18 kijtoua nejin: “Akin kinyoleuak yetokej uejkatan itech Miketekoch”. Uan komo kinpanoua tein amo kuali, ¿keyej tel miakej kiseliaj keman kinyoleua? (Prov. 9:13-18).

11. ¿Keyej tel amo kuali maj se kiita auilnemilis?

¹¹ Axkan kampa yeski nesi auilnemilis yejua ika moneki timoyekpiaskej. Sekin kinemiliaj ke akin kiita amo kiijtakoua, sayoj ke nejon amo melauak. Akin kiita auilnemilis semi moijtakoua, amo mopoujkaitaok uan amo kinpoujkaita oksekin uan kineki nochipa kiitstos. Akin kiita taixkopimej kampa nesi auilnemilis, amo ueli ijsiujka kielkaua. Uan no, akin kiita auilnemilis amo kipaleuia maj kikaua tein amo kuali tein kinejneki, ta okachi kinejneki auilnemis (Col. 3:5; Sant. 1:14, 15). Uan miakej akin kiitaj nejon no auilnemij.

12. ¿Toni uelis tikchiuaskej komo nestiuetsi se taixkopin tein uelis kichiuas maj itech titanemilikan auilnemilis?

¹² ¿Toni moneki kichiuas se tokniuj komo itech icelular oso itech okse itepos nestiuetsi se taixkopin tein kipia auilnemilis? Moneki niman moixajchiuas. Techpaleuis maj ijkon tikchiuakan komo tikelnamikij ke tiknekij tiksentokaskej kuali timouikaskej iuan Jehová. No moajsij seki taixkopimej tein uelis moitas ke amo kipia auilnemilis, sayoj ke no ueliskia kichiuas maj peua itech titanemilikan auilnemilis. Nejin amo no moneki tikitaskej. ¿Keyej? Porin amo tiknekij tiauilnemiskej nion itech toyolijtik (Mat. 5:28, 29). Se tokniuj tayekankej de Tailandia akin monotsa David kijtoua: “Nejua nimotajtania: ‘¿Kiuelitaskia Jehová maj niksentoka nikita nejin taixkopimej maski uelis moitas ke amo kipia auilnemilis?’. Nejin nechpaleuia maj kuali nikixtali toni nikchiuas”.

13. ¿Toni techpaleuis maj kuali titaixpejpenakan?

¹³ Komo timouij tikyolkokoskej Jehová, techpaleuis maj tikchiuakan tein kuali. Yejua ika Proverbios 9:10 kijtoua ke “se kimojkatokas Jehová yejua yekinika taman para se kipias tamatilis”. Yejua nejon kinextia kampa peua Proverbios capítulo 9, kampa ika tajtoua okse siuat tein kiixnextia “yekmelauj tamatilis”.

14. ¿Akoni no tayoleua itech Proverbios 9:1-6?

¹⁴ (Xikonixtajtolti Proverbios 9:1-6). Nikan kijtoua tein Jehová techyoleua maj tikchiuakan, yejuatsin akin itech ualeua tamatilis uan akin tachijchiuak (Prov. 2:6; Rom. 16:27). Axkan Proverbios ika tajtoua se ueyi kali tein kipia chikome kalikximej. Nejin kinextia ke Jehová semi kualtakat, porin kinselia nochin akin kinekij kichiuaskej tein tayolmajxitia.

15. ¿Toni techyoleua Dios maj tikchiuakan?

 ¹⁵ Siuat akin kiixnextia “yekmelauj tamatilis” tein Proverbios capítulo 9 ika tajtoua, kinextia ke Jehová tel kualtakat uan techmaka miak taman tein kuali. Siuat tachijchiuakya, kiyokxitijya nakat, uan kichijchiuakya vino, uan no kitalijya nochi itech mesa (Prov. 9:2). Uan itech versículos 4 uan 5, “yekmelauj tamatilis” kiniluia akin amo semi tamatij: “Xiualakan, xikuakan pan tein nikchijchiuak”. ¿Keyej moneki tikseliskej keman techyoleua nejin siuat? Porin Jehová kineki maj timochiuakan titamatinij uan kineki techyekpias kemej ikoneuan. Amo kineki maj techpano tein amo kuali uan maj nochipaya timoyolkokojtokan porin titajtakolchiujkej. Yejua ika, ‘akin yolmelaujkej, kinmakas tamatilis tein uelis kinpaleuis’ (Prov. 2:7). Komo tikmojkatokaj Jehová, tiknekiskej tikyolpaktiskej uan tikchiuaskej tein techyolmajxitia. Keman tikchiuaj nejin, tiyolpakij (Sant. 1:25).

16. ¿Toni kichiuak Alain porin kimojkatoka Jehová, uan keniuj tapaleuij?

¹⁶ Maj tikitakan se taman tein kinextia ke komo tikmojkatokaj Jehová techpaleuia maj kuali titaixpejpenakan. Alain se tokniuj tayekankej akin tamachtia itech se escuela, kijtoua: “Miakej akin iniuan nitekiti kinemiliaj ke komo kiitaj películas kampa nesi auilnemilis, kinpaleuis maj kuali tamachtikan keman ika tajtoskej keniuj chijchiujtok se takat uan se siuat uan keman mosentekaj”. Sayoj ke Alain kimati ke nejon amo melauak. Yejua kijtoua tein kichiuak: “Kemej nikmojkatoka Jehová, amo niknekik nikitas nejon películas. Uan no nikinmelauilij oksekin tamachtianij keyej ijkon nitanemiliaya”. Yejua kichiuak tein tayolmajxitia “yekmelauj tamatilis”: “Xinejnemikan itech ojti tein namechpaleuis xiyektanemilikan” (Prov. 9:6). Sekin akin iuan tekitij semi kimojkaitakej maj Alain amo kichiua nejon, hasta peuak momachtiaj Biblia uan youij nechikolmej.

17, 18. ¿Toni tein kuali kipiajya akin kiselijkej keman kinyoleuak siuat tein kiixnextia “yekmelauj tamatilis”? ¿Uan toni kiseliskej satepan? (No xikonita taixkopin).

¹⁷ Jehová ika techmachtia nejin ome siuamej para technextilis toni moneki tikchiuaskej para tiyolpakiskej satepan. Akin kiseliaj keman kinyoleua “siuat akin amo tanemilia” kinekij maj auilnemilis kinyolpakti. Yejuan sayoj kitemouaj moyolpaktiskej uan amo kimatij ke ika tein kichiuaj, satepan uelis kinpanos tein amo kuali. Tein melauj yejuan ajsiskej “uejkatan itech Miketekoch” (Prov. 9:13, 17, 18).

¹⁸ Akin kiseliaj keman kinyoleua siuat akin kiixnextia “yekmelauj tamatilis”, kuali yetokej uan yolpakij porin kipiaj nochi tein moneki para kuali mouikaskej iuan Jehová  (Is. 65:13). Yejuatsin kijtoj itechkopa tanauatijkej Isaías: “Xinechkakikan ika nejmachkayot, uan xikuakan tein kuali, uan nankiueliliskej takual tein uelik” (Is. 55:1, 2). Timomachtijtokej keniuj tiktasojtaskej tein Jehová kitasojta uan tiktauelitaskej tein kitauelita (Sal. 97:10). Uan no tiyolpakij porin ueli tikinyoleuaj oksekin maj no kiselikan “yekmelauj tamatilis”. Tejuan titamatij kemej siuatakeualmej akin ininka tajtoua Proverbios capítulo 9 akin desde ajko tanotsaj chikauak. Tejuan no tikijtouaj kemej yejuan: “¡Nochin akin amo teyi kimatij maj ualakan nikan!”. Tejuan uan nochin akin kiseliaj keman kinyoleuaj, tikpiaj miak taman tein kuali axkan. Sayoj ke amo sayoj axkan, ta no satepan. Komo tiksentokaj itech ‘ojti tein techpaleuis maj tiyektanemilikan’, uelis tinemiskej nochipaya (Prov. 9:3, 4, 6).

19. Kemej kijtoua Eclesiastés 12:13, 14, ¿toni moneki tikchiuaskej? (No xikonita recuadro “ ¿Keniuj techpaleuia komo tikmojkatokaj Dios?”).

¹⁹ (Xikonixtajtolti Eclesiastés 12:13, 14). Maski tinemij itech tonalmej keman tatamitiya kampa mochiujtok tein tel amo kuali, tiknekij tiksentokaskej tikmojkatokaskej Jehová. Sayoj ijkon tikyekpiaskej toyolo, tichipaujkanemiskej uan tiksentokaskej kuali timouikaskej iuan Dios. Kemej tiktasojtaj Jehová uan semi tikpoujkaitaj, tiksentokaj tikinyoleuaj miakej maj kitemokan “yekmelauj tamatilis” para maj kinpaleui.