1. ¿Keniuj momachilij Pedro satepan ke Jesús kipaleuij maj kinkitski miak pescados ika se milagro?

 PEDRO tekitik nochi youal uan amo kikitskij nion se pescado. Kimojkaitak keman Jesús kiluij: “Xikuika barco hasta kampa okachi uejkatan uan ompa xiktamotakan namoatarrayas para nankikitskiskej pescados” (Luc. 5:4). Maski Pedro amo kineltokaya ke kinkitskiskia pescados, kichiuak tein Jesús kiluij. Kinkitskijkej tel miak pescados hasta peuak kokotokaj atarrayas. Keman kiitakej ke Jesús kichiujka se milagro, Pedro uan nochin akin iuan yetoyaj “kiueyimojkaitakej”. Pedro kiluij: “Amo nechnamiki mouan nietos noTekotsin, porin nitajtakolej” (Luc. 5:​6-9). Pedro xa kimachiliaya ke amo kinamikia maj yeto iixpan Jesús.

2. ¿Keniuj techpaleuia komo timomachtiaj tein kipanok tatitanil Pedro?

² Pedro kijtoj “nitajtakolej”, uan yekmelauj nejon porin Biblia kijtoua ke kemansa kichiuak oso kijtoj seki taman tein satepan kiyolkokoj. ¿Tionmomachilia kemej Pedro? ¿Tikonneki okachi tikonnextis se taman tein kuali oso uejkaujya tionmochikaujtok amo tikonchiuasok tein amo kuali? Komo ijkon mitsonpanoua amo xionmosenkaua, tein kipanok Pedro uelis mitsonpaleuis. Xikonnemili nejin, Jehová ueliskia kichiuas maj moijkuilo itech Biblia sayoj tein kuali tein kichiuak nejin tatitanil, sayoj ke no moijkuiloj tein amo kuali para maj techmachti seki taman tein motelneki (2 Tim. 3:​16, 17). Komo timomachtiaj tein kipanok Pedro, akin mochikaujtoya amo kichiuas tein amo kuali uan momachiliaya kemej tejuan, tikitaskej ke Jehová amo kichia maj amo timopolokan. Yejuatsin kineki maj amo timosenkauakan uan maj tiksentokakan timochikauakan,  maski ouij techkisa tikchiuaskej tein kuali.

3. ¿Keyej moneki maj tiksentokakan timochikaujtokan?

³ ¿Keyej moneki maj tiksentokakan timochikaujtokan? Porin keman tiksentokaj tikchiuaj teisa, satepan okachi kuali tikchiuaj. Maj itech titanemilikan aksa akin kineki kitsotsonas violín, para uelis kuali kitsotsonas moneki momamachtis miak tiempo uan keman momamachtis xa miakpa mopolos. Sayoj ke komo kisentoka, satepan okachi kuali kichiuas. Uan maski kuali kitsotsonasya, kemansa uelis mopolos, maski ijkon amo mosenkaua uan kisentoka kitsotsona. Tejuan no uelis ijkon techpanos. Maski xa tiknemiliayaj ke amo tikchiuajok teisa tein amo kuali, xa oksepa tiknekiskej tikchiuaskej. Sayoj ke tiksentokaj timochikauaj amo tikchiuaskejok. Tinochin tikchiuaj oso tikijtouaj teisa tein satepan techyolkokoua. Sayoj ke komo amo timosenkauaj, Jehová techpaleuis maj amo tikchiuakanok (1 Ped. 5:10). Maj tikitakan keniuj Pedro nochipa mochikauaya. Keman tikitaskej ke Jesús kiikneliaya Pedro maski mopolouaya, techyolchikauas maj tiksentokakan tiktekitilikan Jehová.

4. ¿Keniuj momachiliaya Pedro, uan keniuj kiyolseuij Jesús? (Lucas 5:​5-10).

⁴ Biblia amo kijtoua keyej Pedro kijtoj ke katka tajtakolej nion katiyejua tajtakolmej kielnamiktoya (xikonixtajtolti Lucas 5:​5-10). Xa yejua miakpa semi mopoloj. Jesús kimatia ke Pedro mouia, xa porin kimachiliaya ke amo uelia kichiuaya nion teyi. Sayoj ke no kimatia ke Pedro ueliskia amo kikauas Dios. Yejua ika para kiyolchikauas kiluij: “Amo ximouiok”. Kemej Pedro kiitak ke Jesús iuan takuaujtamatia, semi kipaleuij. Satepan, yejua uan iikniuj Andrés amo kinkitskiayajok pescados uan motemakakej iuan tanojnotsaskej Mesías. Kemej yejuan kiixtalijkej kichiuaskej nejin, Jehová semi kintatiochiuij (Mar. 1:​16-18).

5. ¿Toni tatiochiualismej kiselij Pedro porin amo mouiaok uan porin kinekik iuan tanojnotsas Jesús?

⁵ Pedro katka imomachtijkauj Jesús, yejua ika kipanok miak taman tein tel kuali. Kiitak keman Jesús kinpajtij akin mokokouayaj, akin kinkixtiliaya amo kuali ejekamej uan hasta keman kichiuak maj sekin oksepa nemikan (Mat. 8:​14-17; Mar. 5:​37, 41, 42). b No kiitak toni kichiuaskia Jesús keman tekiuajtiskia itech iTaixyekanalis  Dios. Pedro amo keman kielkauak nejon (Mar. 9:​1-8; 2 Ped. 1:​16-18). Yejua kiitak seki taman tein amo keman kinemilij ke kiitaskia. Xa semi yolpakik porin amo mosenkauak keman kimachiliaya ke amo ueliskia kichiuas nion teyi, uan yejua ika Jehová semi kitatiochiuij.

6. Xikonmelaua ox Pedro ouij kikisak kichiuas tein kuali.

⁶ Maski Pedro kikakik uan kiitak miak taman, monekik kisentokas mochikauas amo kichiuas tein amo kuali. Maj tikitakan seki taman. Keman Jesús kijtoj ke monekia tajyouis uan mikis para mochiuas tein Biblia achto kijtojka, Pedro kichikaujkanojnotsak (Mar. 8:​31-33). Pedro uan okseki tatitanilmej kemansa motajtolteuiayaj para kijtoskej akoni katka okachi ueyichiujkej (Mar. 9:​33, 34). Se youak achto ke kimiktiskiaj Jesús, Pedro ijsiujka kinakaskotonak se takat (Juan 18:10). Uan nejon youak Pedro expa kijtoj ke amo kiixmatia itasojikniuj, Jesús, porin semi kimojmoujtij tein kijtojkej oksekin (Mar. 14:​66-72). Keman kipanok nejon peuak tayokolchoka (Mat. 26:75).

7. Satepan ke Jesús oksepa nemik, ¿toni kikauak maj kichiua Pedro?

⁷ Jesús amo kisenkauak itatitanil akin semi motayokoltijtoya. Satepan ke oksepa nemik, kikauak maj nejin tatitanil kinextili ke kitasojtaya. Kiyoleuak maj kinyekpia iichkauan (Juan 21:​15-17). Pedro niman peuak kichiua tein Jesús kiluij. Yejua ika yetoya Jerusalén itech Pentecostés uan yejua semej akin kiixpejpenkej ika ichikaualis Dios.

8. ¿Toni tein amo kuali kichiuak Pedro ompa Antioquía?

⁸ Pedro monekia kisentokas mochikauas kichiuas tein kuali maski kiixpejpenkajya. Itech xiuit 36, Dios kititanik Pedro maj kiitati Cornelio akin amo katka judío uan ompa kiitak keniuj Jehová kiixpejpenak Cornelio ika ichikaualis. Nejin kinextia ke “Dios amo techichikotasojta” uan ke akin amo katkaj judíos akin nemiaj itech tataman xolalmej ueliskia pouiskej itech nechikol (Hech. 10:​34, 44, 45). Desde ijkuak, Pedro peuak takua iniuan akin amo katkaj judíos, nejon amo keman kichiujtoya (Gál. 2:12). Sayoj ke seki tokniuan amo kuali kiitayaj maj takuanij iniuan akin amo katkaj judíos. Keman sekin akin ijkon tanemiliayaj ajsikej Antioquía, Pedro peuak amo takuaok iniuan tokniuan akin amo katkaj judíos, xa porin mouia kinyolkokos tokniuan judíos. Keman tatitanil Pablo kiitak ke Pedro taixkajkayaujtoya, kichikaujkanojnotsak ininixpan nochin (Gál. 2:​13, 14). Pedro amo mosenkauak maski mopoloj, ta kisentokak kitekitilij Jehová. ¿Toni kipaleuij?

9. Kemej kijtoua Juan 6:​68, 69, ¿keniuj kinextij Pedro ke amo tekauaya?

⁹ Pedro amo kikauak maj nion teyi kitsakuiliani maj kitojtoka Jesús. Yejua kinextij ke amo tekauaya keman Jesús kijtoj se taman tein imomachtijkauan amo kiajsikamatkej (xikonixtajtolti Juan 6:​68, 69). Miakej kikaujteujkej Jesús uan amo kikaujkej maj kinmelauiliani nion kitajtanijkej toni kijtosnekia tein kijtojka. Sayoj ke Pedro amo ijkon kichiuak. Yejua kijtoj ininixpan nochin ke sayoj tein tamachtiaya Jesús “kichiua maj se nemi nochipaya”.

10. ¿Keniuj Jesús kinextij ke iuan takuaujtamatia Pedro? (No xikonita taixkopin).

¹⁰ Jesús amo keman kisenkauak Pedro. Nejon youak keman yaya kimiktitij, Jesús ipa kimatiaya ke Pedro uan okseki itatitaniluan  kikaujteuaskiaj. Maski ijkon, Jesús kiluij Pedro ke kimattoya ke oksepa mokepaskia uan kisentokaskia kitekitiliskia Jehová (Luc. 22:​31, 32). Jesús kimatia ke kinekia kichiuas ‘tein kuali, sayoj ke inakayo tein tajtakolej, amo chikauak’ katka (Mar. 14:38). Yejua ika, maski Pedro kijtojka ke amo kiixmatia Jesús, yejua amo kinemilij ke Pedro amo mopataskiaok. Satepan ke Jesús oksepa nemik, monextij iixpan Pedro, xa keman iselti yetoya (Mar. 16:7; Luc. 24:34; 1 Cor. 15:5). Xa nejin semi kiyolchikauak Pedro porin semi kitayokoltiaya tein kichiujka.

11. ¿Keniuj Jesús kimatiltij Pedro ke Jehová kiyekpiaskia?

¹¹ Jesús kimatiltij Pedro ke Jehová nochipa kiyekpiaskia. Keman Jesús oksepa nemik, kichiuak maj Pedro uan okseki itatitaniluan oksepa kinkitskianij miak pescados ika se milagro (Juan 21:​4-6). Nejin milagro kinextilij Pedro ke Jehová amo ouij kikisaskia kimakas tein monekia, xa nejon tonal tatitanil kielnamikik tein Jesús motenkaujka, keman kiniluij ke Jehová kinyekpiaskia akin nochipa kitayekanaltiaj “iTaixyekanalis Dios” (Mat. 6:33). Nejin kipaleuij Pedro maj okachi tanojnotsa uan maj amo kitayekanalti kinkitskis pescados. Yejua ika moyolchikauak tanojnotsas itech Pentecostés xiuit 33 uan tel miakej uelik kikakkej kuali tanauatilmej (Hech. 2:​14, 37-41). Uan satepan kinpaleuij miakej samaritanos uan akin amo katkaj judíos maj mochiuakan imomachtijkauan Cristo (Hech. 8:​14-17; 10:​44-48). Jehová kichiuak maj Pedro kinpaleuiani tel miakej akin nemiaj itech tataman xolalmej maj no pouinij itech inechikol.

12. ¿Keniuj techpaleuia tein kipanok Pedro komo kemanya timochikaujtokej amo tikchiuaskejok tein amo kuali?

¹² Jehová no uelis techpaleuis maj amo timosenkauakan. Nejin xa ouij techkisas uan okachiok komo kemanya timochikaujtokej amo tikchiuaskejok tein amo kuali. Xa tiknemiliskej ke tein tejuan tikpanotokej okachi ouij ke tein kipanok Pedro. Sayoj ke Jehová uelis techpaleuis maj tiksentokakan tiktekitilikan (Sal. 94:​17-19). Yejua nejon tein kipanok se tokniuj achto ke kiixmatiskia Jehová, yejua miak xiujmej auilnemia iniuan itakaikniuan. Maski satepan amo auilnemiaok, kemansa oksepa kinejnekia kichiuas. ¿Toni kipaleuij  maj amo mosenkaua? Yejua kijtoj: “Jehová nechchikaua”. No kijtoj ke ichikaualis Dios kipaleuia maj kiajsikamati ke uelis nemis kemej Jehová kiyolpaktia, ke yejuatsin kikauani maj kitekitili, uan ke maski mopoloua kisentoka kichikaua.

13. ¿Keniuj uelis tikchiuaskej kemej Pedro? (Hechos 4:​13, 29, 31; no xikonita taixkopin).

¹³ Kemej tikitakej, Pedro mopoloj porin kinmouiliaya oksekin. Sayoj ke kitajtanij Jehová maj kipaleui uan uelik moyolchikauak (xikonixtajtolti Hechos 4:​13, 29, 31). Tejuan no uelis amo timouiskejok. Maj tikitakan tein kipanok Horst, se tokniuj telpoch akin nemik keman taixyekanayaj nazis ompa Alemania. Itech nejon tonalmej keman motajpalouayaj kinnauatiayaj maj kijtokan Hitler techmakixtis. Maski Horst kimatia ke amo kuali yetoya maj kijtouani nejon, kemansa ipa kijtouaya porin kinmouiliaya tamachtianij uan akin iniuan momachtiaya. Itatuan amo kiajuakej, ta iuan kitataujtijkej Jehová maj kiyolchikaua. Kemej itatuan kipaleuijkej uan mokauak maj Jehová no kipaleui, Horst moyolchikauak uan amo kichiuakok. Uan satepan kijtoj: “Jehová amo keman nechsenkauak”. c

14. ¿Keniuj tayekananij uelis kinyolchikauaskej akin kinekij mosenkauaskej?

¹⁴ Jehová uan Jesús amo kinemiliaj ke amo keman uelis timopataskej. Satepan ke Pedro kijtoj ke amo kiixmatia Jesús monekik kiixpejpenas toni kichiuas. ¿Mosenkauaskia? ¿Oso kisentokaskia yeskia imomachtijkauj Jesús? Jesús kitataujtij iTajtsin para maj kipaleui Pedro maj kisentoka takuaujtamati. Satepan kiluij Pedro ke ika motataujtijka uan ke kimatia  ke satepan ueliskia kinyolchikauas tokniuan (Luc. 22:​31, 32). ¡Pedro xa semi kiyolchikauak keman kielnamik tein Jesús kiluijka! Keman tejuan no monekis tikixpejpenaskej teisa, Jehová no uelis kichiuas maj techyolchikauakan tokniuan tayekananij para maj amo tikauakan (Efes. 4:​8, 11). Paul, akin miak xiujmejya tapaleuijtok kemej tayekankej itech nechikol mochikaua kinyolseuis oksekin. Keman kiita ke se tokniuj kineki mosenkauas, kiyolchikaua maj kielnamiki keniuj Jehová kichiuak maj iuan motoki. No kinyekiluia ke Jehová amo keman kinsenkauas porin tetasojta uan amo tekaua. Nejin tayekankej kiitani keniuj miakej tokniuan akin kinekiaj mosenkauaskej, kisentokakej kitekitilijkej Jehová porin Dios kinpaleuij.

15. ¿Keniuj tein kipanok Pedro uan Horst kinextia ke mochiua tein kijtoua Mateo 6:33?

¹⁵ Tikitakej ke Jehová kinmakak Pedro uan okseki tatitanilmej nochi tein kinpolouaya, no ijkon kichiuas touan komo tiktayekanaltiaj okachi titanojnotsaskej (Mat. 6:33). Satepan ke tamik Ojpatika Ueyi Neteuilis, Horst, akin achto ika titajtojkej, kiixtalij mochiuas precursor. Sayoj ke katka semi pobre, yejua ika amo kimatia ox ueliskia moixpanoltis komo okachi kitekitiliaya Jehová. ¿Toni kiixtalij kichiuas? Kemej kinekia kiitas ox Jehová yekmelauj kipaleuiskia, kiixtalij tanojnotsas nochi semana keman yetoya tokniuj takalpanojkej itech inechikol. Keman tamik semana semi kimojkaitak keman tokniuj takalpanojkej kimakak se sobre ika tomin uan amo kimatia akoni kitemakak. Ika nejon ueliskia tapaleuis kemej precursor miak metsti. Horst kiitak ke Jehová kinextilijtoya ke nochipa kiyekpiaskia. Desde ijkuak, peuak kitayekanaltia tanojnotsas (Mal. 3:10).

16. ¿Keyej uelis techpaleuis komo tikitaj tein kichiuak Pedro uan cartas tein kijkuiloj?

¹⁶ Pedro semi yolpakik porin Jesús amo moajchiuak keman kiluij ke ‘amo kinamikia iuan yetos’. Cristo kisentokak kimachtij Pedro para maj mochiuani se tel kuali tatitanil uan maj okseki tokniuan kichiuanij kemej yejua, nejon no uelis techmachtis miak taman tinochin. Pedro kijtoj seki taman tein kimachtijkej uan okseki tamanok itech cartas tein kinijkuilouilij nechikolmej itech yekinika siglo. Itech okse tamachtilis tikitaskej seki taman tein motelneki tein kijtouaj nejon cartas uan keniuj uelis tikchiuaskej axkan.