1-3. 1) ¿Toni moneki kichiuaskej nochi telpochmej, uan keniuj uelis tikijtoskej ke moajsij? (Xikita taixkopin ipeujyan tamachtilis.) 2) ¿Toni kinpaleuis telpochmej itech nejin taman?

XIKNEMILI ke uejka tiyati se nechikol tein motelneki uan moneki tiyas itech autobús. Keman tiajsi kampa kisa, tikita ke moajsij tel miakej taltikpakneminij uan autobuses. Sayoj ke, kemej senkis tikmati kani tikneki tiyas, tiyouj kampa kisa autobús tein mitsuikas ompa. Amo titejkos itech se tein mitsuikas okseko.

² Nemilis tamati kemej ijkuak se youi kansaika, uan telpochmej tamatij kemej akin moajsij kampa kisaj autobuses. Kemej moneki kiixpejpenaskej miak taman, kemansa xa amo kimatij toni kichiuaskej. Sayoj ke, komo kimatij kani kinekij yaskej, okachi amo ouij kinkisas kuali taixpejpenaskej.

³ Nejin tamachtilis kinyolchikauas telpochmej uan ichpochmej maj kitayekanaltikan kiyolpaktiskej Jiova. Nejin kijtosneki ke nochipa moneki kichiuaskej tein yejuatsin tayolmajxitia, kemej toni nemachtil oso tekit kiseliskej oso ox monamiktiskej uan kinpiaskej konemej. No kijtosneki mochikauaskej kichiuaskej okachi taman itech itekiyo Dios. Komo ijkon kichiuaj uelis kiyekmatiskej ke yejuatsin kintatiochiuis uan ke kinpaleuis maj  kuali kinkisa tein kichiuaskej (xikixtajtolti Proverbios 16:3).

4. ¿Toni tikitaskej itech nejin tamachtilis?

⁴ Semi kuali komo tikixpejpena tikchiuas okachi taman itech itekiyo Dios. ¿Keyej? Itech nejin tamachtilis tikitaskej eyi taman. Yekinika uan ojpatika mitspaleuis xikita ke timochikauas tikchiuas okachi taman itech itekiyo Jiova mitspaleuia okachi kuali ximouika iuan. Uan expatika mitsnextilis keniuj mitspaleuia komo tikixtalia tikchiuas nejon keman titelpochok.

5. ¿Katiyejua yekinika taman moneki mitsolinis xikixtali tikchiuas okachi taman itech itekiyo Dios?

⁵ Yekinika taman tein moneki mitsolinis xikixtali tikchiuas okachi taman itech itekiyo Jiova yejua tiknextilis ke semi tiktasojkamatilia inetasojtalis uan nochi tein moka kichiuani. Se itekitikauj Dios kijkuiloj: “Semi kuali maj se kitasojkamatili Jiova [...]. Porin tikchiuani maj niyolpaki, Jiova, ika motachiualisuan; ika tein tikchijchiuak ika momay nitsajtsi ika yolpakilis” (Sal. 92:1, 4). Xiknemili nochi tein Jiova mitsmakani: nemilis, Biblia, nechikol, mitspaleuij xikixmati yejuatsin uan tein melauak uan tikchia tinemis nochipaya itech Xochital. Komo tiktayekanaltia tikchiuas okachi taman itech itekiyo, amo sayoj tiknextilis ke timotasojkamati, ta no okachi kuali timouikas iuan.

6. 1) ¿Keniuj mitspaleuia komo tikixtalia tikchiuas okachi taman itech itekiyo Jiova? 2) ¿Toni uelis kiixtaliskej kichiuaskej akin nojnelmejok?

⁶ Ojpatika taman yejua ke keman timochikaua tikchiuas tein tikixtalia, tikchiua miak taman tein kuali tein Jiova kiita. Uan nejin no kichikaua mokuali uikalis iuan. Tatitanil Pablo kijtoj: “Yejuatsin amo keman kelkauatiu de keniu namejuan nanmotekitiltijke para Dios. Uan [...] de keniu nankitasojtajtinemij” (Heb. 6:10). Hasta akin nojnelmejok uelis kiixtaliskej kichiuaskej okachi. Kemej neskayot, Christine kipiaya 10 xiujmej keman kiixtalij nochipa kiixtajtoltis kampa tokniuan kitetapouiaj ininnemilis. Toby kipiaya 12 xiujmej keman kiixtalij kiixtajtoltis nochi Biblia achto ke moauis. Maxim kipiaya 11 xiujmej uan iikniuj, Noemi, 10 keman moauijkej. Ompa, kiixtalijkej satepan tapaleuitiuij Betel. Kemej amo kinekiaj kielkauaskej nejon, kitalijkej itech tepamit se amat tein ika se tajtani se yas Betel. ¿Uan tejua? ¿Uelis tikixtalis tikchiuas seki taman uan tikchiuas tein mitspaleuis ijkon xikchiua? (Xikixtajtolti Filipenses 1:10, 11.)

7, 8. 1) ¿Keyej komo tikixtalia tikchiuas seki taman mitspaleuia maj amo ouij mitskisa xitaixpejpena? 2) ¿Keyej se ichpoch kiixtalij amo yas universidad?

⁷ Maj tikitakan expatika taman. Keman titelpochok oso tiichpochok, moneki tikixpejpenas toni timomachtis, kani titekitis uan okseki taman kemej nejon. Tikixpejpenas se taman tamati kemej ijkuak tikixpejpena itech katiyejua ojti tiyas keman tiajsi kampa monamikij miak ojmej. Komo senkis tikmati kani tiyouj, okachi amo ouij mitskisas tikixpejpenas katiyejua ojti tiktojtokas. No ijkon, komo senkis tikmati toni tikneki tikchiuas, okachi amo ouij mitskisas titaixpejpenas. Proverbios 21:5 kijtoua ke komo se kiixtalia ika nejmachkayot tein se kichiuas, kuali kisas. Komo niman tikixtalia tein tikchiuas uan kuali tein tikixtalia, okachi niman tikselis tein kuali. Yejua nejin kipanok se ichpoch akin monotsa Damaris keman monekik kiixpejpenas se taman tein motelneki.

⁸ Damaris tel kuali momachtijkej katka keman kisak kaltamachtiloyan uan ueliskia momachtitiuj Derecho itech universidad uan amo monekiskia taxtauas. Sayoj ke, peuak tekiti kampa amo semi tataniskia.  ¿Keyej? Porin keman siuapilok katka, kiixtalijka mochiuas precursora, uan nejon kijtosnekia ke sayoj ueliskia tekitis seki tonalmej. Yejua kijtoua: “Komo nimomachtiskia Derecho, ueliskia niktanis miak tomin, sayoj ke amo ueliskia nitekitis sayoj seki tonalmej”. Yejua sempoual xiujmejya tekititok kemej precursora. ¿Moyolnonotsa porin kiixpejpenak nejon keman katka ichpoch? Amo. Kampa tekiti, iniuan tajtoua miakej abogados akin kichiuaj tekit tein yejua kichiuaskia komo momachtiskia Derecho. Sayoj ke kijtoua ke miakej tel amo kinyolpaktia tekit tein kichiuaj. Yejua kimachilia ke nochi xiujmej tein tekitini kemej precursora kiualkuiliani miak yolpakilis uan kipaleuiani maj amo momachili kemej yejuan.

9. ¿Keyej kinnamiki telpochmej maj tikiniluikan ke kuali tein kichiuaj?

⁹ Noyampa taltikpak moajsij tel miakej telpochmej akin kinnamiki maj tikiniluikan ke kuali tein kichiuaj porin kitekitiliaj Jiova ika nochi ininyolo uan kitayekanaltiaj kichiuaskej tein kiixtalijkej. Yejuan yekmelauj yolpakij. Uan no momachtiaj keniuj kitojtokaskej itaixyekanalis Jiova itech nochi, kemej itech tamachtilis, tekit uan nemilis kemej kalyetouanij. Tekiuaj Salomón tayolmajxitij maj titakuaujtamatikan iuan Jiova ika nochi toyolo. Uan no kijtoj: “Itech nochi tein tikchiuas xiktemo, uan yejuatsin kimelauas moojuan” (Prov. 3:5, 6). Jiova kintelpatiuita telpochmej uan ichpochmej. Kinteltasojta, uan yejua ika kinmatampauia, kinixyekana uan kintatiochiuia.

10. 1) ¿Keyej tanojnotsalis moneki tayekantos itech tein tikchiua? 2) ¿Toni mitspaleuis okachi kuali xikmelaua tein tikneltoka?

¹⁰ Komo se telpoch kitemoua kiyolpaktis Jiova, moneki okachi kitayekanaltis tanojnotsalis. Jesucristo tamachtij ke nejin motelneki keman kijtoj: “Moneki ma mojmoyaua in kuali Tajtoltsin de Dios” (Mar. 13:10). Kemej tikita, tanojnotsalis moneki tayekantos itech tein tikchiua. Yejua ika, ¿tiknemiliani okachi titanojnotsas oso hasta timochiuas tiprecursor? Sayoj ke, ¿toni uelis tikchiuas komo amo semi mitsyolpaktia titanojnotsas? Uan ¿toni mitspaleuis okachi kuali xikmelaua tein tikneltoka? Xikchiua nejin ome taman: kuali ximomachti uan xiksentoka xikintapoui oksekin tein tikmati. Xa semi tikmoujkaitas maj semi mitsyolpakti titanojnotsas.

11, 12. 1) ¿Toni kinpaleuis telpochmej maj ueli kimelauakan tein kineltokaj? 2) ¿Toni kichiuak se telpoch keman kiitak ke ueliskia ika tajtos Jiova?

¹¹ Yekinika, ximomachti keniuj tiknankilis se netajtanil tein uelis mitschiuiliskej akin iniuan timomachtia. Itech jw.org uan itech okseki amaixmej moajsij tamachtilismej tein mitspaleuiskej xiknankili seki netajtanilmej. Kemej neskayot, netajtanil “¿Keyej moneki tikneltokas ke nemi Dios?”. Tamachtilis “¿Moneki nikneltokas ke nemilis iselti peuak?” tein moajsi itech folleto Itanankililuan 10 netajtanilmej tein kipiaj telpochmej mitspaleuis xiktemo keniuj titanankilis (xikixtajtolti 1 Pedro 3:15).

¹² Keman uelis, xikinilui akin iniuan timomachtia maj kiitakan jw.org. Yejua nejon kichiuak Luca se tonal keman itech kaltamachtiloyan ika tajtojtoyaj tataman taneltokalismej. Yejua kiitak ke amatajkuilol tein kitekitiltijtoyaj kijtouaya tein amo melauak ininka itaixpantijkauan Jiova. Maski mouia, kiluij siuat akin kimachtiaya ox ueliskia kimelauas keyej tein kijtouaya amatajkuilol amo melauak katka. Kimelauak tein kineltoka ininixpan nochin uan no kinnextilij jw.org.  Tamachtijkej kinnauatij maj ininchan kiitanij video Keniuj timopaleuis uan amo titateuis. Luca tel yolpakia porin uelik ika tajtoj Jiova.

13. ¿Keyej moneki amo timosenkauas keman tikpias ouijkayomej?

¹³ Keman tikpias ouijkayomej, amo ximosenkaua, ta xiksentoka ximochikaua tikchiuas tein tikixtalij (2 Tim. 4:2). Yejua nejon kichiuak Katharina. Keman kipiaya 17 xiujmej, kiixtalij kinnojnotsas nochin akin iniuan tekitia. Semej miakpa kiuijuikaltij, sayoj ke Katharina amo mosenkauak. Hans, se takat akin iuan tekitia, semi kimoujkaitak maj Katharina kuali monejnemiltiani. Yejua ika, peuak kiixtajtoltia toamaixuan, momachtij Biblia uan moauij. Katharina amo kimatik nejon porin mokalpataka. Trece xiujmej satepan, yetoya itech nechikol iniuan ichankauan uan semi kimoujkaitak ke akin kitemakaskia tanojnots katka Hans. Nejon panok porin Katharina amo keman mosenkauak, ta kinnojnotsak akin iniuan tekitia ijkon kemej kiixtalijka.

14, 15. 1) ¿Toni moneki tikelnamikis keman oksekin kinekiskej xikchiua tein yejuan kichiuaj? 2) ¿Keniuj uelis amo tikchiuas tein oksekin kinekiskej xikchiua?

¹⁴ Nejin tamachtilis mitsyolchikauani xiktayekanalti tikyolpaktis Jiova uan xikixtali tikchiuas okachi taman itech itekiyo. Xa seki mouampoyuan nochipa moixpetanijtokej uan mitsyoleuaj no ijkon xikchiua. Ejkos tonal keman monekis tiknextis ox yekmelauj tikneki tikchiuas tein tikixtalij. Amo xikaua maj oksekin mitselkaualtikan tein tikixtalij tikchiuas. Komo tiyetoskia kampa kisaj autobuses tein ika titajtojkej ipeujyan nejin tamachtilis, amo titejkoskia itech se autobús sayoj porin moita ke akin ompa youij moyolpaktijtokej.

¹⁵ Onkak miak taman tein uelis mitspaleuis amo xikchiua tein mitschiualtisnekij okseki telpochmej. Kemej neskayot, amo ximoajsi kampa tikmati ke ouij mitskisas amo tikchiuas tein amo kuali (Prov. 22:3). Uan xiknemili tein uelis tikijyouis  komo tikchiua (Gál. 6:7). No mitspaleuis komo tikajsikamati ke moneki tikselis ininnepaleuil oksekin. Komo tiyolyemanik, tikakis tein mitsyolmajxitiskej motatuan uan okseki tokniuan akin uejkaujya kitekitilijtokej Jiova (xikixtajtolti 1 Pedro 5:5, 6).

16. ¿Keniuj ineskayo Christoph kinextia ke moneki se yeski yolyemanik?

¹⁶ Maj tikitakan tein kipanok se telpoch akin monotsa Christoph, akin kinextij yolyemanilis uan kikakik tein kiyolmajxitijkej. Tepitsin satepan ke moauij, peuak youi se gimnasio. Ompa, okseki telpochmej kiyoleujkej maj iniuan moijkuilo itech se taman neauiltilis. Yejua iuan tajtoj se tayekankej, uan tokniuj kiyolmajxitij maj tanemiliani itech seki taman tein amo kuali tein ueliskia panos, kemej ke peuaskia kiyolpaktis motatanis. Maski ijkon, Christoph moijkuiloj. Satepan, kiitak ke itech nejon neauiltilis onkaya tateuilis uan hasta ueliskia ika mokokos. Iniuan tajtoj miakej tayekananij, uan nochin kiyolmajxitijkej ika Biblia. Yejua kijtoua: “Jiova nechintitanilij tel kuali tayolmajxitianij. Maski niuejkauak, satepan nikakik”. ¿Tikpia yolyemanilis tein mitspaleuis xikaki tein mitsyolmajxitiaj?

17, 18. 1) ¿Keniuj kineki Jiova maj nemikan telpochmej? 2) ¿Toni mitspaleuis amo ximoyolnonotsa ika tein tikixpejpenas tikchiuas axkan ke titelpochok? Xikijto se neskayot.

¹⁷ Jiova mitsiluia: “Ximoyolpakti, telpoch, keman titelpochok, uan maj paki moyolo keman titelpoch” (Ecl. 11:9). Yejuatsin kineki xiyolpaki. Itech nejin tamachtilis tikitakej ke se taman kemej uelis tiyolpakis yejua komo tikixtalia tikchiuas okachi taman itech itekiyo uan komo tikchiua tein yejuatsin tayolmajxitia itech tein tikixtalia tikchiuas. Komo niman tikchiua nejin, okachi niman tikitas keniuj Jiova mitsixyekana, mitsmatampauia uan mitstatiochiuia. Xitanemili itech nochi kuali tayolmajxitilis tein yejuatsin mitsmaka itech Biblia uan xiktakamati nejin tajtolmej: “Xikelnamiki moUeyi Tachijchiujkauj itech tonalmej keman titelpoch” (Ecl. 12:1).

¹⁸ Amo nochipa tiyeski titelpoch oso tiichpoch. Keman tikitas, ipa tiueyiya. Tetayokoltij tikijtoskej ke miakej akin uejueykejya motayokoltiaj porin amo kiixtalijkej kichiuaskej tein monekia oso amo teyi kiixtalijkej. Sayoj ke telpochmej akin kitayekanaltiaj kichiuaskej okachi taman itech itekiyo Dios yolpakiskej keman uejueykejya yeskij. Ijkon momachilia Mirjana. Kemej tel kuali mauiltiaya keman ichpochok katka, kiyoleujkej maj mauilti keman motataniskiaj akin kayomej itech tataman altepemej. Sayoj ke yejua kiixpejpenak kitekitilis Dios miak tonalmej. Panoua treinta xiujmej satepan, Mirjana ijkon kisentoka kitekitilia Jiova iuan inamik. Yejua kijtoua ke akin kinekij maj kintelixmatikan, maj kinueyitalikan uan kinekij kipiaskej tanauatil uan miak tomin amo keman yekmelauj yolpakij. No kijtoua ke tein okachi kuali tein se kiixtalia yejua se kitekitilis Dios uan se kinpaleuis oksekin maj kiixmatikan.

19. ¿Keniuj mitspaleuia komo tikixtalia tikchiuas okachi taman itech itekiyo Dios?

¹⁹ Telpochmej akin kitekitiliaj Jiova kinnamiki maj tikiniluikan ke kuali tein kichiuaj porin kitayekanaltiaj kitekitiliskej maski kipanouaj ouijkayomej. Mochikauaj kichiuaskej okachi taman itech itekiyo Dios, kitayekanaltiskej tanojnotsalis uan amo kikauaskej maj tein onkak itech nejin taltikpak kintapololti. Telpoch, uelis tikyekmatis ke chikaujkayot tein tikchiuas amo nenkajtis uan ke tokniuan mitstasojtaj uan mitspaleuiaj. Komo tikchiua tein Jiova tayolmajxitia itech tein tikixtalia, nochi kuali mitskisas.