1, 2. 1) ¿Keniuj Satanás kinkajkayauani taltikpakneminij? 2) ¿Toni tikitatij itech nejin tamachtilis?

SATANÁS, yejua “tetat den nochi nekes ten xolopijtijtinemij” uan nochipa kinkajkayauani taltikpakneminij (Juan 8:44). Seki tamachtilismej tein ika takajkayaua yejua kemej moajsij mikemej uan tein kipanoua aksa satepan ke momikilia. Itech nejon tamachtilismej ualeua miak taman tein miakej kineltokaj uan tein momattokej kichiuaskej. Yejua ika, seki tokniuan keman momikilia se ininchankauj oso aksa akin nemi itech ininxolal, moneki ‘kitajtoltenpaleuijtiyaskej ika in Tajtoltsin de Dios’ inintakuaujtamatilis (Jud. 3).

² Komo aksa kineki techchikaujkauis maj tikchiuakan se taman tein amo kiyolpaktia Dios, ¿keniuj uelis tikpaleuiskej tein Biblia tamachtia kemej moajsij mikemej? (Efes. 6:11). Uan komo se tokniuj kiixnamiki se tayejyekolis kemej nejon, ¿keniuj uelis tikyolseuiskej uan tikyolchikauaskej? Itech nejin tamachtilis tikitatij toni techiluia Jiova maj tikchiuakan. Sayoj ke yekinika maj tikitakan tein Biblia kijtoua ika mikilis.

3. ¿Toni kiualkuik yekinika takajkayaualis?

³ Dios amo kinekia maj taltikpakneminij momikilianij, ta maj neminij nochipaya. Yejua ika, Adán uan Eva monekia kitakamatiskej Jiova, akin kinnauatij: “Itakilo kouit tein kiixnextia taixmatilis ika tein kuali uan tein amo kuali, moneki amo tikuas, porin itech tonal keman tikuas, yekmelauj timomikilis” (Gén. 2:16, 17). Sayoj ke, itenkopa se kouat Satanás kiluij Eva: “Yekmelauj amo nanmikiskej”. Tetayokoltij  tikijtoskej ke Eva kineltokilij uan kikuaj koujtakilot. Satepan, Adán no kikuaj (Gén. 3:4, 6). Ijkon, tajtakol uan mikilis momoyauak noyampa taltikpak (Rom. 5:12).

4, 5. ¿Keniuj Satanás kisentoka kinkajkayaua taltikpakneminij?

⁴ Ijkon kemej Dios kijtojka, Adán uan Eva momikilijkej. Sayoj ke Satanás kisentokak takajkayaua ika mikilis. Peuak kimoyaua okseki takajkayaualis, kichiuak maj miakej kineltokakan ke ijkuak aksa momikilia, nemiti okseko kemej espíritu. Tataman tamachtilismej kemej nejon, kinkajkayauani miakej taltikpakneminij hasta axkan (1 Tim. 4:1).

⁵ ¿Keyej miakej taltikpakneminij kineltokaj tein Satanás kijtoua? Porin kimati keniuj timomachiliaj keman momikilia se akin tiktasojtaj uan ika nejon techkajkayaua. Amo tiknekij timomikiliskej porin Dios techchijchiuak maj tinemikan nochipaya (Ecl. 3:11). Tejuan tikitaj mikilis kemej se taixnamikkej (1 Cor. 15:26).

6, 7. 1) ¿Uelini Satanás kitatiani tein yekmelauj kinpanoua mikemej? Xikonmelaua. 2) ¿Keniuj tein Biblia tamachtia techpaleuia maj amo tikinmouilikan mikemej?

⁶ Maski Satanás semi kitemouani kitatis tein yekmelauj panoua keman aksa momikilia, amo uelini. Itech nejin tonalmej okachi miakej kimatij uan kiteixmatiltiaj tein Biblia tamachtia ika mikilis uan no ke mikemej oksepa nemiskej (Ecl. 9:5, 10; Hech. 24:15). Nejon tein Biblia tamachtia techyolseuia porin amo tinemij ika moujkayot uan tikmatij keniuj moajsij mikemej. Kemej neskayot, amo timouij maj mikemej techchiuilikan teisa nion maj yejuan kinpano teisa. Tikmatij ke amo yoltokej uan amo akin uelis kijtakoskej. Kemej yeskia kuali kochtokej (Juan 11:11-14). Uan no, ke amo kimatij keniuj panouaj tonalmej. Yejua ika, hasta keman moajokuiskej akin momikilijkej ne uejkaujya kimachiliskej kemej yeskia sayoj kochkej tepitsin.

⁷ Kemej tikitaj, amo ouij se kiajsikamatis keniuj yekmelauj moajsij mikemej. Tein Satanás tamachtia semi taman. Amo sayoj ika kinkajkayaua taltikpakneminij ta no kitakajkayauilia toTachijchiujkauj. Maj tikitakan keniuj itakajkayaualis Satanás taijtakouani itech eyi taman. Yekinika, kichiua maj amo kuali ika tajtokan itokay Jiova. Ojpatika, maj taltikpakneminij amo takuaujtamatikan itech inemilis Cristo tein kitemakak. Uan expatika, kichiuani maj okachi onka tekokojkayot uan tajyouilis.

8. Kemej kijtoua Jeremías 19:5, ¿keyej itakajkayaualis Satanás kichiua maj amo kuali ika tajtokan Jiova?

⁸ Itakajkayaualis Satanás kichiua maj amo kuali ika tajtokan Jiova. Kichiuani maj miakej kineltokakan ke mikemej kintajyouiltiaj itech miktan. ¿Keyej nejon kichiua maj amo kuali ika tajtokan Dios? Porin kiteajsikamatiltia ke Jiova, Dios akin tetasojta tamati kemej Amokuali (1 Juan 4:8). ¿Keniuj timomachiliaj keman tikmatij nejon? Uan tein okachi moneki, ¿keniuj momachilia Jiova? Maj amo tikelkauakan ke yejuatsin kitauelita maj kintajyouiltikan taltikpakneminij (xikonixtajtolti Jeremías 19:5).

9. ¿Keniuj itakajkayaualis Satanás kichiuani maj amo takuaujtamatikan itech inemilis Cristo tein kitemakak, tein ika motajtoua itech Juan 3:16 uan 15:13?

⁹ Itakajkayaualis Satanás kichiua maj taltikpakneminij amo takuaujtamatikan itech inemilis Cristo tein kitemakak (Mat. 20:28). Amokuali takajkayaua keman tamachtia ke tikpiaj teisa tein kisentoka yoltok satepan ke timomikiliaj. Komo nejon yeskia melauak, tinochin nochipa tiyoltoskiaj uan amo monekiskia maj Cristo kitemakani inemilis tein kichiua maj tikpiakan nemilis nochipa. Maj tikelnamikikan ke inemilis Cristo tein kitemakak yejua tein okachi ika Jiova uan Jesús kinextijkej ke techtasojtaj (xikonixtajtolti Juan 3:16; 15:13). ¿Keniuj momachiliaj keman kinijtouiliaj ke nejon tein kichiujkej amo monekia?

10. ¿Keniuj itakajkayaualis Satanás kichiua maj taltikpakneminij okachi tajyouikan?

¹⁰ Itakajkayaualis Satanás kichiua maj okachi onka tekokojkayot uan tajyouilis. Kemej neskayot, keman momikilia se konetsin, xa kiniluiaj tetatmej ke Dios kiuikak iluikak porin kinekia okse iluikaknenkej. ¿Melauj ke nejon amo kinyolseuia tetatmej, ta okachi kinyolkokoua? Uan no, keman motamachtia ke mikemej tajyouitij miktan, kichiuani maj miakej kintajyouiltikan, kemej kinchichinoskej akin kiixnamikij tein motamachtia itech tiopan. Kemej kijtoua se amatajkuilol tein ika tajtoua Inquisición española, sekin akin kiixyekankej maj mochiua nejon nesi kineltokayaj ke akin kinchichinouayaj sayoj “kinnextilijtoyaj tepitsin tein kipanoskiaj nochipaya itech miktan” uan ijkon maj moyolnonotsanij achto ke momikiliskiaj uan amo tajyouiskiajok itech miktan. Uan no, itech seki xolalmej, miakej kimachiliaj ke moneki kinueyichiuaskej ininuejkaujtatuan, kinmouistiliskej oso kitemoskej inintatiochiualis. Oksekin kitemouaj kinyolseuiskej uan ijkon amo teyi kinchiuiliskej. Tetayokoltij tikijtoskej ke nejin tein Satanás ika kinkajkayaua taltikpakneminij amo kinyolseuia, ta okachi kintajyouiltia uan hasta kinmojmoujtia.

11. ¿Keniuj kinekiskej techchikaujkauiskej tochankauan oso totasojikniuan?

¹¹ Tiktasojtaskej Dios uan iTajtol techpaleuia maj tiktakamatikan yejuatsin hasta keman tochankauan oso totasojikniuan kinekiskej techchikaujkauiskej maj titapaleuikan itech seki taman tein mochiua keman aksa momikilia uan kiixnamiki tein Biblia tamachtia. Xa techiluiskej ke amo tiktasojtaj nion tikpoujkaitaj akin momikilij. Oso xa kijtoskej ke yeski totajtakol komo akin momikilij kinchiuilia tein amo kuali. ¿Keniuj uelis tikpaleuiskej tein Biblia tamachtia? Maj tikitakan seki taman tein Biblia techyolmajxitia uan keniuj uelis tikchiuaskej.

12. ¿Toni tein miakej kineltokaj uan kichiuaj keman aksa momikilia amo mouika ika tein Biblia tamachtia?

¹² Maj tikixtalikan amo tikneltokaskej nion tikchiuaskej tein Biblia amo tamachtia  (2 Cor. 6:17). Itech se altepet tein moajsi atentenoj, miakej kineltokaj ke keman aksa momikilia, iespíritu uelis mokauas iniuan akin yoltokej uan momakepas iniuan akin kichiuilijkej tein amo kuali. Kemej kijtoua se amaix, akin momikilijya hasta uelis “kichiuas maj pano se tetsauit itech xolal kampa nemia”. Itech seki xolalmej ompa África, kipikij espejos tein moajsij kampa nemia akin momikilij uan kiixkepaj taixkopimej kampa yejua ixnesi porin kineltokaj ke mikemej amo moneki kiitaskej inintaixkopin. Tiitaixpantijkauan Jiova amo tikneltokaj nion tikchiuaj se taman tein ika takajkayaua Satanás (1 Cor. 10:21, 22).

13. Kemej kijtoua Santiago 1:5, ¿toni moneki tikchiuaskej komo amo tikmatij ox se tachiualis kiyolpaktia Jiova?

¹³ Komo amo tikmatij ox se tachiualis kiyolpaktia Jiova, maj tiktajtanikan maj techmaka tamatilis (xikonixtajtolti Santiago 1:5). Satepan, maj tiktemokan okachi tamachtilis itech toamaixuan. Uan komo moneki, maj tikintajtanikan tayekananij itech nechikol. Maski yejuan amo techiluiskej toni tikchiuaskej, technextiliskej seki tayolmajxitilismej itech Biblia, kemej tein ika motajtoua itech nejin tamachtilis. Nejon techpaleuis maj tiuelikan titaixejekokan uan maj tikmatikan “toni kuali tamachilis uan de toni amokuali tamachilis” (Heb. 5:14).

14. ¿Keniuj uelis amo tikinuetsiltiskej oksekin?

¹⁴ “Xikueyikualnextikan Totajtsin Dios. Uan [...] amo aken xikinyolxokolikan” (1 Cor. 10:31, 32). Keman monekis tikixpejpenaskej ox titapaleuiskej itech se taman tein miakej momattokej kichiuaskej, no moneki tikitaskej ox oksekin kinkuejmoloua inintanemilil uan okachiok komo tokniuan. Amo tiknekij tikinuetsiltiskej oksekin (Mar. 9:42). Uan no, amo tiktemouaj tikinyolxokoliskej akin amo itaixpantijkauan Jiova. Komo titetasojtaj, tikinnojnotsaskej ika poujkaitalis porin ijkon tikueyitaliaj Jiova. Amo iniuan timotajtolteuiskej nion timokejkeloskej ika tein kineltokaj. Maj tikelnamikikan ke netasojtalis semi tapaleuia. Komo tikinpoujkaitaj uan tikinajsikamatij akin techixnamikij uelis moyolyemaniskej.

15, 16. 1) ¿Keyej semi kuali maj tikinnojnotsakan oksekin ika tein tikneltokaj? Xikonijto se neskayot. 2) ¿Toni techmachtia tein kijtoj Pablo itech Romanos 1:16?

¹⁵ Maj tikiniluikan tochankauan uan akin nemij itech toxolal ke tiitaixpantijkauan Jiova (Is. 43:10). Komo yejuan kimatij nejon, amo techouijmakas tikixnamikiskej keman  kinekiskej maj tikchiuakan se taman tein mouika ika mikemej. Francisco, akin nemi Mozambique, kijkuiloj: “Keman nonamik Carolina uan nejua timomachtijkej tein Biblia kijtoua, tikiniluijkej tokalyetouanij ke amo tikinueyichiuaskiajok mikemej. Tein tikixtalijkej tikchiuaskej moyejyekoj keman iikniuj siuat nonamik Carolina momikilij. Kampa tinemij, momattokej kialtiskej oso kipakaskej akin momikilia. Satepan, se ichankauj moneki kochis eyi youal kampa kitoyaujkej at tein ika kialtijkej. Kinemiliaj ke ijkon kiyolseuiaj iespíritu akin momikilij. Ikalyetouanij Carolina kichiayaj maj yejua ompa kochini”.

¹⁶ ¿Toni kichiuak Francisco uan inamik? Yejua kijtoua: “Kemej tiktasojtaj Jiova uan tiknekij tikyolpaktiskej, amo tikchiujkej tein kinekiaj. Ichankauan Carolina semi kualankej. Kijtojkej ke amo tikpoujkaitakej akin momikilij uan ke amo techkalpanoskiajok nion no techpaleuiskiajok. Achto tikiniluijkajya tein tikneltokaj, yejua ika amo ika titajtojkej keman kualantoyaj. Hasta seki tochankauan techtajtolpaleuijkej uan kijtojkej ke tikiniluijkajya tein tikneltokaj. Satepan, ichankauan Carolina yolseujkej uan uelik oksepa iniuan timouikaj. Sekin hasta techkalpanouanij uan techtajtanianij amaixmej”. Yejua ika, maj amo keman timopinaujmatikan tikpaleuiskej tamachtilis tein melauak tein ika tajtoua mikilis (xikonixtajtolti Romanos 1:16).

17. Keman se tokniuj momikilia se akin kitasojta, ¿toni techpaleuis maj timochiuakan se kuali tetasojikniuj?

¹⁷ Keman se tokniuj, momikilia se akin kitasojta, moneki timochikauaskej tiyeskij se “yekmelauj tetasojikniuj”, “se teikniuj keman se kipanoua tajyouilis” (Prov. 17:17). ¿Toni techpaleuis maj ijkon tikchiuakan uan okachiok komo tokniuj kinekij kichikaujkauiskej maj kichiua se taman tein amo kiyolpaktia Dios? Maj tikitakan ome tayolmajxitilismej tein kitemaka Biblia.

18. 1) ¿Keyej chokak Jesús? 2) ¿Toni techmachtia ineskayo?

¹⁸ “Ximochoktijtiyakan iuan nekes ten [...] chokaj” (Rom. 12:15). Xa amo tikmatiskej toni tikiluiskej akin semi tayokoxtok. Maj tikelnamikikan ke kemansa se chokas iuan  akin choka, okachi ika uelis se kinextis ke ika se motekipachoua. Keman Lázaro momikilij, María, Marta uan oksekin chokakej porin momikilij ininikniuj uan inintasojikniuj. Jesús ejkok naui tonal satepan uan no “peuak mochojchoktia”, maski kimatia ke oksepa kimakaskia nemilis (Juan 11:17, 33-35). Nejon kinextij tein Jiova kimachilij keman momikilij Lázaro. No kinextij ke Jesús semi kintasojtaya nejon kalyetouanij uan nejon kiyolseuij María uan Marta. No ijkon, keman tokniuan kiitaj ke tikintasojtaj uan ininka timotekipachouaj, kimatij ke amo yetokej ininselti uan kimachiliaj ke inintasojikniuan yekmelauj kintasojtaj.

19. ¿Keniuj techpaleuia Eclesiastés 3:7 maj tikyolchikauakan se tokniuj?

¹⁹ Moajsi “tonal keman amo teyi se kijtos uan tonal keman se tajtos” (Ecl. 3:7). Okse taman kemej uelis tikyolseuiskej se tokniuj, yejua keman tikakij tein kijtoua. Maj tikauakan maj kijto tein kimachilia uan maj amo timoyolxokolikan komo kijtoua tein amo taixejekol (Job 6:2, 3). Xa semi motekipachojtok porin ichankauan akin amo itaixpantijkauan Jiova kichikaujkauiaj maj kichiua seki taman. Yejua ika, maj iuan timotataujtikan uan maj tikiluikan ‘Akin kikaki netataujtil’ maj kiyolchikaua uan maj kipaleui maj kuali taixejeko (Sal. 65:2). Komo ueli, maj iuan tikixtajtoltikan Biblia oso se tamachtilis tein kisani itech toamaixuan, kemej kampa techtapouiaj inemilis aksa tein teyolchikaua.

20. ¿Toni tikitaskej itech okse tamachtilis?

²⁰ Semi timotasojkamatij tikmatiskej tein yekmelauj kipanoua aksa keman momikilia uan ke satepan akin moajsij “itech miketekochmej” uelis oksepa nemiskej (Juan 5:28, 29, TNM). Ika tein tikijtouaj uan ika tein tikchiuaj, maj tikpaleuikan tein Biblia tamachtia nochipa keman monekis. Itech okse tamachtilis tikitaskej okse taman tein ika Satanás kichiua maj taltikpakneminij amo motokikan iuan Dios: naualot. Tikitaskej keyej moneki tikixtopeuaskej tachiualismej uan neixpetanilis tein mouika ika naualot.