1. ¿Toni moneki kichiuaskej akin kitojtokaj Cristo tein kinpaleuis maj kiselikan nemilis nochipaya?

AKIN tikchiuaj kemej Cristo kemej yeskia timotalojtokej uan tikchiaj tikseliskej nemilis nochipaya. Maski yekin tipeujkej oso tikuikajya miak xiujmej timotalojtokej, moneki tiksentokaskej hasta ke tiktamiltiskej. Tein Pablo kinyolmajxitij tokniuan filipenses itech yekinika siglo uelis techyolchikauas maj tiksentokakan timotalokan hasta ke tamis. Sekin akin pouiaj itech nejon nechikol miak xiujmejya kitekitilijtoyaj Jiova keman Pablo kintajkuilouilij. Maski kuali tekititoyaj, Pablo kinelnamiktij ke monekia kisentokaskej taxikoskej. Uan kinekia maj kitojtokakan ineskayo (Filip. 3:14).

2. ¿Keyej semi kinpaleuij tokniuan filipenses tein Pablo kinyolmajxitij?

² Tein Pablo kinyolmajxitij tokniuan filipenses semi kinpaleuij porin keman mopeualtij nechikol peujkej kintajyouiltiaj. Itech xiuit 50, Pablo uan Silas ajsikej Filipos satepan ke Dios kiniluij maj yakan Macedonia (Hech. 16:9). Ompa kinojnotskej Lidia, se siuat akin kinkakik uan Jiova “kiyoltapoj para uelis kajsikamatis” kuali tanauatilmej (Hech. 16:14). Satepan yejua uan ichankauan moauijkej. Sayoj ke, Amokuali kitemoj kintsakuilis. Itech nejon xolal seki takamej kititilatskej Pablo uan Silas hasta ininixpan tekiuanij uan kinteluilijkej ke takuejmolchiujtinemiaj. Yejua ika, kinmaakej, kintsakkej uan kiniluijkej maj kisanij (Hech. 16:16-40). ¿Taxikojkej? Kemaj. ¿Uan tokniuan ompa Filipos? Kikaujkej se kuali neskayot porin no taxikojkej. Semi kinpaleuij ineskayo Pablo uan Silas.

3. ¿Toni kimatia Pablo uan katiyejua netajtanilmej tiknankilitij?

 ³ Pablo kiixtalij amo keman mosenkauas (2 Cor. 4:16). Sayoj ke kimatia ke kiseliskia tein kichiaya komo nochipa kitekitiliaya Jiova. ¿Toni techmachtia ineskayo? Itech totonaluan, ¿ininneskayo akonimej techpaleuiskej maj titaxikokan keman tikpiaskej ouijkayomej? ¿Uan keniuj tein tikchiaj tikseliskej techpaleuia maj amo timosenkauakan?

4. ¿Toni kichiuak Pablo maski tsaktoya?

⁴ Maj tikitakan toni kipanotoya Pablo keman kintajkuilouilij filipenses uan tein kichiujtoya. Kemej tsaktoya ichan ompa Roma, amo uelia yaya tanojnotsati. Maski ijkon, kinnojnotsaya akin kikalpanouayaj uan kintajkuilouiliaya nechikolmej tein uejka moajsiaj. No ijkon, axkan miakej tokniuan amo no uelij tanojnotsatij, yejua ika keman aksa kinkalpanoua kinojnotsaj. No kijkuilouaj cartas uan kintitaniliaj akin amo kinajsij ininchan keman tanojnotsaj.

5. Kemej kijtoua Filipenses 3:12-14, ¿toni kipaleuij Pablo maj kisentoka kitekitili Jiova?

⁵ Pablo amo kikauak maj kitapololti tein kuali uan tein amo kuali tein kichiujka. Yejua kijtoj: “Nikelkautiu nochi [...]. Uan nimotekitiltijtiu para ijkon uelis nikajsitiyas ne nemaktil ten Dios nechmakatiualas” (xikonixtajtolti Filipenses 3:12-14). ¿Toni ueliskia kitapololtis? Yekinika, tein kichiuak itech inintaneltokalis judíos. Sayoj ke yejua kiitaya nejon “keme yeskia tajsol” (Filip. 3:3-8). Ojpatika, motajtakoltiayaok porin kintajyouiltij akin kichiuayaj kemej Cristo. Sayoj ke amo kikauak maj nejon kitsakuili. Uan expatika, tein kichiujka itech itekiyo Dios. Yejua semi tapaleuij maski kitsakkej, kiuijuitekkej, kitetenkej, miakpa yaya mikiti itech at uan amo kipiak tein kikuas nion tein motalilis. Sayoj ke amo keman kinemilij ke nochi kichiujkaya (2 Cor. 11:23-27). Maski kichiujkaya miak taman uan semi tajyouij, kimatia ke monekia kisentokas kitekitilis Jiova. Tejuan no moneki ijkon tikchiuaskej.

6. ¿Keniuj uelis ‘tikelkaujtiyaskej nochi’?

⁶ Ijkon kemej Pablo, ¿keniuj uelis ‘tikelkaujtiyaskej nochi’? Xa sekin tikchiujkej tein amo kuali uan tiksentokaj timotajtakoltiaj. Komo ijkon, uelis timomachtiskej keniuj techpaleuia inemilis Cristo tein kitemakak, maj itech titanemilikan uan maj ika timotataujtikan. Nejon techpaleuis maj amo timotajtakoltikanok porin tikajsikamatiskej ke Jiova techtapojpoluijya. Maj tikitakan okse taman tein techmachtia ineskayo Pablo. Seki tokniuan kikauanij se tekit kampa kuali tataniaj porin kinekij okachi kitekitiliskej Dios. Komo tikchiuanij nejon, tikelkauaskej nochi kijtosneki amo tiknejnekiskej tein tikpiayaj (Núm. 11:4-6; Ecl. 7:10). No kijtosneki tein tikchiuanij itech inechikol Dios oso tein tikijyouianij. Tikelnamikiskej keniuj Jiova techtatiochiuiani uan techpaleuiani okachi techtokia iuan. Sayoj ke, maj amo tiknemilikan ke nochi tikchiujkejya (1 Cor. 15:58).

7. Kemej kijtoua 1 Corintios 9:24-27, ¿toni moneki tikchiuaskej tein techpaleuis maj titatanikan? Xikonijto se neskayot.

 ⁷ Pablo kuali kiajsikamatia nejin tein kijtoj Jesús: “Moneki ximofuerzajuikan” (Luc. 13:23, 24). Tatitanil kimatia ke ijkon kemej Cristo, monekia nochipa mochikaujtos. Yejua ika kijtoj ke akin kichiua kemej Cristo kemej yeskia motalojtok (xikonixtajtolti 1 Corintios 9:24-27). Akin motalouaj tein okachi kitemouaj yejua ajsiskej kampa ixyetok uan amo kikauaj maj teisa kintapololti. Kemej neskayot, kampa motalojtokej uelis onkas tanamakaloyamej uan okseki taman tein uelis kintapololtis. ¿Tikonnemilia ke akin motalojtok moketsaskia uan kiitaskia tein kinamakaj? Amo, porin kineki tatanis. No ijkon, tejuan moneki amo tikauaskej maj nion se taman techtapololti. Komo okachi tikitaj tein tikseliskej uan timochikauaj tiktekitiliskej Jiova, kemej Pablo, tikpiaskej nemilis nochipaya.

8. ¿Toni eyi taman tikitatij?

⁸ Maj tikitakan eyi taman tein ueliskia kichiuas maj timosenkauakan. Keman amo niman mochiua tein tikchiaj, keman amo tichikaujkejok uan keman tikpiaj kuejmolmej tein amo niman moyektaliaj. Tikmatiskej toni tikchiuaskej komo tikitaj tein kichiuanij okseki itekitikauan Dios (Filip. 3:17).

9. ¿Toni uelis panos komo amo niman mochiua tein tikchiaj?

⁹ Keman amo niman mochiua tein tikchiaj. Kuali maj se kinejneki maj mochiua tein Dios motenkauani. Keman tanauatijkej Habacuc kijtoj ke semi kinejnekia maj amo mochiuaniok tein amo kuali ompa Judá, Jiova kiluij maj kisentoka mochia (Hab. 2:3). Sayoj ke, komo tikmachiliaj ke amo niman mochiua tein tikchiaj uelis amo techyolpaktisok tiktekitiliskej Jiova uan hasta ueliskia timosenkauaskej (Prov. 13:12). Yejua nejon tein panok ipeujyan  siglo veinte. Ijkuak, miakej taixpejpenalmej kichiayaj yaskej iluikak itech xiuit 1914. Sayoj ke, ¿toni kichiujkej keman amo panok?

10. ¿Toni kichiujkej tokniuan Royal uan Pearl Spatz keman amo niman mochiuak tein kichiayaj?

¹⁰ Maj tikitakan tein kinpanok tokniuan Royal uan Pearl Spatz. Tokniuj Spatz moauij itech xiuit 1908, keman kipiaya 20 xiujmej. Senkis kineltokaya ke yaskiaya iluikak. Yejua ika itech xiuit 1911 keman Royal kiluij Pearl maj iuan monamikti, kiluij: “Tikmatiya tein panoti itech xiuit 1914. Komo timonamiktitij, maj niman tikchiuakan”. ¿Kisentokakej kitekitilijkej Dios nejin namikuanij maski amo yajkej iluikak itech xiuit 1914? Kemaj, porin kitayekanaltiayaj kitekitiliskej Dios uan amo yaskej iluikak. Kiixtalijkej nochipa taxikoskej. Yejua ika kisentokakej kitekitilijkej Dios nikan taltikpak hasta ke yajkej iluikak. Tiknekij tikitaskej maj Jiova kichipaua itokay, maj kinexti ke sayoj yejua kinamiki taixyekanas uan maj kichiua nochi tein motenkaujtok. Yejuatsin kiixtalijya kemanian kichiuas. Hasta maj ejko nejon tonal maj tiksentokakan tiktekitilikan Jiova uan maj amo timosenkauakan maski amo niman mochiuas tein tikchiaj.

11, 12. ¿Keyej moneki tiksentokaskej tiktekitiliskej Jiova maski amo semi tichikaujkejok? Xikonijto se neskayot.

¹¹ Keman amo tichikaujkejok. Se akin motaloua moneki kipias miak chikaualis, sayoj ke tejuan maski amo tiyeskij titelchikaujkej uelis tiksentokaskej tiktekitiliskej Jiova. Miakej akin amo semi chikaujkejok, kisentokaj kichikauaj ininkuali uikalis iuan yejuatsin (2 Cor. 4:16). Maj tikitakan ineskayo tokniuj Arthur Secord. * Se tonal, keman kiuikayaya cincuenta y cinco xiujmej ompa Betel uan kipiayaya 88 xiujmej, tokniuj enfermera akin kiyekpiaya kiixitak uan kiluij: “Nokniuj Secord, semi tikontekitiliani Jiova”. Sayoj ke Arthur amo okachi ika tanemiliaya tein kichiujka. Kiixitak, kiixuetskilij uan kiluij: “Kemaj, nejon melauak. Sayoj ke amo okachi moneki tein achto tikchiujkej, ta tein axkan tikchiuaskej”.

¹² ¿Tiktekitilianij Jiova miak xiujmej uan axkan amo semi tiuelijok porin timokokouaj? Komo ijkon, maj amo timosenkauakan. Jiova kielnamiki uan  kipatiuita nochi tein tikchiuanij (Heb. 6:10). Uan axkan maj tikelnamikikan ke Jiova amo kiita ke okachi tiktasojtaj porin okachi tiktekitiliaj. Ta tiknextiaj ke tiktasojtaj keman tiyolpakij tiktekitiliskej uan keman tikchiuaj nochi tein tiuelij (Col. 3:23). Yejuatsin kiajsikamati ke amo nochi ueli tikchiuaj (Mar. 12:43, 44).

13. ¿Toni kipanok Anatoly uan Lidiya uan keniuj techpaleuia ininneskayo maj amo timosenkauakan maski titajyouiskej miak tonalmej?

¹³ Keman tikpiaj kuejmolmej tein amo niman moyektaliaj. Seki itekitikauan Jiova miak xiujmej kixikouanij ouijkayomej uan kintajyouiltianij. Maj tikitakan ineskayo Anatoly Melnik, * akin kayot Moldavia. Sayoj kipiaya 12 xiujmej keman tekiuanij kikitskijkej ipopaj uan kiuikakej Siberia, tein moajsi panoua 7,000 kilómetros uejka. Se xiuit satepan, Anatoly, imomaj uan iueyitatuan no kinuikakej Siberia. Satepan, uelkej yajkej nechikolmej maski monekia ojtokaskej 30 kilómetros itech sekti keman tel taseseyaya. Seki xiujmej satepan, tokniuj Melnik eyi xiuit amo uelik kiitak inamik Lidiya uan isiuapil akin kipiaya se xiuit porin tsaktoya. Maski Anatoly uan ikalyetouanij miak xiujmej tajyouijkej amo mosenkaujkej. Axkan, Anatoly kipia 82 xiujmej uan poui iniuan akin kiixyekanaj sucursal ompa Asia central. Ijkon kemej yejuan maj tiksentokakan tiktekitilikan Jiova nochi tein tiueliskej ijkon kemej tikchiuanij (Gál. 6:9).

14. ¿Toni monekia kichiuas Pablo tein kipaleuiskia maj kiseli tein kichiaya?

¹⁴ Pablo senkis kineltokaya ke taxikoskia uan kiseliskia tein kichiaya. Kemej katka taixpejpenal, kichiaya yas iluikak. Sayoj ke kimatia ke monekia amo mosenkauas (Filip. 3:14). Kemej kinekia kinpaleuis filipenses maj amo mosenkauanij, ika tajtoj se neskayot.

15. ¿Keniuj Pablo ika se neskayot kinpaleuij filipenses maj amo mosenkauanij?

¹⁵ Pablo kinelnamiktij filipenses ke nemiskiaj iluikak (Filip. 3:20). ¿Keyej monekia maj amo kielkauakan nejon? Itech nejon tonalmej, miakej kinekiaj pouiskej  Roma porin nejon semi kinpaleuiaya. * Sayoj ke tokniuan taixpejpenalmej okachi kinpaleuiaya pouiskej itech itekiuajyo Dios porin kiseliskiaj tein okachi kuali. Yejua ika, Pablo kinyolchikauak filipenses akin yaskiaj iluikak maj monejnemiltikan “ijkon keme kinnamiki [...] nochi nekes ten taneltokatinemij ika in Tajtoltsin de Cristo” (Filip. 1:27). Axkan, taixpejpenalmej techkauiliaj se kuali neskayot porin kisentokaj mochikauaj kiseliskej nemilis ompa iluikak.

16. Tikchiaskej tinemiskej iluikak oso nikan taltikpak, ¿toni moneki tiksentokaskej tikchiuaskej kemej kijtoua Filipenses 4:6, 7?

¹⁶ Moneki tiksentokaskej titaxikoskej hasta ke tikseliskej tein tikchiaj: nemilis nochipaya ompa iluikak oso itech xochital nikan taltikpak. Tein yeski tein tikijyouijtoskej, maj amo ika titanemilikan tein tikchiujkej uan maj amo tikauakan maj techtapololti teisa (Filip. 3:16). Xa tikitaj ke amo niman mochiua tein tikchiaj oso ke amo tichikaujkejok kemej achto. Xa miak xiujmejya tikxikouanij ouijkayomej uan techtajyouiltianij. Tein yeski tein tikpanotoskej, maj amo ika timotekipachokan, ta maj timotataujtikan iuan Dios uan maj tikauakan imako ijkon yejuatsin techyolseuis kemej amo akin kichiuaskia (xikonixtajtolti Filipenses 4:6, 7).

17. ¿Toni tikitaskej itech okse tamachtilis?

¹⁷ Ijkon kemej se akin motaloua okachi mochikaua keman ajsitiya kampa ixyetok, tejuan no maj okachi timochikauakan tikajsiskej nemilis nochipaya. Tein yeski tein tikpanotoskej, maj tiksentokakan okachi kuali timouikakan iuan Jiova uan maj timochikauakan tikseliskej tein tikchiaj. ¿Toni techpaleuis? Itech okse tamachtilis tikitaskej toni moneki tiktayekanaltiskej uan keniuj tikchiuaskej (Filip. 1:9, 10).