TAMACHTILIS 3
Toni techmachtia keman Jesús chokak
“Jesús [...] peuak mochojchoktia” (JUAN 11:35).
NEKUIKATIL 17 “Nikneki”
TEIN MOITAS *
1-3. ¿Toni uelis kichiuas maj tichokakan?
¿TIKONELNAMIKI kemanian tionchokaka? Kemansa tichokaj porin tiyolpakij, sayoj ke miakpa tichokaj porin titayokoyaj. Kemej neskayot, xa porin momikilij aksa akin semi tiktasojtayaj. Lorilei * se tokniuj siuat kayot Estados Unidos kijtoj: “Kemansa semi nitayokoyaya porin nosiuapil momikilij uan nion teyi uelia nechyolseuiaya. Kemej semi nitayokoyaya, amo niknemiliaya ke ueliskia nitaxikos”.
2 Xa moajsi okseki taman tein no kichiua maj tichokakan. Hiromi, se precursora kayot Japón, kijtoj: “Kemansa nitayokoya porin taltikpakneminij amo kinekij nechkakiskej keman nikinnojnotsa ika Biblia, uan yejua ika nichoka uan niktataujtia Jiova maj nechpaleui maj nikajsi se taltikpaknenkej akin kineki momachtis Biblia”.
3 ¿Melauj ke kemansa no timomachiliaj kemej nejin tokniuan siuamej? (1 Ped. 5:9). Tiknekij tiktekitiliskej Jiova ika yolpakilis, sayoj ke kemansa xa tichokaj porin momikilij aksa akin semi tiktasojtayaj, porin titayokoyaj oso porin tikpanotokej se ouijkayot tein kichiua maj ouij techkisa tiktakamatiskej Dios (Sal. 6:6; 100:2). ¿Toni uelis tikchiuaskej keman ijkon timomachiliaj?
4. ¿Toni tikitaskej itech nejin tamachtilis?
4 Tein kichiuak Jesús uelis techpaleuis. Kemansa semi motayokoltij uan yejua ika “peuak mochojchoktia” (Juan 11:35; Luc. 19:41; 22:44; Heb. 5:7). Itech nejin tamachtilis ika titajtoskej nejon. Tikitaskej ke keman chokak techpaleuia maj tikixmatikan seki taman tein kinextiaj yejua uan Jiova. No tikitaskej toni uelis tikchiuaskej keman tikpanouaj seki taman tein kichiua maj tichokakan.
KINCHOKILIJ AKIN KUALI INIUAN MOUIKAYA
5. ¿Toni techmachtia tein kichiuak Jesús tein ika motajtoua itech Juan 11:32-36?
5 Itamian xiuit 32, Lázaro, akin semi kuali mouikaya iuan Jesús, kokolispeuak uan momikilij (Juan 11:3, 14). Lázaro kinpiaya ome iikniuan siuamej, María uan Marta, uan Jesús semi kintasojtaya nejin kalyetouanij. María uan Marta semi tayokoxtoyaj porin ininikniuj momikilijka. Satepan ke Lázaro momikilij, Jesús yajki Betania, kampa yejuan nemiaj. Keman Marta kimatik ke Jesús yaya Betania, niman kinamikito. Maj tiknemilikan ueyi tayokol tein kimachiliaya keman kiluij: “Notekotsin, tajkon Tejuatsin tiyetoskia nikan [...], noknitsin Lázaro amo momikiliskia” (Juan 11:21). Tepitsin satepan, Jesús peuak choka keman kiitak ke María uan okseki taltikpakneminij chokatoyaj (xikonixtajtolti Juan 11:32-36).
6. ¿Keyej chokak Jesús?
6 ¿Keyej chokak Jesús? Amatajkuilol Perspicacia para comprender las Escrituras kijtoua: “Kemej momikilijka Lázaro, akin semi kuali iuan mouikaya, uan kemej iikniuan siuamej semi tayokoxtoyaj, Jesús ‘yoltajyouij uan peuak mochojchoktia’”. * Jesús xa itech tanemilij tajyouilis tein kipanok Lázaro keman mokokouaya uan keniuj xa momachilij keman kiitak ke yaya momikilitia. Xa no chokak keman kiitak ke María uan Marta semi tayokoxtoyaj. Komo se mochankauj oso aksa akin semi kuali iuan tionmouikaya momikilij, xa no tionmomachilij kemej Jesús. Maj tikitakan eyi taman tein techmachtia tein panok keman Lázaro momikilij.
7. ¿Toni techmachtia de Jiova keman Jesús kinchokilij akin kuali iniuan mouikaya?
7 Jiova kiajsikamati keniuj tionmomachilia. Jesús “tamati ijkon keme Totajtsin Dios tamati” (Heb. 1:3). Keman chokak, kinextij keniuj momachilia iTajtsin keman momikilia aksa akin semi tiktasojtaj (Juan 14:9). Komo tiontayokoxtok porin momikilij se mochankauj oso aksa akin semi kuali iuan tionmouikaya, uelis tiontakuaujtamatis ke Jiova amo sayoj kimati ke tiontayokoxtok, ta no mouan tayokoya. Yejuatsin kineki kichiuas kuali xionmomachili (Sal. 34:18; 147:3).
8. ¿Keyej uelis titakuaujtamatiskej ke Jesús kichiuas maj oksepa nemikan tochankauan uan akin kuali iniuan timouikayaj?
8 Jesús kineki kichiuas maj oksepa nemikan mochankauan uan akin kuali iniuan tionmouikaya. Tepitsin achto ke Jesús chokaskia, kiluij Marta: “Moknitsin oksepa pankisas yoltok”. Uan Marta kineltokilij (Juan 11:23-27). Kemej Marta kiueyichiuaya Jiova, kimatia ke tanauatianij Elías uan Eliseo kichiujkaj maj oksepa neminij sekin akin momikilijkaj (1 Rey. 17:17-24; 2 Rey. 4:32-37). Uan xa no kitekakilijka ke Jesús oksepa kinmakaka ininnemilis sekin akin momikilijkaj (Luc. 7:11-15; 8:41, 42, 49-56). No ijkon, tejuatsin uelis tiontakuaujtamatis ke oksepa tikonitas mochankauan uan akin kuali iniuan tionmouikaya akin momikilijkej. Keman Jesús chokak keman kinyolseuij akin kuali iniuan mouikaya, techmachtia ke kineki kichiuas maj oksepa nemikan akin momikilijkej.
9. ¿Keniuj uelis tikonpaleuis akin tayokoxtokej ijkon kemej kichiuak Jesús? Xikonijto se neskayot.
9 Tejuatsin uelis tikonpaleuis akin tayokoxtokej. Jesús amo sayoj chokak iniuan Marta uan María, ta no kinkakik uan kinyolseuij. Tejuan no uelis ijkon tikinpaleuiskej akin tayokoxtokej porin momikilij aksa akin semi kitasojtayaj. Dan, se tokniuj tayekankej akin nemi Australia, kijtoua: “Satepan ke nonamik momikilij, monekia nikselis nepaleuil. Miakej tokniuan takamej uan ininnamik nechiluijkej ke ueliskia iniuan nitajtos keman monekiskia. Nechkakiaj keman nikintapouiaya keniuj nimomachiliaya uan amo mopinaujmatiaj keman nichokaya. Uan keman nikmachiliaya ke amo nikpiaya chikaualis, nechiluijkej ke no ueliskia nechpaleuiskej ika seki taman, kemej kipakaskej nocarro, takouatiuij uan takualchiuaskej. Uan miakpa nouan kichiuayaj netataujtil. Kinextijkej ke yekmelauj katkaj notasojikniuan uan nokniuan ‘keman se kipanoua tajyouilis’” (Prov. 17:17).
KINCHOKILIJ OKSEKI TALTIKPAKNEMINIJ
10. ¿Toni ika motajtoua itech Lucas 19:36-40?
10 Tonal 9 metsti nisán xiuit 33, Jesús yajki Jerusalén. Ijkon kemej ajsitiaya, miakej taltikpakneminij mosentilijkej uan “kisoutiayaj nintaken talixko tech in ojti”. Ijkon kinextiayaj ke kiseliayaj Jesús kemej Tekiuaj. Nochin semi yolpakiaj nejon tonal (xikonixtajtolti Lucas 19:36-40). Yejua ika imomachtijkauan xa kimoujkaitakej tein Jesús kichiuak satepan: “Kuak kitak Jerusalén [...] mochojchoktij”. Jesús kijtoj tein amo kuali tein kinpanoskia akin nemiaj Jerusalén uan yejua ika chokak (Luc. 19:41-44).
11. ¿Keyej Jesús kinchokilij akin nemiaj Jerusalén?
11 Jesús semi tayokoxtoya porin kimatia ke maski semi kualtsin kiselijkaj, miakej judíos amo kiseliskiaj iTajtol Dios. Yejua ika, Jerusalén kiixpoloskiaj, uan judíos akin amo kinmiktiskiaj kinuikaskiaj okse altepet (Luc. 21:20-24). Ijkon kemej Jesús kijtojka, miakej kiixtopeujkej. ¿Keniuj tanankiliaj taltikpakneminij keman tikonteixmatiltia iTajtol Dios? Komo semi tionmochikaua tikonteixmatiltis iTajtol Dios, sayoj ke amo miakej kuali tanankiliaj ¿toni uelis mitsonmachtis keman Jesús chokak? Maj tikitakan eyi taman.
12. ¿Toni techmachtia de Jiova keman Jesús kinchokilij okseki taltikpakneminij?
12 Jiova kintasojta taltikpakneminij. Keman Jesús chokak kinextia ke Jiova ininka motekipachoua taltikpakneminij. “Yejuatsin amo kineki ma senme ixpoliuikan. Ta, Yejuatsin kimonekiltia ke tinochin ma timoyolnemilikan de totajtakoluan” (2 Ped. 3:9). Tejuan tiknextiaj ke tiktasojtaj ‘toknitsinʼ, keman tiksentokaj timochikauaj tikinpaleuiskej taltikpakneminij maj kiixmatikan tein kichiuas iTekiuajyo Dios (Mat. 22:39). *
13, 14. 1) ¿Keniuj kinextij Jesús ke kinikneliaya taltikpakneminij? 2) ¿Keniuj uelis no tiknextiskej nejon kualneskayot?
13 Jesús mochikauaya nochipa tanojnotsas. Kemej kintasojtaya taltikpakneminij, kinmachtiaya nochipa keman kiitaya ke uelia (Luc. 19:47, 48). Kichiuaya nejon porin kinikneliaya. Kemansa ‘hasta amo uelia takuaya Jesús iuan imomachtijkauanʼ porin miakej kinekiaj kikakiskej itamachtilis (Mar. 3:20). Uan keman se takat kinekia iuan tajtos youak, Jesús kikakik (Juan 3:1, 2). Melauj ke miakej akin kikakkej amo mochiujkej imomachtijkauan, sayoj ke nochin kikakkej itamachtilis. Itech nejin tonalmej tiknekij timochikauaskej tikinmatiltiskej nochin taltikpakneminij tatiochiualismej tein kiualkuis iTekiuajyo Dios (Hech. 10:42). Yejua ika xa monekis tikpataskej seki taman kemej titanojnotsaj.
14 Xikonixtali tikonpatas tein monekis. Komo amo keman tikpataj horas keman titanojnotsaj, xa amo tikinajsiskej akin kiuelitaskiaj kikakiskej tein Biblia tamachtia. Se precursora akin monotsa Matilda kijtoua: “Nonamik uan nejua timochikauaj titanojnotsaskej itech tataman horas. Kualkampa titanojnotsaj itech tanamakaloyamej. Tajko tonal titanojnotsaj ika carritos porin miakej kisaj nejon hora. Uan tiotakpa ueli tikinajsij ininchan okachi taltikpakneminij”. Maj amo titanojnotsakan itech horas keman tejuan okachi tiueliskej, ta maj titanojnotsakan itech horas keman xa okachi tikinajsiskej taltikpakneminij. Komo ijkon tikchiuaj, uelis titakuaujtamatiskej ke Jiova semi yolpakis.
CHOKAK PORIN KINEKIA MAJ MOUEYITALI ITOKAY ITAJTSIN
15. Kemej kijtoua Lucas 22:39-44, ¿toni kichiuak Jesús youak achto ke kimiktiskiaj?
15 Keman youaka katka itech tonal 14 metsti nisán xiuit 33, Jesús yajki Getsemaní uan ompa kitataujtij Jiova (xikonixtajtolti Lucas 22:39-44). Ijkuak, “Cristo kitsajtsiliaya Itajtsin ika ne itatautilis uan hasta no ka chokilis” (Heb. 5:7). ¿Toni kitajtanij Jiova nejon youak achto ke kimiktiskiaj? Kitajtanij maj kipaleuiani maj kisentokani kitakamatini uan maj uelini kichiuani tein yejuatsin kiixtalijka. Jiova kikakik netataujtil tein kichiuak iKonetsin uan kititanik se ángel maj kiyolchikauati.
16. ¿Keyej Jesús semi motekipachojtoya keman kichiujtoya netataujtil ompa Getsemaní?
16 Jesús chokak keman kichiujtoya netataujtil ompa Getsemaní porin kitekipachouaya maj taltikpakneminij kinemilianij ke kiuijuikaltijka Dios. No kimatia ke semi monekia maj kisentokani kitakamatini iTajtsin uan maj kiueyitaliani itokay. Komo tejuatsin tikonpanotok se ouijkayot tein kichiua maj ouij mitsonkisa xikontakamati Jiova, ¿toni uelis mitsonmachtis keman Jesús chokak? Maj tikitakan eyi taman.
17. ¿Toni techmachtia keman Jiova kinankilij inetataujtiluan Jesús?
17 Jiova kikaki monetataujtiluan. Jiova kikakik tein iKonetsin kitajtanij itech inetataujtiluan. ¿Keyej? Porin Jesús kinekia kisentokas kitakamatis iTajtsin uan kiueyitalis itokay. Komo tejuan no tiknekij tiksentokaskej tiktakamatiskej Jiova uan tikueyitaliskej itokay, yejuatsin technankilis keman tiktajtaniskej maj techpaleui (Sal. 145:18, 19).
18. ¿Keyej tikijtouaj ke Jesús se totasojikniuj akin techajsikamati?
18 Jesús kiajsikamati keniuj tionmomachilia. Keman timotekipachojtokej, techyolpaktia maj touan moajsi se totasojikniuj akin techajsikamati, okachiok komo no kipanouani tein tejuan tikpanotokej. Jesús yejua totasojikniuj akin techajsikamati. Kimati keniuj se momachilia keman amo se kipia chikaualis uan keman moneki maj tepaleuikan. No kimati keniuj tichijchiujtokej uan kichiuas maj tikselikan nepaleuil “tech ne momento kuak moneki” (Heb. 4:15, 16). Ijkon kemej Jesús kiselij inepaleuil se ángel keman yetoya ompa Getsemaní, tejuan no moneki tikseliskej nepaleuil tein Jiova techmaka. Xa techpaleuis ika se amaix, se video, se tanojnots oso keman se tokniuj tayekankej oso okse tokniuj techkalpanos uan techyolchikauas.
19. ¿Toni mitsonyolchikauas komo tikonpanotok se ouijkayot? Xikonijto se neskayot.
19 Jiova mitsonmakas iyolseuilis. ¿Keniuj techyolchikauas Jiova? Keman tiktataujtiaj, tikseliaj “ne yolseuilis ten kachi kuika uelilis hasta amo uelis se kajsikamatis ok de keniu” (Filip. 4:6, 7). Yolseuilis tein Jiova techmaka techyolseuia uan techpaleuia maj kuali titanemilikan. Yejua nejon kimachilij se tokniuj siuat akin monotsa Luz. Yejua kijtoua: “Kemansa nikmachilia ke noselti, uan nejon kichiua maj niknemili ke Jiova amo nechtasojta. Sayoj ke ijkuak, niman niktapouia Jiova keniuj nimomachilia. Netataujtil nechpaleuia maj kuali nimomachili”. Tein kipanok Luz kinextia ke netataujtil techpaleuia maj tiyolseuikan.
20. ¿Toni techmachtia keman Jesús chokak?
20 Tein techmachtia keman Jesús chokak semi techyolseuia uan techpaleuia. Techelnamiktia ke moneki tikinpaleuiskej totasojikniuan akin tayokoxtokej porin momikilij aksa akin kitasojtayaj uan ke moneki titakuaujtamatiskej ke Jiova uan Jesús techpaleuiskej keman momikilis aksa akin tiktasojtaj. No techolinia maj titanojnotsakan uan maj titamachtikan ika teiknelilis porin Jiova uan Jesús kinextiaj nejin kualneskayot. Uan techyolseuia porin kinextia ke Jiova uan iKonetsin kiajsikamatij tein tikmachiliaj, tein ouij techkisa tikchiuaskej uan ke kinekij techpaleuiskej maj titaxikokan. Maj tiksentokakan tikchiuakan nochi tein timomachtijkej hasta maj ejko tonal keman Jiova kichiuas nejin tein semi kualtsin: “Kinelkaualtis de ninchokilisuan de nochi itaneltokakauan” (Apoc. 21:4).
NEKUIKATIL 120 Maj tiyolyemankej kemej Cristo
^ Biblia kijtoua ke Jesús kemansa chokak. Itech nejin tamachtilis ika titajtoskej eyi taman tein kichiuak maj chokani uan toni techmachtia nejon.
^ Mopatakej seki tokaymej.
^ Tajtol griego tein itech Mateo 22:39 mokepa kemej “moknitsin” (tein kijtosneki ‘akin ompakauin yetok’) amo sayoj kijtosneki akin nemij kampa ika tejuan tinemij, ta no okseki taltikpakneminij akin iniuan titajtouaj oso iniuan timoitaj.
^ TEIN NESI ITECH TAIXKOPIMEJ: Jesús kinyolseuij María uan Marta. Tejuan no uelis tikinyolseuiskej akin tayokoxtokej porin momikilij aksa akin kitasojtayaj.
^ TEIN NESI ITECH TAIXKOPIMEJ: Jesús youak kimachtij Nicodemo. Tejuan no moneki titamachtiskej itech hora keman okachi uelis akin tikmachtiaj.
^ TEIN NESI ITECH TAIXKOPIMEJ: Jesús kitajtanij Jiova maj kipaleuiani maj kisentokani kitakamatini. Tejuan no moneki ijkon tikchiuaskej keman tikpanotoskej se ouijkayot.