NIYOLIK itech xiuit 1926 itech xolal Crooksville, tein moajsi Ohio (Estados Unidos). Nikinpiaya chikome nokniuan. Notatuan amo semi taneltokayaj, sayoj ke techtitaniaj tiopan. Nejua niyaya iniuan metodistas. Keman nikpiaya 14 xiujmej, itech nejon tiopan nechmakakej se netetayokolil porin amo nitapoloj nion se domingo itech se xiuit.

Itech nejon tonalmej, se siuat akin katka itaixpantijkauj Jiova peuak kikalpanoua nomomaj uan kitapouiaya tein Biblia tamachtia. Nejon siuat monotsaya Margaret Walker. Se tonal nikixtalij nimokauas uan nitakakis, sayoj ke nomomaj nechiluij maj nikisa porin nikintakotonaltiskia. Sayoj ke nejua niksentokak niktemoj nikakis toni ika tajtouayaj. Satepan ke Margaret kikalpanoj nomomaj kemej ojpa oso expa, nechtajtanij ox nikmatia keniuj monotsa Dios. Nejua nikiluij ke nochin kimatij ke Dios monotsa Dios. Yejua nechiluij maj niktemo Salmo 83:18 itech nobiblia. Ijkon nikmatik ke Dios monotsa Jiova. Ijsiujka nikisak uan nikintemoj notasojikniuan. Nikiniluij ke komo kinekiaj kimatiskej keniuj monotsa Dios, maj kitemouanij itech ininbiblia Salmo 83:18. Uelis moijtos ke ijkuak yekinika nitanojnotsak.

Satepan ke panok nejon peuak nimomachtia Biblia, uan itech xiuit 1941 nimoauij. Tepitsin satepan nechixtalijkej maj nikixyekana se Nemachtil ika Amaix itech Nechikol. Nikyoleuak nomomaj uan nokniuan, uan nochin peujkej youij. Sayoj ke nopopaj amo kinekik yas.

Ijkon kemej panotiyayaj tonalmej, nikselijtiyaya okachi tekimej itech nechikol. Nejua nikpiaya miak amatajkuilolmej tein kichijchiujkej itaixpantijkauan Jiova. Se tonal, nopopaj nechiluij maj nikixtiani nochi nejon amatajkuilolmej uan maj nikisani nokalijtik. Ijkon nikchiuak. Ninemito itech se xolal tein amo uejka moajsi tein monotsa Zanesville. Miakpa nikalpanouaya nomomaj uan nokniuan uan nikinyolchikauaya.

Nopopaj kitemoj kitsakuilis nomomaj maj amo youi nechikolmej. Kemansa, keman nomomaj yajtoyaya, nopopaj kitojtokaya, kimatilanaya uan kichikaujkauiaya maj mokepa kalijtik. Sayoj ke nomomaj kisaya oksekopa  uan yaya. Nejua nikiluij maj amo motekipachouani, porin se tonal nopopaj amo kitemoskiaok kitsakuilis. Satepan, nopopaj amo kikuejmolojok, uan nomomaj uelik yajki nechikolmej.

Keman peuak mochiua Escuela tein Techmachtia iTekiyo Dios itech xiuit 1943, peuak nitemaka tanojnotsmej tein amo uejkauayaj. Tayolmajxitilis tein nikseliaya satepan ke nimatamia tanojnots nechpaleuij maj niktemaka kuali tanojnotsmej.

Itech xiuit 1944, keman mochiujtoya Ojpatika Neteuilis itech Nochi Taltikpak, nechnauatijkej maj nipoui iniuan tateuianij. Niyajki kampa moajsiaj akin kinixyekanayaj tateuianij ompa Columbus (Ohio). Ompa nechitakej ox amo nikpiaya teisa kokolis uan niknankilij seki netajtanilmej itech seki amamej. Sayoj ke nikiniluij taixyekananij ke amo nimochiuaskia tateuijkej. Nechkaujkej maj niyouj, sayoj ke seki tonalmej satepan se policía ajsik nochan uan nechuikak kampa tetsakuaj.

Ome semana satepan kiitakej toni tatsakuiltilis nikseliskia. Tamelaujkej nechiluij ke komo yejua kiixpejpenaskia, kiixtaliskia maj nechtsakuakan nochi nonemilis. Nechtajtanij ox niknekia nikijtos teisa. Nejua nikiluij: “Kemaj, tejuatsin. Nejua nitamachtia iTajtol Dios. Puertas itech kalmej ompa kampa nitamachtia uan ika nitajtouani kuali tanauatilmej ika Tekiuajyot iniuan miakej taltikpakneminij”. * Ompa, tamelaujkej kiniluij okseki tamelauanij: “Amo nanyetokej nikan porin moneki nankiixejekoskej ox nejin telpoch tamachtia iTajtol Dios oso amo. Nanyetokej nikan porin moneki nankiixejekoskej ox kinekik oso amo pouis iniuan tateuianij”. Amo ajsik nion tajko hora keman kijtojkej ke monekia nechtsakuaskej. Tamelaujkej kiixtalij maj nechtsakuakan makuil xiuit ompa Ashland (Kentucky).

Yekinika ome semana nechtsakkej ompa Columbus. Yekinika tonal amo nikisak kampa nechtsakuatoj. Ompa niktataujtij Jiova uan nikiluij ke amo nikxikoskia nitsaktos makuil xiuit uan ke amo nikmatia toni nikchiuas.

Mostika, akin tajpiayaj nechkaujkej maj nikisa tepitsin. Niyajki kampa ika moajsia se ventana kampa yetoya se takat uejkapantik uan tel chikauak. Keman titachixtoyaj kalampa itech ventana, takat nechtajtanij: “¿Uan tejua keyej mitstsakkej, tsapalot?”. Nikiluij ke niitaixpantijkauj Jiova. Uan kijtoj: “¿Uan yejua ika nikan tiyetok?”. Nikmelauilij ke tiitaixpantijkauan Jiova amo titapaleuiaj itech neteuilis nion tikinmiktiaj taltikpakneminij. Yejua nechiluij: “Nejin taltikpakneminij kintsakuaj akin temiktiaj. Sayoj ke tejua mitstsakkej porin amo tikneki tikmiktis nion akin. ¿Tikita ke taixejekol nejon?”. Nejua nikiluij: “Amo, amo taixejekol”.

Nejon takat monotsaya Paul. Nechtapouij ke tsaktoya okseko 15 xiujmej. Ompa kiixtajtoltijka seki toamaixuan. Keman nikakik nejon, niktajtanij Jiova maj kichiuani maj nejon takat nechpaleuiani. Ijkuak, Paul nechiluij: “Komo aksa moixeuia mitschiuilis teisa,  xitsajtsi. Nejua nikchiuas tein monekis”. Keman ompa nitsaktoya, amo nikpiak nion se kuejmol iniuan 50 akin tsaktoyaj kampa nejua nitsaktoya.

Satepan nechtsakuatoj Ashland. Ompa tsaktoyajya seki tokniuan akin chikauak kipiayaj inintakuaujtamatilis. Yejuan nechpaleuijkej nejua uan no okseki tokniuan maj tiksentokanij kuali timouikanij iuan Jiova. Nochi semanas techiluiayaj maj tikixtajtoltianij seki tajkuilolmej itech Biblia, uan satepan tikchiuayaj netajtanilmej uan titanankiliayaj. Titsaktoyaj kampa taueyika uan onkaya miak camas tajtanakastan. Se tokniuj kiixtaliaya keniuj titanojnotsaskej. Yejua nechiluiaya: “Robison, tejua titanojnotsas itech nejin camas. Ximochikaua titajtos iniuan akin ompa yetokej achto ke yaskej”. Ijkon moixtaliaya keniuj titanojnotsaskej.

Ojpatika Neteuilis tein Mochiuak itech Nochi Taltikpak tamik itech xiuit 1945, sayoj ke nejua amo niman nechkixtijkej kampa nitsaktoya. Nechtekipachouayaj nochankauan, porin nopopaj nechiluijka ke komo uelia kichiuaya maj amo sepaok nechita, ueliskia kichiuas maj oksekin amo kisentokanij momachtianij Biblia. Sayoj ke keman nechkixtijkej nikmatik se taman tein semi kualtsin. Maski nopopaj kisentokaya techixnamikia, chikome nochankauan yajtoyaj nechikolmej uan se nokniuj siuat moauijkaya.

Itech xiuit 1950 peuak neteuilis ompa Corea. Kemej Estados Unidos no tapaleuijtoya itech nejon neteuilis, ika ojpa nechnauatijkej maj nipouini iniuan tateuianij. Oksepa niyajki Columbus kampa moajsiaj akin kinixyekanayaj tateuianij. Satepan ke kiitakej tein uelia nikchiuaya, se taixyekankej nechiluij ke itech nochin akin ompa moajsiaj nejua semej akin okachi kuali nikchiuaya nochi. Nikiluij ke kuali nikitaya nejon, sayoj ke amo niknemiliaya nimochiuas tateuijkej. Satepan nikiluij tein kijtoua 2 Timoteo 2:3 uan no nikiluij: “Nejua niitateuijkaujya Cristo”. Taixyekankej amo teyi kijtoj, uan satepan nechiluij ke ueliskia niyasya.

Tepitsin satepan tiyajkej se ueyi nechikol tein mochiuak Cincinnati (Ohio). Ompa niyajki nechikol kampa mosentiliaj akin kinekij tapaleuitiuij Betel. Itech nejon nechikol, tokniuj Milton Henschel kijtoj ke ompa Betel monekiaj tokniuan akin kinekiaj tel tekitiskej uan ijkon tapaleuiskej maj moteixmatilti Tekiuajyot. Nikpexontij se solicitud uan nechyoleujkej. Peuak nitekiti Betel tein moajsi Brooklyn itech metsti agosto xiuit 1954, uan ompa niksentoka nitekiti.

Ompa Betel nochipa nikpiani miak tekit. Miak xiujmej nitekitik itech uejueyi teposmej tein kitotoniaj at tein mokui imprenta uan oficinas uan no nikinyektaliaya teposmej uan tein ika se tatsakua. No nitekitik itech Kalmej kampa mochiuaj Uejueyi Nechikolmej itech altepet Nueva York.

Semi nikuelita tamachtilismej tein tikpiaj ompa Betel, kemej taueyichiualis kualkampa uan nemachtil  tein tikpiaj kemej kalyetouanij ika amaix Tanejmachtijkej. No semi nikuelita nitanojnotsas iniuan tokniuan itech nechikol. Nejin seki taman tein nochin kalyetouanij akin itaixpantijkauan Jiova moneki kichiuaskej. Tetatmej uan konemej moneki kisenixtajtoltiskej tajkuilol tein ixyetok moixtajtoltis sejse tonal, taueyichiuaskej kemej kalyetouanij nochi semanas, yaskej nechikolmej uan tanojnotsaskej ika yolpakilis. Komo ijkon kichiuaj, okachi uelis kipiaskej se tel kuali uikalis iuan Jiova.

Nikinpiani miakej notasojikniuan nikan Betel uan itech nechikol. Sekin katkaj taixpejpenalmej uan axkan yetokejya iluikak. Oksekin amo katkaj taixpejpenalmej. Sayoj ke tinochin tiitekitikauan Jiova titajtakouanij, hasta akin tekitij Betel. Yejua ika, komo nikpia se kuejmol iuan se tokniuj, nochipa nimochikaua nikyektalis. Nitanemilia itech tajtolmej tein moajsij itech Mateo 5:23, 24, tein techiluia keniuj tikyektaliskej nejin taman kuejmolmej. Miak kuejmolmej moyektaliaj keman tikiniluiaj maj techtapojpoluikan, maski kemansa teouijmaka se kichiuas.

Kemej nixiuejya, nechouijmaka nitanojnotsatiuj kajkalpan. Sayoj ke amo nimosenkaua. Tepitsin niueli nitajtoua chino, uan nechtelyolpaktia nikinnojnotsas akin tajtouaj chino akin nikinita ojti. Kemansa, kualkampa ueli nikaua 30 oso 40 revistas.

Hasta oksepa nikalpanouani se taltikpaknenkej akin yetoya China. ¿Keniuj uelik nikchiuak nejon? Se tonal, se ichpoch akin kixelojtoya amamej tein kijtouaya kanachi ipatiuj takilot tein kinamakayaj nechitak uan nechixuetskilij. Nejua nikixuetskilij uan niknextilij amaix Tanejmachtijkej uan ¡Despertad! itech tajtol chino. Yejua kinselij uan nechiluij ke monotsaya Katie. Satepan ke panok nejon, nochipa keman nechitaya ojti ualaya nouan tajtoki. Nejua nikmachtij keniuj motokaytia seki takilomej uan kilmej itech tajtol inglés. Uan no, nikmelauilij seki tajkuilolmej tein moajsij itech Biblia uan nikmakak amatajkuilol Tamachtia Biblia. Sayoj ke seki semana satepan amo nikitakok.

Seki metsti satepan nikmakak amaixmej okse ichpoch kayot China akin kixelojtoya amamej. Keman se semana satepan oksepa nikitak, nechmakak icelular uan nechiluij: “Tejua xitajto China”. Nejua nikiluij ke amo akin nikixmatia ompa China. Sayoj ke yejua kisentokak nechiluij maj nitanankili. Yejua ika nitatajpaloj itech teléfono. Aksa nechnankilij uan nechiluij: “Nejua niKatie. Niyetok China”. Yejua nechiluij ke ichpoch akin nechmakaka teléfono katka iikniuj. Satepan nechtajtanij maj nikmachtiani iikniuj nochi tein kuali tein nikmachtijka yejua. Nikiluij ke nimochikauaskia nikchiuas tein niueliskia, uan niktasojkamatilij porin nechiluij kani yetoya. Tepitsin satepan uelik nitajtoj iuan iikniuj Katie uan amo kemanok nikitak. Axkan amo nikmati kani yetokej. Sayoj ke nikchia maj uelikan okachi kiixmatikan Jiova.

Peuak niktekitilia Jiova 73 xiujmej achtoya. Uan semi niktasojkamatilia maj nechpaleuiani maj amo nikauani keman nitsaktoya. Nokniuan kijtouaj ke semi kinyolchikauak kiitaskej keniuj nejua niksentokak niktekitilij Jiova maski topopaj techixnamikia. Satepan, nomomaj uan chikuasen nokniuan moauijkej. Hasta nopopaj tepitsin kipatak itanemilil uan yajki seki nechikolmej achto ke momikiliskia.

Komo Dios kineki, nochankauan uan notasojikniuan akin momikilijkej oksepa kiseliskej ininnemilis itech Xochital. Tel kualtsin yeski keman ejkos tonal keman tinochin tiksenueyichiuaskej Jiova nochipaya. *