1. ¿Keyej tikijtouaj ke tein tiknekij tikpiaskej amo nochipa yejua tein techpoloua?

SAYOJ moneki tikpiaskej seki taman tein techpaleuis maj tiksentokakan tiyoltokan, kemej takual, tilmaj uan kani tinemiskej. Sayoj ke tein tiknekij tikpiaskej uelis yeski tel miak. Uan miakej amo kiajsikamatij ke tein melauj amo nochi tein kinekij yekmelauj kinpoloua.

2. ¿Toni miakpa kinekij taltikpakneminij?

² Akin nemij itech altepemej kampa tatasojti xa amo kinekij kipiaskej tein kinekij akin nemij itech altepemej kampa kuali motatani. Itech seki altepemej, taltikpakneminij kinekij kipiaskej se celular, se motocicleta oso se tal. Itech okseki altepemej, taltikpakneminij kinekij kipiaskej miak tilmaj tein patiyoj, se kali tein okachi ueyi oso se carro tein okachi patiyoj. Sayoj ke kampa yeski tinemiskej oso tikpiaskej miak tomin  oso amo, uelis peuas tiknekiskej tikpiaskej okachi miak taman tein amo techpoloua oso tein amo ueli tikouaj.

3. ¿Toni panoua keman tiktelnekij timotomintiskej?

³ Keman tiktelnekij timotomintiskej okachi tiktayekanaltiaj okseki taman uan amo tokuali uikalis iuan Jiova. Amo tiyolpakijok tikpiaskej sayoj tein techpoloua, ta tiknekij tikpiaskej okachi miak taman. Akin yeski uelis kitelnejnekis okseki taman, maski amo kipias miak tomin oso amo kikouas miak taman tein patiyoj. Xa hasta amo kitayekanaltisok iTekiuajyo Dios (Heb. 13:5).

4. ¿Toni kitemoua Satanás ika “taixnejnekilis”?

⁴ Satanás kineki maj tiknemilikan ke sayoj uelis tiyolpakiskej komo tikpiaj miak taman. Yejua ika kikui tein onkak nikan taltikpak uan “taixnejnekilis” uan ika kitemoua maj nochipa tiknejnekikan tikpiaskej miak taman (1 Juan 2:15-17; Gén. 3:6; Prov. 27:20). Nochipa tikitaj uan tikakij tanauatilmej tein kitemouaj techtanejnektiskej maj tikouakan tein yankuik kisa. ¿Kemansa tikouanij teisa sayoj porin kualtsin moitaya oso porin kiteixmatiltijtoyaj kansaika? Komo ijkon, xa satepan tikitakej ke amo yekmelauj techpolouaya. Komo tiksentokaj tikouaj tein amo techpoloua, timoouijtiskej. Nejon uelis kichiuas maj amo semi tiktekitilikanok Jiova. Kemej neskayot, xa amo semi tiueliskejok timomachtiskej Biblia, timomachtiskej tein tikitaskej itech nechikol uan tiyaskej, uan amo semi tikisaskejok titanojnotsatiuij. Maj tikelnamikikan ke tatitanil Juan tanejmachtij ke ixpoliuis tein onkak nikan taltikpak uan nochi taman tanejnekilis.

5. ¿Toni uelis kinpanos akin sayoj kitemouaj kipiaskej okachi miak taman?

⁵ Satanás amo kineki maj tikuikan tochikaualis itech itekiyo Jiova, ta maj ika tiktemokan tikpiaskej okachi tomin uan okseki taman (Mat. 6:24). Sayoj ke komo sayoj tiktemouaj tikpiaskej miak taman, amo yekmelauj tiyolpakiskej. Uelis timoteltekipachoskej oso timotauikaltiskej. Uan tein okachi amo kuali, uelis amo titakuaujtamatiskejok iuan Jiova uan itech iTekiuajyo (1 Tim. 6:9, 10; Apoc. 3:17). Jesús kijtoj ke se kinejnekis okseki miak taman tamati kemej uitsti tein amo kikaua maj se tatok moskalti uan maj kitemaka takilot (Mar. 4:14, 18, 19).

6. ¿Toni techmachtia tein kipanok Baruc?

⁶ Maj titanemilikan itech Baruc, akin katka itajkuilojkauj tanauatijkej Jeremías. Keman Baruc peuak motemolia “miak taman tein uejueyi”, Jiova kielnamiktij ke tepitsin satepan kiixpoloskiaj Jerusalén. Sayoj ke motenkauak ke kimakixtiskia yejua (Jer. 45:1-5). Baruc amo monekia kichias okseki taman. Jiova amo kipaleuiskia tein taltikpakneminij kipiayaj (Jer. 20:5). ¿Toni techmachtia tein kipanok Baruc? Axkan no amo uejkauaok ixpoliuis nochi tein Satanás kiixyekantok. Yejua ika moneki amo tiksentokaskej tiksentilijtoskej okachi miak taman. Maj  amo tikchiakan tikpiaskej tein axkan tikpiaj satepan ke panos okachi ueyi tajyouilis, maski tiktelpatiuitaskej (Prov. 11:4; Mat. 24:21, 22; Luc. 12:15).

7. ¿Toni tikitatij axkan, uan keyej?

⁷ Komo ijkon, ¿keniuj uelis timoyekpiaskej uan tikinyekpiaskej tochankauan uan tiksentokaskej tiktayekanaltiskej tein okachi moneki? ¿Toni techpaleuis maj amo tiknejnekikan timotomintiskej? ¿Toni uelis techpaleuis maj amo kisentoka techteltekipacho tikajsiskej tein ika timoixpanoltiskej? Jesús techmakak okachi kuali tayolmajxitilis itech tamachtilis tein kitemakak itech se tepet (Mat. 6:19-21). Axkan tikixtajtoltitij uan timomachtitij Mateo 6:25-34. Nejin techpaleuis maj tikajsikamatikan ke moneki tiksentokaskej tiktemoskej iTekiuajyo Dios, uan amo okseki taman (Luc. 12:31).

8, 9. 1) ¿Keyej moneki amo techteltekipachos keniuj tikajsiskej tein techpoloua? 2) ¿Toni kimatia Jesús ke kinpoloua taltikpakneminij?

⁸ (Xikonixtajtolti Mateo 6:25.) Jesús kimatia ke imomachtijkauan kintekipachouaya keniuj kiajsiskiaj tein kikuaskiaj uan tein motaliliskiaj. Yejua ika kiniluij: “Amo ximoyolkuejmolojtinemikan”. Yejua kinekia kinpaleuis maj kiajsikamatinij keyej monekia amo kintekipachos nejin taman, maski motelnekia kipiaskej. Jesús kimatia ke komo imomachtijkauan semi motekipachouayaj, ueliskiaj kielkauaskej tein okachi tayekantok. Uan kemej kinekia maj yolpakikan, itech nejon tonal naujpaok kinnejmachtij ke tamouilil maj se moteltekipacho (Mat. 6:27, 28, 31, 34).

⁹ Sayoj ke ¿keyej techiluij Jesús maj amo techtekipacho keniuj tikajsiskej tein tikuaskej oso tein timotaliliskej? ¿Xe amo techpoloua nejon taman? Kemaj. Uan taixejekol maj timotekipachokan komo amo techajsi tomin tein ika tikouaskej. Jesús kimatia nejon, uan no kimatia toni kinpolouaya taltikpakneminij. Uan no, kimatia ke imomachtijkauan okachi ouij moixpanoltiskiaj itech itamian tonalmej (2 Tim. 3:1). Axkan, miakej amo kiajsij tekit, uan okachi tapatiyoua. Miakkan, taltikpakneminij sayoj tepitsin kipiaj tein kikuaskej oso amo teyi kipiaj. Sayoj ke Jesús no kimatia ke okachi tayekantok inemilis se taltikpaknenkej ke takual uan tilmaj.

10. ¿Toni tamachtij Jesús ke moneki okachi tayekantos itech se inemilis?

¹⁰ Tepitsin achto, Jesús kinmachtijka itatojtokakauan ke ijkuak kitataujtiskiaj ininTajtsin, maj kitajtanianij tein kinpolouaya. Kiniluij maj ijkon kichiuanij netataujtil: “Xitechonmaka axkan totaxkaltsin ten techpoloa” (Mat. 6:11). Okse tonal kiniluij maj ijkon motataujtianij: “Xitechonmaka axkan totaxkaltsin ten monekis” (tejuan tiktalilijkej cursivas; Luc. 11:3). Sayoj ke nejin amo kijtosneki ke nochipa moneki tiknemilijtoskej keniuj tikpiaskej tein techpoloua. Tein melauj, Jesús kinmachtij itatojtokakauan ke tajtaniskej maj uiki iTekiuajyo Dios okachi tayekantoya ke tajtaniskej tein  mojmostaj kinpolouaya (Mat. 6:10, TNM; Luc. 11:2, TNM). Kemej Jesús kinekia kinpaleuis imomachtijkauan maj amo kisentokanij motekipachouanij, kinelnamiktij ke Jiova kiyekpia nochi tein kichijchiuak.

11, 12. ¿Toni techmachtia kemej Jiova kinyekpia totomej? (Xikonita taixkopin ipeujyan tamachtilis.)

¹¹ (Xikonixtajtolti Mateo 6:26.) Maj titanemilikan itech “tototsitsin ten patantinemij ejekaixko”. Maski amo uejueyin, tel takuaj. Komo se tototsin yeskia tel ueyi kemej se taltikpaknenkej, takuaskia okachi ke tejuan. Totomej kikuaj takilomej, tatet uan tataman okuiltsitsin. Sayoj ke amo moneki tatokaskej nion kitekiskej takilot, porin Jiova kinmaka nochi tein kinpoloua (Sal.147:9). Sayoj ke yejuatsin amo kintenakia takual. Totomej moneki kitemotiuij. Sayoj ke takual yetok kampa uelis kiajsiskej.

¹² Jesús senkis kimatia ke komo Jiova kinyekpia totomej, no kinyekpias taltikpakneminij (1 Ped. 5:6, 7). ^[1] Sayoj ke ijkon kemej totomej, moneki tiyeskij titekitinij. Moneki titatokaskej oso tiktaniskej tomin tein ika tikouaskej takual. Uan Jiova techtatiochiuis. Komo amo semi tikpiaj tomin oso takual, yejuatsin uelis techmakas tein techpoloua. Kemej neskayot, oksekin xa techuantiskej tein kipiaj. Jiova no kinmaka totomej kani nemiskej. Kinchijchiuak kemej uelis kichijchiuaskej inintapajsoluan. Uan no, kichijchiuak tein kikuiskej. No ijkon, Jiova uelis techpaleuis maj tikajsikan kani uelis tinemiskej iniuan tochankauan.

13. ¿Toni kinextia ke Jiova okachi techpatiuita ke totomej?

¹³ Itech Mateo 6:26, Jesús kinelnamiktij imomachtijkauan ke Jiova kintamaka totomej. Uan satepan kintajtanij: “¿Xe kachi amo nantayekantokke namejuan iuan Dios uan ke nijin tototsitsin?” (no xikonita Lucas 12:6, 7). Keman kiniluij nejin, xa kinemilijtoya ke tepitsin satepan ininka momikiliskia taltikpakneminij. Kemaj, Jesús amo ininka momikilij totomej oso ininka okseki tapialmej, ta imikilis techpaleuia tejuan maj ueli tikselikan nemilis nochipaya (Mat. 20:28). ¿Melauj ke nejin kinextia ke Jiova okachi techpatiuita ke totomej?

14. ¿Toni amo uelis kichiuas se taltikpaknenkej komo moteltekipachoua?

¹⁴ (Xikonixtajtolti Mateo 6:27, TNM.) Jesús kijtoj ke se taltikpaknenkej amo ueli kitamajxitia seki tonalmej itech inemilis komo moteltekipachoua keniuj kiajsis tein kipoloua. Komo moteltekipachoua, hasta uelis kokolispeuas oso momikilis.

15, 16. 1) ¿Toni techmachtia kemej Jiova kinyekpia milajxochimej? (Xikonita taixkopin ipeujyan tamachtilis.) 2) ¿Toni moneki timotajtaniskej, uan keyej tikonneltoka?

¹⁵ (Xikonixtajtolti Mateo 6:28-30.) Tinochin tikuelitaj tikpiaskej kualtsin tilmaj, okachiok tein ika titanojnotsatiuij, tein ika tiyaskej nechikolmej uan uejueyi nechikolmej. Komo ijkon, ¿moneki techteltekipachos keniuj tikouaskej tilmaj? Jesús oksepa kinelnamiktij imomachtijkauan ke Jiova kiyekpia nochi tein kichijchiuak. Yejua kintalilij kemej neskayot “milajxochimej”. Nejin xochimej “amo motekitiliaj nion no tajkitij”. Kemej semi kualtsitsin, Jesús kijtoj: “Ne ueyi rey Salomón ika nochi nikualtsinyo motakentiaya pero amo keman uelik kinejneuilis kualtsin keme nijin xochit”.

 ¹⁶ Satepan ke Jesús kiniluij imomachtijkauan keniuj Jiova “kikualnextia nijin milajxochime”, kintajtanij: “¿Xe kachi amo namechpaleuis Dios uan ke ne milajxochime? [...] ¿Keye amo majsitok namotakuautamatilis?”. Kemaj kinpaleuiskia maj kipianij tein motaliliskej. Sayoj ke imomachtijkauan Jesús monekia okachi takuaujtamatiskej (Mat. 8:26; 14:31; 16:8; 17:20). Monekia takuaujtamatiskej ke Jiova kinekia kinyekpias uan ke ijkon kichiuaskia. Moneki titanemiliskej itech nejin uan timotajtaniskej: “¿Yekmelauj nikneltoka ke Jiova nechyekpias?”.

17. ¿Toni uelis kijtakos tokuali uikalis iuan Jiova?

¹⁷ (Xikonixtajtolti Mateo 6:31, 32.) Miakej akin amo kiixmatij Dios sayoj kitemouaj kitaniskej tomin uan kikouaskej miak taman. Sayoj ke komo no ijkon tikchiuaskiaj, uelis tikijtakoskej tokuali uikalis iuan Jiova. Tikmatij ke yejuatsin toTajtsin uan techtasojta. Yejua ika titakuaujtamatij ke komo tikchiuaj tein techtajtania uan tiktayekanaltiaj iTekiuajyo, yejuatsin techmakas tein techpoloua uan okachiok. No titakuaujtamatij ke kuali timouikaskej iuan Jiova yejua tein yekmelauj kichiuas maj tiyolpakikan. Nejin techpaleuia maj tiyolpakikan komo tikpiaj tein timotaliliskej uan tein tikuaskej (1 Tim. 6:6-8).

18. ¿Toni kimati Jiova ke techpoloua, uan toni kichiuas?

¹⁸ (Xikonixtajtolti Mateo 6:33, TNM.) Komo tiktayekanaltiaj iTekiuajyo, Jiova motenkaua ke techmakas nochi tein techpoloua. ¿Keyej uelis tikyekmatiskej ke ijkon kichiuas? Itech Mateo 6:32 Jesús kijtoj: “Namejuan nankipiaj se Namoueyitajtsin ten yetika ne eluiyaktsinko uan yejuatsin nochi kimatok ya ten namejuan [namechpoloua]” (tejuan tiktalilijkej cursivas). Jiova kimati toni techpoloua achto ke tejuan tikmatiskej (Filip. 4:19). Kimati toni tilmaj uan takual techpolos satepan. Uan kimati ke tochankauan moneki kipiaskej kani nemiskej. Yejuatsin kiitas maj tikpiakan tein yekmelauj techpoloua.

19. ¿Keyej moneki amo techteltekipachos tein uelis panos satepan?

¹⁹ (Xikonixtajtolti Mateo 6:34.) Jesús oksepa kiniluij imomachtijkauan: “Amo ximoyolkuejmolokan”. Jiova techmakas tein mojmostaj techpoloua. Yejua ika moneki amo techteltekipachos tein uelis panos satepan. Komo timoteltekipachouaj, uelis peuas titakuaujtamatiskej ika tein ueli tikchiuaj uan amo iuan Jiova. Uan nejin uelis kijtakos tokuali uikalis iuan. Yejua ika, maj senkis titakuaujtamatikan iuan Jiova (Prov. 3:5, 6; Filip. 4:6, 7).

20. 1) ¿Toni uelis tikonixtalis tikonchiuas itech itekiyo Jiova? 2) ¿Toni uelis tikonchiuas tein mitsonpaleuis amo xikonpia miak taman itech monemilis?

²⁰ Semi tetayokoltij yeskia maj amo tiktekitilikanok Jiova ika nochi tochikaualis porin tiktemojtokej tikpiaskej okachi miak taman. Moneki tikmakaskej Jiova  tein okachi kuali. Uelis tikixtaliskej tikchiuaskej se taman tekit itech itekiyo Dios. Kemej neskayot, ¿uelis titapaleuitiuij itech se nechikol kampa monekij okachi tanojnotsanij? ¿Uelis tikchiuaskej tekit kemej precursor? Uan komo tikchiujtokejya, ¿uelis tikseliskej Tamachtilis tein kiseliaj akin kiteixmatiltiaj iTekiuajyo Dios? ¿Uelis titapaleuiskej itech kali Betel seki tonalmej oso itech se Kali kampa Motajtolkepaj Amaixmej? ¿Uelis titapaleuiskej kampa moixtalia keniuj mochijchiuas kalmej kampa titaueyichiuaj, uan titapaleuiskej maj mochijchiua Kalmej kampa tiMosentiliaj? Maj tiknemilikan toni uelis tikpataskej tein techpaleuis maj amo tikpiakan miak taman itech tonemilis. Ijkon tikpiaskej okachi tonalmej uan chikaualis tein uelis tikuiskej itech itekiyo Jiova. Kampa kijtoua “ Tein mitsonpaleuis amo xikonpia miak taman itech monemilis” kitemaka seki tayolmajxitilis. Maj tiktajtanikan Jiova maj techpaleui maj tikitakan tein moneki tikchiuaskej.  Satepan, maj tikpatakan tein monekis.

21. ¿Toni techpaleuis maj okachi timotokikan iuan Jiova?

²¹ Jesús techmachtij maj tiktayekanaltikan iTekiuajyo Dios. Komo ijkon tikchiuaj, amo techteltekipachosok keniuj tikpiaskej tein techpoloua. Okachi titakuaujtamatiskej ke Jiova techyekpias. Uan no, amo tikouaskej nochi tein tiknekij oso tein moteixmatiltia, maski xa uelis tikixtauaskej. Nochi nejin techpaleuis maj okachi timotokikan iuan Jiova. Komo axkan amo tikpiaj miak taman itech tonemilis, techpaleuis maj tiksentokakan tiktekitilikan Jiova uan maj ueli tinemikan nochipaya kemej yejuatsin motenkauak (1 Tim. 6:19).