Se siuat akin motokaytia Haykanush nemi iuan inamik itech altepet Armenia. Yejuan katkaj tanojnotsanij akin ayamo moauiayaj. Se tonal, Haykanush kiajsik seki amamej kampa ika nemi. Itech nejon amamej onkaya tel miak tomin uan no moajsiaj tarjetas tein ika ueli se kikixtia tomin. Siuat kitapouij inamik toni kiajsika.

Yejuan semi amo kipiayaj tomin uan miakkan tauikayaj. Sayoj ke amo mokauilijkej nejon tomin, ta kiitakej kani nemia akin iaxka katka uan kiuikilijkej hasta ichan. Takat uan ichankauan semi kimoujkaitakej nejon. Haykanush uan inamik kinmelauilijkej ke momachtijtoyaj Biblia uan ke kiajsikamatkej ke monekia melauak monejnemiltiskej. No ika tajtojkej tein kineltokaj itaixpantijkauan Jiova uan kinkauilijkej amaixmej.

Nejon kalyetouanij kimakayaj tomin Haykanush, sayoj ke yejua amo kinekik. Mostika, inamik takat akin kipolojka tomin kinkalpanoto Haykanush uan inamik. Uan kemej kinekia kinextis ke semi motasojkamatia iniuan, kitayokolij Haykanush se anillo tein chijchiujtoya ika tetsitsin tein kualtsin petanij.

Ijkon kemej nejin kalyetouanij, miakej kimoujkaitaskiaj tein kichiujkej Haykanush uan inamik. Sayoj ke ¿kimoujkaita Jiova? ¿Toni kinemilia yejuatsin ika tein kichiujkej yejuan? ¿Nenkaj kikepkej tomin?

Amo ouij se kinankilis nejin netajtanilmej. ¿Keyej? Porin itekitikauan Dios kimatij ke yejuatsin kiita ke kinextiskej ikualneskayouan okachi kipia ipatiuj ke oro, tetsitsin tein petanij oso okse taman. Jiova kipatiuita tein miakej amo kipatiuitaj (Is. 55:8, 9). Yejuatsin semi kipatiuita keman itekitikauan mochikauaj kinextiskej ikualneskayouan.

Kemej neskayot, maj tikitakan keniuj Biblia ika tajtoua kuali taixejekolis uan tamatilis itech Proverbios 3:13-15: “Yolpaki takat akin kiajsi tamatilis uan takat akin kiselia kuali taixejekolis; se kitanis nejon okachi kuali ke se kitanis plata, uan se kipias kemej taxtauil okachi kuali ke se kipias oro. Okachi kipia ipatiuj ke corales; nion teyi tein tiknejnekis uelis yeski kemej nejon”. Moyekita ke Jiova kipatiuita nejin kualneskayomej okachi ke tein yeski taman tein patiyoj.

¿Keniuj kiita Jiova keman melauak se monejnemiltia?

Jiova melauak monejnemiltia. Biblia kijtoua ke “Dios amo tekajkayaua” (Tito 1:2). Uan yejuatsin kichiuak maj tatitanil Pablo kinijkuilouiliani seki tokniuan nejin tajtolmej: “Xiktataujtikan Dios maj techpaleui, porin titakuaujtamatij ke tikpiaj se tanemilil tein melauak, porin tiknekij timonejnemiltiskej timelaujkej itech nochi” (Heb. 13:18, TNM).

Jesucristo kikauak se kuali neskayot porin melauak monejnemiltij. Se tonal, tayekankatiopixkat Caifás kiluij: “Nimitschikaukanajnauatia ika itokaytsin den Toueyitajtsin Dios ten yoltika ke ‘Kitstika Diosʼ, xitechyekili kox tejuatsin ya in Cristo Temakixtijke, in Tekonetsin de Dios”. Jesús amo takajkayauak, ta kijtoj ke yejua katka Cristo oso Mesías, maski kimatia ke uejueyi tamelauanij judíos ueliskiaj kijtoskej ke kiuijuikaltij Dios uan tanauatiskej maj kimiktikan (Mat. 26:63-67).

¿Uan tejuan? ¿Toni tikchiuaskiaj komo tikitaj ke uelis tiktaniskejok tepitsin tomin komo amo tikijtouaj nochi tein melauak oso tikpataj se taman keman tikijtouaj tein mochiuak? ¿Melauak timonejnemiltijtoskej?

Itech nejin itamian tonalmej, uelis yeski ouij melauak se monejnemiltis porin miakej  sayoj inintech tanemiliaj uan kitelnekij motomintiskej (2 Tim. 3:2). Keman tasojti tomin oso ouij se kiajsi tekit, miakej amo kintekipachoua tachtekiskej, takajkayauaskej oso kichiuaskej okseki taman tein amo melauak. Kemej nejin noyampa mochiua, miakej kinemiliaj ke sayoj uelis kitaniskej teisa komo takajkayauaj. Hasta seki tokniuan kichiuanij seki taman tein ika takajkayauaj. Yejua ika, itech ininnechikol amo semi inintech takuaujtamatijok (1 Tim. 3:8; Tito 1:7).

Sayoj ke tel miakej tokniuan kitojtokaj ineskayo Jesús uan melauak monejnemiltiaj. Kimatij ke kinextiskej ikualneskayouan Dios okachi tayekantok ke tein yeski taman tein kichiuas maj kitanikan tomin oso tein kinpaleuis ika okse taman. Yejua ika tokniuan telpochmej akin youijok kaltamachtiloyan amo takajkayauaj porin kinekij maj tamachtianij kiitakan ke tel kuali momachtiaj (Prov. 20:23). Melauak ke amo nochipa techmakaskej teisa porin melauak timonejnemiltiaj, kemej kipanok Haykanush. Maski ijkon, Dios  kijtoua ke okachi kuali maj melauak se monejnemilti. Nejin techpaleuia maj totanemilil amo techkuejmolo, uan nejin semi kipia ipatiuj.

Tein kipanok Gagik no kinextia ke okachi kuali maj melauak se monejnemilti. Yejua kijtoua ke achto ke yeskia itaixpantijkauj Jiova, tekitia itech se ueyi tekitiloyan. Kemej akin iaxka nejon tekitiloyan amo kinekia taxtauas impuestos, kinextiaya ininixpan tekiuanij ke kitania sayoj tepitsin tomin. Kemej Gagik ompa taixyekanaya, mochiaya maj kimakani tomin semej tekiuanij akin yaya ompa tachiati uan ijkon amo teyi kijtoskia. Yejua ika, Gagik kiixmatkej kemej se takat akin takajkayauaya. Sayoj ke kiixmatik tein Biblia tamachtia uan amo kinekikok takajkayauas, maski tel kuali tatania. Yejua ika kinemilij kiixyekanas se tekit tein iaxka yeskia. Keman peuak, kiteijkuiloltij itekitiloyan ininixpan tekiuanij uan kiixtauak nochi impuestos kemej ixyetoya itech tanauatil (2 Cor. 8:21).

Uan no, Gagik kijtoua ke kemej peuak sayoj kitani tajko tein achto kitania, semi ouij kikisaya kintekipanos ichankauan. Sayoj ke axkan okachi yolpaki uan itanemilil amo kikuejmoloua iixpan Jiova. Kinkauilia se kuali neskayot nochi ome ikoneuan uan kimakatokej seki tekimej itech nechikol. Uan no, tekiuanij akin tachiatij kampa tekiti uan oksekin akin iuan tekitij itech takuaujtamatij, porin kimatij ke amo takajkayaua.

Jiova kintasojta akin kiueyitaliaj keman kinextiaj ikualneskayouan kemej melaujkayot (Tito 2:10). Yejuatsin motenkaua ke techpaleuis komo tiknextiaj ikualneskayouan. Jiova kichiuak maj tekiuaj David kijkuilouani ke maski yejua xiuejya katka, amo keman kiitak maj Dios kisenkauani se akin yolmelauak nion ikoneuan maj amo kipianij tein kikuaskej (Sal. 37:25).

Se neskayot yejua tein kipanok Rut. Yejua amo kikauak imonan maski xiuejya katka. Rut iuan nemito ompa Israel, kampa uelia kiueyichiuaya Dios akin melauak (Rut 1:16, 17). Katka se siuat akin melauak monejnemiltiaya uan tekitia chikauak. Kiololouaya tatet tein kinkauiliayaj akin kipanouayaj tatasojtilis, kemej kijtouaya tanauatil tein kiselij Moisés. Jiova nochipa kiyekpiak Rut uan imonan, ijkon kemej kiyekpiak tekiuaj David xiujmej satepan (Rut 2:2-18). Sayoj ke Dios amo sayoj kiyekpiak Rut uan kimakak tein kipolouaya. Kichiuak maj tekiuaj David uan Mesías yeskiaj ichankauan (Rut 4:13-17; Mat. 1:5, 16).

Axkan, miakej itekitikauan Dios semi ouij kinkisa kitaniskej tein ika moixpanoltiskej. Sayoj ke yejuan amo kitemouaj kichiuaskej tein okachi amo ouij uan tein ika takajkayauaskej, ta mochikauaj yeskij tel kuali tekitinij. Ijkon, kinextiaj ke ikualneskayouan Dios, kemej melaujkayot, kipiaj okachi ipatiuj ke tein yeski taman tein uelis kitaniskej (Prov. 12:24; Efes. 4:28).

Noyampa taltikpak, tokniuan kichiuaj kemej Rut uan kinextiaj ke takuaujtamatij ke Dios ueli kinyekpia. Takuaujtamatij itech nejin tein Dios motenkaua: “Amo keman nimitssekokauas uan nion no nimitssenkauas moselti” (Heb. 13:5). Miakpaya, Jiova kinextiani ke nochipa kinpaleuia akin melauak monejnemiltiaj. Nochipa kinmakani itekitikauan tein kinpoloua, ijkon kemej motenkaujtok (Mat. 6:33).

Taltikpakneminij kiitaj ke tetsitsin tein petanij uan okseki taman kitelpiaj miak ipatiuj. Sayoj ke toTajtsin semi kipatiuita keman melauak timonejnemiltiaj uan tiknextiaj okseki kualneskayomej.