Xionyoui kampa nesi tein kipia

Xionyoui kampa nesi tein kipia

“Xikakikan tamelaualis uan ximochiuakan nantamatinij”

“Xikakikan tamelaualis uan ximochiuakan nantamatinij”

“Nokoneuan, [...] xikakikan tamelaualis uan ximochiuakan nantamatinij.” (PROV. 8:32, 33)

NEKUIKATILMEJ: 34, 6

1. ¿Keniuj uelis timochiuaskej titamatinij, uan keniuj techpaleuia tamatilis?

TAMATILIS ualeua imako Jiova, uan yejuatsin kiuelita kitemakas. Santiago 1:5 kijtoua: “Komo aksame tokniuan taneltokani [kinpoloua] in kuali taixejekolis, ijkuakon ma kitajtanilikan Totajtsin [...]. Porin Yejuatsin nachipa kitetayokolijtika uan amo aken kinixtopeua”. Se taman tein techpaleuis maj timochiuakan titamatinij yejua komo timokauaj maj Jiova techmelaua. Tamatilis techpaleuia maj amo tikchiuakan tein amo kuali uan maj tikchikauakan tokuali uikalis iuan (Prov. 2:10-12). Ijkon, uelis tikchiaskej tinemiskej nochipaya (Jud. 21).

2. ¿Toni techpaleuis maj tikpatiuitakan itamelaualis Dios?

2 Kemansa ouij techkisa timokauaskej maj techmelauakan oso tikitaskej ke techpaleuia, porin titajtakouanij oso taman kemej techiskaltijkej. Sayoj ke, keman tikitaj ke techpaleuia, okachi tikpatiuitaj uan tikajsikamatij ke kinextia ke Dios techtasojta. Proverbios 3:11, 12 techiluia: “Nokonetsin, amo xikixtopeua itamelaualis Jiova, [...] porin Jiova kinmelaua akin kintasojta”. Maj amo tikelkauakan ke yejuatsin kineki maj kuali timoajsikan (xikonixtajtolti Hebreos 12:5-11). Kemej kuali techixmati, nochipa techmelaua kemej kinamiki. Itech nejin tamachtilis, ika titajtoskej naui taman tein mouika ika tamelaualis: 1) maj se motsakuili uan maj se kiyekchiua teisa, 2) tamelaualis tein kitemakaj tetatmej, 3) tamelaualis tein motemaka itech nechikol uan 4) teisa tein okachi tetayokoltij ke tamelaualis.

TIKNEXTIAJ TAMATILIS KEMAN UELI TIMOTSAKUILIAJ

3. ¿Keniuj tetatmej uelis kinpaleuiskej ininkoneuan maj motsakuilikan uan maj kiyekchiuakan teisa? Xikonijto se neskayot.

3 Se motsakuilis no kijtosneki se mochikauas se kiyekchiuas teisa uan se yektanemilis. Keman tiyolij amo ueli tikchiuaj nejon, yejua ika moneki timomachtiskej keniuj tikchiuaskej. Kemej neskayot, keman se okichpiltsin momachtia keniuj kinejnemiltis bicicleta, semej itatuan kikitskijtiuj bicicleta uan ijkon okichpiltsin amo uetsi. Sayoj ke, ijkon kemej okichpiltsin momachtijtiuj kuali kinejnemiltis, tepopaj yolik kikajkaujtiuj bicicleta. Keman senkis kiita ke konetsin amo uetsiok, senkis kikajkaua. No ijkon, keman tetatmej ika nejmachkayot ‘kinmachtijtiyouij uan kinmelaujtiyouij’ ininkoneuan itech itamachtilis Jiova, kinpaleuiaj maj mochiuakan tamatinij uan maj ueli motsakuilikan uan maj kiyekchiuakan teisa (Efes. 6:4).

4, 5. 1) ¿Keyej maj ueli se motsakuili uan se mochikauas se kiyekchiuas teisa se taman tein motelneki itech “yankuik talnamikilis”? 2) ¿Keyej moneki amo timosenkauaskej keman timopolouaj?

4 No ijkon panoua iniuan akin kiixmatij Jiova keman uejueykejya. Maski xa tepitsin motsakuiliaj uan kiyekchiuaj seki taman, ayamo chikauak inintakuaujtamatilis. Sayoj ke, keman peua motaliliaj “yankuik talnamikilis” uan mochikauaj kichiuaskej kemej Cristo, okachi mochikaua inintakuaujtamatilis (Efes. 4:23, 24). Komo timotsakuiliaj uan timochikauaj tikyekchiuaskej teisa techpaleuia maj “tiksekokautiyakan ne amokuali nemilis uan ma tikmajpeutiyakan ne tanejnekilisme ten ualeutok iuan in taltikpakuani [...,] ma tiyekchipaukanemikan ika ne kuali taixejekolis, uan ma tikpiakan ne yolmelaukanemilis uan ma tikmouistilijtiyakan Totajtsin Dios nikan taltikpak” (Tito 2:12).

5 Sayoj ke, tinochin titajtakouanij (Ecl. 7:20). Yejua ika, komo kemansa timopolouaj, amo kijtosneki ke amo ueli timotsakuiliaj oso ke nochi amo tikyekchiuaj. Proverbios 24:16 kijtoua: “Akin yolmelauak uelis uetsis hasta chikojpa, uan moajokuis”. ¿Keniuj uelis kichiuas? Amo ika ichikaualis, ta ika inepaleuil iyektikatsin espíritu Dios (xikonixtajtolti 2 Corintios 4:7). Itech itakilo espíritu poui maj ueli se motsakuili.

6. ¿Keniuj uelis okachi kuali timomachtiskej Biblia? (Xikonita taixkopimej ipeujyan tamachtilis.)

6 No techpaleuis maj timotsakuilikan uan maj tikyekchiuakan teisa komo tiktataujtiaj Dios, timomachtiaj Biblia uan titanemiliaj. Sayoj ke ¿toni uelis mitsonpaleuis komo ouij mitsonkisa tionmomachtis Biblia oso amo tikonuelita tionmomachtis? Amo xionmosenkaua. Jiova mitsonpaleuis xikonneki tikonixmatis iTajtol komo tejuatsin tikonselia inepaleuil (1 Ped. 2:2). Yekinika, xikontajtani maj mitsonpaleui xikonixtali tionmomachtis iTajtol. Xa uelis peuas tionmomachtis seki minuto. Yolik, okachi amo ouij mitsonkisas tionmomachtis uan mitsonyolpaktis keman tiontanemilis itech itanemililuan Jiova ijkuak amo teyi mitsonkuejmolojtos (1 Tim. 4:15).

7. ¿Keniuj techpaleuia maj okachi tiktekitilikan Jiova komo timochikauaj timotsakuiliskej uan tikyekchiuaskej teisa?

7 Komo timochikauaj timotsakuiliskej uan tikyekchiuaskej teisa no techpaleuia maj okachi tikchiuakan tekimej itech itekiyo Dios. Kemej neskayot, se tepopaj kiitak ke amo kiyolpaktiayaok tanojnotsas, yejua ika kiixtalij mochiuas precursor regular. Peuak kiixtajtoltia tamachtilismej tein ika tajtouaj tekit kemej precursor uan ika kitataujtij Jiova. Nejin kichikauak ikuali uikalis iuan. No mochiuak precursor auxiliar keman uelik. Kitayekanaltij tein kiixtalijtoya uan amo kikauak maj nion teyi kitsakuiliani. Satepan mochiuak precursor regular.

XIKINISKALTIKAN NANMOKONEUAN ITECH ITAMACHTILIS JIOVA

Konemej amo kimatij tein kuali uan tein amo kuali keman yolij. Moneki se kimachtis inintanemilil (xikonita párrafo 8)

8-10. 1) ¿Keniuj tetatmej uelis kiniskaltiskej ininkoneuan itech itamachtilis Jiova? 2) ¿Toni kinmachtia tetatmej ineskayo Noé?

8 Jiova kinnauatijtok tetatmej maj ‘kinmachtijtiyakan uan kinmelaujtiyakan’ ininkoneuan itech itamachtilis yejuatsin (Efes. 6:4). Nejin semi ouij, okachiok itech nejin tonalmej (2 Tim. 3:1-5). Konemej amo kimatij tein kuali uan tein amo kuali keman yolij, porin ayamo kimachtiaj inintanemilil. Nejin sayoj ueli mochiua komo se kinmachtia, uan ijkon uelis kuali monejnemiltiskej keman uejueyiaskej (Rom. 2:14, 15).

9 Konemej kimachiliaj ke ininka motekipachouaj keman inintatuan kinmelauaj ika netasojtalis. Kiajsikamatij ke amo nochi ueli kichiuaj uan ke nochi tein kichiuaskej kiualkuis tein kuali oso tein amo kuali. Yejua ika motelneki maj tetatmej kitemokan itaixyekanalis Jiova keman kiniskaltiskej. Maj tikelnamikikan ke kemej sekin kinemiliaj ke moneki se kiniskaltis konemej mopata ijkon kemej panouaj tonalmej uan uelis yeski tataman itech sejse altepet. Sayoj ke, keman tetatmej kikakij Dios, amo moneki motajtanijtoskej keniuj kiniskaltiskej ininkoneuan nion moyekanaskej ika tein kinemiliaj akin amo kitekitiliaj Dios.

10 Maj tikitakan ineskayo Noé. Keman Jiova kinauatij maj kichijchiua arca, Noé amo keman kichijchiujtoya se. Yejua ika monekia takuaujtamatis iuan Jiova uan kichiuas nochi tein kinauatijka (Gén. 6:22). ¿Keniuj kipaleuij nejon? Noé uan ichankauan momakixtijkej itech arca. Uan no, kemej takuaujtamatik itech itaixyekanalis Jiova kuali kiniskaltij ikoneuan. Kuali kinmachtij uan kinkauilij se kuali neskayot. Nejon ouij katka itech nejon tonalmej achto ke mochiuaskia Tetsaujkakiouit (Gén. 6:5).

11. ¿Keniuj tapaleuia komo tetatmej kikakij Jiova keman kiniskaltiaj ininkoneuan?

11 Komo tejuatsin tikonpia konemej, ¿keniuj uelis tikonchiuas nochi tein Jiova mitsonnauatia? Xikonkaki Jiova. Xionmokaua maj mitsonpaleui xikoniskalti mokoneuan ika tein tayolmajxitia itech iTajtol uan itech inechikol. Xa satepan mokoneuan mitsontasojkamatiliskej. Se tokniuj kijtoj: “Semi niktasojkamati kemej nechiskaltijkej notatuan. Senkis mochikaujkej nechpaleuiskej”. No kijtoua ke itatuan kipaleuijkej maj okachi motoki iuan Jiova. Sayoj ke, maski tetatmej semi mochikauaskej, seki konemej kikauaj Jiova. Maski ijkon, tetatmej akin mochikaujkej kinpaleuiskej ininkoneuan uelis yolseujtoskej. Uan no, uelis kichiaskej maj satepan ininkonetsin mokepa iuan Jiova.

12, 13. 1) ¿Keniuj kinextiaj tetatmej ke kitakamatij Dios keman se ininkonetsin kikalankixtiaj itech nechikol? 2) ¿Keniuj kinpaleuij seki kalyetouanij maj tetatmej kitakamatinij Jiova?

12 Tetatmej uelis okachi ouij kinkisas tatakamatiskej komo kikalankixtiaj itech nechikol ininkonetsin. Maj tikitakan tein kipanok se tokniuj siuat keman iichpoch kikalankixtijkej itech nechikol uan okseko nemito. Yejua kijtoua: “Niktemouaya teisa itech toamaixuan tein ika nimotenpaleuiskia uan nikitaskia ke monekia niyetos iuan noichpoch uan noixuiuj”. Ika netasojtalis, itakauj kipaleuij maj kiajsikamati ke yejuan amo kiixyekanayajok ininichpoch uan ke monekia kitakamatiskej Jiova.

13 Seki xiujmej satepan, iichpoch mokepak itech nechikol. Temomaj kijtoua: “Axkan miakpa nechnotsa oso nechtajkuilouilia. Uan semi techpoujkaita nonamik uan nejua porin kimati ke tiktakamatkej Dios. Tel kuali timouikaj”. Komo tejuatsin tikonpia se konetsin akin kikalankixtijkej itech nechikol, ¿senkis tiontakuaujtamatis iuan Jiova uan amo itech motaajsikamatilis? (Prov. 3:5, 6.) Xikonelnamiki ke itamelaualis Jiova kinextia ke yejuatsin semi tamatkej uan ke semi techtasojta. Amo keman xikonelkaua ke Jiova kitemakak iKonetsin maj techmakixti tinochin, kampa no poui mokonetsin, uan ke amo kineki maj nion akin ixpoliui (xikonixtajtolti 2 Pedro 3:9). Yejua ika, tetatmej, xiksentokakan xitakuaujtamatikan itech itamelaualis uan itaixyekanalis Jiova, hasta keman ouij yeski nankitakamatiskej. Amo xikixnamikikan tamelaualis tein Dios kitemaka.

TAMELAUALIS TEIN MOTEMAKA ITECH NECHIKOL

14. ¿Keniuj techpaleuia itaixyekanalis Jiova itechkopa takeual takuaujtamach uan tamatkej?

14 Jiova motenkaua kinyekpias, kinmatampauis uan kinmachtis itekitikauan, uan kichiua ika miak taman. Kemej neskayot, kiixtalij iKonetsin maj kiyekpia nechikol. Uan Jesús kiixtalij takeual takuaujtamach uan tamatkej maj kitemaka tamachtilis keman moneki (Luc. 12:42). Nejin takeual techmaka taixyekanalis uan tamelaualis tein semi kipia ipatiuj. ¿Tikonkakini tejuatsin se tanojnots oso tikonixtajtoltiani se tamachtilis itech toamaixuan tein mitsonpaleuij xikonpata kemej tiontanemilia uan kemej tionmonejnemiltia? Komo ijkon, uelis tionyolpakis, porin nejon kijtosneki ke tionmokaua maj Jiova mitsonmelaua (Prov. 2:1-5).

15, 16. 1) ¿Toni moneki tikchiuaskej uan ijkon techpaleuis tekit tein kichiuaj tayekananij? 2) ¿Keniuj uelis tikinpaleuiskej tayekananij maj yolpakikan kichiuaskej inintekiuj?

15 Cristo no kinixtalij tokniuan tayekananij maj kiyekpiakan nechikol. Biblia kijtoua ke yejuan kemej yeskiaj netetayokolilmej (Efes. 4:8, TNM, 11-13). ¿Toni moneki tikchiuaskej uan ijkon techpaleuis tekit tein kichiuaj? Maj titakuaujtamatikan uan maj tikchiuakan kemej yejuan, uan maj tiktakamatikan tein techyolmajxitiaj ika Biblia (xikonixtajtolti Hebreos 13:7, 17). Yejuan techtasojtaj uan kinekij maj kuali timouikakan iuan Jiova. Kemej neskayot, komo kiitaj ke titapolouaj nechikolmej oso ke tiyolkuetaujtokej, niman techpaleuiskej. Techkakiskej ika nejmachkayot, techyolchikauaskej uan kuali techyolmajxitiskej ika Biblia. ¿Tikonita ininnepaleuil kemej se taman tein kinextia ke Jiova mitsontasojta?

16 Kemansa tayekananij ouij kinkisa techyolmajxitiskej. Kemej neskayot, maj tiknemilikan keniuj ouij kikisak tanauatijkej Natán tajtos iuan David satepan ke yejua kitemoj kitatis ueyi tajtakol tein kichiujka (2 Sam. 12:1-14). No ijkon, tatitanil Pablo monekik moyolchikauas keman kimelauak tatitanil Pedro porin okachi kintakachiuaya tokniuan akin katkaj judíos (Gál. 2:11-14). Komo ijkon, ¿keniuj uelis tiontapaleuis maj tayekananij amo ouij kinkisa mitsonyolmajxitiskej? Xikonnexti yolyemanilis, xikonkaki uan xionmotasojkamati. Xikonita ke nepaleuil tein mitsonmakaj kinextia inetasojtalis Dios. Nejin mitsonpaleuis uan tayekananij kinyolpaktis tekit tein kichiuaj.

17. ¿Keniuj tayekananij kipaleuijkej se tokniuj siuat?

17 Se tokniuj siuat kijtoua ke, ika tein kipanok achto, kiouijmakaya kitasojtas Jiova, uan semi tayokoyaya. Yejua kijtoua: “Nikmatia ke monekia nitajtos iniuan tayekananij. Amo nechajuakej nion nechijijtojkej, ta nechyolseuijkej uan nechyolchikaujkej. Satepan ke mochiuaya se nechikol, maski kipiayaj miak tekit, semej nechtajtaniaya keniuj niyetoya. Ika tein nikpanok achto, ouij nechkisaya niknemilis ke nechnamikia maj Dios nechtasojta. Sayoj ke miakpa, ika inechikol uan tayekananij, Jiova nechnextiliani inetasojtalis. Niktataujtia maj nechpaleui maj amo keman nikaua”.

TEIN OKACHI TETAYOKOLTIJ KE TAMELAUALIS

18, 19. ¿Toni okachi tetayokoltij ke tamelaualis? Xikonijto se neskayot.

18 Melauak ke keman temelauaj amo teyolpaktia, sayoj ke okachi tetayokoltij komo se kiixtopeua (Heb. 12:11). Maj tikitakan ininneskayo Caín uan tekiuaj Sedequías. Keman Dios kiitak ke Caín kitauelitaya iikniuj uan kinekia kimiktis, kiluij: “¿Keyej titelkualantok uan tiyolkuetaujtok? Komo tikchiua tein kuali, ¿amo oksepa tikpias tatiochiualis? Sayoj ke komo tikchiua tein amo kuali, tajtakol ichtakayetok kaltenoj, uan kitelnejneki mitstanis; sayoj ke ¿tiktanis tajtakol?” (Gén. 4:6, 7). Caín amo kikakik. Kimiktij iikniuj uan tajyouij nochi inemilis (Gén. 4:11, 12). Komo Caín kikakiskia itamelaualis Jiova, amo motajyouiltiskia.

19 Sedequías katka se tekiuaj akin amo yolkuali uan moujkat. Tekiuajtik keman onkaya ueyi ouijkayot ompa Jerusalén. Tanauatijkej Jeremías miakpa kinejmachtij maj amo kichiuaniok tein amo kuali, sayoj ke Sedequías amo kikakik uan kipanok tein tel amo kuali (Jer. 52:8-11). Kemej tikitaj, Jiova amo kineki maj timotajyouiltikan (xikonixtajtolti Isaías 48:17, 18).

20. ¿Toni kinpanos akin kiixtopeuaj itamelaualis Dios uan akin kikakij?

20 Axkan, miakej kiixtopeuaj itamelaualis Dios. Sayoj ke amo uejkaua, akin ijkon kichiuaj kipanoskej tein amo kuali (Prov. 1:24-31). Yejua ika maj tikakikan tamelaualis uan maj timochiuakan titamatinij. Proverbios 4:13 techiluia: “Xikitski tamejmelaualis; amo xikmajkaua. Xikyekpia, ta nejin kijtosneki monemilis”.