1, 2. ¿Toni kiajsikamatik Pedro satepan ke kintemojtoya amichimej nochi youal?

CHIKOME imomachtijkauan Jesús nochi youal kintemojtoyaj amichimej itech ueyiat tein poui Galilea, sayoj ke amo teyi kiajsikej. Keman tanesik, aksa kinitstoya atenoj. Katka Jesús akin moajokkaya. Yejua kiniluij: “‘Xiktamotakan namomatau namoyekmakopaka den namobarco, uan ompa nankitaske ke nanmoajxiliske pescados’. Uan melau ijkon kichiuke ne imomachtijkauaan, uan satepan amo ueliaj ok kikixtijke ne ninmatau tech in at porin mokuikke uel miak pescados” (Juan 21:1-6).

² Jesús kinalmasaltij imomachtijkauan ika pantsin uan amichij. Satepan kiitak Simón Pedro uan kitajtanij: “Simón, de titekoneu de Jonás, ¿xe kachi tinechyoltasojta uan ke nijinkes[?]”. Jesús kimatia ke Pedro kiteluelitaya amichkitskis. Yejua ika nesi ke Jesús kitajtanijtoya ox okachi kitasojtaya  yejua uan tein tamachtiaya ke amichkitskis. Pedro kinankilij: “Kema, Notekotsin, kuali tikmatok ke nimitsyoltasojta” (Juan 21:15). Pedro kiajsikamatik se taman tein motelneki: monekia okachi kitasojtas Cristo ke okseki taman. Satepan, Pedro kinextij ke kitasojtaya Cristo porin nochipa tanojnotstinemik. Ijkon semi tapaleuij itech nechikol.

3. ¿Keyej moneki timoyekpiaskej?

³ ¿Toni techmachtia tein Jesús kiluij Pedro? Ke moneki timoyekpiaskej uan amo tikauaskej maj kaxani netasojtalis tein tikpialiaj Cristo. Jesús kimatia ke miak taman itech nejin taltikpak techkuasioujtiskia uan ke timotekipachoskiaj uan tikpiaskiaj kuejmolmej. Keman ika tajtoj takat akin kitokak xinach, Jesús kijtoj ke sekin kikakiskiaj uan kiseliskiaj “in Tajtoltsin de Dios” ika miak pakilis. Sayoj ke no kijtoj ke satepan kipiaskiaj netekipacholis uan ‘kinyoltilanaskia in ricojyot’ uan amo kikauaskia “ma moskalti in Tajtoltsin de Dios para ma kuika takilot” (Mat. 13:19-22; Mar. 4:19). Komo amo timoyekpiaj, tein mojmostaj techtekipachoua uelis kichiuas maj amo semi tiktekitilikanok Jiova. Yejua ika, Jesús kinnejmachtij imomachtijkauan: “Ximoyekpiakan namejuan san para ma amo kejkepto namotakuautamatilis. Uan amo xikneltatakuajtinemikan uan amo xitauantinemikan. Uan amo xiyoltanemilijtinemikan den namonemilis” (Luc. 21:34).

4. ¿Toni techpaleuis maj tikitakan ox tiksentokaj tiktasojtaj Cristo? (Xikonita taixkopimej ipeujyan tamachtilis.)

⁴ Ijkon kemej Pedro, tejuan no uelis tiknextiskej ke tiktasojtaj Cristo komo tiktayekanaltiaj titanojnotsaskej. ¿Keniuj uelis tikmatiskej ox ijkon tiksentokaj tikchiujtokej? Uelis timotajtaniskej: “¿Toni nikita ke okachi moneki? ¿Toni okachi nechyolpaktia? ¿Niktekitilis Jiova oso nikchiuas okseki taman?”. Maj tikitakan eyi taman tein uelis kichiuas maj kaxani netasojtalis tein tikpialiaj Cristo uan ijkon tiknankiliskej nejin netajtanilmej. Nejin yejua tekit, neixpetanilis uan tiktelnekiskej timotomintiskej.

5. ¿Toni kinnauatijtokej tetatmej maj kichiuakan?

⁵ Pedro amo amichkitskiaya sayoj porin kiteluelitaya, ta porin ika kinixpanoltiaya ichankauan. Axkan, Jiova no kinnauatijtok tetatmej maj kintekipanokan ininchankauan (1 Tim. 5:8). Yejua ika, moneki chikauak tekitiskej. Sayoj ke itech nejin itamian tonalmej, se kiajsis se tekit oso amo se kipolos uelis techteltekipachos.

6. ¿Toni kintekipachoua tekitinij axkan?

⁶ Itech nejin tonalmej, tel miakej kitemojtinemij tekit, sayoj ke amo miakej tetakeuaj. Yejua ika, miakej kichiuaj tein yeski taman porin amo kinekij maj kinkuilikan tekit. Kiitaj ke moneki tekitiskej okachi horas, maski amo semi kintaxtauiskej.  Itech uejueyi tekitiloyamej amo kintakeuaj miakej, sayoj ke kitemouaj maj mochiua miak taman tekit. Nejin miakpa kichiua maj tekitinij moteltekipachokan, maj tel siouikan uan hasta maj kokolispeuakan. Miakej kimouiliaj maj kinkixtikan kampa tekitij komo amo kichiuaj nochi tein ininteko kiniluia.

7, 8. 1) ¿Akoni okachi tiktakamatij? 2) ¿Toni kiajsikamatik se tokniuj kayot Tailandia ika tekit tein kipiaya?

⁷ Tiitekitikauan Jiova okachi tiktakamatij yejuatsin ke okse taltikpaknenkej, maski yeski akin techtakeuak (Luc. 10:27). Titekitij porin ika timoixpanoltiaj uan techpaleuia maj tiksentokakan tiktekitilikan Jiova. Sayoj ke komo amo timoyekpiaj, tekit uelis kichiuas maj amo semi tiktekitilikanok. Maj tikitakan tein kipanok se tokniuj takat kayot Tailandia. Yejua kijtoua: “Nikyekchijchiuaya computadoras, se tekit tein nikteluelitaya, sayoj ke nechkuiliaya miak horas. Yejua ika amo nikemantia nikchiuas itekiyo Dios. Ika tamik nikitak ke monekia nikpatas tekit tein nikpiaya komo niknekia niktayekanaltis iTekiuajyo Dios”. ¿Toni kichiuak?

⁸ Yejua kijtoua: “Satepan ke kemej itech se xiuit niknemilijtoya tein nikchiuaskia uan niksentilijtoya tomin, nikixtalij niknamakas helados itech ojti. Yekinika, amo semi niktania tomin, uan niknekia nimosenkauas. Keman nikinitaya akin achto iniuan nitekitia, nechueuetskiliayaj uan nechtajtaniayaj keyej niknemiliaya ke niknamakas helados okachi kuali katka ke nikyekchijchiuas computadoras kalijtik kampa ejekat taseselijtok. Niktajtanij Jiova maj nechpaleuiani maj nitaxiko uan maj niuelini niktekitiliani okachi tonalmej ijkon kemej nikixtalijka. Tepitsin satepan okachi kuali nechyaya. Okachi nikmatia tein kiuelitayaj akin nechtakouiayaj uan helados tein nikchijchiuaya okachi uejuelik nechkisaya. Niman peuak niknamaka nochi helado tein mojmostaj nikchijchiuaya. Tein melauj niktania okachi tomin ke keman nikinyekchijchiuaya computadoras. Okachi niyolpaki porin amo akin nechijsiuiltia nion nimotekipachoua kemej achto. Uan, tein okachi moneki, okachi kuali nimouika iuan Jiova” (xikonixtajtolti Mateo 5:6 uan Lucas 11:28).

9. ¿Keniuj uelis tikitaskej tekit kemej moneki?

⁹ Jiova kipatiuita maj chikauak titekitikan, uan amo nenkajti (Prov. 12:14). Sayoj ke moneki amo okachi tiktayekanaltiskej tekit ke itekiyo Jiova. Keman ika tajtoj tein mojmostaj techpoloua, Jesús kijtoj: “Xiksentokakan xiktemokan achto iTekiuajyo Dios uan imelaujkayo, uan nochi nejin okseki taman Dios namechmakas” (Mat. 6:33, TNM). Sayoj ke, ¿keniuj uelis tikmatiskej ox tikitaj tekit kemej moneki? Uelis timotajtaniskej: “¿Nechtelyolpaktia notekiuj, sayoj ke itekiyo Jiova nikita ke amo semi kipia ipatiuj uan hasta nitasemati?”. Kemej titanankiliskej techpaleuis maj tikitakan akoni oso toni yekmelauj tiktasojtaj.

10. ¿Toni tamachtij Jesús?

¹⁰ Jesús techmachtij toni okachi moneki tiktayekanaltiskej. Se tonal, kinkalpanoto María uan Marta, akin katkaj iknimej. Marta niman peuak kitakualchiuia Jesús,  sayoj ke María motalij uan kikakik Jesús. Yejua ika, Marta kijtoj ke María amo kipaleuiaya. Sayoj ke Jesús kiluij Marta: “María yejua kijitak ya ne tekit ten kachi kuali de ke ma nechkakilijto notajtoluan. Uan nijin María amo aken uelis kikixtilis ne tamachtilis” (Luc. 10:38-42). Ijkon, Jesús tamachtij se taman tein motelneki. Kinextij ke komo amo tiknekij maj nion teyi techtapololti uan tiknekij tiknextiskej ke tiktasojtaj, moneki tikixpejpenaskej “ten kachi kuali”. Nejin kijtosneki ke okachi moneki tiktayekanaltiskej tokuali uikalis iuan Jiova.

11. ¿Toni kijtoua Biblia keman ika tajtoua se moseuis uan se moixpetanis?

¹¹ Tinochin tikpiaj miak tekit. Yejua ika kemansa moneki timoseuiskej. Biblia kijtoua: “Amo onkak okse taman tein okachi kipaleuia takat, ta maj takua uan maj tatayi uan maj yolpaki ika chikauak tekit tein kichiua” (Ecl. 2:24). Jesús kimatia ke imomachtijkauan monekia moseuiskej. Kemej neskayot, satepan ke miak tonalmej tanojnotskej, kiniluij: “Xiualakan nouan namejuan namoseltij tech ne lugar kampa amo aka yetok uan ximoseuikan tepitsin” (Mar. 6:31, 32).

12. ¿Keyej moneki timoyekpiaskej ika neixpetanilis? Xikonijto se neskayot.

¹² Neixpetanilis techpaleuia maj timoseuikan uan maj kuali timomachilikan. Sayoj ke moneki timoyekpiaskej maj amo yejua tiktayekanaltikan. Itech yekinika siglo, miakej kinemiliayaj nejin: “Ma titatakuakan san uan ma timouintikan san porin mosta timikiske” (1 Cor. 15:32). Axkan, miakej no ijkon tanemiliaj. Kemej neskayot, se telpoch kayot Europa peuak youi nechikolmej. Sayoj ke kemej kiteluelitaya moixpetanis, peuak amo mosentiliaok. Satepan, kiitak ke kiualkuilijka miak kuejmolmej kitayekanaltis neixpetanilis. Yejua ika peuak oksepa momachtia Biblia. Ijkon kemej panotiyajkej tonalmej, mochiuak tanojnotskej. Satepan ke moauij, kijtoj ke kitayokoltiaya maj tonalpolouani. Kijtoj ke okachi kiyolpaktia kitekitilis Jiova uan amo kitayekanaltis neixpetanilis tein onkak.

13. 1) Xikonmelaua ika se neskayot keyej moneki amo timoixpetaniskej miak tiempo. 2) ¿Toni uelis techpaleuis maj tikitakan neixpetanilis kemej moneki?

¹³ Neixpetanilis moneki techpaleuis maj kuali timomachilikan uan maj amo tisioujtokan. Komo ijkon, ¿kanachi tiempo moneki timoixpetaniskej? Kemej neskayot, timiakej tikueliliaj pantsin uan dulces. Sayoj ke tikmatij ke uelis tikokolispeuaskej komo nochipa yejua tikuajtokej. Komo tiknekij kuali tiyetoskej, moneki tikuaskej takual tein kipaleuis tonakayo. No ijkon, komo miak tiempo timoixpetaniaj, moijtakos tokuali uikalis iuan Jiova. ¿Toni uelis techpaleuis maj tikmatikan ox tikitaj neixpetanilis kemej moneki? Itech se semana uelis tikijkuiloskej kanachi horas tikchiuaj itekiyo Dios, kemej tiyaskej nechikolmej, titanojnotsaskej uan timomachtiskej Biblia. Satepan, uelis tikijkuiloskej kanachi horas itech nejon semana timauiltiaj, tikitaj televisión, timauiltiaj ika videojuegos oso timoixpetaniaj ika okse taman. Keman tikitaskej kanachi horas tikchiuaj sejse taman, tikitaskej ox monekis  tikpataskej teisa (xikonixtajtolti Efesios 5:15, 16).

14. ¿Toni techpaleuis maj kuali tikixpejpenakan keniuj timoixpetaniskej?

¹⁴ Jiova techkaua maj tikixpejpenakan keniuj timoixpetaniskej. Uan tetatmej no ueli kiixpejpenaj keniuj moixpetaniskej ininchankauan. Itech Biblia, moajsi seki tayolmajxitilis tein kinextia toni kinemilia Jiova. Nejin tayolmajxitilismej techpaleuiaj maj kuali titaixpejpenakan. * Se inetetayokolil Dios neixpetanilis tein amo teijtakoj (Ecl. 3:12, 13). Melauak ke tinochin tataman kemej tikuelitaj timoixpetaniskej (Gál. 6:4, 5). Sayoj ke maski tataman tein tikuelitaj, moneki timoyekpiaskej. Komo tiktasojtaj toTekiuaj, Jesús, tiknextiskej ika tein tiknemiliaj, tein tikijtouaj uan tein tikchiuaj ke Tekiuajyot yejua tein okachi moneki (Filip. 1:9, 10).

15, 16. 1) ¿Keyej uelis techijtakos tikteltemoskej tikpiaskej miak taman? 2) ¿Toni tayolmajxitij Jesús keman ika tajtoj se kiteltemos se kipias miak taman?

¹⁵ Axkan, miakej kinekij kipiaskej tilmaj tein yankuik kisa, teléfonos, computadoras uan okseki taman. Kitayekanaltiaj kipiaskej okachi miak taman uan motomintiskej. Tiitekitikauan Dios moneki tikitaskej toni okachi tiktayekanaltiaj. Maj timotajtanikan: “¿Okachi itech nitanemilia  carros oso okseki taman tein yankuixtok kiskej ke nimomachtis tein moitas itech nechikol? ¿Okachi nikchiua okseki taman uan amo semi nimotataujtiaok nion nikixtajtoltiaok Biblia?”. Komo tikitaj ke okachi tiktayekanaltiaj tikpiaskej miak taman uan amo semi tiktasojtajok Cristo, moneki titanemiliskej itech itajtoluan keman kijtoj maj tikixtopeuakan nochi taman xijxikuiyot (Luc. 12:15). ¿Keyej kijtoj nejin?

¹⁶ Jesús kijtoj: “Amo aken uelis kintekitilis ome patrones, porin komo ijkon kichiua, ijkuakon yejua kitauelitas se patrón uan kitasojtas in okse, oso kimouistilis se patrón uan amo kiueyichiuas in okse. Amo aken uelis kintekitilis nijin ome patrones sepa san, ijkon keme Totajtsin Dios uan in ricojyot” (Mat. 6:24). Amo uelis tikmakaskej Jiova tein okachi kuali uan no tiktayekanaltiskej tikpiaskej okseki taman. Kemej titajtakouanij, moneki tiksentokaskej timoijkuaniliskej “totanejnekilis de tajtakol”, kampa no poui tiknekiskej tikpiaskej miak taman (Efes. 2:3).

17. 1) ¿Keyej sekin kiteltemouaj motomintiskej? 2) ¿Toni techpaleuis maj amo tikteltemokan tikpiaskej okachi miak taman?

¹⁷ Miakej senkis kitayekanaltiaj inintanejnekilis, yejua ika kiteltemouaj motomintiskej, porin amo ueli kiitaj toni Dios kiita ke okachi moneki (xikonixtajtolti 1 Corintios 2:14). Kemej amo yektanemiliaj, amo ueli kiitaj tein kuali yetok uan tein amo kuali yetok (Heb. 5:11-14). Xa okachi kinekij kipiaskej okachi miak taman. Uan keman kipiajya, okachi kinekij okseki (Ecl. 5:10). Sayoj ke uelis timoijkuaniliskej nejin tanemilil. ¿Keniuj? Moneki tikixtajtoltiskej Biblia. Nejin techpaleuis maj amo tikteltemokan timotomintiskej (1 Ped. 2:2). Jesús tanemiliaya itech itamatilis Jiova, yejua ika uelik taxikoj keman Amokuali kitemoj kichiuas maj tajtako (Mat. 4:8-10). No ijkon tejuan, komo amo tiknekij tiktayekanaltiskej tikpiaskej okachi miak taman, moneki tikchiuaskej tein Jiova techyolmajxitia. Ijkon, tiknextiliskej Jesús ke okachi tiktasojtaj yejua ke okseki taman.

18. ¿Toni moneki tikyekitaskej?

¹⁸ Keman Jesús kitajtanij Pedro: “¿Xe kachi tinechyoltasojta uan ke nijinkes[?]”, kimachtijtoya ke monekia okachi kitayekanaltis kitekitilis Jiova. Tokayit Pedro kijtosneki “Tet”, porin yejua kinextij ke katka chikauak uan takuaujtamach (Hech. 4:5-20). Tejuan no moneki tikyekitaskej maj kisentoka chikauak netasojtalis tein tikpialiaj Cristo. Maj tikchiuakan tein techpaleuis maj tikitakan kemej moneki tekit, neixpetanilis uan maj amo tikteltemokan timotomintiskej. Komo ijkon tikchiuaj, kemej yeskia tikiluijtoskiaj Jesús tein Pedro kiluij: “Notekotsin, kuali tikmatok ke nimitsyoltasojta”.