TAMACHTILIS 18
NEKUIKATIL 1 Ikualneskayouan Jiova
Maj tikneltokakan ke ‘Juez akin okachi ueyichiujkej’ teiknelia
“Tejua tiJuez akin okachi ueyichiujkej itech nochi taltikpak, ¿xe tikchiuati tein amo kuali yetok?” (GÉN. 18:25).
TEIN TIMOMACHTISKEJ
Tikitaskej keniuj Jehová kinextis ke teiknelia uan ke kichiua tein kuali yetok keman oksepa nemiskej akin amo yolmelaujkej.
1. ¿Toni tein semi moneki Jehová kimachtij Abrahán?
NE UEJKAUJ itechkopa se ángel Jehová kiluij Abrahán ke kiixpoloskia Sodoma uan Gomorra. Maski Abrahán takuaujtamatia iuan Dios, amo niman kiajsikamatik keyej yaya kichiuati nejon, uan kitajtanij: “¿Yekmelauj tikinixpoloti akin yolkualmej iniuan akin amo yolkualmej? […] Tejua tiJuez akin okachi ueyichiujkej itech nochi taltikpak, ¿xe tikchiuati tein amo kuali yetok?”. Jehová amo yolijsiuik iuan itasojikniuj uan kimachtij se taman tein semi moneki: yejua amo keman kinixpolos akin yolmelaujkej. Uan nejin semi techyolseuia (Gén. 18:23-33).
2. ¿Keniuj tikmatij ke Jehová yolmelauak uan teiknelia keman kiixtalia tein kiselis aksa?
2 ¿Keyej tikmatij ke keman Jehová kiixtalia tein kiselis aksa nochipa teiknelia uan kichiua tein kuali yetok? Porin Jehová kiita ‘iyolijtik’ (1 Sam. 16:7). Yejua kimati ‘tein sejse kinemilia uan tein kimachilia’ (1 Rey. 8:39; 1 Crón. 28:9). ¡Nejin semi kualtsin! Kemej Jehová yejua akin okachi tamatkej, kemansa amo tikajsikamatij keniuj kiixtalia tein kiselis aksa. Yejua ika Pablo kijtoj: “Amo ueli senkis se kiajsikamatis tein kiixtalia” (Rom. 11:33).
3, 4. ¿Toni xa timotajtaniskej? ¿Uan toni tikitaskej itech nejin tamachtilis? (Juan 5:28, 29).
3 Xa kemansa timotajtaniskej seki taman tein Abrahán tajtanik. Uan xa tiknemiliskej: “¿Uelis oksepa nemiskej sekin akin Jehová kinixpoloj, kemej akin nemiaj Sodoma uan Gomorra? ¿Pouiskej iniuan ‘akin amo yolmelaujkej’ keman oksepa nemiskej?” (Hech. 24:15).
4 Itech nejin tamachtilis oksepa timomachtiskej tein tikmatijya ke panos keman oksepa nemiskej akin momikilijkejya. Yankuixtok tikyekajsikamatkej toni kijtosneki keman moijtoua ke “nemiskej nochipaya” akin momikilijkej uan tein kinpanos sekin keman “kiixtaliskej tein kinnamiki kiseliskej” (xikonixtajtolti Juan 5:28, 29). a Tein techmelauilijkej techpaleuia maj okachi kuali tikajsikamatikan. Uan yejua nejin tein timomachtiskej itech nejin tamachtilis uan itech okse. Tikitaskej keniuj Jehová kiixtalia tein kiselis aksa, yekinika ika titajtoskej tein amo tikmatij uan satepan tein kemaj tikmatij.
TEIN AMO TIKMATIJ
5. ¿Toni kijtouayaj toamaixuan keman ininka tajtouaya akin momikilijkej Sodoma uan Gomorra?
5 ¿Toni kinpanos akin Jehová kinixpoloj porin amo yolmelaujkej katkaj, ijkon kemej akin nemiaj Sodoma uan Gomorra? Achto moijtojka ke yejuan amo oksepa nemiskiaj. Sayoj ke satepan ke takeual takuaujtamach uan tamatkej okachi momachtij uan motataujtij, kiitak ke amo uelis tikijtoskej ke yekmelauj ijkon panos. Maj tikitakan keyej.
6. ¿Kemanian Jehová kinixpoloj akin amo yolmelaujkej katkaj, uan toni amo moneki tikijtoskej ke panos?
6 Biblia no ininka tajtoua oksekin akin Jehová kinixpoloj porin amo yolmelaujkej katkaj. Kemej ijkuak momikilijkej nochin akin nemiaj itech taltikpak porin tetsaujkakiouik, uan sayoj momakixtijkej Noé uan ichankauan. Satepan, Jehová kinnauatij israelitas maj kinixpolouanij nochin akin nemiaj itech chikome xolalmej tein moajsiaj itech tal tein motenkaujka kinmakas. Uan no keman kichiuak maj se ángel kinmiktiani 185 mil soldados asirios itech sayoj se youal (Gén. 7:23; Deut. 7:2, 3; Is. 37:36, 37). Biblia amo kiyekijtoua ke Jehová senkis kinixpolojya uan ke amo keman oksepa nemiskej. ¿Keyej ijkon tikijtouaj?
7. ¿Toni amo tikmatij ox panok keman tetsaujkakiouik uan keman israelitas kinixpolojkej akin nemiaj Canaán? (Xikonita taixkopin).
7 Maski tikmatij ke Jehová kinsenixpoloj, amo tikmatij keniuj kinitaya sejsemej uan ox uelik kiixmatkej yejuatsin uan moyolpatakej. Keman Biblia ika tajtoua tetsaujkakiouit techiluia ke Noé “kiteixmatiltiaya tein kuali” (2 Ped. 2:5). Sayoj ke amo kijtoua ox kinnojnotsak nochin akin nemiaj itech taltikpak keman kichijchiujtoya arca. Uan amo no tikmatij ox nochin akin nemiaj Canaán kiixmatkej Jehová uan kipatakej tein kichiuayaj.
8. ¿Toni amo tikmatij ox kinpanos akin nemiaj Sodoma uan Gomorra?
8 ¿Toni kinpanos akin nemiaj Sodoma uan Gomorra? Tikmatij ke ompa Sodoma nemia Lot, akin kichiuaya tein kuali. Sayoj ke amo tikmatij ox kinnojnotsak nochin akin ompa nemiaj. Yejuan amo yolkualmej katkaj, sayoj ke ¿yekmelauj nochin kimatiaj toni kuali yetok uan toni amo? Nesi ke amo porin Biblia kijtoua ke miakej takamej akin nemiaj Sodoma, kinekiaj iniuan auilnemiskej akin kikalpanotoj Lot. Ompa no yetoyaj miakej akin telpochmejok katkaj uan yejuan xa amo kiajsikamatiaj ke tel amo kuali tein kichiuayaj (Gén. 19:4; 2 Ped. 2:7). ¿Uelis tikijtoskej ke Jehová akin semi teiknelia kiixtalij maj nion akin oksepa nemi? Jehová kiluij Abrahán ke itech nejon xolal amo moajsiaj nion majtakti akin katkaj yolmelaujkej (Gén. 18:32). Yejuan amo katkaj yolmelaujkej uan Jehová kichiuak tein kuali porin kinixpoloj. Sayoj ke, ¿ueli tikijtouaj ke nion semej de yejuan oksepa nemis keman oksepa nemiskej akin amo yolmelaujkej? Amo tikmatij.
9. ¿Toni amo tikmatij de Salomón?
9 Biblia no ininka tajtoua akin katkaj yolmelaujkej uan satepan amook, kemej tekiuaj Salomón. Yejua kuali kiixmatia Jehová, kimatia keniuj monekia kiueyichiuas uan yejuatsin semi kitatiochiuij. Sayoj ke satepan peuak kinueyichiua tatadiosmej. Yejua ika Jehová semi kualanik, uan nochin israelitas tajyouijkej miak xiujmej porin Salomón tajtakolchiuak. Biblia kijtoua ke keman Salomón momikilij, “moseuito iniuan iuejkaujtatuan” uan semej akin no ompa kitokkaj katka David (1 Rey. 11:5-9, 43; 2 Rey. 23:13). ¿Kinextia nejon ke Jehová kichiuas maj oksepa nemi? Biblia amo kijtoua. Sayoj ke sekin xa uelis kinemiliskej ke oksepa nemis porin Romanos 6:7 kijtoua ke “akin momikilia kitapojpoluiliaj itajtakol”. Sayoj ke nejon texto amo kijtosneki ke nochin akin momikilijkejya oksepa nemiskej, aksa amo uelis oksepa nemis sayoj porin momikilijya. Kemej Jehová semi techtasojta kineki maj oksepa tinemikan para maj ueli tiktekitilikan nochipaya (Job 14:13, 14; Juan 6:44). ¿Yeski Salomón semej akin oksepa nemiskej? Sayoj Jehová kimati, tejuan amo. Sayoj ke tikmatij ke Jehová kichiuas tein kuali.
TEIN KEMAJ TIKMATIJ
10. ¿Keniuj momachilia Jehová keman kinixpoloua akin amo yolmelaujkej? (Ezequiel 33:11; no xikonita taixkopin).
10 (Xikonixtajtolti Ezequiel 33:11). Jehová kijtoua keniuj momachilia keman kiixtalia ke kitatsakuiltiti aksa. Tatitanil Pedro kijkuiloj seki taman tein no kijkuilojka tanauatijkej Ezequiel. Yejua kijtoj: “Jehová […] amo kineki maj nion akin ixpoliui” (2 Ped. 3:9). Nejon tajtolmej techyolseuiaj porin ijkon tikyekmatij ke Jehová amo keman kiixpolos aksa para maj amo keman nemiok, sayoj kichiuas komo kiita ke yekmelauj moneki. Yejua semi teiknelia uan nochipa ijkon kichiua.
11. ¿Akonimej amo oksepa nemiskej, uan keniuj tikmatij?
11 ¿Akonimej kemaj tikmatij ke amo nemiskej? Biblia sayoj ininka tajtoua sekin. b Kemej Judas Iscariote akin Jesús kijtoj ke amo oksepa nemiskia (Mar. 14:21; no xikonita Juan 17:12 uan nota de estudio). Judas kuali kimatia ke tein kichiuak ika kiixnamikik Jehová uan iKonetsin (xikonita Marcos 3:29 uan notas de estudio). Jesús no kijtoj ke sekin akin taixyekanayaj itech taneltokalis akin kiixnamikiaj, amo oksepa nemiskiaj (Mat. 23:33; no xikonita Juan 19:11 uan nota de estudio kampa kijtoua “del hombre”). Uan tatitanil Pablo kijtoj ke akin kikauaj tamachtilis tein melauak uan kiixnamikij, amo oksepa nemiskej komo amo moyolpataj (Heb. 6:4-8; 10:29).
12. ¿Keniuj kinextia Jehová ke teiknelia? Xikonijto tein kipanok David uan Manasés.
12 Kemej tikitakejya, Jehová semi teiknelia uan “amo kineki maj nion akin ixpoliui”. ¿Keniuj kiniknelij sekin akin tajtakolchiujkaj? Tekiuaj David semi tajtakolchiuak porin auilnemik uan temiktij, sayoj ke kemej moyolpatak Jehová kiiknelij uan kitapojpoluij (2 Sam. 12:1-13). Tekiuaj Manasés kichiuak miak taman tein amo kuali. Maski yejua tel amo yolkuali katka, Jehová kiiknelij uan kitapojpoluij porin yekmelauj moyolpatak (2 Crón. 33:9-16). Nejin techmachtia ke Jehová techiknelia keman kiita ke yekmelauj timoyolpataj. Yejuatsin kichiuas maj David uan Manasés oksepa nemikan porin moyolpatakej maski tel tajtakolchiujkaj.
13. 1) ¿Keyej Jehová kiniknelij akin nemiaj Nínive? 2) ¿Toni kijtoj Jesús ke kinpanos akin nemiaj Nínive?
13 No tikmatij ke Jehová kiniknelij akin nemiaj Nínive. Dios kiluij Jonás: “Kichiujtokej miak taman tein amo kuali”. Sayoj ke keman moyolpatakej Jehová kiniknelij uan kintapojpoluij. Yejuatsin kinextij ke okachi teikneliaya ke Jonás. Keman tanauatijkej Jonás kualanik, Dios kielnamiktij ke ‘yejuan nion no kimatiaj toni kuali uan toni amo kuali’ (Jon. 1:1, 2; 3:10; 4:9-11). Satepan, Jesús ika tajtoj tein kichiujka Jehová keman moyolpatakej akin nemiaj Nínive para kinextis ke kichiua tein kuali yetok uan ke teiknelia. Jesús kijtoj ke yejuan oksepa nemiskej “itech Tonal keman Dios taixejekos” (Mat. 12:41).
14. ¿Toni uelis kichiuaskej akin nemiaj Nínive keman oksepa nemiskej?
14 Sayoj ke “keman Dios taixejekos”, ¿toni kinpanos akin nemiaj Nínive keman oksepa nemiskej? Jesús kijtoj ke ‘moixtalis tein kinnamikis kiseliskej’ akin oksepa nemiskej (Juan 5:29). Jesús ika tajtojtoya keman taixyekantos mil xiujmej, keman “Dios kichiuas maj oksepa nemikan akin yolmelaujkej uan akin amo yolmelaujkej” (Hech. 24:15). Satepan ke oksepa nemiskej akin amo yolmelaujkej, Jehová uan Jesús kinitstoskej ox tatakamatij uan kichiuaj tein momachtiaj para “kiixtaliskej tein kinnamiki kiseliskej”. Komo se akin nemia Nínive oksepa nemi, sayoj ke amo kiueyichiua Jehová, yejuatsin kiixpolos (Is. 65:20). Sayoj ke komo kiixtalia kiueyichiuas Jehová, amo teyi kipanos uan uelis nemis nochipaya (Dan. 12:2).
15. 1) ¿Keyej amo uelis tikijtoskej ke nion akin de Sodoma uan Gomorra oksepa nemis? 2) ¿Toni kijtosneki tein kijtoua Judas 7? (Xikonita recuadro “ ¿Toni kinekia kijtos Judas?”).
15 Jesús kijtoj ke “itech Tonal keman Dios taixejekos”, okachi kintatsakuiltiskej akin kiixtopeujkej yejua uan tein tamachtij ke akin nemiaj Sodoma uan Gomorra (Mat. 10:14, 15; 11:23, 24; Luc. 10:12). ¿Kijtojtoya ke akin nemiaj itech nejon tonalmej okachi amo yolkualmej katkaj ke akin nemiaj Sodoma uan Gomorra? Maj tikelnamikikan ke keman Jesús kijtoj ke akin nemiaj Nínive oksepa nemiskiaj “keman Dios taixejekos” yekmelauj ijkon mochiuas. Akin nemiaj Nínive uan akin nemiaj Sodoma uan Gomorra kichiujkej miak taman tein amo kuali, sayoj ke akin nemiaj Nínive uelik moyolpatakej. Uan no, maj tikelnamikikan ke Jesús kijtoj ke ‘kiixtaliskejok tein kinnamiki kiseliskej’ “akin kichiujkej tein amo kuali” (Juan 5:29). Yejua ika uelis tiknemiliskej ke xa oksepa nemiskej akin nemiaj Sodoma uan Gomorra. Xa sekin oksepa nemiskej uan tikinpaleuiskej maj kiixmatikan Jehová uan Jesús.
16. ¿Toni kiitas Jehová keman kiixtalis akoni oksepa nemis? (Jeremías 17:10).
16 (Xikonixtajtolti Jeremías 17:10). Nejin versículo kijtoua tein kemaj tikmatij: Jehová nochipa kiita toyolo uan tein tiknemiliaj. Keman kiixtalis akoni oksepa nemis, kiitas ox kichiuak tein kuali oso amo para ‘kimakas tein kinamiki’ kiselis. Jehová kichiuas tein kuali keman kiixtalis ox aksa oksepa nemis oso amo, uan teiknelis keman kiitas ke monekis kichiuas. Yejua ika, komo Biblia amo teyi kijtoua, amo keman uelis tikijtoskej ke aksa amo oksepa nemis porin amo tikyekmatij.
JUEZ AKIN OKACHI UEYICHIUJKEJ NOCHIPA KICHIUAS TEIN KUALI YETOK
17. ¿Toni kinpanos akin momikilijkejya?
17 Desde ke Adán uan Eva kipaleuijkej Satanás maj kiixnamiki Jehová, tel miakej momikilianij. Mikilis kemej yeskia techixnamiki (1 Cor. 15:26). ¿Toni kinpanos nochin akin momikilijkejya? Ompa iluikak nemiskej 144 mil tokniuan akin amo kikaujkej Jehová uan amo keman momikiliskejok (Apoc. 14:1). Dios kichiuas maj oksepa nemikan miakej takamej uan siuamej “akin yolmelaujkej” katkaj uan kitasojtayaj Jehová. Uan komo amo kikauaj yejuatsin keman Jesús taixyekanas mil xiujmej uan keman oksepa kikajkauaskej Satanás, uelis nemiskej nochipaya nikan taltikpak (Dan. 12:13; Heb. 12:1). Uan no, itech nejon xiujmej “akin amo yolmelaujkej”, sekin akin amo keman kitekitilijkej Jehová oso “akin kichiujkej tein amo kuali”, uelis mopataskej uan kiueyichiuaskej Dios (Luc. 23:42, 43). Sayoj ke sekin tel amo yolkualmej katkaj uan nochipa kitemojtoyaj keniuj kiixnamikiskej Jehová, yejua ika kiixtalij maj amo oksepa nemikan (Luc. 12:4, 5).
18, 19. 1) ¿Keniuj tikmatij ke Jehová kichiuas tein kuali keman kiixtalis tein technamiki tikseliskej? (Isaías 55:8, 9). 2) ¿Toni tikitaskej itech okse tamachtilis?
18 ¿Uelis titakuaujtamatiskej ke Jehová nochipa kichiua tein kuali yetok keman kiixtalia tein kiselis aksa? ¡Kemaj! Ijkon kemej Abrahán, no tikmatij ke ‘Juez akin okachi ueyichiujkej’ nochipa kichiua tein kuali, teiknelia uan tamatkej. Jehová kikauilij iKonetsin maj kiixtali tein kinamiki kiselis aksa uan kinextilij keniuj moneki kichiuas (Juan 5:22). Jehová uan Jesús kimatij tein tiknemiliaj uan tein tikmachiliaj (Mat. 9:4). Yejua ika nochipa kichiuaskej “tein kuali yetok”.
19 Maj nochipa titakuaujtamatikan iuan Jehová uan tein kiixtalia kichiuas. Yejua amo kemej tejuan porin yejua kuali kiita toni kinamiki kiselis aksa (xikonixtajtolti Isaías 55:8, 9). Tikmatij ke Jehová uan iKonetsin nochipa kichiuaj tein kuali, yejua ika tikneltokaj ke kuali kiixtaliskej tein tikseliskej. Uan tikmatij ke Jesús kichiuas kemej iTajtsin uan kinextis ke teiknelia uan kichiuas tein kuali yetok (Is. 11:3, 4). Itech okse tamachtilis timomachtiskej seki taman tein kemaj tikmatij ke kichiuaskej Jehová uan Jesús itech tetsaujkatajyouilis keman kiixtaliskej tein technamiki tikseliskej. Uan no tikitaskej seki taman tein amo tikmatij.
NEKUIKATIL 57 Akin yeski tikixmatiltiaj iTajtol Dios
a Xikonita amaix Tanejmachtijkej septiembre xiuit 2022, páginas 14 hasta 19.
b Xikonita nota itech amaix Kikaujkej neskayot ika takuaujtamatilis tamachtilis 1, página 10, kampa ika motajtoua Adán, Eva uan Caín.