Itech Tratado de Versalles moixtalij maj mopeualti se nechikol tein moixmati kemej Sociedad de Naciones. Nejon nechikol kitemoskia maj “altepemej mopaleuianij” uan maj onka “yolseuilis uan yekyetolis”. Miakej taneltokalismej kipaleuijkej nejon nechikol. Consejo Federal de las Iglesias de Cristo en América kijtoj ke “ika nejon iTekiuajyo Dios taixyekantokya nikan taltikpak”. Nejon taneltokalismej kipaleuijkej Sociedad de Naciones porin keman mochiuak Conferencia de la Paz de París kintitankej sekin maj kinixnextitij. Semej kijtoj ke “ika nejon peuaskia tein noyampa tapaleuiskia”.

Uan kemaj peujtoya tein tapaleuiskia. Sayoj ke amo kichiuaskiaj akin ompa mosentilijkej. Itech xiuit 1919, Jiova kinmakak chikaualis itekitikauan uan peujkej tanojnotsaj kemej amo kichiujtoyaj. Sayoj ke achto, Momachtianij ika Biblia monekia kipataskej seki taman.

Tonal sábado 4 metsti enero xiuit 1919, moixpejpenaskiaj akin pouiskiaj itech Sociedad Watch Tower Bible and Tract. Ijkuak, Joseph Rutherford, akin kiixyekanaya tekit tein kichiuaj itekitikauan Jiova, tsaktoya Atlanta (Georgia, Estados Unidos) iniuan okseki chikome tokniuan akin kipaleuiayaj. Monekia kiitaskej ox oksepa kinixpejpenayaj tokniuan akin tsaktoyaj oso kinixpatayaj.

Tokniuj Rutherford kitekipachouaya toni panoskia ika inechikol Dios. Kimatia ke seki tokniuan kinekiaj maj moixpejpenani okse taixyekankej. Yejua ika, kampa tsaktoya kintajkuilouilij akin mosentiliskiaj uan kiniluij maj kiixpejpenanij tokniuj Evander Coward. Kijtoj ke yejua “amo yolijsiuia”, “kuali taixejekouaya” uan “kitayekanaltiaya itekiyo Dios”. Sayoj ke, miakej kinekiaj maj moixpejpenani akoni taixyekanaskia hasta chikuasen metsti satepan. Akin kintajtouijtoyaj tokniuan akin tsaktoyaj, no ijkon tanemiliayaj. Keman moitstoya nejon sekin kualankej.

 Satepan tokniuj Richard Barber kijtoj ke panok teisa tein ika moyektali nejon kuejmol. Semej tokniuan akin ompa moajsia kijtoj: “Nejua amo nikixmati inintanauatil tekiuanij, sayoj ke nikmati tein kichiua akin amo tekaua. Dios kichia maj amo titekauakan. Nikita ke tiknextiskej ke amo tikauaj Dios komo oksepa tikixpejpenaj tokniuj Rutherford kemej taixyekankej” (Sal. 18:25).

Alexander Macmillan akin no tsaktoya, kijtoj ke mostika, keman moixpejpenak akin taixyekanaskia, tokniuj Rutherford kitejteloj tepamit kampa ika yejua tsaktoya uan kimakak se amat, tein tokniuan kititanilijkej tokniuj Rutherford kampa kijtouaya akoni kiixpejpenkaj kemej taixyekankej. Macmillan niman kimatik tein kijtouaya. Oksepa yeskiaj taixyekananij: Joseph Rutherford, Charles Wise uan William Van Amburgh. Uan tokniuj Rutherford kinixyekanaskia nochin.

Keman chikueyi tokniuan kisentokayaj tsaktoyaj, Momachtianij ika Biblia kintajtanilijkej taltikpakneminij maj kichajkuilokan se amat tein ika tajtaniaj maj kinkajkauakan. Panoua 700,000 taltikpakneminij kichajkuilojkej amat. Miércoles 26 metsti marzo xiuit 1919, achto ke kitemakaskiaj amat, kikajkaujkej tokniuj Rutherford uan okseki chikome tokniuan.

Tokniuj Rutherford kiniluij tokniuan akin kichixtoyaj: “Senkis nikmati ke tein tikpanokej techpaleuis maj titaxikokan keman tikpanoskej tein okachi ouij. [...] Tein nankichiujkej amo sayoj ika ueliskia techkixtiskej, ta nejon amo tayekantok. [...] Tein nankichiujkej tapaleuij maj moteixmatilti tein melauak uan ika nejon nankiselianij se kualtsin tatiochiualis”.

Tein panok satepan keman tokniuan kintsakkej kinextia ke Jiova kinpaleuijtoya. Itech tonal 14 metsti mayo xiuit 1919, oloch tamelauanij kijtojkej: “Akin kinteluilijkej amo kinnamikia maj kintsakuakan [...] yejua ika moixtalia ke amo teyi tauikaj”. Ininixpan tekiuanij ijkuiliujtoskia ke tokniuan kichiujkaj tein amo kuali komo sayoj ijkon kinkixtiayaj oso kintemoltiliayaj xiujmej tein tsaktoskiaj. Uan no, amo kinpantijkejok okseki taman. Yejua ika, tokniuj Rutherford uelik kisentokak tekitik kemej tamelaujkej uan kitajtouij ixolal Jiova iixpan Tribunal Supremo de Estados Unidos uan miakpa kichiuak satepan ke kikajkaujkej.

Tokniuj Macmillan kijtoj: “Amo sayoj timochixtoskiaj maj toTajtsin techuika iluikak. Ta tikitakej ke monekia tikchiuaskej teisa tein ika tikmatiskiaj katiyejua itanejnekilis toTeko”.

 Sayoj ke tokniuan akin tekitiaj Betel amo ueliaj oksepa kichiuayaj tekit tein miak xiuit kichiujkaj. ¿Keyej amo? Porin keman tsaktoyaj, kinuejuelojkej nochi teposmej tein ika moamakixtiayaj amaixmej. Nejon kintekipachouaya tokniuan uan sekin motajtaniayaj ox motanojnotsaskiaok.

¿Moajsiskiajok akin kinkakiskiaj Momachtianij ika Biblia keman ika tanojnotsaskiaj iTekiuajyo Dios? Tokniuj Rutherford kiixtalij kitemakas se tanojnots uan kinyoleuaskiaj taltikpakneminij, ijkon monankiliskia nejon netajtanil. Tokniuj Macmillan kijtoj: “Komo amo akin yaskia, amo motanojnotsaskiaok”.

Yejua ika, tonal domingo 4 metsti mayo xiuit 1919, tokniuj Rutherford maski semi mokokouaya, kitemakak tanojnots “Akin tajyouijtokej uelis kichiaskej tein kuali” ompa Los Ángeles (California). Monechikojkej 3,500 uan tel miakej amo akkejok. Mostika, monechikojkej 1,500. Tokniuan kiitakej ke taltikpakneminij kemaj kinekiaj kimatiskej okachi.

Tein satepan kichiujkej tokniuan kinextij keniuj itaixpantijkauan Jiova tanojnotsaskiaj hasta axkan.

Itech amaix Tanejmachtijkej 1 metsti agosto xiuit 1919 itech tajtol inglés moijtoj ke ipeujyan metsti septiembre mochiuaskia se ueyi nechikol ompa Cedar Point (Ohio). Clarence Beaty, se telpoch Momachtijkej ika Biblia akin kayot Misuri kijtoj: “Nochin tiknemilijkej ke monekia ompa tiyetoskej”. Monechikojkej panoua chikuasen mil tokniuan, okachiok ke tein mochiaya. Tein okachi kualtsin yejua ke moauijkej panoua doscientos taltikpakneminij ompa ueyiat Erie.

 Itech tonal 5 metsti septiembre xiuit 1919, makuilpa tonal ke mochiujtoya ueyi nechikol, tokniuj Rutherford kitemakak tamachtilis “Inintanojnots akin tekitinij”. Ompa kiteixmatiltij yankuik amaix The Golden Age. * Nejon amaix “kitematiltiskia uejueyi taman tein mochiuaskia” uan kimelauaskia ika Biblia keyej mochiujtoyaj.

Kinyolchikaujkej nochin Momachtianij ika Biblia maj tanojnotsakan ika nejin yankuik amaix. Se carta kampa kiniluijkej keniuj mochiuaskia nejon tekit, kijtouaya: “Nochin akin nanmoauijkejya xikelnamikikan ke se ueyi tatiochiualis nantapaleuiskej uan ximochikauakan nankiteixmatiltiskej iTajtol Dios noyampa”. Tel miakej tapaleuijkej. Itech metsti diciembre, panoua cincuenta mil taltikpakneminij kintajtanijkej tokniuan maj kintitanilijtokan nejon yankuik amaix.

Itamian xiuit 1919, itekitikauan Jiova okachi kimatiajya keniuj kichiuaskej tekit uan peuak kichiuaj. No mochiujkaya miak taman tein moijtojka ke panoskia itech itamian tonalmej. Itech Malaquías 3:1-4 moijtojka ke itekitikauan Dios kipanoskiaj ouijkayomej seki tonalmej uan nejon kinpaleuiskia maj okachi kuali kitekitilikan yejuatsin. Nejon tonalmej tankajya. Uan no, Jiova kinkixtijkaya imako Ueyi Babilonia uan Jesús kiixtalijkaya takeual takuaujtamach uan tamatkej * (Apoc. 18:2, 4; Mat. 24:45). Momachtianij ika Biblia ueliskiajya kichiuaskej tekit tein Jiova kinmakaka.