1, 2. ¿Keyej monekia maj kiyekpianij ikonetsin siuat?

YEKINIKA taman tein ixnesi itech Biblia tein kinextia toni panoskia satepan, motelneki porin techpaleuia maj tikajsikamatikan keniuj mochiuas itanejnekilis Jiova. Tein Dios motenkauak itech xochital Edén kinextij nejin: “Nikchiuas ximotauelitakan tejua [Satanás] uan siuat, uan mokonetsin iuan yejua ikonetsin”. ¿Keniuj tel chikauak yeskia nejon netauelitalis? Jiova kijtoj: “Yejua [ikonetsin siuat] mitskuaxamanis uan tejua [Satanás] tikxokolis ikotsko” (Gén. 3:15). Satanás kiteltauelitaskia siuat, yejua ika kiteltemoskia ika miak taman kiixpolos ikonetsin siuat.

² Amo tikmoujkaitaj maj semej akin kijkuiloj Salmo kitataujtiani Dios: “¡Xikita!, akin mitstauelitaj mokuejmolouaj; uan akin mitsteltauelitaj kinextiaj ueyinekilis. Ika tamatilis ichtaka monojnotsaj keniuj kiixnamikiskej moxolal. Ichtaka kiitaj keniuj kinixnamikiskej akin tikinyekpia. Yejuan kijtouaj: ‘Xiualakan, maj tikinixpolokan kemej xolal’” (Sal. 83:2-4). Satanás kinekia kipitsotilis inintaueyichiualis uan kinixpolos ichankauan Abrahán akin inintech ualaskia konetsin. Kemej Jiova kinekia kiyekpias nejon konetsin uan kiyeknextis ke iTekiuajyo Mesías kichiuas itanejnekilis, yejuatsin kichiuak okseki netenkaualismej.

3, 4. 1) ¿Kemanian peuak kipia chikaualis netenkaualis ika Tanauatil? 2) ¿Toni xolal Israel kijtoj ke kichiuaskia? 3) ¿Keniuj tapaleuiskia netenkaualis ika Tanauatil?

³ Keman ikoneuan Abrahán, Isaac uan Jacob motelmiakilijkej,  Jiova kichiuak maj moajsinij kemej se xolal: ne uejkauj xolal Israel. Itechkopa Moisés, Jiova kichiuak se netenkaualis sayoj iniuan, tein moixmati kemej netenkaualis ika Tanauatil. Kinmakak Tanauatil uan yejuan kijtojkej ke kitakamatiskiaj. Biblia kimelaua: “Moisés [...] kikuik amaix tein kipiaya netenkaualis uan kinixtajtoltilij xolal. Ijkuak kijtojkej: ‘Nochi tein Jiova kijtoj ika miak pakilis tikchiuaskej, uan titatakamatiskej’. Yejua ika Moisés kikuik esti [ininesyo kuakuejmej tein kintemakakaj kemej netetayokolilmej] uan kinijtselouilij [oso kinpijpisuilij] israelitas uan kijtoj: ‘Yejua nejin esti tein kinextia netenkaualis tein Jiova kichiuak namouan tein mouika ika nochi nejin tajtolmej’” (Éx. 24:3-8).

⁴ Netenkaualis ika Tanauatil peuak kipia chikaualis itech tepet Sinaí itech xiuit 1513 achto itech totonaluan. Ika nejon netenkaualis, Dios kiixpejpenak xolal Israel maj mochiuaskia ixolal. Ijkon, yejuatsin mochiuak ininTamelaujkauj, Akin kinmakaya tanauatilmej uan ininTekiuaj (Is. 33:22). Tein kichiuak xolal Israel kinextia toni panoua keman se kitakamati uan keman amo se kitakamati itanauatiluan Dios tein melaujkej. Tanauatil kijtouaya ke amo ueliskiaj monamiktiskej iniuan akin amo kiueyichiuayaj Jiova uan maj amo kinueyichiuanij tiotsitsin, porin tapaleuiaya maj ichankauan Abrahán akin inintech ualaskia konetsin amo kipitsotiliskiaj inintaueyichiualis (Éx. 20:4-6; 34:12-16).

5. 1) ¿Toni kinextiaya netenkaualis ika Tanauatil ke ueliskiaj mochiuaskiaj israelitas? 2) ¿Keyej Dios kiixtopeuak xolal Israel?

⁵ Netenkaualis ika Tanauatil no tapaleuij maj moajsiskiaj tiopixkamej akin kipaleuiskiaj xolal Israel. Yejuan kinixnextiayaj oksekin tiopixkamej akin moajsiskiaj satepan akin okachi kuali kinpaleuiskiaj taltikpakneminij (Heb. 7:11; 10:1). Tein melauj, kinextiaya ke israelitas ueliskiaj mochiuaskiaj “tekiuanij uan tiopixkamej” komo kitakamatiskiaj itanauatiluan Jiova (xikonixtajtolti Éxodo 19:5, 6). Sayoj ke, xolal Israel amo tatakamatik. Amo kuali kiselij Mesías, ta kiixtopeuak akin katka yekinika konetsin akin ualaya itech ichankauan Abrahán. Yejua ika Dios kiixtopeuak xolal.

6. ¿Toni nepaleuil kitemakaskia Tanauatil?

⁶ Kemej xolal Israel kiixtopeuak Jiova, amo uelikok ompa kiskej nochin akin mochiuaskiaj tekiuanij uan tiopixkamej. ¿Kijtosnekia nejon ke Tanauatil amo tapaleuij? Amo. Tanauatil kiyekpiaskia konetsin uan kinpaleuiskia taltikpakneminij maj kiixmatiskiaj Mesías. Uan ijkon mochiuak keman Cristo ualaj nikan taltikpak uan uelik kiixmatkej. Yejua ika Biblia kijtoua ke “Cristo yejua itamilis Tanauatil” (Rom. 10:4, TNM). Sayoj ke ¿akonimej ueliskiaj mochiuaskej tekiuanij uan tiopixkamej? Jiova kichiuak okse netenkaualis tein kiyeknextiaya ke moajsiskia se yankuik xolal.

7. ¿Toni kijtojka Jiova itenkopa Jeremías?

⁷ Tel achtook ke netenkaualis ika Tanauatil tamiskia, Jiova achtook kijtojka itenkopa  tanauatijkej Jeremías ke kichiuaskia “se yankuik netenkaualis” iuan xolal Israel (xikonixtajtolti Jeremías 31:31-33). Nejin netenkaualis taman yeskia ika netenkaualis ika Tanauatil porin amo monekiskiaok motemakaskej tapialmej kemej netetayokolilmej uan ijkon kintapojpoluiskiaj inintajtakoluan taltikpakneminij. ¿Keniuj ueliskia mochiuas nejon?

8, 9. 1) ¿Keniuj tapaleuia iesyo Jesús tein kitoyauak? 2) ¿Toni ueliskia kiseliskiaj akin yetokej itech yankuik netenkaualis? (Xikonita taixkopin ipeujyan tamachtilis.)

⁸ Miak xiujmej satepan, itech tonal 14 metsti nisán xiuit 33 itech totonaluan, Jesús kipeualtij iTakualis toTekotsin. Keman ika tajtoj copa tein kipiaya vino, kiniluij 11 imomachtijkauan akin amo kikauayaj: “Nejin copa kijtosneki yankuik netenkaualis ika noesyo, tein namoka toyauiti” (Luc. 22:20, TNM). Mateo kijkuiloj tein Jesús kinextij keman ika tajtoj vino: “Nejin kijtosneki ‘noesyo tein ika peua netenkaualis’, tein toyauiti ininka miakej uan ijkon kintapojpoluiskej inintajtakoluan” (Mat. 26:27, 28, TNM).

⁹ Iesyo Jesús tein kitoyauak kichiua maj yankuik netenkaualis kipia chikaualis. Nejon esti tein sayoj sepa motemakak, no ueli kichiua maj miakej kintapojpoluikan inintajtakoluan nochipaya. Yankuik netenkaualis amo kipaleuiaya Jesús, porin kemej amo keman tajtakolchiuak, amo monekia maj kitapojpoluikan. Sayoj ke Jiova ueliskia kikuis ipatiuj tein kipia iesyo uan ika nejon kinpaleuiskia ikoneuan Adán. Uan no, ueliskia kinselis kemej ‘ikoneuan’ seki taltikpakneminij tatakamatinij keman kinixpejpenaskia ika iespíritu (xikonixtajtolti Romanos 8:14-17). Kemej iixpan Dios nejon taltikpakneminij amo kipiaskiaj tajtakol, ueliskia moijtos ke tamatiskiaj kemej Jesús, iKonetsin Dios. Ueliskiaj ‘iuan Cristo kisenselitiue ne tetayokolil’ uan kipiaskiaj tatiochiualis tein xolal Israel kipoloj, tein kijtosneki, mochiuaskej “tekiuanij uan tiopixkamej”. Keman tatitanil Pedro ininka tajtoj yejuan, kijtoj: “Namejuan Dios namechijitak ya xipoutinemikan iuantsin keme nanipueblojkauan [...]. Uan Yejuatsin kitalij ya ke namejuan nantiopixkame [...]. Uan no namejuan nanpueblojuani nanyolchipauke ten Dios kichiuak ya ke naniaxkauan ya. Uan ijkon [...] uelis nankitenextilijtinemiske in uelilisme de Totajtsin Dios. Porin Yejuatsin namechnotsak ya xiualkisakan ya ne kampa tayouayanijtik uan xikalakikan [...] kampa kualtsin” tanestok (1 Ped. 2:9). ¡Yankuik netenkaualis motelneki! Tapaleuia maj seki imomachtijkauan Jesús mochiuakan okseki ikoneuan siuat akin kisaj itech ichankauan Abrahán.

10. 1) ¿Kemanian peuak kipia chikaualis yankuik netenkaualis? 2) ¿Keyej hasta ijkuak uelik kipiak chikaualis?

¹⁰ ¿Kemanian peuak kipia chikaualis yankuik netenkaualis? Amo mochiuak keman Jesús ika tajtoj nejon se youak achto ke momikiliskia nikan taltikpak. Tein tapaleuiskia maj yankuik netenkaualis kipiaskia chikaualis, monekia maj iesyo Jesús kitoyauaskia uan maj mokepaskia iluikak uan kinextiskia iixpan Jiova ipatiuj tein kipia iesyo. Uan no, monekia kinixpejpenaskej ika espíritu akin ‘iuan Cristo kisenselitiue ne tetayokolil’. Yejua ika, yankuik netenkaualis peuak kipia chikaualis itech Pentecostés xiuit 33 itech totonaluan, keman seki imomachtijkauan Jesús tatakamatinij kinixpejpenkej ika espíritu.

11. 1) ¿Keniuj yankuik netenkaualis uelik kichiuak maj judíos uan akin amo judíos pouiskiaj iuan Israel tein iaxka Dios? 2) ¿Kanachin pouiskiaj itech yankuik netenkaualis?

¹¹ Maski uelis moijtos ke netenkaualis ika Tanauatil mochiuak “soltik” keman Jiova kitematiltij itenkopa Jeremías ke kichiuaskia se yankuik netenkaualis iuan Israel, tein melauj amo tamik hasta keman nejon yankuik netenkaualis peuak kipia chikaualis (Heb. 8:13). Keman panok nejon, Dios uelik kinselij akin judíos uan akin  amo judíos akin amo katkaj taneskayotilmej itech ininnakayo, porin “tamelauak taneskayotilis [...] yejua ne Dios kichiua tech se iyolijtik” (Rom. 2:29). Ika yankuik netenkaualis Jiova kemej yeskia kijkuiloskia itanauatiluan “tech nintalnamikilisuan” uan ininyolo (Heb. 8:10). Itech yankuik netenkaualis pouiskiaj 144,000 taixpejpenalmej. Yejuan yeskiaj se yankuik xolal: “Israel tein iaxka Dios” (Gál. 6:16, TNM; Apoc. 14:1, 4).

12. ¿Keniuj netenkaualis ika Tanauatil tamati kemej yankuik netenkaualis?

¹² ¿Keniuj netenkaualis ika Tanauatil tamati kemej yankuik netenkaualis? Itech netenkaualis ika Tanauatil yetokej Jiova uan xolal Israel, uan itech yankuik netenkaualis yetokej Jiova uan Israel tein iaxka Dios oso taixpejpenalmej. Kipiaj se tetajtouijkej: itech netenkaualis ika Tanauatil yejua Moisés, uan itech yankuik netenkaualis yejua Jesús. Uan kipiakej chikaualis ika esti: itech netenkaualis ika Tanauatil, ika iesyo se kuakuej, uan itech yankuik netenkaualis, ika iesyo Jesús tein kitoyauak. Itech netenkaualis ika Tanauatil, akin kiixyekanaya xolal Israel katka Moisés, uan itech yankuik netenkaualis, akin kiixyekana yankuik xolal yejua Jesús, Taixyekankej itech nechikol (Efes. 1:22).

13, 14. 1) ¿Keniuj mouika yankuik netenkaualis iuan Tekiuajyot? 2) ¿Toni monekia maj mochiua uan ijkon Israel tein iaxka Dios ueliskia tekiuajtis iuan Cristo ompa iluikak?

¹³ ¿Keniuj mouika yankuik netenkaualis iuan Tekiuajyot? Nejin kichiua maj moajsi se xolal yektik kampa pouij taixpejpenalmej akin uelis mochiuaskej tekiuanij uan tiopixkamej itech Tekiuajyot tein moajsi iluikak. Nejon yejuan okseki ikoneuan siuat akin kisaj itech ichankauan Abrahán (Gál. 3:29). Yejua ika, yankuik netenkaualis kiyeknextia ke netenkaualis iuan Abrahán mochiuas.

¹⁴ Kemej tikitakejya, yankuik netenkaualis kichiua maj moajsi Israel tein iaxka Dios uan kiyeknextia ke taixpejpenalmej ‘iuan Cristo kisenselitiue ne tetayokolil’. Sayoj ke ¿toni monekia maj mochiua uan ijkon yejuan uelis taixyekanaskej iuan Jesús kemej tekiuanij uan tiopixkamej ompa iluikak? Monekia maj mochiua okse netenkaualis.

15. ¿Toni netenkaualis kichiuak Jesús iniuan itatitaniluan akin amo kikaujkej?

¹⁵ Satepan ke Jesús kipeualtij iTakualis toTekotsin, kichiuak se netenkaualis iniuan 11 itatitaniluan akin amo kikaujkej. Moixmati kemej netenkaualis ika Tekiuajyot (xikonixtajtolti Lucas 22:28-30, TNM). Nejin amo kemej okseki netenkaualismej kampa semej akin motenkauaya yejua Jiova. Nejin se netenkaualis tein Jesús kichiuak sayoj iniuan imomachtijkauan taixpejpenalmej. Keman Jesús kijtoj “ijkon kemej noTajtsin kichiuak se netenkaualis nouan”, moita ke ika tajtojtoya netenkaualis tein Jiova iuan kichiuak uan ijkon ueliskia mochiuas “tiopixkatsin sen nachipa [...] ijkon keme tekititinemik ne uejkautiopixkat ten monotsa Melquisedec” (Heb. 5:5, 6).

16. ¿Toni kinyekmatiltia tokniuan taixpejpenalmej netenkaualis ika Tekiuajyot?

¹⁶ Nejon 11 itatitaniluan Jesús amo keman kikaujkej itech nochi ouijkayomej tein kipanok. Netenkaualis ika Tekiuajyot kinyeknextilij ke iuan yetoskiaj ompa iluikak, kampa motaliskiaj itech tronos uan yeskiaj tekiuanij uan tiopixkamej. Sayoj ke, nejon tatiochiualis amo sayoj 11 itatitaniluan Jesús kiseliskiaj. Itech se taman tein Juan kiitaltijkej, Jesucristo monextij uan kiluij: “Nochi naken kitanilitiue ya in amokuali, [...] nikinmaktilis tanauatil para motaliske nouan kampa nouelilispan. Porin Nejuatsin no niktamitanilij ya in amokuali uan nimotalito iuan Notajtsin Dios kampa ichikaukauelilispan” (Apoc. 3:21). Yejua ika, itech netenkaualis ika Tekiuajyot moajsij 144,000 tokniuan taixpejpenalmej (Apoc. 5:9, 10; 7:4). Nejin netenkaualis kichiua maj yejuan uelikan  tekiuajtikan iuan Jesús ompa iluikak. Nejin tamati kemej ijkuak se ichpoch kiixpejpenaj maj monamikti iuan se tekiuaj uan peua iuan taixyekana. Tein melauj, Biblia kintokaytia tokniuan taixpejpenalmej kemej ichpoch “ten monamiktiti” uan kinixnextia kemej “se chipauak siuapiltsin ten ayamo poutinemi iuan se tagat” akin monamiktiti iuan Cristo (Apoc. 19:7, 8; 21:9; 2 Cor. 11:2).

17, 18. 1) Ika amo miak tajtolmej xikonmelaua keniuj chikuasen netenkaualismej tein tikitakej mouikaj iuan Tekiuajyot. 2) ¿Keyej uelis senkis titakuaujtamatiskej itech Tekiuajyot?

¹⁷ Itech nejin ome tamachtilis tikitakej keniuj sejsemej netenkaualismej mouika ika se oso seki taman tein motelneki kipias Tekiuajyot (xikonita recuadro “Keniuj Dios kichiuas itanejnekilis”). Nejin kiyeknextia ke Tekiuajyot senkis moixtalia ika netenkaualismej. Yejua ika, onkak miak taman keyej uelis senkis titakuaujtamatiskej itech iTekiuajyo Mesías. Moyekita ke yejua tein Dios kikuis uan ijkon kichiuas itanejnekilis tein kipialia taltikpak uan taltikpakneminij (Apoc. 11:15).

¹⁸ Senkis tikneltokaj ke iTekiuajyo Dios kinualkuilis taltikpakneminij tatiochiualismej nochipaya uan sayoj yejua uelis senkis kiyektalis nochi kuejmolmej tein tikpanouaj. Yejua ika, ¡maj ika yolpakilis tikinmatiltikan taltikpakneminij nejin kuali tanauatilmej! (Mat. 24:14, TNM.)