1. 1) ¿Keyej motelneki maj tiksentokakan tikixnamikikan Satanás itech nejin tonalmej? 2) ¿Keniuj tikmatij ke uelis tiktaniskej Satanás?

ITECH nejin tonalmej, tinochin akin tiktekitiliaj Jiova kemej yeskia timoajsij itech se neteuilis iuan Satanás. Yejua kinixnamiki tokniuan taixpejpenalmej akin mokauajok nikan taltikpak uan ‘okseki ichkamej’ (Juan 10:16). Kemej kimati ke amo miak tonalmej kipiaok, kitemoua kichiuas maj tel miakej itekitikauan Jiova amo takuaujtamatikanok iuan yejuatsin (xikonixtajtolti Apocalipsis 12:9, 12). Yejua ika motelneki maj tiksentokakan tikixnamikikan. Sayoj ke ¿yekmelauj uelis tiktaniskej? Kemaj, porin Biblia kijtoua: “Xikixtopeuakan in amokuali Satanás uan ijkon yejua namechtapatauilis [oso namechtalkauis]” (Sant. 4:7).

2, 3. 1) ¿Keyej Satanás kipaleuia maj taltikpakneminij amo kineltokakan ke yejua nemi? 2) ¿Keniuj tikmatij ke Satanás kemaj nemi?

² Miakej amo kineltokaj ke Satanás nemi. Yejuan kinemiliaj ke Satanás uan amokuali ejekamej sayoj ixnesij itech amatajkuilolmej, itech películas kampa temojmoujtiaj uan videojuegos.  Uan kijtouaj ke sayoj akin amo yektanemiliaj kineltokaj ke nemij amokuali ejekamej. Tein melauj, Satanás kipaleuia maj taltikpakneminij amo kineltokakan ke yejua uan amokuali ejekamej nemij. ¿Keyej? Porin ijkon okachi ueli kinkajkayaua (2 Cor. 4:4). Yejua ika, mojmostaj kichiua maj taltikpakneminij ijkon tanemilikan.

³ Sayoj ke tiitekitikauan Jiova tikmatij ke Satanás kemaj nemi. ¿Keyej? Porin Biblia kijtoua ke yejua tajtoj iuan Eva ika se kouat (Gén. 3:1-5). No tajtoj iuan Jiova keman kiluij ke Job kitekitiliaya sayoj porin kinekia kiselis tein kuali (Job 1:9-12). Uan no, tajtoj iuan Jesús keman kitemoj kichiuas maj tajtako (Mat. 4:1-10). Uan keman Jesús kiixtalijkej kemej tekiuaj itech xiuit 1914, Satanás peuak kinixnamiki taixpejpenalmej akin mokauayajok nikan taltikpak (Apoc. 12:17). Uan itech nejin tonalmej, Amokuali kisentoka techixnamiki tinochin akin tiktekitiliaj Dios. Uelis tiktaniskej komo tiksentokaj tikixnamikij uan tikpiaj totakuaujtamatilis chikauak. Itech nejin tamachtilis tikitaskej keniuj uelis tikixtopeuaskej eyi tamekauilis tein Satanás kitekitiltia.

4. ¿Keyej ueli tikijtouaj ke amo moajsi okse aksa maj okachi moueyineki ke Satanás?

⁴ Amo moajsi okse aksa maj okachi moueyineki ke Satanás. ¿Keyej tikijtouaj nejon? Porin moixeuij kijtos ke Jiova amo kinamiki techixyekanas. Uan no, kitemoj kichiuas maj taltikpakneminij kiueyichiuanij yejua uan amo Jiova. Kemej tikitaj, Satanás motelueyineki. Yejua ika, komo tiknekij tiktaniskej, moneki maj amo timoueyinekikan (xikonixtajtolti 1 Pedro 5:5).

5, 6. 1) ¿Kuali yetok maj se moyolpakti ika tein kuali tein se kichiua oso tein se kipia? Xikonmelaua. 2) ¿Akonimej akin ininka motajtoua itech Biblia moueyinekkej, uan keniuj nejon kinextia ke amo kuali maj se moueyineki?

⁵ Kemansa kuali timomachiliaj ika tein tikchiuaj oso timoyolpaktiaj ika tein kuali tein kichiuaj oksekin, uan amo kijtosneki ke amo kuali yetok maj ijkon se momachili. Tein melauj, se tonal ijkon momachilij tatitanil Pablo. Kijtoj ke semi moyolpaktiaya porin tokniuan akin nemiaj Tesalónica kisentokayaj kitekitiliayaj Jiova maski kipanouayaj kuejmolmej uan kintajyouiltiayaj (2 Tes. 1:4). Amo no kijtosneki ke amo kuali yetok maj se moyolpakti porin se kipia teisa tein kuali oso se kichiuak teisa tein kuali. Kemej neskayot, amo moneki timopinaujmatiskej ika tochankauan, tein timomattokej tikchiuaskej oso kampa tiyolkej (Hech. 21:39).

⁶ Sayoj ke komo timoueyinekij, uelis tikijtakoskej tokuali uikalis iniuan oksekin, uan okachiok, tokuali uikalis iuan Jiova. Ueyinekilis uelis techuikas maj amo tikuelitakan maj techyolmajxitikan uan maj amo tikchiuakan tein techyolmajxitiaj (Sal. 141:5). Akin moueyinekij kimachiliaj ke tel ueyichiuanimej uan kinemiliaj ke okachi kuali kichiuaj teisa ke oksekin. Jiova amo kiyolpaktia maj taltikpakneminij ijkon tanemilikan (Ezeq. 33:28; Amós 6:8). Sayoj ke Satanás kitelyolpaktia maj taltikpakneminij moueyinekikan kemej yejua. Tikyekmatij ke semi yolpakik keman Nemrod, uan akin tekiuajtia Egipto, uan Absalón motelueyichiuanij (Gén. 10:8, 9; Éx. 5:1, 2; 2 Sam. 15:4-6). Caín no moueyinekik. Se tonal, Jiova kimakak se tanejmachtilis, sayoj ke yejua amo kinekik kikakis. Amo kinekik kipatas itanemilil uan amo kitekipachoj tajtakos iixpan Jiova.  Yejua ika kipoloj kuali uikalis tein kipiaya iuan (Gén. 4:6-8).

7, 8. 1) ¿Keyej seki taltikpakneminij kintauelitaj oksekin? 2) ¿Keyej ueyinekilis uelis kichiuas maj amo onka yolseuilis itech nechikol?

⁷ Ueyinekilis no uelis kichiuas maj taltikpakneminij moijtakokan se iuan okse. Kemej neskayot, miakej akin moueyinekij kintauelitaj oksekin porin okseko kayomej oso taman kemej ixtamatij. ¿Keyej kintauelitaj? Porin ueyinekilis kichiua maj kinemilikan ke kampa kayomej yejuan oso ijkon kemej ixtamatij kichiua maj okachi ueyichiuanimej ke oksekin. Nejin tanemilil kinuikani miakej maj moteuikan, momijmiktikan itech neteuilismej oso maj kinsenmiktikan miakej taltikpakneminij.

⁸ Semi melauak ke itech nechikol amo moneki panos nejon. Sayoj ke kemansa, ueyinekilis uelis kichiuas maj tokniuan motajtolteuikan uan maj mochiua se ueyi kuejmol. Yejua nejon panok iniuan seki tokniuan itech yekinika siglo. Yejua ika tatitanil Santiago kintajtanij: “¿Kan ualeua in tanemililis ten namechchiualtia ke nanmoteuiaj uan nanmopeualtijtinemij?” (Sant. 4:1). Komo tikintauelitaj seki tokniuan uan tiknemiliaj ke okachi tiueyichiuanimej ke yejuan, uelis tikchiuaskej oso tikiniluiskej teisa tein uelis kintelyolxokolis (Prov. 12:18). Moyekita ke ueyinekilis uelis kichiuas maj amo onka yolseuilis itech nechikol.

9. ¿Keniuj techpaleuia Biblia maj amo timoueyinekikan uan maj amo tiknemilikan ke okachi tiueyichiuanimej ke oksekin? (Xikonita taixkopin ipeujyan tamachtilis.)

⁹ Biblia techpaleuia maj amo timoueyinekikan uan maj amo tiknemilikan ke okachi tiueyichiuanimej ke oksekin. Kemej neskayot, Proverbios 16:5 kijtoua ke Jiova kintauelita “nochin akin itech ininyolo moueyinekij”. Uan Hechos 17:26 kijtoua ke Dios kichiuak maj nochi tataman taltikpakneminij ualeuanij itech sayoj se takat. Yejua ika uelis tikijtoskej ke amo titatamamej porin tinochin tiualeuaj itech Adán. Tein melauj, amo taixejekol maj tiknemilikan ke Dios kinchijchiuak seki taltikpakneminij maj okachi ueyichiuanimej ke oksekin. Yejua ika maj timotajtanikan: “¿Niknemilia ke okachi niueyichiujkej ke taltikpakneminij akin taman kemej ixtamatij oso okseko kayomej?”. Komo ijkon titanemiliaj, uelis tikauaskej maj Satanás kitami netasojtalis itech nechikol uan maj timoxexelokan (Juan 13:35). Sayoj ke komo tiknekij tiktaniskej Satanás, moneki maj timochikauakan amo timoueyinekiskej (Prov. 16:18).

10, 11. 1) ¿Toni kichiua Satanás tein ika kitemoua maj tiktasojtakan nejin taltikpak? 2) ¿Toni kipanok Demas porin kiyolnejnekia tein onkak nikan taltikpak?

¹⁰ Satanás taixyekantok itech nejin taltikpak (Juan 12:31; 1 Juan 5:19). Maski miak taman tein onkak nikan taltikpak kitapanauilia itanauatiluan Jiova, amo kijtosneki ke nochi amo kuali. Sayoj ke Satanás kitemos kitekitiltis nochi tein onkak itech nejin taltikpak uan ijkon techolinis maj tiktayekanaltikan tein tiknejnekij uan kichiuas maj amo tiktakamatikanok Dios. Kitemos maj okachi tiktasojtakan tein onkak  itech nejin taltikpak uan maj amo semi timochikauakanok tiktakamatiskej Jiova (xikonixtajtolti 1 Juan 2:15, 16).

¹¹ Yejua nejon kinpanok seki tokniuan itech yekinika siglo. Kemej neskayot, tatitanil Pablo kipiaya se itapaleuijkauj akin monotsaya Demas. Sayoj ke Pablo kijtoj ke nejin tokniuj kikauak porin “kiyolnejneyik kichiutinemis tamachilisme de nikan taltikpak” (2 Tim. 4:10). ¿Toni yekmelauj kiyolnejnekia Demas? Biblia amo kijtoua. Xa kiyolnejnekia motomintis okachi ke kitekitilis Jiova. Sayoj ke Demas amo kipiakok tatiochiualis kichiuas miak taman tein semi kiyolpaktiskia itech itekiyo Jiova. ¿Uan kiualkuilij tein kuali tein kiixpejpenak? Amo. Itech nejin taltikpak amo ueliskia kiselis teisa maj okachi kuali ke tatiochiualismej tein Jiova kitemaka (Prov. 10:22).

12. ¿Keniuj kitemoua Satanás maj tiktayekanaltikan tein tiknejnekij?

¹² Kemej tiitatojtokakauan Cristo, totech moajsi maj tiknekikan tiktaniskej tomin uan ijkon uelis kuali tikinyekpiaskej tochankauan (1 Tim. 5:8). Uan Jiova kineki maj tiyolpakikan itech tonemilis. Tikmatij nejon porin kinchijchiuak Adán uan Eva itech se kualtsin xochital (Gén. 2:9). Sayoj ke Satanás no uelis kichiuas ijkon kemej kichiuak iuan Demas uan kitemos kichiuas maj tiktayekanaltikan tein tiknejnekij. ¿Keniuj? Keman kitekitiltis “ricojyot [‘tein kipia ueyi chikaualis tein tekajkayaua’, TNM]” (Mat. 13:22). Yejua kineki maj tiknemilikan ke komo tiktanij miak tomin uan tikouaj miak taman, okachi tiyolpakiskej. Sayoj ke komo tikneltokaj nejon, tikpoloskej tein okachi kipia ipatiuj tein tikpiaj: tokuali uikalis iuan Jiova. Jesús tanejmachtij: “Amo aken uelis kintekitilis ome patrones, porin komo ijkon kichiua, ijkuakon yejua kitauelitas se patrón uan kitasojtas in okse, oso kimouistilis se patrón uan amo kiueyichiuas in okse. Amo aken uelis kintekitilis nijin ome patrones sepa san, ijkon keme Totajtsin Dios uan in ricojyot” (Mat. 6:24). Komo tikitaj ke okachi tayekantok tiktaniskej tomin, kemej yeskia timochiuaj tiitakeualuan. Ijkon amo uelis tiksentokaskej tiktekitiliskej Jiova. Uan yejua nejon kineki Satanás. Komo tiknekij tiktaniskej Amokuali, maj amo keman tiknemilikan ke tiktaniskej tomin oso tikouaskej miak taman okachi tayekantok ke kuali timouikaskej iuan Jiova (xikonixtajtolti 1 Timoteo 6:6-10).

13. ¿Toni kinemiliaj axkan miakej taltikpakneminij?

¹³ Okse tamekauilis tein Satanás kitekitiltia yejua auilnemilis. Itech nejin tonalmej, miakej kinemiliaj ke amo se kikajkayauas se inamik uan se monamiktis, se taman tein uejkaujya mochiuaya uan kintsakuilia maj kichiuakan tein kinekiskej. Kemej neskayot, se siuat akin kisa itech televisión kijtoj ke semi ouij amo se kikajkayauas se inamik uan ke amo kiixmati nion akin maj amo kikajkayaua inamik oso maj amo kineki kichiuas. Uan se takat akin no  kisa itech televisión kijtoj ke amo kiita maj tichijchiujtokan kemej tinemiskej sayoj iuan se taltikpaknenkej nochi tonemilis. Tikyekmatij ke Satanás semi yolpaki keman taltikpakneminij akin kintelixmatij amo kuali ika tajtouaj netetayokolil tein Dios kitemakak: nemilis kemej namikuanij. Yejua kineki kiuejuelos nemilis kemej namikuanij. Komo tiknekij tikixnamikiskej Satanás, moneki tikitaskej nejon netetayokolil kemej Jiova kiita.

14, 15. ¿Toni uelis tikonchiuas komo mitsonouijmaka tikonixtopeuas se taman auilnemilis?

¹⁴ Tokniuan akin ininselti uan namikuanij moneki mochikauaskej kiixtopeuaskej nochi tataman auilnemilis. Sayoj ke nejin ouij. Kemej neskayot, telpochmej uan ichpochmej kinkakij miakej akin iniuan momachtiaj keman ika ueyinekilis kijtouaj ke motekaj iuan akin yejuan kinekij, uan ke ika tajtouaj auilnemilis keman motajkuilouiliaj ika ininteléfono uan kititanij taixkopimej kampa moita auilnemilis. Itech seki uejueyi altepemej kiitaj ke se kititanis nejon kemej yeskia se kititanis taixkopimej kampa ixnesi keniuj ininka mauiltiaj konemej. Uan no, Biblia kijtoua ke akin auilnemi “moijtakouilia [...] itakayo” (1 Cor. 6:18). Miakej momikilianij oso tel tajyouiaj porin kipiaj kokolismej tein mopanoltiliaj keman motekaj iuan aksa. Uan miakej telpochmej uan ichpochmej akin motekaj iuan aksa keman ayamo monamiktiaj, satepan moyolnonotsaj. Miak amatajkuilolmej, películas  uan nekuikatilmej kitemouaj maj tiknemilikan ke amo teyi techpanos komo amo tiktakamatij itanauatiluan Jiova. Sayoj ke nejon amo melauak. Komo amo timoyekpiaj, uelis ‘timoyolkajkayaujtinemiskej ika in tajtakol’ (Heb. 3:13).

¹⁵ ¿Toni uelis tikonchiuas komo mitsonouijmaka tikonixtopeuas se taman auilnemilis? Yekinika, xikonita ke nejon uelis mitsonuikas xiontajtako (Rom. 7:22, 23). Xikontataujti Jiova uan xikontajtani maj mitsonmaka chikaualis (Filip. 4:6, 7, 13, TNM). Amo xionmoajsi kampa uelis tikonchiuas nejon tajtakol (Prov. 22:3). Uan keman moixpan moajsis se tayejyekolis, niman xikonixtopeua (Gén. 39:12).

16. 1) ¿Toni kichiuak Jesús keman Satanás kitemoj kichiuas maj tajtako? 2) ¿Toni techmachtia ineskayo Jesús?

¹⁶ ¿Toni kichiuak Jesús keman Satanás kitemoj kichiuas maj tajtako? Amo mokauak maj Satanás kikajkayauani ika tein motenkauak kimakas. Nion tepitsin tanemilij itech nejon, ta yejua niman kinankilij: “Kijtoa in Tajkuilolamatsin de Dios” (xikonixtajtolti Mateo 4:4-10). ¿Toni techmachtia ineskayo Jesús? Yejua kuali kiixmatia iTajtol Dios. Yejua ika, keman Satanás kiyejyekoj, niman kielnamikik tajkuilolmej tein kipia Biblia. Komo tiknekij tiktaniskej Satanás, moneki amo timoajsiskej kampa uelis tiuetsiskej itech auilnemilis (1 Cor. 6:9, 10).

17, 18. 1) ¿Toni okseki taman tamekauilis kitekitiltia Satanás? 2) ¿Keyej amo tikmoujkaitaj tein Satanás ika techixnamiki? 3) ¿Toni kipanos Satanás? 4) ¿Keyej techyolchikaua tikmatiskej ke Satanás amo kichia kiselis tein kuali satepan?

¹⁷ Itech nejin tamachtilis tikitakej eyi tamekauilis tein Satanás kitekitiltia: ueyinekilis, maj se kitasojta tein onkak nikan taltikpak uan tomin, uan auilnemilis. Sayoj ke onkakok miak taman tamekauilis. Kemej neskayot, ininchankauan seki itaixpantijkauan Jiova amo kinekij maj kitekitilikan Jiova. Oksekin kinkejkelouaj akin iniuan momachtiaj. Uan oksekin nemij itech altepemej kampa tekiuanij amo kinkauaj maj tanojnotsakan. Sayoj ke amo tikmoujkaitaj, porin Jesús technejmachtijkaya ke techpanoskia seki taman kemej nejon. Yejua kijtoj: “Nochin in taltikpakuani namechtauelitaske porin nantakuautamatij ika notokay. Uan naken yek takuautamati hasta kuak in mikilistempan, yejua ne makisas” (Mat. 10:22).

¹⁸ ¿Keniuj uelis tiktaniskej Satanás? Jesús kijtoj ke komo titaxikouaj, uelis timakisaskej (Luc. 21:19). Nion se taltikpaknenkej uelis senkis techijtakos. Komo amo tikauaj Dios, amo akin uelis kiuejuelos tokuali uikalis iuan (Rom. 8:38, 39). Uan komo timomikiliaj sayoj ke amo keman tikaujkej Dios, amo no kijtosnekis ke Satanás tatanik, porin Jiova techajokuis (Juan 5:28, 29). Sayoj ke ¿toni kipanos Satanás? Satepan ke Dios kiixpolos tein amo kuali tein mochiujtok nikan taltikpak, Cristo kitsakuas Satanás 1,000 xiujmej uan ijkon amo uelis taijtakosok (Apoc. 20:1-3). Satepan, Satanás kikajkauaskej uan oksepa kitemos kinkajkayauas taltikpakneminij, sayoj ke amo keman oksepa uelis kichiuas. Uan ompa, kiixpoloskej (Apoc. 20:7-10). Kemej tikitaj, Satanás amo kichia kiselis tein kuali satepan. ¡Sayoj ke tejuatsin kemaj! Yejua ika, xionmoyolchikaua, xikonsentoka xikonixnamiki Amokuali uan xikonsentoka xikonchikaua motakuaujtamatilis. Uelis tikonyekmatis ke tejuatsin uelis tikontanis Satanás.