Xionyoui kampa nesi tein kipia

Xionyoui kampa nesi tein kipia

Jiova kitematiltia “nochi taman tein mochiuas amo uejkaua”

Jiova kitematiltia “nochi taman tein mochiuas amo uejkaua”

Jiova kitematiltia “nochi taman tein mochiuas amo uejkaua”

“Se tanextililis itechkopa Jesucristo, tein Dios kimakak, uan ijkon kinnextilis itekitikauan nochi taman tein mochiuas amo uejkaua.” (REV. 1:1NM)

¿TONI TIONTANANKILISKIA?

¿Katiyejua taman tein kipia ueyi takat tamachijchiuj, kiixnextia ueyi taltikpaktekiuajyot Gran Bretaña iuan Estados Unidos de América?

Kemej kinextia tein kiitak Juan, ¿keniuj moteluika ueyi tekiuajyot Gran Bretaña iuan Estados Unidos de América uan Naciones Unidas?

¿Keniuj achtook kijtojkej Daniel uan Juan ininixpoliuilis taltikpaktekiuajyomej?

1, 2. 1) ¿Toni tikajsikamatiskej keman tikitaskej tein achtook kijtojkej Daniel uan Juan ika tein mochiuas satepan? 2) ¿Akonimej kinixnextiaj yekinika chikuasen tsontekomamej tein kipia tapial tamouilil?

TEIN achtook kijtoj Daniel ika tein mochiuas satepan moteluika ika tein kijkuiloj Juan. Komo tikitaj, tikajsikamatiskej toni kijtosneki miak taman tein mochiujtok axkan uan tein mochiuasok. ¿Keniuj tapial tamouilil tein kiitak Juan, moteluika iuan tapial tamouilil tein kipia majtakti ikuakoujomiyouan tein kiitak Daniel uan ueyi takat tamachijchiuj tein kikochitak ueyi tekiuaj, tein kimelauak tanauatijkej? Uan ijkuak kuali tikajsikamatij nejin tajtolmej tein kinextiaj toni mochiuas satepan, ¿toni moneki techolinis maj tikchiuakan?

2 Maj tipeuakan ika tapial tamouilil tein Juan kiitak (Apo., cap. 13). Ijkon kemej tikitakej itech yekinika tamachtilis, yekinika chikuasen tsontekomamej kiixnextiaj Egipto, Asiria, Babilonia, Medopersia, Grecia uan Roma. Nochin nejin uejueyi tekiuajyomej kinextijkej ke kintauelitayaj ikoneuan siuat (Gén. 3:15). Miak xiujmej satepan ke Juan kijkuiloskia tein kiitak, Roma kisentokaya katka ueyi tekiuajyot tein taixyekantoya. Sayoj ke, ajsiskia tonal keman chikometika tsontekomat kiixpataskia Roma. ¿Akoni yeskia nejin ueyi tekiuajyot uan toni kinchiuiliskia ikoneuan siuat?

GRAN BRETAÑA IUAN ESTADOS UNIDOS KIPIAJ UEYI CHIKAUALIS

3. ¿Akoni kiixnextij tapial tamouilil tein kipia majtakti ikuakoujomiyouan, uan toni kiixnextiaj majtakti kuakoujomimej?

3 Moneki tikitaskej keniuj moteluika tapial tamouilil tein Juan ika tajtoj itech Apocalipsis capítulo 13, iuan tapial tamouilil ika majtakti ikuakoujomiyouan tein kiitak Daniel, uan ijkon tikmatiskej akoni chikometika tsontekomat (xikonixtajtolti Daniel 7:7, 8, 23, 24). * Nejin tapial kiixnextij ueyi taltikpaktekiuajyot Roma (xikonita tein moajsi itech páginas 14 uan 15). Kemej 400 xiujmej satepan ke ualajka Jesús, nejin ueyi tekiuajyot peuak moxejxeloua. Yejua ika, majtakti kuakoujomimej tein moskaltijkej itech itsontekon tapial, kiixnextiaj tekiuajyomej tein kiskej itech Ueyi Tekiuajyot Roma.

4, 5. 1) ¿Toni kichiuak tsikitsin kuakoujomit? 2) ¿Akoni chikometika tsontekomat tein kipia tapial tamouilil?

4 Tapial tein kipia majtakti ikuakoujomiyouan tein ika tajtoua Daniel, itech moskaltia okse kuakoujomit, “se tsikitsin”, tein kinajchiuak okseki eyi. Nejin mochiuak keman Gran Bretaña, tein achto poujtoya iuan Ueyi Tekiuajyot Roma, peuak moueyichiua. Hasta itech xiujmej 1600-1699 katka se tekiuajyot tein amo semi ueyi. Moajsiaj oksekin altepemej tein kipiayaj okachi chikaualis uan achto poujtoyaj iuan Ueyi Tekiuajyot Roma tein ixpoliujkaya: España, Países Bajos uan Francia. Sayoj ke Gran Bretaña kintantiyajki sejse uan kinkuilij chikaualis. Itajkotian xiujmej 1700-1799, mochiujtiaya se ueyi altepet tein okachi kipiaya chikaualis itech taltikpak. Komo ijkon, ¿ixneskaya chikometika tsontekomat tein kipia tapial tamouilil? Ayamo.

5 Maski Gran Bretaña moueyitalijkaya, xolalkonemej tein moajsiaj Norteamérica moxelojkej, uan mochiuak se ueyi altepet: Estados Unidos. Uan no kipiak tel ueyi chikaualis ika inepaleuil Gran Bretaña, tein kitemakak itateuijkauan tein yayaj ika barco. Itech xiuit 1914, keman peuak itonal toTekotsin, Gran Bretaña mochiujkaya okachi ueyi tekiuajyot kemej amo keman ijkon panotoya, uan Estados Unidos katka itech taltikpak, akin okachi kichijchiuaya miak taman tein monamaka. * Itech yekinika neteuilis tein mochiuak itech nochi taltikpak, nejon ome uejueyi altepemej mosentilijkej uan peuak sentekitij. Ijkon nesiko chikometika tsontekomat tein kipia tapial: ueyi taltikpaktekiuajyot Gran Bretaña iuan Estados Unidos de América. ¿Toni nejin tsontekomat kinchiuilij ikoneuan siuat?

6. ¿Toni kinchiuiliani itekitikauan Dios chikometika tsontekomat?

6 Niman keman peuak itonal toTekotsin, chikometika tsontekomat peuak kiixnamiki ixolal Dios, tein kijtosneki, iikniuan Cristo tein mokauajok nikan taltikpak (Mat. 25:40). Jesús kijtojka ke itech iyetolis, ikoneuan siuat tein mokauajok itech taltikpak kisentokaskiaj tekititoskiaj (Mat. 24:45-47; Gál. 3:26-29). Ueyi taltikpaktekiuajyot Gran Bretaña iuan Estados Unidos de América, peuak “kinteuijtinemi in tokniuan yolchipauke ika kualanyot” (Apo. 13:3, 7). Itech yekinika neteuilis tein mochiuak itech nochi taltikpak kinixnamikik itekitikauan Dios, amo kinkauak maj kichijchiuakan seki amaixmej uan kintsakuak sekin takamej tein kiixnextiayaj takeual takuaujtamach. Uan no, seki tonalmej kitamitsakuilijtoyaya tanojnotsalis, ijkon kemej Jiova kimatiltijka Juan ke panoskia. Sayoj ke Dios no kimatiltij Juan, ke nejon tokniuan taixpejpenalmej oksepa moyolkuiskiaj uan okachiok tanojnotsaskiaj (Apo. 11:3, 7-11). Uan ijkon mochiuak kemej Jiova kijtojka. Itekitikauan Dios peuak okachi tanojnotsaj ika nochi ininyolo.

UEYI TEKIUAJYOT GRAN BRETAÑA IUAN ESTADOS UNIDOS DE AMÉRICA UAN METSMEJ TACHIJCHIUJ IKA TEPOS UAN SOKIT

7. ¿Keniuj moteluika chikometika tsontekomat tein kipia tapial tamouilil iuan ueyi takat tamachijchiuj?

7 ¿Keniuj moteluika chikometika tsontekomat tein kipia tapial tamouilil iuan ueyi takat tamachijchiuj? Porin Gran Bretaña uan no ijkon Estados Unidos, kiskej itech Ueyi Tekiuajyot Roma. ¿Uan toni uelis tikijtoskej ika imetsuan ueyi takat tamachijchiuj? Daniel kiitak ke chijchiujtoya ika tepos tamanelol ika sokit (xikonixtajtolti Daniel 2:41-43). Nejin tein kijkuiloj Daniel, moteluika iuan tonal keman nesiskia chikometika tsontekomat, ueyi tekiuajyot Gran Bretaña iuan Estados Unidos de América. Ijkon kemej se teisa tein mochijchiua ika tepos tamanelol ika sokit amo semi chikauak ke se tein tachijchiuj sayoj ika tepos, ueyi taltikpaktekiuajyot Gran Bretaña iuan Estados Unidos de América amo semi chikauak kemej ueyi taltikpaktekiuajyot tein itech kisak. ¿Keyej okachi amo chikauak?

8, 9. 1) ¿Keniuj chikometika ueyi taltikpaktekiuajyot kinextij ke katka chikauak kemej tepos? 2) ¿Toni kiixnextia sokit tein kipia imetsuan ueyi takat tamachijchiuj?

8 Kemansa, chikometika tsontekomat tein kipia tapial, kinextiani ichikaualis kemej tepos; kemej neskayot, ijkuak tatanik itech yekinika neteuilis tein mochiuak itech nochi taltikpak. Uan no ijkon kinextij itech ojpatika neteuilis. * Satepan keman panok nejon neteuilismej, kemansa kisentokani kinextiani ke tel chikauak kemej tepos. Sayoj ke ijkuak peujteuak, nejon tepos momaneloj ika sokit. ¿Keyej ueli tikijtouaj nejon uan kemanian mochiuak?

9 Miak xiujmejya itekitikauan Jiova kitemouanij kiajsikamatiskej toni kiixnextia imetsuan ueyi takat tamachijchiuj. Itech Daniel 2:41 moijtoua ke tepos tamanelol ika sokit kijtosneki sayoj se “tekiuajyot”, amo miakej. Yejua ika, sokit kiixnextia se taman tein moajsi itech itayekanalis ueyi taltikpaktekiuajyot Gran Bretaña iuan Estados Unidos de América, tein kichiua maj amo semi chikauak ke Ueyi Tekiuajyot Roma akin katka chikauak kemej tepos. Daniel kinextia ke nejin sokit kiixnextia “ininkoneuan taltikpakneminij”, tein kijtosneki akin yeski taltikpaknenkej (Dan. 2:43). Itech ueyi taltikpaktekiuajyot Gran Bretaña iuan Estados Unidos de América, kiixtalianij nechikolmej kampa tekitinij tajtanij nepaleuil, kitemouaj moxeloskej itech se tekiuajyot uan tajtanij maj mopoujkaitakan tanauatilmej tein ika mopaleuiaj. Nejon taltikpakneminij kichiuaj maj nejin ueyi tekiuajyot amo ueli kinexti ichikaualis kemej tepos. Uan no, kemej tataman tanemililmej kipiaj, uan amo semi miakej tein tekiuajixtaliaj, nion tekiuanij tein okachi kinixmatij kipiaj chikaualis tein ika uelis kichiuaskej tein motenkauaj. Senkis mochiua kemej kijtojka Daniel: “Tekiuajyot tepitsin yeski chikauak uan tepitsin amo” (Dan. 2:42; 2 Tim. 3:1-3).

10, 11. 1) ¿Toni kipanos “imetsuan” takat tamachijchiuj? 2) ¿Toni tikajsikamatij ika imetsikxipiluan?

10 Itech totonaluan, Gran Bretaña iuan Estados Unidos kisentokaj senyetokej uan kemansa mosenpaleuianij itech tachiualismej tein panouaj nikan taltikpak. Ueyi takat tamachijchiuj uan tapial tamouilil tein kinextia toni mochiuas satepan, kiyeknextia ke amo moajsisok okse ueyi tekiuajyot tein kiixpatas Gran Bretaña iuan Estados Unidos de América. Uan maski nejin taltikpaktekiuajyot, amo semi chikauak kemej ueyi tekiuajyot tein moixnextia ika tepos tein ika chijchiujtok ikesuan takat tamachijchiuj, amo iselti moixpolos.

11 ¿Kijtosneki teisa tein motelneki maj moijto kanachi imetsikxipiluan? Maj tikelnamikikan ke itech okseki taman tein kiitak Daniel, kitemaka tapoual ajsitok, kemej ijkuak kijtoj kanachi kuakoujomimej kipiayaj seki tapialmej. Nejon tapoualmej kemaj motelnekij. Sayoj ke, tanauatijkej amo kijtoua kanachi imetsikxipiluan kipia takat tamachijchiuj. Yejua ika, nesi ke nejin tapoual amo motelneki, no ijkon kemej ijkuak amo kijtoj kanachi imakuaujyo, imauan uan imajpiluan, ikesuan uan imetsuan. Tein kemaj, Daniel kiyeknextij ke imetsikxipiluan takat chijchiujtoskiaj ika tepos uan sokit. Ika nejon tikajsikamatij ke ijkuak “tet”, tein kiixnextia iTekiuajyo Dios, kimetsuitekis takat tamachijchiuj, taixyekantos ueyi tekiuajyot Gran Bretaña iuan Estados Unidos de América (Dan. 2:45).

UEYI TEKIUAJYOT GRAN BRETAÑA IUAN ESTADOS UNIDOS DE AMÉRICA, UAN TAPIAL TAMOUILIL TEIN KIPIA OME IKUAKOUJOMIYOUAN

12, 13. ¿Akoni kiixnextia tapial tamouilil tein kipia ome ikuakoujomiyouan, uan toni kichiuak?

12 Maski ueyi taltikpaktekiuajyot Gran Bretaña iuan Estados Unidos de América maneliujtok ika tepos uan sokit, tein Jesús kiitaltij Juan kinextia ke nejin ueyi taltikpaktekiuajyot kisentokaskia kichiujtoskia se taman tein motelneki itech itamian tonalmej. Maj tikmelauakan nejin. Juan kiitak se tamantik tapial tamouilil tein kipiaya ome ikuakoujomiyouan uan tajtouaya kemej se dragón. ¿Akoni kiixnextia nejon? Ome kuakoujomimej kiixnextiaj se ueyi tekiuajyot tein kinsentilia ome altepemej; uan nejin no yejua ueyi taltikpaktekiuajyot Gran Bretaña iuan Estados Unidos de América, sayoj ke okse taman kichiuaskia (xikonixtajtolti Apocalipsis 13:11-15).

13 Nejin tapial tein kipia ome ikuakoujomiyouan tanauatia maj kichijchiuakan itaixkopin tapial tamouilil tein ika tajtoua Apocalipsis 13:1. Juan kijkuiloj ke nejon itaixkopin tapial monextiskia, satepan poliuiskia uan oksepa monextiskia. Yejua nejon kipanok se taltikpaknechikol tein Gran Bretaña uan Estados Unidos kichiujkej maj monextiani, tein ika kinekiaj kinsentiliskej taltikpaktekiuajyomej uan maj yejua kinixnextiani. * Nejin taltikpaknechikol tein moixmati kemej Sociedad de Naciones, monextij keman panok yekinika neteuilis itech nochi taltikpak uan poliuik keman peuak ojpatika neteuilis. Itech nejon neteuilis, itekitikauan Dios kitematiltijkej ke tein achtook moijtojka itech Apocalipsis, kinextiaya ke itaixkopin tapial tamouilil oksepa monextiskia. Uan ijkon panok, ta monextij ika tokayit Naciones Unidas (Apo. 17:8).

14. ¿Keyej kijtoj Juan ke itaixkopin tapial se “chikueyi tayekanke”?

14 Juan kinextij ke itaixkopin tapial yejua se “chikueyi tayekanke” oso tekiuaj. Nejin amo kijtosneki ke kisa se chikueyi tsontekomat itech yekinika tapial tamouilil. Tein melauj, nejin sayoj se itaixkopin nejon tapial. Nochi chikaualis tein kipia ualeujtok itech altepemej tein pouij itech Naciones Unidas, uan okachiok itech ueyi taltikpaktekiuajyot Gran Bretaña iuan Estados Unidos de América, akin kichiuak maj moajsi nejon taltikpaknechikol (Apo. 17:10, 11). Komo ijkon, ¿keyej kijtoj Juan ke yejua se “tayekanke” oso tekiuaj? Porin kiselij tanauatil maj kichiua se taman tein kipeualtis seki tachiualismej tein mototojtokatiyaskej, tein kipatas nochi tein mochiujtok itech taltikpak.

ITAIXKOPIN TAPIAL KIIXPOLOUA SIUAAUILNENKEJ

15, 16. ¿Akoni kiixnextia “siuaauilnenke”, uan toni panotok ika “ame”?

15 Juan kijtoua ke ipanko se chichiltik tapial tel tamouilil, nejin yejua itaixkopin tapial tamouilil, youi se “siuaauilnenke”. Nejin siuaauilnenkej tein kiixnextia teisa, motokaytia ‘Ueyi Babilonia’ uan kiixyekana tapial (Apo. 17:1-6). ¿Akoni kiixnextia siuaauilnenkej? Nochin taneltokalismej tein amo melaujkej, uan tein okachi ixnesij yejuan taneltokalismej tein kijtouaj kitojtokaj Cristo. Nejin taneltokalismej kitiochiuanij itaixkopin tapial uan kiyejyekouanij kiixyekanaskej.

16 Sayoj ke itech itonal toTekotsin, Ueyi Babilonia kiitani ke “ame”, tein kijtosneki taltikpakneminij tein kipaleuiaj, kisentoka uaki uan semi kintekipachoua (Apo. 16:12; 17:15). Keman itaixkopin tapial monextij, taneltokalismej tein kijtouaj kitojtokaj Cristo taixyekanayaj itech miak uejueyi altepemej. Sayoj ke axkan, miakej taltikpakneminij tein ompa kayomej amo kipoujkaitaj taneltokalis nion inintayekankauan. Uan no, miakej kinemiliaj ke taneltokalis sayoj kiualkui miak kuejmolmej. Oksekin senkis kijtouaj ke taltikpakneminij moneki kisaskej itech taneltokalis.

17. Amo uejkaua, ¿toni kinpanos taneltokalismej tein amo melaujkej, uan keyej mochiuas?

17 Sayoj ke taneltokalismej tein amo melaujkej, amo yolik ixpoliujtiyaskej. Siuaauilnenkej kisentokas kipias chikaualis uan kiyejyekojtos kinixyekanas tekiuanij hasta ijkuak Dios kinyoltanemililtis maj kichiuakan se taman (xikonixtajtolti Apocalipsis 17:16, 17). Amo uejkaua, Jiova kinkuis taltikpaktekiuajyomej, tein kinixnextia Naciones Unidas uan moajsij kampa taixyekana Satanás, uan kichiuas maj kiixpolokan taneltokalismej tein amo melaujkej uan maj kitamikan ichikaualis uan itomin. Se 20 oso 30 xiujmej achto, xa moitaskia ke amo ueliskia mochiuas nejon. Sayoj ke axkan moyekita ke siuaauilnenkej tein youi ipanko chichiltik tapial, panuetstokya. Tein kemaj, amo yolik temos. Ta kipantamotaskej ijsiujka (Apo. 18:7, 8, 15-19).

ININIXPOLIUILIS TAPIALMEJ

18. 1) ¿Toni kichiuas tapial tamouilil uan toni kipanos? 2) Kemej kijtoua Daniel 2:44, ¿katiyejuan tekiuajyomej kinixpolos iTekiuajyo Dios? (Xikonita recuadro tein moajsi itech página 19.)

18 Keman ixpoliuisya taneltokalis tein amo melauak, tapial tamouilil, taltikpaktekiuajyomej tein Satanás kinixyekana, kioliniskej maj kiixnamiki iTekiuajyo Dios. Kemej itech iluikak amo teyi uelis kichiuaskej, taltikpaktekiuanij kiyejyekoskej kinixnamikiskej akin nikan taltikpak kipaleuiaj iTekiuajyo Dios. Sayoj ke ijkuiliujtokya toni panos (Apo. 16:13-16; 17:12-14). Daniel kijtoj tein mochiuas itech nejon neteuilis (xikonixtajtolti Daniel 2:44). Tapial tamouilil tein ika motajtoua itech Apocalipsis 13:1, itaixkopin uan tapial tein kipia ome ikuakoujomiyouan, ixpoliuiskej.

19. ¿Toni senkis uelis tikneltokaskej, uan toni moneki tikchiuaskej axkanya?

19 Tejuan tinemij itech tonalmej keman tekiuajtitok chikometika tsontekomat. Amo nesisok okse tekiuajyot achto ke ixpoliuis nejin tapial. Yejua ika, keman taneltokalis tein amo melauak ixpoliuis, ueyi taltikpaktekiuajyot tein taixyekantos yeski Gran Bretaña iuan Estados Unidos de América. Maj amo tikelkauakan ke tein achtook kijtojkaj Daniel uan Juan, senkis mochiujtok ijkon kemej ijkuiliujtok. Yejua ika, uelis senkis tikneltokaskej ke amo uejkaua ixpoliuis taneltokalis tein amo melauak uan neteuilis tein itokay Armagedón amo uejkaua mochiuas. Kemej tikitaj, Dios techmatiltijya toni mochiuati satepan. ¿Tikakiskej tajtolmej tein Biblia techiluia ika tein mochiuas satepan? (2 Ped. 1:19.) ¡Axkanya moneki tiktakamatiskej Jiova uan tikpaleuiskej iTekiuajyo! (Apo. 14:6, 7.)

[Tajtolmelaualismej]

^ párr. 3 Itech Biblia, tapoual majtakti, okachi kiixnextia teisa tein olochyetok uan ajsitok. Yejua ika, nikan kijtosneki nochi tekiuajyomej tein kiskej itech Ueyi Tekiuajyot Roma.

^ párr. 5 Maski nejin omen ipa yetoyajya itech xiuit 1700, Juan kinextia ke nejin ueyi taltikpaktekiuajyot tein mosentilijkej, nesiskia ipeujyan itonal toTekotsin. Tein melauj, nochi tein Juan kiitak uan kijkuiloj itech Apocalipsis, peuak mochiua itech “itonal toTekotsin” (Rev. 1:10NM). Ika nejin tikitaj ke chikometika tsontekomat peuak tekiti kemej se ueyi tekiuajyot itech yekinika neteuilis tein mochiuak itech nochi taltikpak.

^ párr. 8 Daniel kijtojka ke nejin tekiuaj tel taixpoloskia itech nejon ojpatika neteuilis keman kijtoj: “Momoujkaitas itaixpololis” (Dan. 8:24). Kemej neskayot, Estados Unidos taixpoloj kemej amo keman ijkon panotoya, ijkuak kitamotilij ome uejueyi tepos tatopon tein taixpoloua se akin kitauelitaya ueyi tekiuajyot Gran Bretaña iuan Estados Unidos de América.

^ párr. 13 Xikonita amaix Apocalipsis... ¡se acerca su magnífica culminación!, página 240, 241 uan 253.

[Inetajtaniluan tamachtilis]

[Recuadro itech página 19]

¿AKONIMEJ “NOCHI NEJIN TEKIUAJYOMEJ”?

Daniel 2:44 kijtoua ke iTekiuajyo Dios “kikuechos uan kitalis itamilis nochi nejin tekiuajyomej”. Nejin tajtolmej tein kinextia toni mochiuas satepan, sayoj ika tajtoua tekiuajyomej tein pouij itech ueyi takat tamachijchiuj.

¿Toni uelis tikijtoskej ika okseki tekiuajyomej? Tein kijtoua Apocalipsis ika tein mochiuas satepan kampa no ika tajtoua taltikpaktekiuajyomej, okachi kimelaua toni kinpanos. Kijtoua ke mosentiliskej “nochi tataman tayekanani ten kinyekantinemij in taltikpakuani nochi senmanauak” uan ijkon “moteuiske ika guerra iuan Dios tech ne ueyi tonal [...] porin sayo Yejuatsin kipixtinemi nochi chikaualis” (Apo. 16:14; 19:19-21). Ijkon, itech Armagedón ixpoliuiskej nochin taltikpaktekiuajyomej, uan amo sayoj tein kinixnextia takat tamachijchiuj tein kijkuiloj Daniel.