“NIKPIA se takochitalis.” Nejin tajtolmej kijtoj itech tonal 28, metsti agosto, xiuit 1963 itech se ueyi tanojnots tein kitemakak tekonetsin Martin Luther King, akin kayot Estados Unidos uan tapaleuia maj mopoujkaita tein kinnamiki maj kiselikan taltikpakneminij. Yejua miakpa kijtoj nejon tajtolmej tein ika kitematiltij ke kichiaya maj se tonal taltikpakneminij mokixtilikan tachikoitalis. Maski takakinij moajsiaj Estados Unidos, noyampa taltikpak no kinekij maj mochiua nejon tajtolmej.

Eyi metsti satepan ke motemakak nejon tanojnots, itech tonal 20 metsti noviembre xiuit 1963, panoua 100 uejueyi altepemej kiselijkej Declaración de las Naciones Unidas sobre la Eliminación de todas las Formas de Discriminación Racial, uan miak xiujmej satepan kichiujkej okseki netenkaualis kemej nejon tein mokuiskia noyampa taltikpak. Axkan, 50 xiujmej satepan, techolinia maj timotajtanikan: ¿toni kiualkuini tein kiixtalianij kichiuaskej tein semi kuali?

Itech tonal 21 metsti marzo xiuit 2012, Ban Ki-moon, Ueyi Tajkuilojkej tein moajsi ONU, kijtoj: “Moajsi miak netenkaualismej uan nepaleuilmej ijkon kemej okseki taman tein moneki mochiuas noyampa taltikpak, uan ijkon amo kisentokaskej kinchikoitaskej akin taman ixtamatij oso analtekojkayomej, nion mochiuas okseki taman kemej nejon. Sayoj ke tachikoitalis kisentoka kinualkuilia tajyouilis tel miakej noyampa taltikpak”.

Maski itech uejueyi altepemej kampa kitemouanij kitamiskej tataman tachikoitalis, techolinia maj timotajtanikan: ¿yekmelauj tapaleuianij maj tami nejon amo kuali tanemilil itech ininyolo taltikpakneminij oso sayoj kichiuanij maj amo kinextikan? Sekin kinemiliaj ke nejon tein kichiuanij sayoj tapaleuia maj amo kinextikan, sayoj ke amo uelij kitamiaj tachikoitalis tein moajsi ininyolijtik. ¿Keyej? Porin akin kinextia ke techikoita, tekiuanij ueli kitatsakuiltiaj, sayoj ke nejon ualeua toyolijtik tein mouika iuan tein tiknemiliaj uan tein tikmachiliaj. Yejua ika semi ouij se kitsakuilia.

Tein techpaleuis maj timokixtilikan tachikoitalis, amo sayoj moneki maj amo tiknextikan, ta moneki maj tikpatakan tein tikmachiliaj uan tanemilil tein tikinpialiaj oksekin. ¿Uelis tikchiuaskej nejon? Komo ijkon, ¿keniuj? Maj tikitakan tein kinpanok eyi taltikpakneminij uan ijkon tikitaskej ke amo sayoj uelis mopataskej akin kinextiaj nejon, ta no toni kinpaleuiani miakej maj ijkon kichiuakan.

Linda: Niyolik Sudáfrica uan nichijchipauak. Nikinitaya ke akin amo chijchipaujkej amo semi chiuanimej, mijmikilomej uan amo takuaujtamachmej; nikinitaya kemej inintakeualuan akin chijchipaujkej. Amo nikitaya ke semi nitechikoitaya. Sayoj ke notanemilil mopatak keman peuak nimomachtia Biblia. Nikajsikamatik ke “Dios amo [kinchichikotasojta] in tagayot” uan tein moajsi itech iyolo aksa yejua tein okachi moneki uan amo ox chijchipauak oso kipia okse tajtol (Hechos 10:34, 35; Proverbios 17:3). Itech Filipenses 2:3 nimomachtij ke komo nikinita oksekin ke okachi chiuanimej ke nejua, nechpaleuiskia maj amo nitechikoitaok. Nejin uan okseki tayolmajxitilis tein kipia Biblia nechmachtiani ke moneki niktemos nikinpaleuis oksekin uan amo nikitas  ox chijchipaujkej oso amo. Axkan amo nitechikoitaok.

Michael: Nikayot Australia. Nimoskaltij kampa nemij tel miakej akin chijchipaujkej, uan nejon kichiuak maj semi nikinchikoitani akin nemiaj Asia uan okachiok chinos. Keman niyaya itech notepos uan nikitaya se, niktemouiaya teskat uan niktsajtsiliaya tein amo kualtsin kemej: “¡Xiyouj kampa tiualeuj!”. Satepan peuak nimomachtij Biblia uan nikajsikamatik keniuj Dios kinita taltikpakneminij. Yejuatsin nochin kintasojta uan amo kinita kani kayomej oso keniuj ixtamatij. Nejon ajsik itech noyolo uan nikpatak netauelitalis ika netasojtalis. Semi nikmoujkaita keniuj nimotelpatak. Axkan ueli nimouika iniuan akin seseko kayomej oso okse taman tajtol kipiaj, uan nejon nechpaleuiani maj nikinixmati oksekin uan semi nechyolpaktiani.

Sandra: Nomomaj katka kayot Umunede, se xolal tein pouia Delta ompa Nigeria, uan ichankauan nopopaj kayomej itech altepet Edo, kampa tajtouaj esán. Kemej seseko kayomej, nomomaj kitelchikoitayaj ichankauan nopopaj hasta keman momikilij nomomaj. Yejua ika, nikijtoj ke amo keman nimouikaskia iniuan akin tajtoskiaj esán uan nion nimonamiktiskia iuan semej akin kayot Edo. Sayoj ke keman nimomachtij Biblia mopatak notanemilil. Komo Biblia kijtoua ke Dios amo techikotasojta uan kinselia nochin akin kimoujkatokaj, ¿keyej nejua niktauelitati aksa akin okseko kayot oso taman itajtol? Nikpatak notanemilil uan peuak kuali nimouika iuan ichankauan nopopaj. Nikchiuas kemej tayolmajxitia Biblia nechualkuilia yolpakilis uan yolseuilis. No nechpaleuiani maj kuali nimouika iuan oksekin maski okseko kayomej, taman ixtamatij oso okse tajtol kipiaj. ¡Hasta nimonamiktij iuan se takat akin kayot Edo uan tajtoua esán!

¿Keyej Biblia kinpaleuiani nejin taltikpakneminij uan oksekin maj amo tetauelitakanok nion maj techikoitakan maski kipiayaj ininyolijtik? Porin yejua iTajtol Dios. Biblia ueli kipata tein kimachilia se taltikpaknenkej uan tanemilil tein kinpialia oksekin. Sayoj ke no tamachtia ke moneki mochiuas  okse taman tein tapaleuis maj senkis tami tachikoitalis.

Maski iTajtol Dios ueli techpaleuia maj tiktsakuilikan uan maj timokixtilikan amo kuali tanemilil, moajsi ome taman tein moneki tamis achto ke senkis poliuis tachikoitalis. Yekinika yejua tajtakol. Biblia kiyekijtoua: “Amo onkak taltikpaknenkej maj amo tajtako” (1 Reyes 8:46). Yejua ika kisa toyolijtik se taman kemej kipanok tatitanil Pablo akin kijkuiloj: “Kuak nikneki nikchiuas ne tachiualis ten kuali, ijkuakon nimoyolajxilia ke in tajtakol momautok ya tech notalnamikilis” (Romanos 7:21). Yejua ika, kemansa kisa toyololijtik “pitsotik tanemililisme” tein techuika maj titechikoitakan (Marcos 7:21).

Ojpatika taman yejua ichikaualis Amokuali Satanás. Biblia kijtoua ke yejua “temiktijke” uan “kinkajkayautinemi nochi in taltikpakuani” (Juan 8:44; Apocalipsis 12:9). Yejua ika kampa yeski techikoitaj uan nesi ke semi ouij maj taltikpakneminij amo techikoitakanok, maj amo sentaixpolokan, nion maj amo kinchikoitakan akin taman ixtamatij, kipia okse taneltokalis oso amo ueyi chiuanimej.

Yejua ika, achto ke tachikoitalis senkis tamis, moneki maj achto tami tajtakol uan ichikaualis Satanás. Biblia kinextia ke yejua nejon tein kichiuas iTekiuajyo Dios.

Jesús kinmachtij itatojtokakauan maj kitataujtikan Dios ijkon: “Maj uiki motekiuajyo. Maj mochiua motanejnekilis, kemej iluikak, no ijkon nikan taltikpak” (Mateo 6:10, TNM). ITekiuajyo Dios kichiuas maj tami tachikoitalis uan okseki taman teikamauiltilis.

Keman ualas iTekiuajyo Dios uan taixyekanas nikan taltikpak, Satanás kiilpiskej, tein kijtosneki ke amo uelis “kinkajkayautinemis ok in taltikpakuani” (Apocalipsis 20:2, 3). Satepan moajsis se “yankuik taltikpak”, oso taltikpakneminij, “kampa mochiutos sayo ten kualtsin chipaukanemilis” (2 Pedro 3:13). *

Akin nemiskej itech nejon yankuik taltikpak kampa mochiujtos tein melauak, kinijkuaniliskej tajtakol uan mochiuaskej chipaujkej (Romanos 8:21). Akin kinyekanas iTekiuajyo Dios, “amo taijtakoskej uan amo tauejueloskej”. ¿Keyej? “Porin itech taltikpak pexontos itaixmatilis Jiova.” (Isaías 11:9.) Taltikpakneminij momachtiskej tein Dios kijtoua uan kinextiskej netasojtalis uan okseki taman tein Dios kinextia. Tikyekmatij ke ijkon senkis tamis nochi taman tachikoitalis porin “Dios [...] amo kinchichikotasojta in taltikpakuani” (Romanos 2:11).