1. ¿Keyej motelneki maj se kichiua tein kuali iniuan taltikpakneminij kampa titanojnotsaj? Xikonijto se neskayot (xikonita taixkopin ipeujyan tamachtilis).

SEKI xiujmej achto, itech altepet Fiyi, se takat uan se siuat namikuanij kinyoleujtoyaj taltikpakneminij maj iniuan mosentiliskiaj itech youak keman kielnamikiskiaj imikilis Cristo. Keman iuan tajtojtoyaj se siuat, peuak kioui. Tokniuj takat kimakak se paraguas uan yejua iuan inamik ika motsakkej okse. ¡Nejin tokniuan tel yolpakkej keman siuat yajki nechikol keman moelnamikik imikilis Cristo! Yejua kijtoj ke amo semi kielnamikia tein itaixpantijkauan Jiova kiluijkaj, sayoj ke semi kimoujkaitak tein yejuan kichiujkej, yejua ika yajki. ¿Toni kichiujkaj namikuanij? Tein Jesús tayolmajxitij maj se kichiua iniuan oksekin.

2. 1) ¿Toni tayolmajxitilis kitemakak Jesús? 2) ¿Keniuj uelis tikchiuaskej?

² ¿Toni tayolmajxitilis kitemakak Jesús? Yejua nejin: “Xikinchiuilikan tokniuan ijkon keme nankinekij ke in tokniuan ma namechchiuilikan” (Mat. 7:12). ¿Keniuj uelis tikchiuaskej nejin? Komo tikchiuaj ome taman tein okachi moneki. Yekinika, maj timotajtanikan: “Komo nejua niyeskia nejon taltikpaknenkej, ¿keniuj nikuelitaskia maj nechitakan uan maj nechchiuilikan teisa?”. Uan ojpatika, maj timochikauakan tikchiuaskej nejon (1 Cor. 10:24).

3, 4. 1) ¿Keyej moneki maj amo sayoj iniuan tokniuan tikchiuakan tein Jesús tayolmajxitij? 2) ¿Toni tikitaskej itech nejin tamachtilis?

 ³ Miakpa sayoj iniuan tokniuan tikchiuaj tein Jesús tayolmajxitij. Sayoj ke Jesús amo kijtoj maj sayoj iniuan tikchiuakan. Tein melauj, keman kiteixmatiltij, ika tajtojtoya toni moneki se kichiuas iniuan nochin taltikpakneminij uan hasta akin techtauelitaj (xikonixtajtolti Lucas 6:27, 28, 31, 35). Komo moneki tikchiuaskej tein Jesús tayolmajxitij iniuan akin techtauelitaj, okachiok moneki tikchiuaskej iniuan akin tikinajsij keman titanojnotsaj, akin miakej xa ‘kipiaj kuali tanejnekilis tein kinuikas itech nemilis nochipaya’ (Hech. 13:48, TNM).

⁴ Axkan maj tikitakan naui taman tein uelis tikelnamikiskej keman titanojnotsaskej: 1) akonimej nikinnojnotsati 2) kani nikinnojnotsati, 3) kemanian okachi uelis nikinnojnotsas uan 4) keniuj nipeuas nitajtos. Komo itech titanemiliaj nejin naui taman, techpaleuis maj tiknemilikan toni kimachiliaj taltikpakneminij uan ijkon tikmatiskej keniuj okachi kuali uelis tikinnojnotsaskej (1 Cor. 9:19-23).

5. ¿Toni uelis timotajtaniskej keman iuan titajtoskej sejse taltikpaknenkej?

⁵ Keman titanojnotsaj, miakpa iniuan titajtouaj tataman taltikpakneminij, akin tataman moskaltijkej uan tataman kuejmolmej kipiaj (2 Crón. 6:29). Keman tikonnekis tikontapouis aksa kuali tanauatilmej, xionmotajtani: “Komo nejua niyeskia nejon taltikpaknenkej, ¿nikuelitaskia maj kinemilikan ke no nitamati kemej oksekin, oso maj nechixmatikan kemej yekmelauj nitamati?”. Komo timotajtaniaj nejin, techelnamiktis ke moneki tikmatiskej ke taltikpakneminij tatamamej.

6, 7. ¿Toni moneki tikchiuaskej komo aksa akin tiknojnotsaj kualani oso techiluia tein amo kuali?

⁶ Moneki maj amo ijsiujka tikijijtokan aksa nion maj tikijtokan ke “tel amo tapoujkaita”. Hasta tejuan, akin timochikauaj nochipa titajtoskej ‘ika ne teiknelilis’ kemej tayolmajxitia Biblia, titajtakouanij uan kemansa tikijtouaj teisa tein satepan tiknemiliaj maj amo tikijtouanij (Col. 4:6; Sant. 3:2). Komo aksa tikiluiskiaj teisa tein teyolxokolia, xa porin nejon tonal tikpanouaj tein amo kuali, melauj ke amo tikuelitaskiaj maj kijto ke “nochipa tikualantokej” oso ke “nochipa titetauelnankiliaj”. Tiknekiskiaj maj techajsikamati. Komo ijkon, ¿amo monekiskia maj tejuan no tikinajsikamatikan oksekin?

⁷ Komo aksa akin tikajsij keman titanojnotsaj kualani oso techiluia tein amo kuali, ¿ueliskia tiktemoskej tikajsikamatiskej keyej kichiua nejon? Xa uelis yeski porin kampa tekiti oso kampa momachtia moneki kichiuas miak taman, oso xa motelkokoua. Miakej taltikpakneminij akin yekinika kualaniaj, kuali tanankilianij keman itekitikauan Jiova kinnojnotsaj ika teiknelilis uan kinpoujkaitaj (Prov. 15:1; 1 Ped. 3:15).

8. ¿Keyej moneki tikinmatiltiskej kuali tanauatilmej ika iTekiuajyo Dios nochi tataman taltikpakneminij?

⁸ Tejuan tikinnojnotsaj nochi tataman taltikpakneminij. Seki xiujmej achto, peuak mokixtia itech La Atalaya tamachtilis “La Biblia les cambió la vida”, kampa moteixmatiltiani keniuj katka ininnemilis panoua sesenta taltikpakneminij. Sekin tachtekiaj, tauanayaj, mokuiaj iniuan oksekin akin kichiuayaj tein amo kuali oso kikuiaj droga. Oksekin pouiaj itech taltikpaktekiuajyomej, taixyekanayaj itech taneltokalis oso sekin sayoj kitayekanaltiayaj tekit tein kichiuayaj. Sekin tel auilnemiaj. Sayoj ke yejuan kikakkej kuali tanauatilmej, kiselijkej se nemachtil ika Biblia, mopatakej uan mochiujkej itaixpantijkauan Jiova. Yejua ika, maj amo keman tiknemilikan ke moajsij sekin akin amo keman kiseliskej kuali tanauatilmej ika iTekiuajyo Dios (xikonixtajtolti  1 Corintios 6:9-11). Ta okachi kuali, maj tikelnamikikan ke tein tikteixmatiltiaj uelis ajsis itech ininyolo nochi tataman taltikpakneminij (1 Cor. 9:22).

9. ¿Keyej moneki tikpoujkaitaskej ininchan akin tikinkalpanouaj?

⁹ ¿Kani tikinnojnotsaj taltikpakneminij? Miakpa tikinnojnotsaj ininkaltenoj (Mat. 10:11-13). Maj tiknemilikan nejin: tinochin tiktasojkamatij maj oksekin kipoujkaitakan tochan uan kampa moajsi. Ta tein melauj, tikitaj ke nejon motelneki. Tiknekij maj tochan mochiua kampa uelis tiyetoskej sayoj tejuan uan kampa uelis tiyekyetoskej. No ijkon moneki tikpoujkaitaskej ininchan akin tikinnojnotsaj. ¿Tiknextiaj ke tikchiuaj nejon? (Hech. 5:42.)

10. ¿Toni moneki amo tikelkauaskej uan ijkon amo tikinkualantiskej taltikpakneminij keman titanojnotsaj?

¹⁰ Itech nejin tonalmej, mojmostaj mochiua miak taman tein amo kuali, yejua ika taltikpakneminij amo iniuan takuaujtamatij akin amo kinixmatij (2 Tim. 3:1-5). Sayoj ke tejuan moneki maj amo tikchiuakan teisa tein kichiuas maj amo toka takuaujtamatikan. Kemej neskayot, maj tiknemilikan ke tiyetokej kalixpan uan titanotsaj. Komo amo akin tanankilia, uelis tiknemiliskej tinaltachiaskej oso tikalyoualoskej uan ijkon tikitaskej ox yetok aksa. Kampa tejuatsin tiontanojnotsa, ¿kualaniskej taltikpakneminij komo tikonchiua nejon? ¿Toni uelis kinemiliskej akin mitsonitaj? Semi melauak ke moneki timochikauaskej tikinajsiskej nochin akin tiueliskej (Hech. 10:42). Tamachtilis tein tikteixmatiltiaj semi teyolchikaua uan kuali yetok maj tiknekikan maj nochin kimatikan (Rom. 1:14, 15). Sayoj ke moneki tiknextiskej tamatilis uan amo teyi tikchiuaskej tein uelis kinkualantis taltikpakneminij. Tatitanil Pablo kijkuiloj: “Amo teyi tiktaliaj tenika uelis tikintsatsakuilijtiyaske oksekin [...]. Ika ya nojon amo aken uelis techtejteneutinemiske” (2 Cor. 6:3). Keman tikpoujkaitaj kampa nemij akin tikinnojnotsaj, tokuali tachiualis uelis kinolinis sekin maj kinekikan momachtiskej iTajtol Dios (xikonixtajtolti 1 Pedro 2:12).

11. ¿Keyej tiktasojkamatij maj oksekin kipoujkaitakan totiempo?

¹¹ Timiakej tikpiaj miak taman tein moneki tikchiuaskej. Techpaleuis maj tikchiuakan nejon, komo tikitaj toni tayekantok uan kuali tikixtaliaj keniuj tikuiskej totiempo (Efes. 5:16; Filip. 1:10). Komo aksa techtakotonaltia ika tein tikchiujtokej, xa amo kuali timomachiliskej. Yejua ika, tiktasojkamatij maj oksekin kipoujkaitakan totiempo uan maj kiajsikamatikan ke xa amo uelis uejkauak iniuan titajtojtoskej. Komo tikelnamikij tein Jesús tayolmajxitij, ¿keniuj uelis tiknextiskej ke tikinpoujkaitaj akin tikinnojnotsaj?

12. ¿Keniuj uelis tikmatiskej kemanian okachi kuali maj tikinkalpanokan taltikpakneminij kampa titanojnotsaj?

¹² Maj timochikauakan tikmatiskej kemanian okachi uelis tikinkalpanoskej taltikpakneminij. Kampa titanojnotsaj, ¿toni hora okachi yetokej kalijtik? ¿Kemanian okachi kinekiskej techkakiskej? Semi kuali komo tikpataj tohorario uan ijkon uelis tikinnojnotsaskej keman okachi ueliskej. Itech seki xolalmej, okachi kinajsij kalijtik keman tanojnotsaj tiotakpa. Komo no ijkon panoua kampa titanojnotsaj, ¿ueliskia no tikixtaliskej tiotakpa titanojnotsaskej kajkalpan? (Xikonixtajtolti 1 Corintios 10:24.) Uelis senkis tikneltokaskej ke Jiova kitiochiuas nochi taman tein tikpataskej uan ijkon uelis titanojnotsaskej itech horas keman okachi ueliskej taltikpakneminij.

13. ¿Keniuj no uelis tiknextiskej ke tikinpoujkaitaj taltikpakneminij?

¹³ ¿Keniuj no uelis tiknextiskej ke titapoujkaitaj? Keman tikajsiskej aksa akin kineki techkakis, moneki kuali tikmachtiskej  iTajtol Dios, sayoj ke maj amo titeluejkauakan. Taltikpaknenkej xa kiixtalij kichiuas teisa tein kiita ke motelneki keman tejuan tiknojnotstokej. Komo kijtoua ke amo kemanti, uelis tikiluiskej ke amo tiuejkauaskej... uan maj ijkon tikchiuakan (Mat. 5:37). Keman timonauatiskej iuan, kuali yeskia maj tiktajtanikan kemanian okachi uelis tikalpanoskej. Seki tokniuan kuali kinkisani keman kijtouaj: “Nikuelitaskia oksepa nimitsonkalpanos. ¿Keniuj tikonita komo achto ke niualas nimitsonnotsa oso nimitsontajkuilouilia ika teléfono?”. Keman tikinnojnotsaj ijkuak okachi kemantij, tiktojtokaj ineskayo Pablo, akin kiyekijtoj: “Nejua amo niktemojtinemi sayo para nejua nimopaleuis san. Ta, nejua niktemojtinemi de keniu nikinpaleuijtinemis oksekin para ma yejuan no ma kipiakan ne nemakixtilis” (1 Cor. 10:33).

14-16. 1) ¿Keyej keman tiajsij moneki tikiluiskej taltikpaknenkej keyej tikalpanouaj? Xikonijto se neskayot. 2) ¿Keniuj peua tajtoua se tokniuj takalpanojkej tein kuali kikisani?

¹⁴ Xikonnemili ke aksa mitsonnotsa ika teléfono, sayoj ke amo tikontenixmati. Amo tikonixmati uan maski ijkon mitsontajtania toni takual tikonuelilia. Tejuatsin tikonnemilijtok akoni mitsonnotsa uan toni kineki. Kemej tiontapoujkaita, xa tepitsin iuan tionmonojnotsas sayoj ke niman tionmonauatis iuan. Axkan xikonnemili ke akin mitsonnotsa mitsoniluia akoni uan no mitsoniluia toni tekit kichiua. Yejua kijtoua ke kinpaleuia taltikpakneminij maj kiitakan toni takual kinpaleuis maj kuali yetokan. Mitsoniluia ke mitsonmatiltisneki seki taman tein uelis mitsonpaleuis. ¿Melauj ke tejuatsin xa okachi tikonnekis tikonkakis?  Tein melauj, tinochin tiktasojkamatij maj oksekin technojnotsakan ika poujkaitalis, sayoj ke no tiknekij maj techyekiluikan teisa. ¿Uelis no tikinnextiliskej poujkaitalis akin tikinajsij keman titanojnotsaj?

¹⁵ Miakkan, keman tiajsij moneki tikiluiskej taltikpaknenkej keyej tikalpanouaj. Semi melauak ke kitelpia ipatiuj tein tiknekij tikmatiltiskej uan yejua amo kiixmati, sayoj ke maj tiknemilikan ke maski ayamo tikiluiaj tiakonimej, peua tiknojnotsaj uan tiktajtaniaj teisa kemej nejin: “Komo tejuatsin ueliskia tikonijkuanis se kuejmol tein mochiua nikan taltikpak, ¿toni tikonijkuaniskia?”. Titajtanij nejon porin tiknekij tikmatiskej toni kinemilia uan satepan tikixtiskej Biblia uan tiknextiliskej toni kijtoua. Sayoj ke taltikpaknenkej uelis kinemilis: “¿Akoni nejin taltikpaknenkej, uan keyej nechtajtania nejon? ¿Toni kineki?”. Yejua ika, maj tiktemokan maj taltikpaknenkej kuali momachili touan tajtos (Filip. 2:3, 4). ¿Keniuj uelis tikchiuaskej?

¹⁶ Se tokniuj takalpanojkej kuali kikisani keman kichiua nejin. Satepan ke kitajpaloua taltikpaknenkej uan kiluia akoni yejua, kimaka se amat ¿Tikonuelitaskia tikonmatis itanankililuan netajtanilmej tein motelneki? uan kiluia: “Axkan tikinmakatokej nejin amat nochin akin tikinajsij. Ika tajtoua chikuasen netajtanilmej tein miakej motajtaniaj. Nimitsonkauilia se”. Tokniuj kijtoua ke miakej taltikpakneminij moita ke okachi kuali momachiliaj keman kimatij keyej kinkalpanouaj, uan nejon kichiua maj ueli kisentokakan monojnotsakan. Tokniuj takalpanojkej kisentoka kijtoua: “¿Kemansa tionmochiuiliani semej nejin netajtanilmej?”. Komo taltikpaknenkej kinextia semej, tokniuj kitapoua amat uan kinextilia keniuj kinankilia Biblia nejon netajtanil. Komo amo, yejua kiixpejpena se netajtanil uan kisentoka iuan monojnotsa uan ijkon taltikpaknenkej amo mopinaujmati. Kemaj, onkak miak taman tein uelis tikchiuaskej tein kinolinis taltikpakneminij maj kinekikan tajtoskej touan. Kansaika, momattokej kichiuaskej seki taman achto ke kijtoskej keyej kinkalpanotij. Tein tayekantok, moneki maj tikitakan keniuj uelis tikinnojnotsaskej kemej kinekiskej techkakiskej.

17. Kemej tikitakej itech nejin tamachtilis, ¿keniuj uelis tiksentokaskej tikchiuaskej tein Jesús tayolmajxitij?

¹⁷ Ika amo miak tajtolmej, ¿keniuj tein Jesús tayolmajxitij uelis tiksentokaskej tikchiuaskej keman titanojnotsaj? Maj tikinitakan taltikpakneminij ke tatamamej. Maj tikpoujkaitakan kampa nemij. Maj timochikauakan titanojnotsaskej keman okachi tikinajsiskej kalijtik uan keman okachi kinekiskej techkakiskej. Uan maj tikinnojnotsakan kemej kinekiskej techkakiskej.

18. ¿Keyej moneki tikchiuaskej iniuan taltikpakneminij akin tikinnojnotsaj kemej tikuelitaskiaj maj kichiuakan touan?

¹⁸ Keman tikchiuaj iniuan taltikpakneminij kemej tikuelitaskiaj maj kichiuakan touan, semi tapaleuia. Komo tikchiuaj tein kuali uan tiknemiliaj keniuj momachiliaj, tikchiuaj maj kemej yeskia tipetanikan, tiknextiaj ke tikchiuaj tein Biblia tamachtia uan tikueyitaliaj toTajtsin akin nemi iluikak (Mat. 5:16). Komo ijkon tikinnojnotsaj, uelis kichiuas maj okachi taltikpakneminij kinekikan momachtiskej (1 Tim. 4:16). Uan komo akin tikinnojnotsaj kiseliaj kuali tanauatilmej ika iTekiuajyo Dios oso amo, tiyolpakij tikmatiskej ke timochikauaj tikchiuaskej tein tiueliskej itech tanojnotsalis (2 Tim. 4:5). Maj tikchiuakan kemej tatitanil Pablo, akin kijkuiloj: “Nochi nijin nikchiutinemi sayo ika porin Tajtoltsin de Dios ten kualkui ne nemakixtilis. Uan para no ijkon nikselijtiyas miak tataman tatiochiualis ten ualeutok tech ne Tajtoltsin de Dios” (1 Cor. 9:23). Yejua ika, maj tiksentokakan tikchiuakan itech tanojnotsalis kemej Jesús tayolmajxitij.