TLAMACHTIL 8
ToTajtsin Dios kintlasojtla akinmej chipauakej
“Iuan akin chipauak timoteititis chipauak.” (SALMO 18:26.)
1-3. 1) ¿Tleka se siuatl kineki ma yeto chipauak ikone? 2) ¿Tleka Jehová kineki ma yetokan chipauakej itekipanojkauan, uan tlen techyolinia tiyetoskej tichipauakej?
SE SIUATL kiyejyektlalia ikone ijkuak san kanin yas. Ye kuali kaltia uan kitlakentia pampa chipauak ma moita. Siuatl kimati moneki chipauak yetos ikone pampa amo mokokos. Uan noijki kajsikamati ken moita konetl, kiteititia ken moitaj tetajmej.
2 ToTajtsin Jehová, akin techtlasojtla, kineki nochtin itekipanojkauan ma yetokan chipauakej. Itech iTlajtol kijtoa: “Iuan akin chipauak timoteititis chipauak” (Salmo 18:26). * Pampa Jehová techtlasojtla, kimati okachi kuali tiyetoskej tla tichipauakej. Noijki, ken techitaskej oksekimej moneki kuali ma tlajtokan itech ye, pampa tiiTlaixpantijkauan. Ik non, tla nochipa tichipauakej uan kuali toyelis, kichiuas ma kiueyichiuakan uan amo ma kijtokan itlaj amo kuali itech Jehová, uan itoka tlen chipauak (Ezequiel 36:22; xiktlajtolti 1 Pedro 2:12).
3 Pampa tikmatij toTajtsin Dios kintlasojtla akinmej chipauakej, nin techyolinia ijkon ma tiyetokan. Noijki, tiknekij ma kiueyichiua ken tikpiaj tonemilis pampa tiktlasojtlaj. Uan tiknekij tiyetoskej itech itlasojtlalis. Ma tikitakan tleka moneki tiyetoskej tichipauakej uan tlen kijtosneki, noso ken uelis tiyetoskej tichipauakej. Tlen timomachtiskej techpaleuis tikitaskej kox moneki timoyektlaliskej itech seki tlamantli.
¿TLEKA MONEKI TIYETOSKEJ TICHIPAUAKEJ?
4, 5. 1) ¿Tlen achto tlamantli kichiua ma tiyetokan tichipauakej? 2) ¿Ken kiteititia Jehová chipauak ika tlen okichijchi?
4 Jehová techmachtia ika ineskayo. Itlajtol techyoleua ma ‘tikchiuakan ken toTajtsin Dios’ (Efesios 5:1, TNM). Ik non, nin achto tlamantli tlen kichiua ma tiyetokan tichipauakej: pampa tikueyichiuaj Jehová akin chipauak uan santo itech nochi tlamantli (xiktlajtolti Levítico 11:44, 45).
5 Itech nochi tlen okichijchi Jehová, tikitaj ken iyelis uan ye kiteititia chipauak (Romanos 1:20). Okichijchi chipauak Tlaltikpak pampa inkalijtik tlaltikpaktlakamej. Jehová kichiua iselti ma mochipaua ejekatl uan atl. ¡Melauak techtlajtlachialtia ken Tlaltikpak iselti ueli mochipaua! Nin kiteititia “akin okichijchi [...] n tlaltíkpaktli” kineki nochi ma yeto chipauak (Hechos 14:15). Noijki ijkon moneki ma tiyetokan.
6, 7. Itech Tlanauatil tlen okijkuilo Moisés, ¿ken okiteititi Jehová kineki ma yetokan chipauakej akinmej kiueyichiuaj?
6 Okse tlamantli tlen techyolinia ma tiyetokan tichipauakej nochipa iixpan Jehová, akin Ueyi Tekiua, kineki ma yetokan chipauakej akinmej kiueyichiuaj. Tlanauatilmej tlen okinmakak altepetl Israel, kiteititiaj chipaualistli mouika iuan ueyichiualistli. Ik non, Tlanauatil okijtoaya itech Tonal ijkuak okintlapojpoluiayaj intlajtlakoluan israelitas, ueyi Levítico 16:4, 23, 24). Noijki, teopixki tlen okimakaya se tlamanali Jehová, omonekiaya achto momajtekiskia uan moikxipakaskia ijkuak ijkon kichiuaskia (Éxodo 30:17-21; 2 Crónicas 4:6). Tlanauatil okijtoaya kanaj 70 tlamantli tlen ika okisokiotiayaj intlalnakayo, uan tla ikaj sokio okatka, amo uelis teueyichiuaskia. Tla se israelita amo okatka chipauak, amo itlaj uelis kichiuaskia pampa kiueyichiuaskia toTajtsin Dios, tla kichiuaskia uelis mikiskia (Levítico 15:31). Noijki, tla se tlaltikpaktlakatl amo okinekiaya mochipauas, maltis uan kipakas itlaken, omonekiaya “kixpoloskej itech tlanechikol” (Números 19:17-20).
teopixki omonekiaya maltis ome uelta (7 Maski Tlanauatil tlen okijkuilo Moisés ayakmo technauatia, techpaleuia ma tikajsikamatikan tlen mokuayejyekoa toTajtsin Dios itech nin tlamantli. Melauak, Tlanauatilmej okiteititijkej toTajtsin Dios kineki ma yetokan chipauakej itekipanojkauan. Uan ye amo keman mopatla (Malaquías 3:6). Pampa Jehová kiselis ken tikueyichiuaj, moneki yetos “chipauak uan amo sokio” (Santiago 1:27, TNM). Ik non, moneki ma tikmatikan tlen kineki ma tikchiuakan itech nin tlamantli.
¿TLEN KIJTOSNEKI TIYETOSKEJ TICHIPAUAKEJ IIXPAN TOTAJTSIN DIOS?
8. ¿Itech tlen tlamantli kineki Jehová ma tiyetokan tichipauakej?
8 Ijkuak Biblia kijtoa moneki tiyetoskej tichipauakej, amo san kijtosneki chipauak ma tikpiakan totlalnakayo. Okachi kuali, kijtosneki itech nochi tonemilis tiyetoskej tichipauakej iixpan toTajtsin Dios. Jehová kineki ma tiyetokan tichipauakej itech ninmej naui tlamantli: totlaneltokilis, tonemilis, tokuayejyekol uan totlalnakayo. Ma tikitakan tlen kijtosneki sejse ninmej tlamantli.
9, 10. ¿Tlen kijtosneki tikpiaskej chipauak totlaneltokilis, uan tlen amo tikchiuaj?
9 Chipauak totlaneltokilis. Nin kijtosneki amo tikneloskej tlaneltokalistli tlen melauak iuan tlen amo melauak. Ijkuak Isaías 52:11). Nochtin israelitas omokuepkej inkalijtik pampa oksepa kiueyichiuaskiaj Jehová. Uan omonekiaya ma yeto chipauak ken kiueyichiuaskiaj, amo kineloskiaj ika tlamachtilmej tlen sokiojkej nion ika tlen okichiuaya tlaneltokalistli babilónica, tlen amo kitlakaita toTajtsin Dios.
israelitas okiskej itech Babilonia uan omokuepkej Jerusalén, omonekiaya kitlakamatiskej nin tlanauatil: “Xikisakan ompa, ¡amo xikkitskikan itlaj tlen sokio! [...] Xiyetokan nanchipauakej” (10 Itech ninmej tonalmej, akinmej melauak tikchiuaj ken Cristo timomaluiaj pampa amo timosokiotiskej ika tlaneltokalistli tlen amo melauak (xiktlajtolti 1 Corintios 10:21). Moneki sapanoa ma timomaluikan pampa san kanin kajki tlen kichiua tlaneltokalistli tlen amo melauak. Se neskayotl, tlaneltokalistli tlen amo melauak kijtoa ijkuak timikij kisa itlaj toijtik tlen oksekan yoltok, uan tlamachtia okseki tlamantli tlen amo melauak. Miakej kineltokaj ninmej tlamachtilmej, ik non, inkalchanejkauan akinmej yomikej, kinuikiliaj tlakuali itech inmikakoyok uan kintlaxotlaltiliaj inteotsitsiuan (Eclesiastés 9:5, 6, 10). Ik non, akinmej melauak tikchiuaj ken Cristo amo timokajkalakiaj itech tlen kichiua tlaneltokalistli tlen amo melauak. * Pampa tikpiaj tlaneltokilistli tlen chipauak, amo timotekauiliaj ma techchiualtikan amo ma tikintlakamatikan itlanauatiluan Biblia (Hechos 5:29).
11. ¿Tlen kijtosneki tikpiaskej chipauak tonemilis, uan tleka sapanoa ipati ma tiyetokan tichipauakej?
11 Chipauak tonemilis. Chipauak yetos tonemilis kijtosneki amo tiauilnemiskej (xiktlajtolti Efesios 5:5). Sapanoa ipati tikpiaskej chipauak tonemilis. Ken tikitaskej itech okse tlamachtil, pampa tiyetoskej itech itlasojtlalis toTajtsin Dios moneki ma ‘tikcholilikah n awilnemílistli’. Ik non, akinmej auilnemij uan amo moyolkuepaj “mach kalakiskeh kan Dios tlanawatijtok” (1 Corintios 6:9, 10, 18). Iixpan toTajtsin Dios yejuan “kichijtinemih tlan pitsotik”. Uan tla amo mochijchikauaj kipatlaskej innemilis, “kiseliskeh [...] ojpatia mikílistli” (Apocalipsis 21:8).
12, 13. ¿Ken kiyekana tokuayejyekol tlen tikchiuaj, uan ken uelis tikpiaskej chipauak tokuayejyekol?
12 Chipauak tokuayejyekol. Tlen timokuayejyekoaj kiyekana tlen tikchiuaj. Tla amo tikkixtiaj tlen amo kuali timokuayejyekoaj, kalakis itech toyolo, uan satepan kichiuas ma tikchiuakan tlen amo kuali (Mateo 5:28; 15:18-20). Ik non, tla timokuayejyekoaj tlen kuali uan chipauak, kichiuas ma tikpiakan chipauak tonemilis (xiktlajtolti Filipenses 4:8). ¿Ken uelis tikpiaskej chipauak tokuayejyekol? Moneki tikixtopeuaskej nochi tlamauisolmej tlen uelis kisokiotis tokuayejyekol. * Noijki, pampa tikpiaskej chipauak tokuayejyekol, nochipa ma timomachtikan iTlajtol toTajtsin Dios (Salmo 19:8, 9).
13 Pampa tiyetoskej itech itlasojtlalis toTajtsin Dios moneki yetos chipauak totlaneltokilis, tonemilis uan tokuayejyekol. Itech nin amochtli okachi timomachtiskej kanin moneki tiyetoskej tichipauakej. Axkan, ma tikitakan tlamantli naui: chipauak totlalnakayo.
¿KEN UELIS TIYETOSKEJ TICHIPAUAKEJ?
14. ¿Tleka amo san totech timotekipachoskej kox tichipauakej?
14 Tiyetoskej tichipauakej kijtosneki chipauak yetos totlalnakayo uan nochi tlen tikpiaj. Sekimej mokuayejyekoaj itech nin tlamantli amo moneki ikaj ma mokajkalaki. Pero akinmej kiueyichiuaj Jehová amo ijkon mokuayejyekoaj. Ken yotikitakej, Jehová kitekipachoa ma tiyetokan tichipauakej amo san pampa okachi kuali tiyetoskej, noijki pampa tikteititiaj ken iyelis. Ma timokuayejyekokan itech neskayotl tlen achto otikijtojkej. Tla tikitaj se konetl nochipa sokio uan 2 Corintios 6:3, 4). Ik non, ¿ken uelis tiyetoskej tichipauakej?
amo kuali kiyejyektlaliaj, ¿tlen timokuayejyekoskej itech itatajuan? Noijki ijkon, moneki ma tikmaluikan ken timotlakentiaj noso ken tikpiaj tonemilis, pampa amo tiknekij ma kijtokan itlaj amo kuali itech Jehová noso amo ma kipatioitakan tlen titetlapouiaj. ITlajtol toTajtsin Dios kijtoa: “Amitla tikchiwah non makikxitlanwi aka tokni, para amaka makixnamiki toteki. Yej ika nochi tlan tikchiwah, tikixnextiah milák titekitih inawak Dios” (15, 16. ¿Tlen kijtosneki tiyetoskej tichipauakej, uan ken moneki yetos totlaken?
15 Chipauak totlalnakayo uan ken timoyejyektlaliaj. Maski itech sejse altepetl tlatlamantli kichiuaj uan chantij, tinochtin tikpiaj xapo uan atl tlen ika timaltiskej nochipa, pampa tiyetoskej hipauakej uan noijki tokoneuan. Nochipa tiyetoskej tichipauakej kijtosneki timomajtekiskej ika xapo Deuteronomio 23:12, 13).
achto titlakuaskej noso titlakualchiuaskej, tla otiajkej baño uan tla otiktlapatilijkej se konetl. Tla timomajtekiskej ika xapo, kichiuas amo itlaj kokolistli ma techajsi uan techpaleuia. Ijkuak ikaj amo momajtekia, uelis kajsis diarrea. Ik non, timomajtekiskej melauak techpaleuia. Tla kanin tichantij amo tikpiaj drenaje, moneki tikchiuaskej se tlakoyoktli uan ompa tiaskej, ijkon ken okichiuaya altepetl Israel (16 Noijki moneki nochipa timotlapakiskej pampa ma yeto chipauak uan kualtsin ma moita totlaken. Akinmej tikchiuaj ken Cristo, maski totlaken amo moneki ma yeto patio noso okachi yankuik, kema moneki ma yeto chipauak uan ma timotlakentikan ken moneki (xiktlajtolti 1 Timoteo 2:9, 10, TNM). Maski san kanin tiyetoskej, tiknekij ken timoyejyektlaliaj ma ‘kiueyichiua itlamachtil akin Techmakixtia, toTajtsin Dios’ (Tito 2:10, TNM).
17. ¿Tleka moneki tokalijtik uan nochi tlen tikpiaj ma yeto chipauak uan kualtsin ma moita?
17 Tokalijtik uan nochi tlen tikpiaj. Maski tokalijtik amo moneki yetos ueyi noso sapanoa kuajkualtsin, ma timochijchikauakan ma yeto chipauak uan kualtsin ma moita. Ik non, tla tikpiaj tocarro tlen ika tiauij nechikolmej noso ika titetlapouitiuij, moneki timochijchikauaskej pampa chipauak ma yeto. Amo ma tikilkauakan, tla chipauak tokalijtik uan nochi tlen tikpiaj, kiueyichiuas toTajtsin Dios. Ik non, tikinmachtiaj tlaltikpaktlakamej Jehová, toTajtsin Dios akin chipauak, ‘kimpojpolos akimeh kijtlakoah n tlaltíkpaktli’, uan ayakmo miak poliui pampa iTekiuajkayo kichiuas nochi Tlaltikpak se kualtsin xochitlali (Apocalipsis 11:18; Lucas 23:43, TNM). Ik non, tokalijtik uan nochi tlen tikpiaj, ma kinmititi oksekimej yitimomachtijtokej ken tiyetoskej tichipauakej ijkuak yetos yankuik tlali.
18. ¿Ken tikteititiaj tiktlakaitaj Kali kanin timonechikoaj?
18 Kali kanin tikueyichiuaj toTajtsin Dios. Tla tiktlasojtlaj Jehová, techyolinis ma tiktlakaitakan Kali kanin timonechikoaj, pampa ompa tikueyichiuaj. Ijkuak ikaj yikin techtlajpaloti, 2 Crónicas 34:10). Ninmej principios bíblicos, noijki techpaleuiaj ma yeto chipauak kanin tikinpiaj uejueyij nechikolmej.
tiknekij ma motlajtlachialti pampa chipauak kitas kanin timonechikoaj. Moneki nochipa tikchipajtoskej uan tikyektlaliskej pampa kualtsin ma moita. Tla timochijchikauaj nochipa kuali ma yeto Kali kanin timonechikoaj, tikteititiaj melauak tiktlakaitaj. Se tlateochiualistli uelis titlapaleuiskej pampa ‘tikyekchijchiuaskej uan tikyektlaliskej’ Kali kanin timonechikoaj (MA TIKIXTOPEUAKAN NOCHI TLEN KISOKIOTIA TOTLALNAKAYO
19. Pampa yetos chipauak totlalnakayo, ¿tlen moneki tikixtopeuaskej uan ken techpaleuia Biblia?
19 Pampa yetos chipauak totlalnakayo, moneki tikixtopeuaskej nochi tlen techsokiotia, ik non, amo titlachichinaj, amo titlauanaj nion tikonij pajtli tlen amo otechilui akin tlapajtia noso tlen uelis kichiuas nochipa ma tiknektokan. Maski Biblia amo techiluia intoka nochi tlamantli tlen axkan katej, kipia principios bíblicos tlen techpaleuiaj ma tikajsikamatikan tlen kimachilia Jehová itech nin tlamantli. Axkan, ma tikitakan makuili principios bíblicos tlen techpaleuiskej ma tikchiuakan tlen kiselia Jehová, pampa tiktlasojtlaj uan yitikmatij ken kita nin tlamantli.
20, 21. ¿Tlen kineki Jehová amo ma tikchiuakan uan tleka techiluia?
20 “Kemi ninteh tlájtolteh yotechkakitijkeh, moneki tinemiskeh kuali iwa amo matikchiwakah tlan weletis kijtlakos tokuerpo iwa toespíritu. Matiktlakitakah Dios, iwa matiktlasojtlakah iwa nochipa matikmopantikah.” (2 Corintios 7:1.) Ken tikitaj, Jehová kineki ma tikkauakan nochi tlamantli tlen uelis kisokiotis totlalnakayo uan “toespíritu” noso tlen timokuayejyekoaj. Ik non, amo tikchiuaj itlaj tlen kijtlakos totlalnakayo uan tokuayejyekol.
21 Biblia techiluia tleka ‘amo matikchiwakah tlan weletis techijtlakos’. Tikitaj itech 2 Corintios 7:1 kijtoa: “Ninteh tlájtolteh yotechkakitijkeh”, noso yotechiluijkej. ¿Tlen yotechiluijkej? Tlen okachi tlayekapan kijtoa, Jehová techiluia: “Ne nomechselis. Ne niyetos nomotajtsi” (2 Corintios 6:17, 18). Ximokuayejyeko: Jehová mitsiluia mitsmaluis uan mitstlasojtlas ken se teta kintlasojtla ikoneuan. Ik non, pampa Jehová kichiuas tlen techiluia moneki tikixtopeuaskej nochi “tlan weletis kijtlakos tokuerpo iwa toespíritu”. Melauak timotlapololtiskej tla tikchiuaj itlaj tlen sokio, tlen kichiuas ayakmo kuali ma timouikakan iuan Jehová.
22-25. ¿Tlen principios bíblicos techpaleuiaj ma tikixtopeuakan tlen amo kuali?
22 “Xiktlasojtla Moteko Dios ika nochi moyolo, ika nochi moalma iwa ika nochi motlalnamikilis.” (Mateo 22:37.) Jesús okijto nin tlanauatil tlen okachi ueyi (Mateo 22:38). San Jehová kinamiki ma tiktlasojtlakan ika nochi toyolo, toyolilis uan tokuayejyekol. Ik non, moneki ma tikixtopeuakan nochi tlamantli tlen uelis kichiuas san niman ma timikikan, noso kichiuas amo kuali ma tiktekitiltikan tokuayejyekol tlen otechmakak toTajtsin Dios.
23 “[Jehová] kichiwa matiyolitokah, iwa techmaka toijyotilis, iwa nochi tlan onka wits de Ye.” (Hechos 17:24, 25.) ToTajtsin Dios techtliokolia yolilistli. Uan pampa tiktlasojtlaj, tiktlakaitaj tlen otechtliokoli. Ik non, tikixtopeuaj nochi tlamantli tlen uelis kijtlakos totlalnakayo, pampa tikajsikamatij nochi nin tlamantli amo kitlakaitaj yolilistli (Salmo 36:9).
24 “Xiktlasojtla mokni kemi te timotlasojtla.” (Mateo 22:39.) Akin kichiua tlen amo kuali amo san ye moijtlakoa, noijki kinmijtlakoa oksekimej. Se neskayotl, akin tlachichina uelis kinkokos oksekimej tlen amo tlachichinaj ijkuak kijyotilanaj poktli. Akin ijkon kichiua, amo kitlakamati itlanauatil toTajtsin Dios tlen technauatia ma tikintlasojtlakan nochtin tlaltikpaktlakamej. Noijki, akin ijkon kichiua kiteititia amo melauak kitlasojtla toTajtsin Dios (1 Juan 4:20, 21).
25 ‘Matikintlakitakah n tlanawatijkeh iwa n oksikimeh tekiwajkeh.’ (Tito 3:1.) Itech miakej altepemej tla kipiaj noso kitekitiltiaj drogas, kiteititiaj amo kitlakamatij intlanauatil tekiuajkej. Ik non, akinmej melauak tikchiuaj ken Cristo, amo tikpiaj nion tiktekitiltiaj drogas (Romanos 13:1).
26. 1) ¿Tlen moneki tikchiuaskej pampa tiyetoskej itech itlasojtlalis toTajtsin Dios? 2) ¿Tleka okachi kuali itech tonemilis tiyetoskej tichipauakej iixpan toTajtsin Dios?
26 Pampa tiyetoskej itech itlasojtlalis toTajtsin Dios, moneki tiyetoskej tichipauakej itech nochi tlamantli. Uelis oui techchiuilis tikkauaskej tlen amo kuali uan tiyetoskej tichipauakej, pero uelis tikchiuaskej. * Melauak nin tlen okachi kuali nemilistli, pampa Jehová nochipa techmachtia ken kuali tiyetoskej (xiktlajtolti Isaías 48:17). Uan tlen okachi ipati, tiyolpakij pampa tichipauakej uan tikmatij kuali tikteititiaj ken iyelis toTajtsin Dios akin tiktlasojtlaj, uan ijkon tiyetokej itech itlasojtlalis.
^ párr. 2 Tlajtoli “chipauak” ualeua kijtosneki tiyetoskej tichipauakej itech totlalnakayo, pero noijki itech tonemilis uan totlaneltokilis.
^ párr. 10 Xikita tlamachtil 13 kanin kijtoa tlen iluimej uan okseki tlamantli tlen kichiuaj tlaltikpaktlakamej, amo tikchiuaj akinmej tikchiuaj ken Cristo.
^ párr. 26 Xikinmita recuadros “ ¿Nimochijchikaua pampa nikchiuas tlen kuali?” uan “ Dios nochi weleti kichiwa”.
^ párr. 67 Omopatlak itoka.