1, 2. (1) ¿Ken opejki namiktilistli? (2) ¿Tlen uelis okajsikamatkej itech namiktilistli achto tlakatl uan siuatl? (Xikita tlaixkopinal tlen ika peua tlamachtil).

MIAKEJ monamiktiaj. Pero ¿akin okitlali namiktilistli uan tleka? Tikmatiskej nin techpaleuis ma tikitakan namiktilistli ken moneki uan noijki tlen tlateochiualismej onka itech namiktilistli. Ijkuak toTajtsin Dios okichijchi Adán, okinauati ma kintokayoti yolkamej. Adán okinmitak yolkamej okatkaj ojome “pero tlakatl amo okipiaya akin kipaleuis, amo okipiaya iajsikayo”. Ik non, Jehová okichi ma kochi Adán uan okonanki se iomisekuil uan ika okichijchi se siuatl uan okimakak Adán pampa ma yeto isiua. Jehová ijkon okitlali namiktilistli (xiktlajtolti Génesis 2:20-24). * Ken tikitaj, Jehová otechmakak namiktilistli.

² Miak xiuitl satepan, Jesús oksepa okijto tlen Jehová okijto itech xochitlali Edén: “Tlakatl kikawas ita iwa ina iwa moseitilis iwa isiwa, iwa yejwah ome mochiwaskeh san se” (Mateo 19: 4, 5). Ken toTajtsin Dios okitekitilti iomisekuil Adán ijkuak okichijchi Eva, uelis yejuan okajsikamatkej Jehová okinekiaya nochipa san sekan ma yetokan. Jehová amo okinekiaya ma mokajkauakan ixpan tekiuajkej akinmej yomonamiktijkej nion ikaj ma kinpia miakej innamik.

3. ¿Tlen okinekiaya Jehová ijkuak okitlali namiktilistli?

³ Adán sapanoa oyolpakik ijkuak okimakakej isiua uan okitokayoti Eva. Ye okipaleui Adán uan noijki okatka iajsikayo. Non kijtosneki Eva okipiaya itech iyelis tlamantli tlen amo okipiaya Adán tlen omonekiaya pampa kuali yetoskiaj inkalchanejkauan uan ijkon yolpakiskiaj (Génesis 2:18). Jehová okitlali namiktilistli pampa ma momiaktilikan tlaltikpaktlakamej itech nochi Tlaltikpak (Génesis 1:28). Uan maski konemej kintlasojtlaskiaj intatajuan, ijkuak moskaltiskiaj kinkauaskiaj intatajuan pampa monamiktiskiaj uan noijki kinpiaskiaj inkalchanejkauan. Tlaltikpaktlakamej momiaktiliskiaj itech nochi Tlaltikpak uan kichiuaskiaj ma yeto se xochitlali.

4. ¿Tlen okipanok achto namiktilistli?

⁴ Innamiktilis Adán uan Eva amo kuali okiski ijkuak amo okitlakamatkej Jehová. “Koatl non yowejka kajki,” Satanás, okikajkaya Eva uan okilui tla kikuaskia “kuauitl itech ixtlamatilistli tlen kuali uan tlen amo kuali”, uelis kimatiskia itlaj tlen ueyititok. Satanás okilui Eva tla kikuaskia itlakilo non kuauitl, ineuian uelis kijtoskia tlen kuali uan tlen amo kuali. Ijkuakon, Eva okikua pero amo okitlajtlani inamik kox uelis kikuaskia. Ken amo okitlajtlani, amo okitlakamatki Adán, akin okiyekanaya kalchanejke. Uan Adán, okikua tlakilotl tlen okimakak Eva. Ijkuak ijkon okichi, amo okitlakamatki toTajtsin Dios (Apocalipsis 12:9; Génesis 2:9, 16, 17; 3:1-6).

5. ¿Tlen techmachtia tlen otlanankili Adán uan Eva ijkuak Jehová okintlajtlani tlen okichijkej?

⁵ Ijkuak Jehová okitlajtlani Adán uan Eva tlen okichijkej, Adán okitlajtlakolti isiua. Adán okijto: “Siuatl tlen otinechmakak pampa ma yeto nouan, ye onechmakak itlakilo kuauitl uan ik non, onikua”. Uan Eva, okitlajtlakolti koatl pampa okikajkaya (Génesis 3:12, 13). ¡Amo kuali tlen okijtojkej! Adán uan Eva amo okitlakamatkej uan okixnamikej Jehová. Ik non, Jehová okinmilui mikiskiaj. ¿Tlen techmachtia tlen amo kuali okichijkej Adán uan Eva? Tla akinmej yomonamiktijkej kinekij kuali yetoskej, moneki ma kitlakamatikan Jehová uan ma kiselikan tlen kichiuaj.

6. ¿Ken tikyekijtoskia Génesis 3:15?

⁶ Maski Satanás otlajtlakolchi itech xochitlali Edén, Jehová okinmakak se chialistli tlaltikpaktlakamej. Nin chialistli kajki itech achto profecía tlen ijkuilitok itech Biblia (xiktlajtolti Génesis 3:15). * Nin profecía okijto Jehová kintekitiltiskia ikoneuan siuatl pampa kixpoloskia Satanás. Itech iluikak, katej sapanoa miakej ángeles akinmej kuali  mouikaj iuan toTajtsin Dios. Yejuan katej ken isiua Jehová. Ye kipejpenaskia se itech nonmej pampa kixpoloskia Satanás uan pampa tlaltikpaktlakamej uelis kipiaskiaj tlen okipolo Adán uan Eva. Akinmej tetlakamatiskiaj uelis yoltoskiaj nochipa itech Tlaltikpak, ijkon ken Jehová okinekiaya (Juan 3:16).

7. (1) ¿Tlen kinpanoa akinmej yomonamiktijkej desde ijkuak Adán uan Eva amo otetlakamatkej? (2) ¿Tlen kinnauatia Biblia tlakamej uan siuamej tlen yomonamiktijkej?

⁷ Pampa Adán uan Eva okixnamikej Jehová otlajyouijkej uan noijki akinmej satepan omonamiktijkej. Se neskayotl, Eva uan oksekimej siuamej sapanoa tlajyouiskiaj ijkuak nesiskiaj inkoneuan. Uan noijki sapanoa kinekiskiaj innamik ma kintlasojtla uan ma kinmalui. Uan innamik kinnauatiskiaj uan hasta kintlajyouiltiskiaj, ken axkan panoa (Génesis 3:16). Jehová kijtoa tlakamej moneki kinyekanaskej inkalchanejkauan ika tlasojtlalistli uan siuamej moneki kintlakaitaskej innamik (Efesios 5:33) (xikita recuadro “¿Tlen kijtosneki?”). Tokniuan tlen yomonamiktijkej mopaleuiaj, ik non, amo okachi tlajyouiaj.

8. Xikyekijto ken okatka namiktilistli ijkuak okatka Adán hasta ijkuak ouala Apachiuilistli.

⁸ Achto mikiskia Adán uan Eva, okinpixkej inkoneuan (Génesis 5:4). Achto inkone omotokayotiaya Caín uan omonamikti iuan se ikni. Itech Caín ouala Lamec, achto tlakatl tlen kijtoa Biblia okinpiaya ome isiuauan (Génesis 4:17, 19). Desde ijkuak okatka Adán hasta ijkuak okatka Noé, san sekimej okiueyichijkej Jehová. Ijkon okichi Abel, Enoc, Noé uan ikalchanejkauan akinmej okatkaj yolmelajkej. Biblia kijtoa ijkuak okatka Noé, ángeles “opejkej kinmitaj kualtsitsintin inmichpokauan tlakamej, uan opejkej monamiktiaj iuan nochtin tlen yejuan okinpejpenkej”. Ken ninmej ángeles omonamiktijkej iuan siuamej, inkoneuan okatkaj uejkapantikej uan otetlajyouiltiayaj, Biblia kintokayotia nefilim. Ijkuakon, “tlaltikpaktlakamej sapanoa okichiuayaj tlen amo kuali, uan intech inyolo nochipa omokuayejyekoayaj kichiuaskej tlen amo kuali” (Génesis 6:1-5).

9. ¿Tlen okinchiuili Jehová akinmej amo yolkualmej ijkuak okatka Noé, uan tlen techmachtia?

⁹ Jehová okichi ma mochiua se Apachiuilistli pampa kinmixpoloskia nochtin akinmej amo yolkualmej. Achto ualaskia apachiuilistli, Noé okinmilui tlen panoskia. Ik non, Biblia kijtoa Noé “otlanonotsaya manemikah ika inyolo chipawak” tlaltikpaktlakamej (2 Pedro 2:5). Pero amo okikakilijkej pampa amo omajxiliayaj uan san omonamiktiayaj. Jesús okijto ninmej tonalmej yetoskiaj ijkon ken ijkuak okatka Noé (xiktlajtolti Mateo 24:37-39). Axkan noijki titetlapouiaj uan tikinmiluiaj tlaltikpaktlakamej Jehová kinmixpolos akinmej amo yolkualmej. Pero miakej amo techkakij ijkuak tikintlapouiaj itech kuali tlajtolmej itech iTekiuajkayo toTajtsin Dios. ¿Tlen techmachtia tlen opanok ijkuak ouala Apachiuilistli? Amo sapanoa ma techtekipacho timonamiktiskej uan tikinpiaskej tokoneuan, pampa non kichiuas ma tikilkauakan yiuits itonal Jehová.

10. (1) Itech miakej altepemej, ¿ken okitayaj auilnemilistli? (2) ¿Tlen kuali neskayotl otechmakak Abrahán uan Sara?

¹⁰ Noé uan ikoneuan san sejse insiua okipixkej. Pero ijkuak opanok Apachiuilistli,  miakej tlakamej okinpixkej miakej insiuauan. Uan itech miakej altepemej amo okitayaj tlajtlakoli auilnemiskej. Sekimej okichiuayaj ijkuak okinueyichiuayaj inteotsitsiuan. Ijkuak Abrahán uan Sara ochantitoj Canaán, okitakej tlaltikpaktlakamej sapanoa oauilnemiayaj uan amo okitlakaitayaj namiktilistli. Jehová okipojpolo Sodoma uan Gomorra pampa ompa sapanoa oauilnemiaya. Pero Abrahán amo okichi ken yejuan. Ye kuali okinyekanaya ikalchanejkauan. Uan Sara noijki otechmakak se kuali neskayotl pampa okitlakaitaya inamik (xiktlajtolti 1 Pedro 3:3-6). Abrahán okinauati Isaac ma monamikti iuan se siuatl tlen okiueyichiuaya Jehová. Satepan, Isaac noijki ijkon okinauati Jacob. Itech 12 ikoneuan Jacob okiski nochi altepetl Israel.

11. ¿Ken okinpaleuiaya israelitas Tlanauatil tlen okijkuilo Moisés?

¹¹ Satepan, Jehová okichi se tlajtolsenkaualistli iuan altepetl Israel. Okinmakak Tlanauatil tlen okijkuilo Moisés, uan nin okinpaleui kuali iuan ma mouikakan. Se neskayotl, okatkaj tlanauatilmej itech namiktilistli, ken ijkuak tlakamej okinpiayaj miakej insiuauan. Noijki okatka se tlanauatil tlen okijtoaya israelitas amo ma monamiktikan iuan akinmej okinueyichiuayaj okseki teotsitsintin (xiktlajtolti Deuteronomio 7:3, 4). * Tla se tlakatl iuan isiua okipiaya ouijkayotl, tlayekankej uelis kinpaleuiskiaj. Noijki okatkaj tlanauatilmej ijkuak ikaj omomekatiaya, ochauatiaya uan ijkuak ikaj omokuayejyekoaya inamik okikajkaya. Uan noijki okatkaj tlanauatilmej tlen okijtoayaj uelis mokajkauaskiaj inmixpan tekiuajkej pero ninmej tlanauatilmej okinpaleuiayaj tlakatl uan siuatl. Se neskayotl, se tlakatl uelis kikauaskia isiua tla itech kajsiskia “itlaj amo kuali” (Deuteronomio 24:1). ¿Tlen non tlamantli “amo kuali”? Biblia amo kijtoa. Pero tlakatl amo uelis kikajkauaskia isiua inmixpan tekiuajkej san pampa itlaj amo okipaktiaya (Levítico 19:18).

12, 13. (1) ¿Tlen okichiuayaj sekimej judíos ijkuak okatka Malaquías? (2) ¿Tlen panos tla se tokni tlen yomoapolakti momekatia iuan ikaj tlen noijki yomonamikti uan iuan monamiktia?

¹² Ijkuak okatka teotlajtojki Malaquías, miakej judíos san tlen tlamantli okijtoayaj pampa uelis kinkajkauaskiaj insiuauan. Sekimej okinkajkauayaj pampa uelis monamiktiskiaj iuan ichpokamej noso iuan akinmej amo okitekichiuiliayaj Jehová. Ijkuak okatka Jesús, judíos noijki san tlen tlamantli okijtoayaj pampa uelis kinkajkauaskiaj insiuauan (Mateo 19:3). Jehová amo okipaktiaya ijkuak ijkon okichiuayaj (xiktlajtolti Malaquías 2:16). *

¹³ Axkan noijki Jehová amo kipaktia itekipanojkauan ma kinkajkayauakan innamik. San ualeua ijkon panoa. Pero ma tikijtokan se tokni tlen yomoapolakti uan yomonamikti, momekatia uan kikajkaua isiua inmixpan tekiuajkej san pampa uelis monamiktis iuan okse. Tla amo moyolkuepa, kikixtiskej  itech tlanechikol uan ijkon tlanechikol yetos chipauak (1 Corintios 5:11-13). Tla kineki oksepa yetos itech tlanechikol, moneki ma ‘kichiwa tlan kuali para mamota milák yomoyolkopki’ (Lucas 3:8; 2 Corintios 2:5-10). ¿Kanaj keski xiuitl moneki panos pampa uelis oksepa yetos itech tlanechikol? Amo kanaj moijtoa keski xiuitl . Pero uelis panos kanaj se xiuitl noso okachi pampa uelis kiteititis melauak omoyolkuepki uan uelis oksepa yetos itech tlanechikol. Uan maski kiseliskej, ok moneki yetos ixpan toTajtsin Dios akin techixkomakas (Romanos 14:10-12; xikita La Atalaya [ika náhuatl del centro Akin Tetlapouijtok], 15 de febrero 1980, páginas 29 uan 30).

14. ¿Ken okinpaleui Tlanauatil israelitas?

¹⁴ Kanaj 1,500 xiuitl israelitas omoyekankej ika Tlanauatil tlen okijkuilo Moisés. Nin Tlanauatil melauak okinpaleui. Se neskayotl, tlen okijtoaya Tlanauatil okinpaleuiaya ma kiyektlalikan ouijkayotl tlen okipiayaj iuan inkalchanejkauan. Noijki okinpaleui ma kimatikan akin Mesías (Gálatas 3:23, 24). Ijkuak Jesús omikik, ayakmo omotekitilti Tlanauatil. Ijkuakon, toTajtsin Dios okichi se yankuik tlajtolsenkaualistli iuan itekipanojkauan (Hebreos 8:6). Pero nin tlajtolsenkaualistli amo okinkauiliaya ma kichiuakan seki tlamantli tlen Tlanauatil okinkauiliaya ma kichiuakan.

15. (1) ¿Tlen tlanauatil itech namiktilistli kinyekana akinmej kichiuaj ken Cristo? (2) ¿Tlen moneki kimatis akin kineki kikajkauas inamik inmixpan tekiuajkej?

¹⁵ Se tonal, sekimej tlayekankej judíos okitlajtlanijkej Jesús itech namiktilistli. Jesús okijto toTajtsin Dios, ika Tlanauatil tlen okijkuilo Moisés, okinkauiliaya israelitas ma mokajkauakan inmixpan tekiuajkej, pero amo non tlen Jehová okinekiaya ijkuak okinchijchi tlaltikpaktlakamej (Mateo 19:6-8). Jesús okijto akinmej kichiuaj ken Cristo moneki kipiaskiaj san sejse insiua (1 Timoteo 3:2, 12). Akinmej yomonamiktijkej ‘mochiwaskiah san se’, nin kijtosneki omonekiaya san sekan nochipa yetoskiaj. Pampa uelis san sekan yetoskiaj, omonekiaya kitlasojtlaskej Jehová uan noijki motlasojtlaskiaj. Tla akinmej yomonamiktijkej kinkajkauaskiaj innamik inmixpan tekiuajkej maski innamik amo oauilnenki, amo uelis oksepa monamiktiskiaj (Mateo 19:9). Akin yomonamikti uelis kijtoskia kox kitlapojpoluiskia inamik maski omomekati. Ijkon okichi teotlajtojki Oseas iuan isiua akin omotokayotiaya Gómer. Uan non tlen noijki okichi Jehová iuan israelitas tlen omoyolkuepkej (Oseas 3:1-5). Tla ikaj tlen yomonamikti kimati inamik omomekati, pero oksepa iuan moteka, non kijtosneki yokitlapojpolui. Ijkuakon, ayakmo uelis mokajkauaskej inmixpan tekiuajkej.

16. ¿Tlen okijto Jesús itech akinmej katej inselti?

¹⁶ Jesús okijto akinmej kichiuaj ken Cristo tlen yomonamiktijkej uelis mokajkauaskej inmixpan tekiuajkej ijkuak ikaj momekatia. Satepan otlajto itech akinmej uelis yetoskej inselti uan okijto: “Akin kinekis yetos iselti, ma yeto kiné iselti” (Mateo 19:10-12, ITlajtol toTajtzin Dios). Miakej tokniuan kinekij yetoskej inselti uan ijkon okachi kitekichiuiliskej Jehová uan amo kinekij itlaj ma kintekipacho. Uan moneki tikinyolchikauaskej ijkuak ijkon kichiuaj.

17. ¿Ken uelis kimatis se tokni kox monamiktis noso amo?

¹⁷ ¿Ken uelis kimatis akin kichiua ken Cristo kox monamiktis noso amo? Moneki mokuayejyekos kox uelis iselti yetos. Tlatitlanil  Pablo okijto toselti ma tiyetokan. Uan noijki okijto miakej auilnemij. Ik non, okijto nin: “Kemi miakeh momekatiah, okachi kuali nochi tlakatl makipia isiwa, iwa nochi siwatl makipia iokich”. Uan noijki okijto: “Pero tla amo nonmoxikoah, ximonamiktikah. Porke okachi kuali ximonamiktikah, para amo manomechyoltilana tlan kelewia nomokuerpo”. Ik non, ikaj uelis monamiktis uan non kipaleuis amo ma momajmachili nion ma auilnemi. Pero tokniuan akinmej inselti katej moneki mokuayejyekoskej kox melauak yikipiaj xiuitl pampa uelis monamiktiskej. Pablo okijto tla ikaj mokuayejyekoa kichijtok tlen amo kuali pampa kajki iselti, tla yikipia xiuitl, “weletis monamiktis iwa amo tlajtlakolchiwa” (1 Corintios 7:2, 9, 36; 1 Timoteo 4:1-3). Amo ma tikinmiluikan akinmej ok telpokamej noso ichpokamej ma monamiktikan san pampa kinekij motekaskej iuan ikaj. ¿Tleka amo? Pampa ayamo uelis kichiuaskej nochi tlen kichiuaj akinmej monamiktiaj.

18, 19. (1) ¿Akin iuan moneki monamiktiskej akinmej kichiuaj ken Cristo? (2) ¿Tlen timomachtiskej chikome?

¹⁸ Pampa yolpakiskej akinmej kinekij monamiktiskej, moneki se tlakatl uan se siuatl tlen yomoapolaktijkej tlen kitlasojtlaj Jehová ika nochi inyolo. Noijki moneki sapanoa motlasojtlaskej uan ijkon kinekiskej san sekan yetoskej nochipa. Jehová kinteochiuas pampa omonamiktijkej iuan akin “kineltoka Toteko Dios” (1 Corintios 7:39). Tla nochipa kitlakamatij tlen kijtoa Biblia, nochipa yolpakiskej.

¹⁹ Axkan tikatej itech “iksemi tonatijmeh” uan miakej amo kipiaj kuali inyelis uan amo kuali katej iuan innamik (2 Timoteo 3:1-5). Itech okse tlamachtil tikitaskej seki tlamantli tlen kijtoa Biblia tlen uelis kinpaleuis ma yolpakikan akinmej yomonamiktijkej maski ualeua kipiaj ouijkayotl. Nin kinpaleuis ma mochijchikajtokan pampa uelis kipiaskej yolilistli tlen amo keman tlamis (Mateo 7:13, 14).