1. ¿Tleka Jehová ye akin okachi kuali tlachijchiua ika tlali?

ITECH metstli noviembre, xiuitl 2010, ikaj okinekiaya kitlaxtlauas 70 millones pampa kikoas itech ueyi altepetl Inglaterra se xoktsin tlen omochijchi itech altepetl china. Techtlajtlachialtia ijkuak tikitaj ikaj kitekitiltia tlali pampa kichijchiuas itlaj kualtsin uan patio. Jehová, ye akin okachi kuali tlachijchiua ika tlali, amo ken tlaltikpaktlakamej. Biblia kijtoa Jehová okichijchi “ika tlali” tlakatl tlen amo okipiaya tlajtlakoli, akin omotokayotiaya Adán (Génesis 2:7, nota). Nin tlakatl okatka “ikone Dios” uan okichijchi pampa kipiaskia iyelis ken ye (Lucas 3:38).

2, 3. ¿Ken uelis tikchiuaskej ken israelitas tlen omoyolkuepkej?

² Ijkuak Adán okixnamik akin oKichijchi, ayakmo okatka ikone. Pero miakej ikoneuan Adán okiselijkej Jehová ken intekiua (Hebreos 12:1). Ika yolyamanilistli okitlakamatkej akin oKinchijchi. Ijkon okixnamikej Satanás uan okiteititijkej kinekij Jehová ma yeto inTajtsin uan akin  kinyektlalia ken akin tlachijchiua ika tlali (Juan 8:44) (xikita recuadro “¿Tlen kijtosneki?”). Yejuan okatkaj yolmelajkej, uan non techilnamiktia tlen okijtojkej israelitas tlen omoyolkuepkej: “Oh Jehová, te titoTajtsin. Tejuan titlali, uan te ken akin tlachijchiua ika tlali; tinochtin otitechchijchi ika moma” (Isaías 64:8).

³ Itech ninmej tonalmej tiiTlaixpantijkauan Jehová timochijchikauaj tiyetoskej tiyolyamankej uan tiktlakamatij akin oTechchijchi. Se ueyi tlateochiualistli tikijtoskej Jehová toTajtsin. Tiknekij ye ma kiyektlali toyelis. Ik non, ma timotlajtlanikan: “¿Tikkauiliaj Jehová ma techyektlali pampa tiyetoskej ken se kualtsin xoktsin? ¿Tikinmitaj tokniuan ken xoktsimej tlen Jehová ok kinyektlalijtok?”. Pampa tikchiuaskej ken moneki, itech nin tlamachtil tikitaskej eyi tlamantli. Achto, ¿ken kinpejpena Jehová akinmej kinyektlalis? Ome, ¿tleka kinyektlalia? Uan eyi, ¿ken kinyektlalia?

4. ¿Ken kinpejpena Jehová akinmej kinyoltilana? Xikijto se neskayotl.

⁴ Jehová amo kinmita tlaltikpaktlakamej ken tejuan tikinmitaj. Ye kita tlen onka itech toyolo uan ken melauak toyelis (xiktlajtolti 1 Samuel 16:7b). * Ijkon okiteititi ijkuak okitlali tlanechikol. Ye okinyoltilanki uan noijki itech iKone miakej tlaltikpaktlakamej tlen omotayaj amo itlaj inpati (Juan 6:44). Se neskayotl tikitaj itech se tlayekanki judío tlen omotokayotiaya Saulo akin ‘fiero otlajtoaya de Cristo iwa okintotojtokaya iwa okinwijwikaltiaya akimeh okineltokayah’ (1 Timoteo 1:13). Pero Jehová okitak iyolo Saulo uan amo okijto amo uelis moyektlaliskia (Proverbios 17:3). Jehová ‘okimopejpenili para makiteixmatilti innawak non amo judíojteh iwa inmixpah miakeh tlanawatijkeh, iwa innawak n tlakah de Israel’ (Hechos 9:15). Jehová noijki okinpejpenki oksekimej tlaltikpaktlakamej tlen okinyektlali ken “se xoktsi non motekitiltia ijkuak ilwichiwah”, maski achto otlauanayaj, oauilnemiayaj noso otlachtekiayaj (Romanos 9:21; 1 Corintios 6:9-11). Pero ijkuak opejkej kixmatij toTajtsin Dios, okipixkej chikauak intlaneltokilis uan okikauilijkej ma kinyektlali.

5, 6. Tla tikneltokaj Jehová techyektlalia, ¿ken tikinmitaskej tokniuan uan akinmej tikintlapouiaj itech Biblia?

⁵ Tikneltokaj Jehová kuali kinpejpena akinmej kinyoltilana. Ik non, amo ma tikinteneuakan tokniuan nion akinmej tikintlapouiaj itech Biblia. Noijki amo ma timokuayejyekokan se tlaltikpaktlakatl amo uelis mochiuas  itlaixpantijka Jehová. Ma tikitakan ineskayo se tlakatl tlen itoka Michael. Ye okijto: “Ijkuak oualayaj iTlaixpantijkauan Jehová, onitlatsakuaya uan onikchiuaya ken amo onikinmitaya. Amo onikintlakaitaya. Pero satepan, onikinmixmatki se kalchanejke tlen kualtsin okipiayaj iyelis uan non onechtlajtlachialti. Se tonal onikmatki yejuan iTlaixpantijkauan Jehová. Sapanoa onechtlajtlachialti. Inyelis okichi ma nimotlajtlani tleka amo onikintlakaitaya. San niman onikajsikamatki ijkon onikchiuaya pampa amo onikinmixmatiaya”. Michael okinek kinmixmatis iTlaixpantijkauan Jehová, ik non, okiseli ma kimachtikan ika Biblia. Satepan omoapolakti uan opejki okachi kitekichiuilia Jehová.

⁶ Tla tikneltokaj Jehová techyektlalia, kuali tikinmitaskej tokniuan. Tikinmitaskej ken xoktsimej tlen Jehová ok kinyektlalijtok. Ijkon kinmita Jehová. Ye kita tlen kipiaj itech inyolo uan kimati amo nochipa yetoskej tlajtlakolejkej. Noijki kimati uelis kipatlaskej inyelis (Salmo 130:3). Uelis tikchiuaskej ken Jehová tla kuali tikinmitaj tokniuan. Uelis tikpaleuiskej toTajtsin Dios tla tikinpaleuiaj tokniuan ma kipatlakan inyelis (1 Tesalonicenses 5:14, 15). Uan tlayekankej ijkon moneki kichiuaskej (Efesios 4:8, 11-13).

7. ¿Tleka tikpatioitaj ma techyektlali Jehová?

⁷ Sekimej kijtoaj tikpatioitaj ken techyektlaliaj totatajuan hasta ijkuak tikinpiaj tokoneuan, ijkuakon, tikajsikamatij okichijkej pampa techtlasojtlaj (xiktlajtolti Hebreos 12:5, 6, 11). Jehová techtlasojtla pampa tiikoneuan, ik non, yolik techyektlalia. Kineki kuali ma tikpejpenakan tlen tikchiuaskej, ma tiyolpakikan uan ma tiktlasojtlakan ken toTajtsin (Proverbios 23:15). Amo kineki ma titlajyouikan nion ma timikikan pampa amo timoyolkuepaj (Efesios 2:2, 3).

8, 9. ¿Ken techmachtia axkan Jehová, uan ken techmachtis satepan?

⁸ Achto tikixmatiskiaj Jehová, uelis amo kuali otikpiayaj toyelis. Pero ye otechpaleui yolik ma tikpatlakan uan axkan okachi kuali tikpiaj toyelis (Isaías 11:6-8; Colosenses 3:9, 10). Axkan Jehová techyektlalijtok itech tlanechikol kanin san sekan tikatej uan tikpiaj yolseuilistli. Ompa kuali timomachiliaj maski tikatej itech Tlaltikpak kanin sapanoa onka tlen amo kuali. Uan sekimej tokniuan tlen inkalchanejkauan amo okintlasojtlakej, axkan yolpakij pampa inmikniuan itech tlanechikol kintlasojtlaj (Juan 13:35). Uan tinochtin tikmatij moneki tikintlasojtlaskej oksekimej. Pero tlen okachi kuali, axkan tikixmatij Jehová uan tiyolpakij pampa ye techtlasojtla (Santiago 4:8).

 ⁹ Itech Xochitlali okachi tikpiaskej yolseuilistli uan tinochtin san sekan tiyetoskej. Noijki tiyolpakiskej pampa ualtlanauatis iTekiuajkayo toTajtsin Dios. Ijkuakon, Jehová ok techyektlalijtos uan techmachtijtos (Isaías 11:9). Jehová noijki kichiuas ayakmo ma tikpiakan tlajtlakoli. Ijkuakon, amo oui techchiuilis tiktlakamatiskej uan tikixmatiskej. Ik non, ma tikkauilikan Jehová ma kiyektlali toyelis. Ma tiktlasojkamatilikan pampa techtlasojtla miak (Proverbios 3:11, 12).

10. ¿Ken okiteititi Jesús amo san niman okualaniaya uan kuali okinyektlaliaya oksekimej ken Jehová kichiua?

¹⁰ Ijkon ken ikaj akin tlachijchiua ika tlali, kuali kixmati tlali, Jehová kuali techixmati. Kimati tlen moneki tikyektlaliskej itech toyelis, hasta kanin titlaxikoaj uan tlen yotikpatlakej itech toyelis pampa tikchiuaskej ken Cristo. Ijkuak techyektlalia, kilnamiki nochi non tlamantli (xiktlajtolti Salmo 103:13, 14). * Pampa kuali tikmatiskej ken techita Jehová, ma tikitakan tlen okichiuaya Jesús ijkuak itlatitlaniluan okichiuayaj itlaj tlen amo kuali. Ualeua omokualaniayaj pampa okinekiayaj kimatiskej akin okachi oueyititoka. Tla ompa tiyetoskiaj, ¿tlen tikijtoskiaj itech tlatitlanilmej? Uelis timokuayejyekoskiaj amo keman kipatlaskiaj inyelis. Pero Jesús amo ijkon omokuayejyeko. Ye kuali okimatiaya uelis kinpaleuiskia ma kipatlakan inyelis. ¿Ken kichiuaskia? Kinnojnotsaskia ika tlasojtlalistli uan kinmakaskia se kuali neskayotl pampa yetoskiaj yolyamankej (Marcos 9:33-37; 10:37, 41-45; Lucas 22:24-27). Satepan ijkuak okiyolitijkej Jesús, tlatitlanilmej okiselijkej espíritu santo uan ayakmo okintekipachoaya kimatiskej akin okachi oueyititoka. Okachi kuali, opejkej okachi tetlapouiaj ijkon ken Jesús okinnauati ma kichiuakan (Hechos 5:42).

11. ¿Ken okiteititi David okatka ken tlali yamanki, uan ken uelis tikchiuaskej ken ye?

¹¹ Itech ninmej tonalmej, Jehová kiyektlalia toyelis ika Biblia, iespíritu uan ika tlanechikol. Tla tiknekij Biblia ma kipatla toyelis, moneki mojmostla ma tiktlajtoltikan uan itech ma timokuayejyekokan uan ma tikiluikan Jehová ma techpaleui pampa ma tiktlakamatikan. Tekiua David okilui Jehová: “Motech nimokuayejyekoa ijkuak nitlamaluia itech yoak” (Salmo 63:6). Noijki okijto: “Nikueyichiuas Jehová, akin onechnojnotski. Itech yoak, nokuayejyekoluan tlen katej okachi tlaijtik onechyektlalijkej” (Salmo 16:7). David okatka ken tlali yamanki. Omokuayejyekoaya itech tlen Jehová okiluiaya uan okikauiliaya ma kiyektlali ken omokuayejyekoaya uan tlen okimachiliaya. Noijki okikauiliaya ma kiyektlali hasta ijkuak oui okichiuiliaya (2 Samuel 12:1-13). Tejuan noijki moneki tiyetoskej tiyolyamankej uan titetlakamatiskej ken David. Ik non, moneki ma timotlajtlanikan: “Ijkuak  niktlajtoltia Biblia, ¿nimokuayejyekoa uan nikkauilia Jehová ma kiyektlali tlen nimokuayejyekoa uan tlen nikmachilia? ¿Uelis okachi nimochijchikauas?” (Salmo 1:2, 3).

12, 13. ¿Ken techyektlalia Jehová ika iespíritu santo uan ika tlanechikol?

¹² Espíritu santo noijki uelis kiyektlalis toyelis. Se neskayotl, uelis techpaleuis ma tikpiakan toyelis ken Jesús uan ma tikchiuakan tlen kuali (Gálatas 5:22, 23). Moneki ma titetlasojtlakan. Ken tiktlasojtlaj toTajtsin Dios, tiknekij tiktlakamatiskej uan tikkauiliskej ma techyektlali pampa tikmatij nochi tlen technauatia kichiua pampa kineki kuali ma tiyetokan (Efesios 2:2). Ma timokuayejyekokan itech tlatitlanil Pablo. Ijkuak okatka telpochtli, okichiuaya tlen okiluiayaj tlayekankej judíos tlen omoueyinekiayaj. Pero espíritu santo okipaleui ma kipatla iyelis. Ik non, satepan okijto: “Pampa nochi tlamantli nikpia chikaualistli itech akin nechmaka chikaualistli” (Filipenses 4:13, TNM). Noijki moneki ma tiktlajtlanilikan iespíritu santo Jehová ika nochi toyolo uan ye techmakas (Salmo 10:17).

¹³ Jehová noijki kiyektlalia toyelis ika tlanechikol uan ika tlayekankej. Se neskayotl, ijkuak tlayekankej kitaj tikchijtokej itlaj tlen amo kuali, kitaj ken techpaleuiskej. Pero amo techpaleuiaj ika tlen yejuan mokuayejyekoaj (Gálatas 6:1). Ken yejuan yolyamankej, kiluiaj Jehová ma kinmaka ixtlamatilistli. Satepan noijki momachtiaj Biblia uan amatlajkuilolmej pampa kuali technojnotsaskej. Ik non, ijkuak tlayekankej kualtsin technojnotsaj itech ken timotlakentiaj noso itech okse tlamantli, ma tikilnamikikan non kiteititia  Jehová techtlasojtla. Tla tikchiuaj tlen yejuan techiluiaj, tiyetoskej ken tlali yamanki tlen Jehová kiyektlalia uan non techpaleuis.

14. Maski Jehová uelis techyektlalis, ¿ken kiteititia kitlakaita tlen tikpejpenaj tikchiuaskej?

¹⁴ Tla kuali tikmatij ken kiyektlalia toyelis Jehová, kuali timouikaskej iuan tokniuan. Noijki kuali tikinmitaskej akinmej tikintlapouiaj uan tikinmachtiaj itech Biblia. Yiuejkika, ijkuak se tlakatl okichijchiuaya itlaj ika tlali, achto omonekiaya kichipauaskia tlali uan amo ma kipia temej. Noijki, Jehová kinpaleuia akinmej kikauiliaj ma kinyektlali. Pero kitlakaita tlen kipejpenaj. Amo kinchiualtia ma kipatlakan inyelis. Okachi kuali, kinmachtia itlanauatiluan uan kinkauilia yejuan ma kijtokan kox kipatlaskej inyelis noso amo.

15, 16. ¿Ken kiteititiaj akinmej momachtiaj Biblia kinekij Jehová ma kinyektlali? Xikijto se neskayotl.

¹⁵ Ma tikitakan ineskayo se tokni siuatl tlen itoka Tessie, akin chanti itech ueyi altepetl Australia. Ijkuak opejki momachtia Biblia, kuali okajsikamatiaya tlen omomachtiaya. Pero amo okipatlaya inemilis nion oyaya nechikolmej. Tokni siuatl akin okimachtiaya ika Biblia, okitlatlaujti Jehová uan omokuayejyeko ayakmo kimachtiskia. Pero satepan opanok itlaj tlen okitlajtlachialti. Se tonal ijkuak okimachtijtoka, Tessie okilui tleka amo okipatlaya inemilis. Okilui amo kuali omomachiliaya pampa omauiltiaya pampa kitlaniskia tomin. Pero noijki okilui ayakmo ijkon kichiuaskia.

¹⁶ Satepan, Tessie opejki yaui nechikolmej uan opejki kichiua ken Cristo, maski sekimej tlen okatkaj iyolikniuan okipinatiayaj. Satepan omoapolakti uan omochi precursora regular maski ikoneuan okatkaj tsikitsitsintin. Ken tikitaj, ijkuak ikaj peua momachtia Biblia kipatla iyelis, Jehová itech motokia uan kiyektlalia inemilis pampa uelis yetos ken se xoktsin tlen miak ipati.

17. (1) ¿Tleka mitspaktia Jehová ma kiyektlali moyelis? (2) ¿Tlen tikitaskej itech okse tlamachtil?

¹⁷ Axkan, ok katej altepemej kanin sekimej ika inmauan kinchijchiuaj xoktsimej kualtsitsintin. Noijki ijkon Jehová kualtsin technojnotsa pampa techyektlalis, uan satepan kita tlen tikchiuaj (xiktlajtolti Salmo 32:8). * ¿Tikitaj Jehová totech motekipachoa? ¿Tikitaj ken yolik techyektlalia? ¿Tlen techpaleuis ma tiyetokan ken tlali yamanki tlen Jehová uelis kiyektlalis? ¿Tlen moneki tikchiuaskej tla amo tiknekij tiyetoskej ken tlali tlakuauak? ¿Uan ken uelis tetajmej mopaleuiskej iuan Jehová ma kinyektlalikan inkoneuan? Tikitaskej itech okse tlamachtil.