Xikita nochi

Tlen kiualika

¿Otikmatiaya?

¿Otikmatiaya?

Ijkuak nikan okatka Jesús, ¿tlen omonekiaya kitlaxtlauaskej judíos?

YIUEJKIKA israelitas okitemakayaj tomin, ijkon okiueyichiuayaj toTajtsin Dios ken moneki. Pero ijkuak nikan okatka Jesús judíos omonekiaya okachi kitlaxtlauaskej uan oui okitayaj ijkon kichiuaskej.

Ijkuak tlakamej yokipiayaj kanaj 20 xiuitl noso okachi, omonekiaya kitemakaskej tlajko siclo (ome dracmas) para kitekitiltiskiaj itech tabernáculo uan satepan itech teokali. Itech achto siglo okitekitiltiayaj non tomin para tlamanali tlen okitemakayaj uan para kiyektlalijtoskej teokali tlen Herodes okichijchi. Sekimej judíos okitlajtlanijkej Pedro tlen omokuayejyekouaya Jesús, ye amo okijto okatka tlajtlakoli kitemakaskiaj. Hasta okilui Pedro ma kitemoti tomin para kitlaxtlauaskiaj (Mat. 17:24-27).

Ijkuakon ialtepe toTajtsin Dios omonekiaya kitemakaskia diezmo, kijtosneki kitemakaskia 10% tlen opixkayaj noso intomin (Lev. 27:30-32; Núm. 18:26-28). Tlayekankej judíos okijtojkej omonekiaya kitemakaskej 10% sejse tlamantli tlen okitokayaj, hasta ijkon omonekiaya kichiuaskiaj ika menta, eneldo uan comino. Jesús amo okijto tlajtlakoli kitemakaskej tlen okitlajtlaniayaj, okijto teopixkej okipiayaj ome inmixko (Mat. 23:23).

Judíos omonekiaya kintlaxtlauiliskiaj romanos noijki okseki tlamantli porque yejuan ompa otlanauatiayaj. Akinmej okipiayaj tlali omonekiaya kitlaxtlauaskej 20 noso 25 % ika tomin noso ika tlen okitokayaj. Sejse judío omonekiaya kitlaxtlauas. Fariseos okitlajtlanijkej Jesús kox omonekiaya kitlaxtlauiliskej tekiua romano, ye okinankili: “Xikmakakah n César tlan iaxka n César, iwa xikmakakah Dios tlan iaxka Dios” (Mat. 22:15-22).

Seki tlamantli tlen okiuikayaj itech inmialtepe judíos uan tlen ompa okikouayaj uan okiuikayaj itech okse altepetl, omonekiaya kitlaxtlauaskej. Non omonekiaya kitlaxtlauaskej kanin oajsiayaj ken itech itempa atl, puentes, kanin opanouayaj, ikaltempa altepetl noso tiankisko.

Sapanoua oui okinchiuiliayaj judíos kintlaxtlauiliskiaj tekiuajkej romanos. Se tlakatl romano tlen omotokayotiaya Tácito okijto tlen opanouaya ijkuak otlanauatiaya tekiua Tiberio, ijkuak Jesús okatka nikan tlaltikpak, “akinmej ochantiayaj Siria uan Judea omotlatlaujtiayaj amo okachi ma kinchiualtikan ma kitlaxtlauakan”.

Ken tekiuajkej romanos okinchiualtiayaj judíos miak ma kitlaxtlauakan, oui okitayaj ijkon kichiuaskej. Tla ikaj okinekiaya tekitis; kololos tomin, okimakayaj non tekitl tla okachi okitemakaya tomin. Ye okimokauiaya seki tomin. Noijki okintlakeuayaj oksekimej uan yejuan noijki okimokauiayaj seki tomin. Zaqueo ijkon okichiuaya, okinpiayaj itlakeualuan tlen okintlajtlaniliayaj tomin judíos (Luc. 19:1, 2). Ik non, judíos okinkokoliayaj akinmej okololouayaj tomin.