NIKILNAMIKI sapanoa oseuaya itech Brookings, (Dakota del Sur, Estados Unidos). Yonikmachiliaya yiseuaskia. Onikatka iuan oksekimej kanin okinpiayaj yolkamej uan tinochtin otisekuiayaj. Otikatkaj inauak se tanque tlen okipiaya atl sapanoa sesek. Namechiluis tleka ompa otikatkaj.

Onineski itech tonal 7, metstli marzo, xiuitl 1936. Notatajuan okinpixkej naui inkoneuan pero ne onikatka okachi nitsikitsin. Otichantiayaj ik Dakota del Sur uan ompa okinpiayaj yolkamej. Nokalchanejkauan okipatioitayaj ompa titekitiskej pero non amo tlen okachi ipati. Notatajuan omoapolaktijkej itech xiuitl 1934 ijkon omochijkej iTlaixpantijkauan Jehová. Omotemakakej ixpan Jehová, ik non, okachi okipatioitayaj kitekichiuiliskej. Notajtsin omotokayotiaya Clarence uan omochi siervo de compañia uan satepan notío Alfred itech totlanechikol tlen okatka itech Conde (Dakota del Sur). Siervo de compañía axkan moixmati ken akin kinyekana tlayekankej itech tlanechikol.

Nokalchanejkauan omonechikoayaj uan otetlapouiayaj itech chialistli tlen kijtoa Biblia. Tlen otechmachtijkej totatajuan uan inneskayo otechpaleui ma tiktlasojtlakan Jehová. Ne uan nokni Dorothy opejki titetlapouiaj ijkuak otikpiayaj chikuase xiuitl. Itech xiuitl 1943 opejki nipanoa itech Tlamachtil para Akinmej Tetlapouiaj, ijkuakon yikin okipeualtijkej nin tlamachtil.

Uejueyij nechikolmej sapanoa tikinpatioitaj. Nikilnamiki itech xiuitl 1949 omochi se ueyi nechikol tlen omochi itech Sioux Falls (Dakota  del Sur). Ijkuakon tokni Grant Suiter okitemakak se tlapoualistli tlen itoka “¡Totoka yopanok kauitl amo ken timokuayejyekoa!”. Okijto nochtin akinmej yomotemakakej ixpan Jehová, omonekiaya ma tetlapouikan itech kuali tlajtolmej itech Tekiuajkayotl. Satepan onimotemakak ixpan Jehová. Itech tonal 12, metstli noviembre, xiuitl 1949 onimoapolakti itech se ueyi nechikol de circuito ompa Brookings. Ik non, ijkon onikijto ijkuak opejki namechtlapouia. Ompa otikatkaj tieyi uan timoapolaktiskiaj itech non tanque tlen okipiaya atl sapanoa sesek.

Satepan onikijto nimochiuaskia precursor. Uan onikpeualti itech tonal 1, metstli enero, xiuitl 1952, ijkuak onikpiaya 15 xiuitl. Biblia kijtoa: “Akin nemi iuan akin ixtlamatki ye noijki yetos ixtlamatki, uan akin mouika iuan akinmej amo yolkualmej mochiuas amo yolkuali” uan itech nokalchanejkauan okatkaj miakej tlen onechpaleuiayaj ma nimochiua precursor (Proverbios 13:20). Onitetlapouiaya iuan notío Julius ye yokipiaya 60 xiuitl. Maski yokipiaya miak xiuitl, otechpaktiaya san sekan titetlapouiskej. Onechmachti miak tlamantli. Satepan Dorothy noijki omochi precursora.

Ijkuak onikatka nitsikitsin, notatajuan nochipa okinyoleuayaj tlayekankej itech circuito ma mokauakan tokalijtik. Tokni Jesse uan Lynn Cantwell sapanoa onechpaleuijkej. Notech omotekipachoayaj uan onechyolchikauayaj. Ijkuak oyayaj kitlajpalotiuij se tlanechikol tlen amo uejka okatka, ualeua onechiluiayaj inmiuan ma nitetlapoui. Onechpaktiaya inmiuan niyetos. Ne oniknekiaya niktekichiuilis Jehová ken yejuan uan niyetos precursor.

Satepan totlayekanki itech circuito okatka tokni Bud Miller. Uan isiua omotokayotiaya Joan. Ne onikpiaya 18 xiuitl ijkuak okitlajpalotoj totlanechikol. Ijkuakon, omonekiaya nias itech oficina kanin kinmiluiaj akinmej yetoskej soldados. Okinekiayaj ma nikchiua itlaj tlen ne onikneltokaya kixnamiki tlen okijto Jesús amo ma timokajkalakikan itech política (Juan 15:19). Pero ne oniknekiaya nitetlapouis itech Tekiuajkayotl. Ik non, onikinmilui ma  nechkauilikan ma niktekichiuili toTajtsin Dios.

Oniyolpakik ijkuak tokni Miller onechilui nouan yaskia. Ye amo opinauaya nion amo ikaj okimomojtiaya. Kuali okixmatiaya Biblia uan onechyolchika nouan oyajki. ¿Tlen opanok? Itech xiuitl 1954, itech oficina kanin kinmiluiaj akinmej yetoskej soldados okiselijkej amatl kanin onikijkuilo nikneki okachi niktekichiuilis toTajtsin Dios. Ik non, okachi uelis niktekichiuiliskia Jehová.

Satepan onechyolejkej ma nitekititi Betel itech Watchtower de Staten Island (Nueva York). Ompa onikatka eyi metstli. Ken onitekitiaya iuan akinmej ixtlamatkej, onimomachti miak tlamantli.

Ompa okatka radio WBBR. ITlaixpantijkauan Jehová opejki kitekitiltiaj non radio itech xiuitl 1924 hasta 1957. Kanaj 15 noso 20 betelitas ompa otitekitiayaj. Tinochtin otikatkaj titelpokamej tlen amo okachi otikmatiayaj ken titekitiskej, pero ompa okatka se tokni tlapejpenal tlen yokipiaya miak xiuitl uan omotokayotiaya Eldon Woodworth. Okatka ken totajtsin uan otechmachti miak tlamantli. Ijkuak otikpiayaj ouijkayotl, tokni Woodworth otechiluiaya: “Melauak ika nochi tlen onka, tetlajtlachialti tlen yokichi toteko”.

Tokni Frederick Franz noijki touan okatka uan sapanoa otechpaleui. Okatka ixtlamatki uan kuali okixmatiaya Biblia. Totech omotekipachoaya. Akin otechtlakualchiuiliaya omotokayotiaya Harry Peterson. Uan tlen melauak iapellido okatka Papargyropoulos pero okachi amo oui otechchiuili tiknotsaskej Peterson. Ye noijki okatka tlapejpenal uan okipaktiaya tetlapouis. Kuali otekitiaya itech Betel uan nochipa otetlapouiaya. Sejse metstli sapanoa miakej revistas okintemakaya. Noijki kuali okixmatiaya Biblia uan otechnankiliaya tlen otiktlajtlaniayaj.

Ompa otikyektlaliayaj tlakilotl uan verduras para tokniuan betelitas. Sejse xiuitl otikyektlaliayaj kanaj 45,000 latas tlen okipiayaj kanaj sejse litro. Ne onitekitiaya iuan tokni Etta Huth se  tokni ixtlamatki. Ye okinmijkuilo miakej recetas tlen otikintekitiltiayaj para tikyektlaliskej tlakilotl uan verduras. Miakej tokniuan siuamej tlen amo uejka ochantiayaj oyayaj techpaleuitiuij uan Etta okinpaleuiaya. Maski Etta kuali okimatiaya ken omochiuaya non tekitl, nochipa okintlakaitak tokniuan tlen otlayekanayaj. Otechmakak se kuali neskayotl.

Tokni Angela Romano okatka okachi ichpochtli uan otechualpaleuiaya. Etta okipaleui Angela ma kixmati Jehová. Ne uan Angela otimonamiktijkej itech metstli abril, xiuitl 1958 uan kanaj 58 xiuitl san sekan tiktekichiuilijtokej Jehová. Angela yolmelajki uan non techpaleuia itech tonamiktilis. Ye sapanoa ixtlamatki uan nochipa itech uelis nitlaneltokas.

Itech xiuitl 1957 okinemakakej kali kanin okatka WBBR itech Staten Island uan onitekitik seki kauitl itech Betel tlen kajki Brooklyn. Ijkuak onimonamikti iuan Angela ayakmo onitekitik itech Betel. Kanaj eyi xiuitl otikatkaj precursores ompa Staten Island. Seki kauitl onitekitik inmiuan akinmej okikojkej radio uan okitokayotijkej WPOW.

Angela uan ne amo miak tlamantli otikpiayaj porque otiknekiayaj tiaskej kanin okachi titlapaleuiskiaj. Ik non, itech xiuitl 1961, otechyolejkej ma titekitikan ken precursores especiales itech Falls City (Nebraska). Satepan otechyolejkej ma timomachtitij se metstli itech Tlamachtil itech Tekiuajkayotl ompa South Lansing (Nueva York). Sapanoa otechpakti tlen otechmachtijkej uan otikneltokayaj techkuepaskiaj Nebraska. Ik non, sapanoa otechtlajtlachialti ijkuak otechtitlankej ken misioneros itech altepetl Camboya. Nin altepetl okatka ik sureste itech altepetl Asia uan ompa otikitakej, otikkakej uan otikkuajkej okseki tlamantli. Ika nochi toyolo otiknekiayaj titetlapouiskej kuali tlajtolmej itech non altepetl.

Pero itlaj omopatlak itech política itech Camboya uan otiajkej Vietnam del Sur. Satepan sapanoa onimokoko uan otimokuepkej Estados Unidos. Oui onipajtik pero ijkuak okachi yikuali onikatka, oksepa opejki nitekiti ken precursor.

Itech metstli marzo, xiuitl 1965, opejki nitekiti ken tlayekanki itech circuito. Itech 33 xiuitl, ne uan Angela otikintlajpalojkej tlanechikolmej, distritos uan otitlapaleuijkej itech uejueyij nechikolmej. Sapanoa onechpaktiaya non tekitl porque ne onikinpatioitaya uejueyij nechikolmej. Seki xiuitl otikintlajpalojkej tlanechikolmej itech Nueva York uan okseki altepetsitsintin. Uan miakej uejueyij nechikolmej otikinpixkej itech Estadio de los Yankees.

Ne uan Angela miak xiuitl otikselijkej tlatlamantli tekitl. Itech xiuitl 1995 onechyolejkej ma nitlamachti itech Tlamachtil tlen kiseliaj tlayekankej uan siervos ministeriales. Eyi xiuitl satepan otechyolejkej ma titekitikan Betel.  Oniyolpakik oksepa nimokuepas Betel porque yopanok 40 xiuitl ompa onikatka uan kanin opejki okachi niktekichiuilia Jehová. Seki kauitl onitekitik kanin moyekana Tetlapouilistli uan onitlamachtiaya itech Tlamachtilmej para akinmej kichiuaj ken Cristo. Itech xiuitl 2007, Cuerpo Gobernante okintlali tlamachtilmej para akinmej kichiuaj ken Cristo tlen okinchiuayaj itech Betel. Seki xiuitl ne onikinyekanki ninmej tlamachtilmej.

Miakej tlamachtilmej tlen mochiuaj Betel yokinpatlakej. Itech xiuitl 2008 opejki Tlamachtil tlen kiseliaj akinmej tlayekanaj itech tlanechikol. Itech ninmej ome xiuitl kanaj 12,000 tlayekankej omomachtitoj Patterson uan itech Betel tlen kajki Brooklyn. Uan nin tlamachtil motemakatok itech okseki altepemej. Itech xiuitl 2010, Tlamachtil tlen kiseliaj tlayekankej uan siervos ministeriales omoixmatki ken Tlamachtil ika Biblia tlen kiseliaj Tlakamej tlen Inselti. Noijki okiski okse Tlamachtil ika Biblia para akinmej kichiuaj ken Cristo tlen yomonamiktijkej.

Itech metstli septiembre, xiuitl 2014 ninmej ome tlamachtilmej okinsetilijkej uan axkan itoka Tlamachtil para ma tetlapouikan Tekiuajkayotl. Axkan uelis momachtitiuij akinmej yomonamiktijkej, tlakamej uan siuamej tlen inselti. Miakej tokniuan itech nochi Tlaltikpak oyolpakej porque noijki mochiuaskia itech inmialtepe. Teyolpakti tikmatiskej miakej yaskiaj itech non tlamachtil. Niyolpaki onikinmixmatki miakej tokniuan okipatlakej miak tlamantli itech innemilis para kiseliskej nin tlamachtil.

Ijkuak nimokuayejyekoa ken kajki nonemilis desde ijkuak onimoapolakti itech non tanque tlen okipiaya atl sesek, niktlasojkamatilia Jehová onikinmixmatki miakej tokniuan ixtlamatkej. Yejuan onechpaleuijkej ma nikixmati Jehová uan okachi kuali ma niktekichiuili. Sekimej yokipiayaj miak xiuitl uan sekimej amo. Sekimej okseki tlamantli okichiuayaj tlen itech noaltepe amo otikchiuayaj. Pero ika innemilis okiteititiayaj okitlasojtlayaj Jehová. Sapanoa niyolpaki nikinpias noyolikniuan ixtlamatkej itech ialtepe Jehová tlen nechmachtiaj miak tlamantli.