Xikita nochi

Tlen kiualika

TLAMACHTIL 12

Matikitakan nochi tlen onka uan ijkon okachi tikixmatiskej Jehová

Matikitakan nochi tlen onka uan ijkon okachi tikixmatiskej Jehová

“Weleti tikitah itech nochi tlan ye okichijchi [...] desde ijkuak okichijchi n tlaltíkpaktli” (ROM. 1:20).

TLAKUIKALI 6 Iluikak kiteititia Jehová ueyititok

XIKILNAMIKTO a

1. ¿Tlen okipaleui Job okachi kuali makixmati Jehová?

 JOB OMOTLAPOUI iuan miakej ijkuak oyoltoka pero okachi okiyolchika ijkuak omotlapoui iuan Jehová. Ye okilui Job makita seki tlamantli tetlajtlachialti tlen ye okichijchi. Non kipaleuiskia makajsikamati Jehová ixtlamatki uan makineltoka ye ueli kinmaluia itekipanojkauan. Job okajsikamatki tla Jehová kinmaka yolkamej tlen kikuaskej, ye noijki kimakaskia tlen ika mopanoltiskia (Job 38:39-41; 39:1, 5, 13-16). Ijkuak Job omokuayejyeko nochi tlen okichijchi Jehová, okachi okixmatki.

2. ¿Tleka ualeua tikitaj oui timomachtiskej tlen Jehová okichijchi?

2 Tejuan noijki uelis okachi tikixmatiskej toTajtsin Dios tla tikitaj tlen ye okichijchi. Pero xamo ualeua oui ijkon tikchiuaskej. Tla tichantij itech se ueyi altepetl, xamo amo ueli tikitaj tlen okichijchi Jehová. Pero tla tichantij itech se altepetsintli, xamo amo timajxiliaj tikitaskej tlen okichijchi Jehová. Axkan tikitaskej tleka miak ipati matikitakan tlen Jehová okichijchi. Noijki tikitaskej ken Jehová uan Jesús otlamachtijkej ika seki tlamantli tlen onka uan tlen uelis tikchiuaskej para timomachtiskej ika tlen Jehová okichijchi.

¿TLEKA MONEKI TIKITASKEJ TLEN JEHOVÁ OKICHIJCHI?

Jehová okinekiaya Adán makipakti nochi tlen onka uan makintokayoti yolkamej. (Xikita párrafo 3).

3. ¿Ken tikmatij Jehová okinekiaya Adán makipakti tlen okichijchi?

3 Jehová okinekiaya achto tlakatl mapaki ika tlen ye okichijchi. Ikinon okitlali Adán itech se kualtsin xochitlali para makita, matlatoka uan nochi tlaltikpak makikopa se xochitlali (Gén. 2:8, 9, 15). Ximokuayejyeko ken omomachili Adán ijkuak okitaya otlamochiuaya uan omoskaltiayaj xochimej. Se kualtsin tekitl okipiaya ijkuak okimaluiaya xochitlali Edén. Jehová noijki okilui Adán makintokayoti nochtin yolkamej (Gén. 2:19, 20). Jehová uelis kichiuaskia non tekitl, pero okilui Adán makichiua. Xamo Adán okinyekitak yolkamej, okitak ken omotayaj uan tlen okichiuayaj para uelis kintokayotis. Non tekitl sapanoua teyolpakti uan okipaleui Adán makita Jehová ixtlamatki, kuali mokuayejyekoua uan kualtsin tlen okichijchi.

4. (1) ¿Tleka moneki tikitaskej tlen Jehová okichijchi? (2) ¿Tlen okachi mitspaktia ijkuak tikita tlen Jehová okichijchi?

4 Moneki tikitaskej tlen Jehová okichijchi porque ye kineki ijkon matikchiuakan. Ye techiluia: “Xiajkotlachiakan iluikak uan xikitakan”. Satepan techtlajtlania: “¿Akin okichijchi nochi non tlamantli?”. Tinochtin tikmatij tlen titlanankiliskej (Is. 40:26). Jehová amo san ompa iluikak kualtsin otlachijchi, noijki nikan tlaltikpak uan itech mar, tlen ye okichijchi uelis techmachtis miak tlamantli (Sal. 104:24, 25). Noijki ximokuayejyeko ken otechchijchi toTajtsin Dios. Ye otechchijchi para matechpakti nochi tlen onka. Noijki techkauilia matikchiuakan makuili tlamantli para matiyolpakikan: titlachiaj, titlakakij, titlayekouaj, titlaijnekuij uan ueli tikitskiaj miak tlamantli.

5. Ijkon ken kijtoua Romanos 1:20, ¿ken techpaleuia tla tikitaj tlen Jehová okichijchi?

5 Biblia noijki techiluia okachi kuali tikixmatij Jehová tla tikitaj tlen ye okichijchi (xiktlajtolti Romanos 1:20). Nochi tlen onka kuali chijchitok uan non kiteititia Jehová ixtlamatki. Nochi tlakuali tlen ueli tikkuaj kiteititia ye techtlasojtla. Okachi tikixmatij Jehová uan okachi tiktlasojtlaj tla tikitaj nochi tlen ye okichijchi. Axkan matikitakan ken kitekitiltia tlen okichijchi para techmachtis seki tlamantli tlen miak ipati.

JEHOVÁ TECHPALEUIA MATIKIXMATIKAN IKA TLEN OKICHIJCHI

6. ¿Tlen techmachtiaj cigüeñas?

6 Jehová nochi kichiua ijkuak moneki. Sejse xiuitl itlamian febrero hasta tlajko mayo, israelitas okitayaj cigüeñas oyayaj ik norte. Jehová okinmilui israelitas: “Cigüeña tlen patlantinemi iluikak kimati keman moneki oksekan yas” (Jer. 8:7). Ijkon ken Jehová yokijto keman oksekan yaskej totomej, noijki yokijto keman tlaixkomakas. Ijkuak tikitaj totomej oksekan yauij, techilnamiktia Jehová yokitlali tlen tonal kipojpolos nochi tlen amo kuali uan uelis tikneltokaskej kichiuas (Hab. 2:3).

7. ¿Tlen techmachtiaj águilas? (Isaías 40:31).

7 Jehová kinpaleui mayetokan chikauakej itekipanojkauan. Jehová okilui Isaías kinpaleuiskia itekipanojkauan mayetokan chikauakej ijkuak mosotlauaskiaj noso moyolkokoskiaj. Ijkon yejuan “majkokuiskej ika inmiajasuan ken águilas” (xiktlajtolti Isaías 40:31). Israelitas okitayaj ejekatl okinpaleuiaya águilas mapatlanikan uan ijkon amo osotlauayaj. Non techilnamiktia Jehová noijki uelis kinpaleuis uan kinchikauas itekipanojkauan ijkon ken kinpaleuia águilas. Ijkuak tikitas se tototl uejkapan patlani uan amo okachi kinmolinia iajasuan, xikilnamiki Jehová mitspaleuis xiyeto chikauak para tikxikos nochi tlen mitstlajyouiltia.

8. (1) ¿Tlen omomachti Job ijkuak okitak tlen Jehová okichijchi? (2) ¿Tlen timomachtiaj ijkuak tikitaj tlen Jehová okichijchi?

8 Jehová nochipa kichiua tlen kijtoua. Ijkuak Jehová omotlapoui iuan Job, okipaleui okachi matlaneltoka (Job 32:2; 40:6-8). Okijto miak tlamantli tlen ye okichijchi ken sitlalimej, mixtli uan tlauili tlen mota ijkuak tlatijtikuini. Noijki okinmijto sekimej yolkamej ken toro uan caballo (Job 38:32-35; 39:9, 19, 20). Nochi non okipaleui Job makajsikamati Jehová sapanoua chikauak, tetlasojtla uan ixtlamatki. Job opejki okachi tlaneltoka ijkuak omotlapoui iuan Jehová (Job 42:1-6). Tejuan noijki tikilnamikij Jehová sapanoua chikauak uan ixtlamatki ijkuak tikitaj nochi tlen onka. Ye noijki uelis kipojpolos nochi tlen techtlajyouiltia uan kineki kichiuas. Tla tikilnamikij nin tlamantli, okachi titlaneltokaskej.

IKA NOCHI TLEN ONKA JESÚS OTLAMACHTI AKIN ITAJTSIN

9, 10. ¿Tlen techmachtia itech Jehová itlauil tonaltsin uan kiauitl?

9 Jesús kuali kixmati nochi tlen onka. Ye okipaleui iTajtsin ijkuak okichijchi nochi tlen onka “ken se kuali itekipanojka” (Prov. 8:30). Ijkuak ye okatka nikan tlaltikpak, okinmatilti imachtijkauan akin iTajtsin ika nochi tlen ye okichijchi. Matikitakan ken okichi.

10 Jehová kiteititia nochtin kintlasojtla. Ijkuak Jesús otlamachti itech tepetl, okinmilui imachtijkauan ome tlamantli tlen toTajtsin Dios techmaka uan miakej kilkauaj: itlauil tonaltsin uan kiauitl. Nin ome tlamantli techpaleuiaj matiyoltokan. Jehová sapanoua tetlasojtla, ikinon kinkauilia nochtin makiselikan non ome tlamantli uan hasta akinmej amo kitekichiuiliaj (Mat. 5:43-45). Jesús okijto nin tlamantli para techmachtis Jehová kineki matikteititikan nochtin tikintlasojtlaj. Ijkuak tikitaj ken kualtsin kalaki tonaltsin noso ijkuak tiyolpakij porque mixkiaui, matikilnamikikan Jehová tetlasojtla uan amo techikoita. Tlen ye kichiua uelis techyolinis nochtin matikintlapouikan porque titetlasojtlaj ken ye.

11. ¿Ken techyolchikaua ijkuak tikinmitaj totomej tlen patlantinemij?

11 Jehová techmaka tlen moneki para tiyoltoskej. Ijkuak Jesús otlamachti itech tepetl, noijki okijto: “Xikinmitakah n totomeh non patlantinemih, yejwah amo tookah nion pixkah, iwa nion amitla kitlaatiah. Iwa Nomotajtsi Dios non kajki ilwikak kintlakualtia”. Xamo sekimej tlen okikaktokaj Jesús okinmitakej sekimej totomej ik ompa opatlantinemiayaj ijkuak ye okinmilui: “¡Nomejwah okachi nomopati ke n totomeh!” (Mat. 6:26). Sapanoua techtlasojtla Jesús porque otechilnamikti Jehová nochipa techmakas tlen moneki para tiyoltoskej (Mat. 6:31, 32). Hasta axkan miakej itekipanojkauan Jehová kinyolchikauaj kimatiskej non tlamantli. Se tokni precursora tlen chanti España omoyolkokouaya porque amo okajsiaya kanin chantiskia. Pero kuali omomachili ijkuak okinmitak sekimej tototsitsintin okikuayaj xinachtli uan tlakilotl. Ye okijto: “Non onechilnamikti tla Jehová kinmaluia tototsitsintin, noijki ne nechmaluis”. Seki tonal satepan tokni okajsik kanin chantis.

12. Ijkon ken kijtoua Mateo 10:29-31, ¿tlen techmachtiaj gorriones itech Jehová?

12 Jehová tinochtin techpatioita. Ijkuak Jesús ayamo okintitlaniaya iapóstoles matetlapouitij, okinpaleui amo makinmauilikan akinmej okinmixnamikiayaj (xiktlajtolti Mateo 10:29-31). Ye okintlapoui itech se tototl tlen itoka gorrión porque ompa Israel miakej okinmixmatiayaj. Itech nonmej tonalmej gorriones amo patio okintlaxtlauayaj. Pero Jesús okinmilui imachtijkauan: “Nion se de yejwah weleti wetsi ixko tlali tla Totajtsi Dios amo kitekawilia”. Noijki okijto: “Nomejwah okachi nomopatih ke miakeh tototsitsinteh”. Ijkon okinmititi Jehová okinpatioitaya sejse imachtijkauan. Noijki okinpaleui para amo makinmauilikan akinmej okinmixnamikiayaj. Xamo imachtijkauan Jesús okilnamikiayaj ninmej tlajtolmej ijkuak yejuan otetlapouiayaj uan okinmitayaj gorriones itech altepemej. Noijki ijkuak tikitas se tototsin, xikilnamiki Jehová mitspatioita miak porque okachi mopati amo ken “miakeh tototsitsinteh”. ToTajtsin Dios mitspaleuis ximoyolchikaua uan xitlaxiko ijkuak mitsixnamikiskej (Sal. 118:6).

¿TLEN UELIS TIKCHIUASKEJ PARA OKACHI TIMOMACHTISKEJ NOCHI TLEN ONKA?

13. ¿Tlen moneki tikchiuaskej para okachi timomachtiskej tlen okichijchi Jehová?

13 Uelis okachi tikixmatiskej Jehová tla tikitaj ken otlachijchi. Ikinon moneki timajxiliskej para tikitaskej nochi tlen onka uan timokuayejyekoskej tlen techmachtia itech Jehová. Uelis yetos oui ijkon tikchiuaskej. Se tokni siuatl tlen chanti Camerún uan itoka Géraldine okijto: “Onimoskalti itech se ueyi altepetl, ikinon omonekiaya okachi nimochijchikauas nikitas nochi tlen Jehová okichijchi”. Se tlayekanki itoka Alfonso okijto: “Nechpaleuia ijkuak nimochijchikaua niyetos noselti, ijkon nikita tlen okichijchi Jehová uan ijkuak nimokuayejyekoua tlen nechmachtia okachi nikixmati”.

David okachi kuali okixmatki Jehová ijkuak omokuayejyeko ken otlachijchi. (Xikita párrafo 14).

14. ¿Tlen okajsikamatki David ijkuak omokuayejyeko ken otlachijchi Jehová?

14 Tekiua David miak uelta omokuayejyeko itech nochi tlen okichijchi Jehová. Ye okilui Jehová: “Ijkuak nikita iluikak, metstli, sitlalimej uan nochi tlen otikchijchi ika momauan, ¿tleka tikinmilnamiki tlaltikpaktlakamej uan tikinmaluia?” (Sal. 8:3, 4). David amo san okitak ken kualtsin omotayaj sitlalimej ijkuak tlayoua, ye okachi omokuayejyeko tlen okimachtiayaj sitlalimej itech Jehová. Okajsikamatki Jehová sapanoua ueyititok. David ualeua omokuayejyekouaya ken kuali omoskalti icuerpo ijtik inantsin. Sapanoua okitlajtlachialti ijkuak omokuayejyeko ken okichijchijkej uan okipatioitak ken Jehová ixtlamatki (Sal. 139:14-17).

15. Xikijto ken yomitspaleui nochi tlen onka okachi kuali xikixmati Jehová (Salmo 148:7-10).

15 Ijkon ken okichi David, amo moneki uejka tiaskej para timokuayejyekoskej ken otlachijchi Jehová. Tla tikita nochi tlen mitsyaualoua, uelis okachi kuali tikixmatis Jehová. Uelis timokuayejyekos Jehová sapanoua chikauak ijkuak tikmachilis ken tlatotonia (Jer. 31:35). Ijkuak tikitas se tototl kichiua itepasol, uelis tikajsikamatis toTajtsin Dios ixtlamatki. Ijkuak tikitas se itskuintli kauiltia ikuitlapil, uelis tikajsikamatis Jehová yolpaki. Ijkuak tikitas se siuatl mauiltia iuan ikonetsin, uelis tiktlasojkamatilis Jehová porque tetlasojtla. Uelis okachi kuali tikixmatiskej Jehová tla tikitaj tlen ye okichijchi, porque nochi tlen onka kiueyichiua maski uejueyij noso tsikitsitsintin uan maski uejka yetoskej noso amo uejka (xiktlajtolti Salmo 148:7-10).

16. ¿Tlen moneki tikchiuaskej?

16 Amikaj ixtlamatki, nion tetlasojtla, nion kuali tlachijchiua nion sapanoua chikauak ken Jehová. Ijkuak okachi tikitaj ken otlachijchi Jehová, okachi tikixmatiskej. San moneki timajxiliskej para tipakiskej ika nochi tlen okichijchi toTajtsin Dios uan timokuayejyekoskej tlen techmachtia. Tla ijkon tikchiuaj, okachi timouikaskej iuan akin otechchijchi (Sant. 4:8). Itech okse tlamachtil tikitaskej ken tetajmej uelis kinmachtiskej inkoneuan Jehová otlachijchi uan non kinpaleuis okachi makitlasojtlakan.

TLAKUIKALI 5 Tetlajtlachialti nochi tlen tikchiua

a Sapanoua tetlajtlachialti nochi tlen Jehová okichijchi. Tejuan techtlajtlachialtia tlen ye okichijchi ken itlauil tonaltsin uan kuajkualtsitsintin xochimej. Nochi tlen onka techpaleuia matikixmatikan Jehová. Axkan timomachtiskej tleka moneki tikitaskej tlen Jehová okichijchi uan non techpaleuis okachi matiktlasojtlakan.