1. ¿Tlen uelis techtlajtlaniskej akinmej inuan titekipanouaj noso akinmej inuan timomachtiaj?

 ¿KEN timomachiliaj ijkuak techtlajtlaniaj tlen tikneltokaj akinmej inuan titekipanouaj noso kanin timomachtiaj? ¿Timomojtiaj? Timiakej ijkon techpanoua. Ijkuak itlaj techtlajtlaniaj techpaleuia matikmatikan tlen mokuayejyekouaj oksekimej uan tlen kineltokaj. Ijkon amo okachi oui tikintlapouiskej. Pero ualeua xamo itlaj techtlajtlaniskej tlen yejuan amo kinpaktia porque san kinekij touan mokualaniskej. Xamo ijkon techiluiskej porque oksekimej kinmiluiaj amo kuali tlen tikchiuaj. Pero yitikmatij uelis ijkon techpanos (Hech. 28:22). Noijki tikmatij tikatej itlamian tonalmej uan miakej amo teajsikamatij uan kualanij (2 Tim. 3:​1, 3).

2. ¿Tleka moneki matiyetokan tiyolyamankej?

² ¿Tlen techpaleuis amo san niman matikualanikan ijkuak techtlajtlaniskej tleka tikneltokaj seki tlamantli? Techpaleuis tla tiyolyamankej. Akin yolyamanki amo san niman kualani. Amo kualani ijkuak itlaj kiluiaj noso amo kimati tlen tlanankilis (Prov. 16:32). Xamo tikijtoskej oui ijkon tikchiuaskej. Pero uelis tiyetoskej tiyolyamankej. ¿Ken uelis tikchiuaskej? ¿Tlen techpaleuis matiyetokan tiyolyamankej ijkuak techtlajtlaniskej tleka tikneltokaj seki tlamantli? ¿Ken uelis tikinpaleuis mokoneuan mayetokan yolyamankej ijkuak kijtoskej tlen kineltokaj? Matikitakan tlen techpaleuis.

3. ¿Tleka tikijtouaj akinmej yolyamankej noijki yolchikauakej? (2 Timoteo 2:​24, 25).

³ Akinmej yolyamankej noijki yolchikauakej. Moneki  timochijchikauaskej tiyetoskej tiyolyamankej ijkuak itlaj tikixnamikij. Tiyetoskej tiyolyamankej poui itech espíritu santo (Gál. 5:​22, 23). Ika griego tlajtoli “yolyamanki” ualeua okitekitiltiayaj ijkuak se caballo yokitekauiliaya ipan matlejkokan. Non kijtosneki caballo achto amo okitekauiliaya ipan matlejkokan. Satepan yokitekauiliaya pero non amo kijtosneki ayakmo okatka chikauak. ¿Tejuan ken uelis tiyetoskej tiyolyamankej uan noijki tiyetoskej tiyolchikauakej? Moneki tikiluiskej toTajtsin Dios matechmaka iespíritu santo porque san tejuan toselti amo uelis itlaj tikchiuaskej. Pero uelis tiyetoskej tiyolyamankej porque miakej ijkon kichiuaj. ITlaixpantijkauan Jehová kiteititiaj katej yolyamankej ijkuak oksekimej kinekij mokualaniskej. Ikinon miakej motlajtlachialtiaj ijkuak kitaj tokniuan yolyamankej (xiktlajtolti 2 Timoteo 2:​24, 25). ¿Tlen uelis tikchiuaskej para tiyetoskej tiyolyamankej?

4. ¿Tlen techmachtia tlen okichi Isaac?

⁴ Biblia kijtoua miakej okatkaj yolyamankej. Matikitakan tlen okipanok Isaac ijkuak ochantiaya altepetl Guerar. Filisteos tlen ik ompa ochantiayaj opejkej kikokoliaj uan okintlalpachojkej atekochmej tlen okinmichkuakej itlakeualuan itajtsin. Isaac oksekan ochantito uan okinmichkuak okseki atekochmej uan amo omokualani inuan filisteos (Gén. 26:​12-18). Pero filisteos noijki okijtojkej non atl okatka inmiaxka. Isaac okatka yolyamanki uan amo inuan omokualani (Gén. 26:​19-25). ¿Tlen okipaleui amo makikualanikan? Sapanoua okipaleui tlen itatajuan okimachtijkej. Abrahán amo okualaniaya uan Sara okatka yolyamanki (1 Ped. 3:​4-6; Gén. 21:​22-34).

5. ¿Tlen okipaleui Max mayeto yolyamanki?

⁵ Tetajmej moneki kinmachtiskej inkoneuan mayetokan yolyamankej. Matikitakan tlen okipanok Max b tlen kipia 17 xiuitl. Kanin momachtia katej miakej tlen tlauijuikaltiaj uan noijki kanin tetlapouia. Itatajuan okipaleuijkej mayeto yolyamanki. Yejuan okijtojkej: “Tokone yokajsikamatki moneki monauatis, amo makualani uan amo mamomakopa”. Axkan Max yolyamanki.

6. ¿Ken techpaleuis tla timotlatlaujtiaj para tiyetoskej tiyolyamankej?

⁶ Ximokuayejyeko ikaj kineki mouan mokualanis. Matikijtokan ikaj kiteneua Jehová noso techpinauia porque tikneltokaj iTlajtol toTajtsin Dios. ¿Tlen techpaleuis amo matikualanikan? Matikiluikan Jehová matechmaka iespíritu santo uan matechpaleui. Pero ¿tlen tikchiuaskej tla amo otitlanankilijkej ijkon ken omonekiaya? Oksepa matikiluikan Jehová matechpaleui uan matimokuayejyekokan ken uelis titlanankiliskej ijkuak oksepa itlaj techiluiskej. Jehová techmakas iespíritu santo tla ijkon tikchiuaskej, tikmatiskej timonauatiskej uan tiyetoskej tiyolyamankej.

7. ¿Ken techpaleuiskej seki textos amo matikualanikan ijkuak itlaj amo kuali techpanoua? (Proverbios 15:​1, 18).

⁷ Katej seki textos tlen techpaleuiskej amo matikualanikan ijkuak itlaj techiluiskej. Iespíritu santo toTajtsin Dios techpaleuis matikinmilnamikikan nonmej textos (Juan 14:26). Tlen kijtoua amochtli Proverbios techpaleuis  matiyetokan tiyolyamankej (xiktlajtolti Proverbios 15:​1, 18). Noijki techpaleuis amo matikualanikan ijkuak itlaj amo kuali techpanos (Prov. 10:19; 17:27; 21:23; 25:15).

8. ¿Tlen moneki tikilnamiktoskej ijkuak itlaj techtlajtlaniaj?

⁸ Noijki techpaleuis tla tiixtlamatkej (Prov. 19:11). Akin ixtlamatki amo kualani ijkuak kipinauiaj porque tlaneltoka. Tinochtin tlatlamantli timokuayejyekouaj uan non yetoskia ken atl tlen uejkatlan kajki. Ikinon ijkuak itlaj techtlajtlaniaj, amo tikmatij tleka ijkon techtlajtlaniaj. Ikinon achto matimokuayejyekokan uan satepan matitlanankilikan (Prov. 16:23).

9. ¿Ken okiteititi Gedeón okatka ixtlamatki uan amo okualaniaya?

⁹ Matikitakan tlen okichi Gedeón. Se tonal, tlakamej tlen ochantiayaj Efraín sapanoua okualankej porque Gedeón amo okinuikak mamoteuitij inuan akinmej okinkokoliayaj. ¿Tleka okualankej? ¿Ijkon okiluijkej porque omoueyinekiayaj? Amo tikmatij pero Gedeón okatka ixtlamatki. Amo okualanki uan okinmajsikamatki.  Ikinon Biblia kijtoua: “Ijkuak ijkon okinmilui ayakmo itlaj okijtojkej” (Juec. 8:​1-3).

10. ¿Tlen techpaleuis amo matikualanikan ijkuak techtlajtlaniskej tlen tikneltokaj? (1 Pedro 3:15).

¹⁰ Xamo akin iuan titekipanouaj noso akin iuan timomachtiaj, techtlajtlanis tleka tikneltokaj seki tlamantli. Tiknekij tikinyekiluiskej tleka ijkon titlaneltokaj pero moneki tiktlakaitaskej tlen yejuan mokuayejyekouaj (xiktlajtolti 1 Pedro 3:15). Tlen techtlajtlaniskej oksekimej techpaleuis matikmatikan tlen mokuayejyekouaj uan amo san matikitakan kinekij touan mokualaniskej noso kinekij techteneuaskej. Ikinon amo matikualanikan ijkuak tikinnankiliskej. Xamo non kinpaleuis ayakmo makineltokakan tlen omokuayejyekouayaj. Moneki timochijchikauaskej kuali tikinnankiliskej oksekimej uan amo matikualanikan (Rom. 12:17).

11, 12. (1) ¿Tlen moneki tikchiuaskej ijkuak ikaj tiknankiliskej? (2) Xikyekijto tlen mitspaleuis ikaj xikilui tlen tikneltoka. (Noijki xikita foto).

¹¹ Matikijtokan akin iuan titekipanouaj techtlajtlania tleka amo tiiluichiuaj ijkuak ikaj kajxitia xiuitl. ¿Tlen achto moneki matimokuayejyekokan? ¿Kox mokuayejyekoua amo techkauiliaj matimoyolpaktikan? ¿Kitekipachoua tleka amo inuan tiiluichiuaj? Uelis tiktlasojkamatiliskej porque kineki mamoyolpaktikan oksekimej. Noijki matikiluikan techpaktia kuali timouikaskej inuan akinmej titekipanouaj. Xamo non kipaleuis kuali matechkaki uan uelis timotlapouiskej tlen kijtoua Biblia ijkuak ikaj kajxitia xiuitl.

¹² Noijki ijkon uelis tikchiuaskej tla ikaj techtlajtlania okseki tlamantli. Xamo akin iuan timomachtiaj techiluis amo kuali tikinmitaj akinmej motlakakopaj noso mosiuakopaj. Xamo ijkon techiluis porque amo kimati tlen tikneltokaj. Xamo se ifamiliar noso se iyolikni yomotlakakopki noso omosiuakopki. Xamo mokuayejyekoua tikinkokoliaj akinmej motlakakopaj noso mosiuakopaj. Uelis tikiluiskej techtekipachoua tlen kinpanoua oksekimej pero tiktlakaitaj tlen kipejpenaj kichiuaskej (1 Ped. 2:17). c Non techpaleuis matikiluikan tleka techpaleuia tikchiuaskej tlen kijtoua Biblia.

13. ¿Ken uelis tikpaleuiskej akin techpinauia porque tikneltokaj toTajtsin Dios?

¹³ Tla ikaj techiluia amo kipaktia tlen tikneltokaj, amo san niman matikijtokan yitikmatij tlen kineltoka (Tito 3:2). Xamo akin iuan timomachtiaj techpinauia porque tikneltokaj toTajtsin Dios. ¿San niman tikijtoskej kineltoka evolución uan kimati miak tlamantli? Pero xamo amo okachi kimati tlen kijtosneki evolución. Ikinon matikiluikan itlaj tlen makipaleui mamokuayejyeko uan amo iuan matimokualanikan. Uelis tikiluiskej makalaki itech jw.org para kinmitas videos uan makintlajtolti tlamachtilmej tlen kijtouaj ken otlachijchi Jehová. Xamo satepan kinekis okachi touan motlapouis. Uelis kipatlas tlen mokuayejyekoua tla tiktlakaitaj.

14. ¿Ken okitekitilti Niall jw.org para kipaleuis se telpochtli?

¹⁴ Se telpochtli itoka Niall otlatemo itech jw.org para kipaleuis se telpochtli tlen omokuayejyekouaya amo kuali tlen tikneltokaj. Niall okijto: “Se telpochtli  tlen iuan onimomachtiaya nochipa onechiluiaya ne nikneltoka se amochtli tlen kipia cuentos uan amo nikneltoka ciencia”. Non telpochtli amo okikauiliaya Niall makiyekilui tlen kineltoka, ikinon okilui makita itech jw.org kanin kijtoua “Biblia uan ciencia”. Satepan Niall okimatki non telpochtli okitlajtolti tlen okilui uan non okipaleui makilui akin otechchijchi. Tejuan noijki techpaleuis tla ijkon tikchiuaskej.

15. ¿Ken uelis kinpaleuiskej tetajmej inkoneuan amo makualanikan ijkuak itlaj kintlajtlaniskej?

¹⁵ Tetajmej uelis kinpaleuiskej inkoneuan mayetokan yolyamankej ijkuak ikaj kintlajtlanis tlen kineltokaj (Sant. 3:13). Sekimej tetajmej momachtiaj inuan inkoneuan ijkuak san sekan kiueyichiuaj Jehová. Momachtiaj inuan inkoneuan tlen uelis kintlajtlaniskej kanin momachtiaj uan ken uelis tlanankiliskej. Noijki kinmachtiaj inkoneuan amo makualanikan ijkuak itlaj kintlajtlaniskej uan ijkon uelis kinkakiskej. (Xikita recuadro “ Matimomachtikan iuan tofamilia”).

16, 17. ¿Ken kinpaleuia telpochmej uan ichpochmej tla momachtiaj iuan infamilia ken tlanankiliskej ijkuak itlaj kintlajtlaniaj?

¹⁶ Telpochmej uan ichpochmej kinpaleuia kuali matlanankilikan ijkuak momachtiaj iuan infamilia. Pero noijki kinpaleuia okachi makineltokakan tlen momachtiaj. Noijki kinpaleuis tlen kajki itech jw.org kanin kijtoua “Telpochmej uan ichpochmej”. Non kinpaleuis okachi matlaneltokakan uan makiyekijtokan tlen kineltokaj. Tla timomachtiskej iuan tofamilia tlen ompa kijtoua, tinochtin tikmatiskej ken titlanankiliskej  ijkuak techtlajtlaniskej tlen tikneltokaj uan amo tikualaniskej.

¹⁷ Se telpochtli itoka Matthew okijto sapanoua kipaleuia ijkuak momachtia iuan ifamilia ken tlanankilis ijkuak itlaj kitlajtlaniskej. Ijkuak san sekan kiueyichiuaj Jehová kitemouaj seki tlamantli tlen uelis kitlajtlaniskej kanin momachtia. Ye okijto: “Timokuayejyekouaj tlen uelis nechtlajtlaniskej uan tikitaj ken nitlanankilis ijkon ken otimomachtijkej. Kuali nimomachilia uan amo nikualani ijkuak itlaj nechtlajtlaniaj porque kuali nikmati tlen nikneltoka”.

18. ¿Ijkon ken kijtoua Colosenses 4:6 ken moneki titlanankiliskej ijkuak itlaj techtlajtlaniaj?

¹⁸ Oksekimej amo san niman kineltokaskej tlen tejuan tikneltokaj maski kuali tikinyekiluiskej tlen tikneltokaj. Techpaleuis matechkakikan oksekimej tla kuali tikinnankiliaj uan amo tikualanij (xiktlajtolti Colosenses 4:6). Ijkuak ikaj tikiluiaj tlen tikneltokaj yetoskia ken tiktlamochiliaj se pelota makikitski. Uelis yolik tiktlamochiliskej noso sapanoua chikauak. Tla yolik tiktlamochiliskej, uelis kikitskis uan mauiltis. Noijki ijkon uelis tikchiuaskej ijkuak kuali tikinnankiliaj akinmej itlaj techtlajtlaniaj uan amo tikualanij. Ijkon akin tiktlapouijtokej ok kinekis techkakis. Pero amo moneki matimotlapouikan iuan akin san techpinauia noso kineki touan mokualanis (Prov. 26:4). Ijkon xamo miakej kinekiskej techkakiskej.

19. ¿Tlen techpaleuis amo matikualanikan ijkuak techtlajtlaniskej tlen tikneltokaj?

¹⁹ Miak ipati matiyetokan tiyolyamankej ijkon ken yotimomachtijkej. Matikiluikan Jehová matechpaleui amo matikualanikan ijkuak oksekimej itlaj techtlajtlaniskej noso kinekiskej techpinauiskej. Matiyetokan tiyolyamankej ijkuak itlaj techtlajtlaniskej uan amo matikualanikan. Tla kuali titlanankiliskej uan amo tikualaniskej, xamo non kinpaleuis makinekikan kimatiskej tlen tlamachtia Biblia. Ikinon ‘matikmatikah kenomi tikinnankiliskeh nochteh akimeh [itlaj] techtlajtlaniah’ (1 Ped. 3:15). Matiyetokan tiyolyamankej uan amo matikualanikan.