Ngesikhathi umkami uKaye, ebeletha indodakazi yethu uLauren ngangingakwazi ukuthi ngingenzani ukuze ngibe ngubaba omuhle. Sathi sithola umntwana wesibili indodana yethu uMichael ngangilokhu ngingakwazi. Ngesikhathi ngikhula abazali bami babehlala bexabana okwenza bacina bedivosa. Lanxa ngangifisa ukuba yinhloko yemuli enhle ngangingelaqiniso lokuthi ngikwenze njani lokho.

 Okwenza kwaba nzima kakhulu yikuthi ngesikhathi ngisakhula ngangihlala nginatha utshwala futhi ngisebenzisa lezidakamizwa. Sengingumuntu omdala kwakulokhu kunzima ukuthi ngikuyekele. Imikhuba engasengilayo egoqela lokubheja yenza ukuthi ngenze izinqumo ezimbi kakhulu. Kwaba kubi kakhulu okokuthi uKaye wacina esengitshiya wahamba labantwabethu ababili futhi lokhu kwangizwisa ubuhlungu.

 Ngabuza umkami ukuthi ngenzeni ukuze sibuyelelane. Ngalesosikhathi wayesefunda iBhayibhili lomunye uFakazi kaJehova okuthiwa nguGloria. Yikho wangitshela ukuthi ngiqalise ukufunda iBhayibhili. Lanxa ngangingakwazi ukuthi kufundwa njani ngaphonguvuma ukufunda iBhayibhili lomkaGloria okuthiwa nguBill ngoba ngangifuna sibuyelelane.

 Ngesikhathi sivakatshelwe nguBill loGloria emzini wethu ngathinteka kakhulu ukubona indlela ababezwanana ngayo. Bangitshela ukuthi babelabantwana ababelingana lami, ababesenza kuhle kakhulu. Kwakungokokuqala empilweni yami ukuthi ngicabange ngokuthi iBhayibhili lingasinceda ukuthi sibe lemuli ethokozayo.

 Ngesikhathi leso uBill loGloria baxoxa lami ngenhlupho engangilazo. Bangitshengisa umbhalo kaGalathiya 6:7 othi: “Loba yini umuntu ayihlanyelayo uzavuna yona.” Ngakubona sibili ukuthi aluba ngangikusebenzisa okukhulunywa yivesi le ngangingeke ngibe lenhlupho zonke lezi!

 Ngokuhamba kwesikhathi ngananzelela ukuthi ukusebenzisa okuseBhayibhilini kwayithuthukisa impilo yami. Mina loKaye sayekela ukubhema futhi ngancediswa ukuthi ngitshiye eminye imikhuba emibi engasengilayo. Ngo-1985 sathola umntwana wesithathu ongumfana uDavid esasimbiza ngokuthi Davey. Ngalesosikhathi ngangizibona ukuthi sengikulungele ukuwenza kuhle umsebenzi wami wokuba ngubaba.

 Njengabazali, mina loKaye sananzelela ukuthi ukufundisa abantwabethu ukuthi bathande uJehova kwakusenza sisondele kuye. Safunda okunengi emabhukwini enhlanganiso atshiyeneyo okugoqela lelithi Funda KuMfundisi Omkhulu. Ngesikhathi esifananayo izimuli esasilazo ebandleni zaba yisibonelo esihle kithi lakubantwabethu.

 Ngokuya kwesikhathi bonke abantwabethu basebephayona. Ekuqaliseni kuka-2004, uLauren wayengena lebandla leSpanish. UMichael wayesanda kusuka eBhetheli esesiyatshada. Yena lomkakhe uDiana, basebezakuyatshumayela eGuam. UDavey owayeseleminyaka engu-19 wayeseseDominican Republic ukuze ayencedisa emsebenzini wokutshumayela.

 Mina lomkami sasizigqaja ngabantwabethu ngoba babekhethe kuhle. Indlela esasizizwa ngayo isikhumbuza amazwi abhalwe ku-3 Johane 4 athi: “Akulanto engithokozisa ukwedlula ukuzwa ukuthi abantwabami baqhubeka behamba eqinisweni.” Sasingakwazi ukuthi impilo ingaphonguthi phendu ngokutshayelwa ucingo nje kuphela.

 Mhlaka 24 April 2004 mina loKaye lezinye imuli ezimbili sasizikhiphile siyekudla ukudla kwantambama. Njengoba lapho esasizadlela khona kwakungamakhilomitha adlula angu-100 yikho sonke singu-6 sasebenzisa imota yami. Sesiqedile ukudla sasuka lapho esasikhona ukuze siyedinge okokwehlisa. Ngathi sengibehlisile sengisiyadinga indawo yokupaka kwangena ifoni ivela kumngane wami. Ngahle ngezwa ngelizwi lakhe ukuthi kukhona okungahambi kuhle.

 Wathi: “Kube lomonakalo uDavey ube sengozini yemota.”

 Ngasengimbuza ngisesaba lokuzwa impendulo ngathi: “Ulimele okunganani?”

 Ekuqaliseni kazange angitshele. Kwathi ngemva kwalokho wangitshela ukuthi uDavey wayengasekho.

 Sathi sesiqedile ukukhuluma, ngahle ngathandaza kuJehova ngimcela ukuthi anginike amandla. Ngaqonda kwabanye ngabatshela ukuthi ngicela sibuyele endlini ngoba ngangingasezwa kuhle. Ngangingafuni ukutshela uKaye ngendaba kaDavey sisebantwini.

 Umango othatha imizuzu engu-90 sibuyela endlini wawunzima kimi. Ngangilalele uKaye exoxela abanye ngendlela ayethabe ngayo ngokuthi uDavey wayesezabuya ezosivakatshela. Ngalesosikhathi kwakulokhu kungena amameseji efonini yami abantu besikhulumisa.

 Ngemva kokuthi sesitshiye abangane bethu ezindlini zabo thina sabuyela endlini. UKaye wangithi nhlo kanye kuphela wahle wabona ukuthi kukhona okungahambi kuhle. Wangibuza wathi: “Kwenzakaleni?” Ngangikwazi ukuthi engangizamtshela khona kwakuzamzwisa ubuhlungu obukhulu njengalobo engangibuzwe ngesikhathi ngisizwa umbiko wokutshona kukaDavey.

 Mina loKaye sasike sahlangana lobunzima futhi sasikwazi ukuthi uJehova uyabasekela abantu bakhe. (U-Isaya 41:10, 13) Kodwa lobu babunzima kakhulu. Ngangilokhu ngizibuza ukuthi, ‘Yindaba lokhu kwenzakale kuDavey, umuntu obesenzela uJehova okunengi? Yindaba uJehova engamvikelanga?’

 Abanye abantwabethu labo kwabalimaza. ULauren wayemthanda kakhulu uDavey kwakungani ngumntanakhe yikho ukufa kwakhe kwamzwisa ubuhlungu obukhulu. UMichael laye wadabuka sibili. Lanxa wayeseleminyaka engaba ngu-5 engasahlali ngekhaya, wayeke wafika futhi ethokoziswa yilokho okwakusenziwa nguDavey owayeselijaha eliqinileyo ekukhonzeni.

 Ibandla lasukumela phezulu ukuzosincedisa. Ngokwesibonelo, ngesikhathi uKaye esadidekile ngokutshona komntanethu, abafowethu labodadewethu babelokhu bebuya bezosiduduza futhi besincedisa. (IZaga 17:17) Angisoze ngafa ngalukhohlwa uthando abasitshengisa lona!

 Ukuze sihlale siqinile lanxa sifelwe saqhubeka sisenza esasijayele ukukwenza, ukuthandaza, ukufunda iBhayibhili lokungena imihlangano yebandla. Ukwenza njalo akuzange kubuqede ubuhlungu esasibuzwa ngaphakathi kodwa sasikwazi ukuthi kuqakathekile ukwenza lokhu ngoba yikho okwakuzasinceda ukuthi sihlale siqinile ekukhonzeni.—KwabaseFiliphi 3:16.

 Ngalesisikhathi uMichael loDiana bathuthela eduze kwethu kwathi uLauren wazongena lathi ebandleni lesiNgisi. Ukuba ndawonye okweminyaka emilutshwane eyalandelayo kwasinceda ukuthi siqalise ukuzwa ngcono. Ngokuhamba kwesikhathi uLauren watshada futhi umkakhe uJustin wayesisekela kakhulu.

 Ngemva kokutshona kukaDavey kulento enzima esayenzayo kodwa eyasincedayo. UKaye uzasilandisela.

 “Ngesikhathi umkami engitshela ukuthi uDavey kasekho, ngaphelelwa kwaba mnyama phambili ngaswela lokuthi ngenzeni. Ngahlala isikhathi eside ngidanile. Kwakubuhlungu kakhulu futhi kwasekunzima ukuthi ngenze imisebenzi yansuku zonke. Ngangihlala ngikhala. Sengikhuluma iqiniso ngezinye izikhathi ngangimzondela uJehova labanye abantu ababekhona. Kwasekunzima ukuthi ngibone izinto ngendlela eqondileyo.

 “Ngangifuna ukuya eDominican Republic. Ngangifuna ukuyafika lapho okwakuhlala khona uDavey lalapho lasendaweni ayetshumayela kuyo. Ngesikhathi esifananayo ngangingelawo amandla ngingacabangi ukuthi ngingenelisa ukuthatha uhambo lolu.

 “Umngane oseduze wanginceda ngokungitshela ukuthi abangane bakaDavey eDominican Republic labo babedabukile ngokufa kukaDavey lokuthi babe lesifiso sokuhlangana labangakibo. Amazwi akhe anginceda ukuthi ngibe lamandla okuya eDominican Republic.

 “Uhambo lolu esaba lalo lwasinceda kakhulu. Sabona ukuthi uDavey wayezimisele sibili ukukhonza uJehova. Umzalwane onguye yedwa umdala ebandleni leli wasitshela ukuthi uDavey wayesenza yonke imisebenzi ayeyiphiwa.

 “Ngesikhathi sihamba endaweni ayehlala kuyo abantu babesitshela ngezinto ezinhle ayebenzele zona. Ngangikwazi ukuthi wayelomusa sibili kodwa esakuzwayo kwangenza ngabona ukuthi indodana yami ibizama okusemandleni ayo ukulandela emanyathelweni kaJesu.

 “Sahlangana leyinye indoda eyayifundiswa iBhayibhili nguDavey, yayilokuyindlwana futhi yayihlala ilele embhedeni ngenxa yokugula. Indoda le yayihawula kodwa ebandleni basitshela ukuthi uDavey wayeyiphatha kuhle futhi eyihlonipha. Lokhu kwangenza ngajabula sibili.

 “Liqiniso ukuthi uhambo lolu lwalunzima kakhulu kodwa lwaselapha. Kwasiduduza ukuxoxa ngethemba esilalo labantu abatshiyeneyo ababesazana loDavey. Kwasithoba amanxeba esasilawo.”

 Ku-Vukani! kaJanuary 8 2005 kwaphuma isihloko esasikhuluma ngendaba yokufa kukaDavey langenkonzo yakhe eseDominican Republic. Ngalesosikhathi imuli yethu yayingazi ukuthi isihloko lesi sasizabathinta njani abazasibala. Ngokwesibonelo ngoMay 2019 umzalwane okuthiwa nguNick wasithinta wasesitshela okulandelayo:

 “Ekupheleni kuka-2004, ngangisekholeji futhi akulalutho engangiluhlelile ekukhonzeni uJehova. Ngangingathokozi. Yikho ngathandaza kuJehova ngimcela ukuthi angincedise ngisebenzise iminyaka yobutsha ngendlela ezamthokozisa. Kungakayi ngaphi ngabala indaba kaDavey ku-Vukani! Ngazibonela ukuthi yiyo indlela uJehova ayephendule ngayo umthandazo wami.

 “Ngasuka ekholeji ngasengiqalisa ukuphayona. Ngahlela lokuthi ngifunde ulimi lwesiSpanish njalo ngithuthele kwelinye ilizwe. Ngacina ngasiya eNicaragua ukuze ngiyencedisa emsebenzini wokutshumayela futhi ngangena iSikolo Sabavangeli BoMbuso lomkami. Nxa abantu bengibuza ukuthi kuyini okwangenza ngaphayona ngiyabaxoxela indaba kaDavey.”

 Saphinda sahlangana lodade okuthiwa ngu-Abi, laye owayehlala ewoteleni esasikuyo ngesikhathi siyizethekeli eMhlanganweni Wezizwe Ka-2019 owenzelwa eBuenos Aires, e-Argentina. Udade lo wasikhumbuza uDavey ngoba wayelomusa lothando.

 Ngesikhathi sibuyela ewoteleni sathumezela u-Abi ilinki yesihloko se-Vukani! esasilendaba kaDavey. Ngemva kwemizuzu emilutshwane waphendula. Wasesicela ukuthi sixoxe laye, sahlangana endaweni okukwejiselwa kuyo. Silapho u-Abi wayehlengezela izinyembezi esitshela ukuthi indaba kaDavey yiyo eyayimenze waqalisa ukuphayona ngoSeptember 2011 futhi wacina esesiyancedisa kweyinye indawo ekhatshana. Wathi, “Nxa ngihlangana lobunzima enkonzweni yami ngiyayibala indaba le.” Wayevele elayo i-Vukani! ekhuluma ngendaba kaDavey!

 Indaba ezinje zitshengisa ukuthi siyimuli yomhlaba wonke. Akula abanye abantu abamanyeneyo emhlabeni njengabantu bakaJehova!

 Mina lomkami uKaye kuyasiduduza ukwazi ukuthi isibonelo sikaDavey sincede abantu abanengi. Siyakwazi ukuthi ayisiso sibonelo sikaDavey sodwa esikhuthaza abanye ngoba banengi abasakhulayo abasebenza nzima enkonzweni kaJehova. Akuthandabuzwa ukuthi indlela abakhuthele ngayo iyabanceda kakhulu abanye futhi ibenza bazimisele ukwenza konke abangakwenza ekukhonzeni uJehova.

 KuLukha 20:37, uJesu waphinda amazwi akhulunywa nguJehova athi ‘nginguNkulunkulu ka-Abrahama loNkulunkulu ka-Isaka loNkulunkulu kaJakhobe.’ UJehova kazange athi unguNkulunkulu wabo besaphila kuphela kodwa wayelokhu enguNkulunkulu wabo! Yindaba? UJesu uyasitshela evesini 38 uthi: “Kuye bonke bayaphila.”

 KuJehova zonke izinceku zakhe ezithembekileyo ziyaphila. Lokhu kusitshengisa indlela angathandabuzi ngayo ukuthi uzabavusa loba sekutheni! (UJobe 14:15; UJohane 5:28, 29) Ngileqiniso lokuthi yiyo indlela uJehova azwa ngayo ngoDavey langezinye izinceku zakhe ezilele ekufeni.

 Ngilesifiso esikhulu sokuphinda ngimbone uDavey. Kodwa engikufisa kakhulu yikubona unina emhlangabeza. Angikaze ngibone umuntu owadabuka ngendela uKaye adabuka ngayo. Sengiwathanda kakhulu amazwi akuLukha 7:15 athi: “Ijaha lelo lavuka lahlala laqalisa ukukhuluma, uJesu waselibuyisela kunina.”

 NgoSeptember 2005 lami ngajoyina uKaye ngokuba liphayona. Kumnandi kakhulu ukuphayona kanye lomkami, labantwabethu labomkabo. Siyancedisana njengemuli emanyeneyo ukuthi sihlale sithe nhlo ethembeni esilalo lesikhathi esizayo sesisemhlabeni omutsha lapho esizaphinda sihlangane khona loDavey esimthandayo.