AKUTHANDABUZWA ukuthi uyaziqakathekisa izipho ezitshiyeneyo uJehova akunika zona, kugoqele lelungelo lokuzikhethela ukuthi uzazisebenzisa njani izipho lezo. IBhayibhili lithi esinye isipho esisiphiwe nguNkulunkulu liwayini. Lithi: “Isinkwa ngesokuthi abantu bathokoze njalo iwayini lenza impilo ibemnandi.” (Umtshu. 10:19; Hubo. 104:15) Kodwa kumele ukuthi lawe uyake ukubone ukuthi abanye abantu banatha kakhulu. Kanti njalo abantu emhlabeni wonke balemibono etshiyeneyo ngendaba yotshwala. Pho kuyini okunganceda amaKhristu akhethe kuhle endabeni yokunatha utshwala?

Kungelani lokuthi sikhulele ngaphi kumbe ukuthi amasiko endawo esihlala kuyo anjani, nxa singavumela ukuthi indlela esenza ngayo lalokho esikucabangayo kuhambelane lombono kaNkulunkulu, siyancedakala futhi sithokoze empilweni.

Kumele ukuthi uyakunanzelela ukuthi abantu abanengi emhlabeni lo bayakuthanda ukunatha lokuthi banatha baze badlulise amalawulo. Abanye banathela ukuzikholisela nje kodwa abanye bayabe benathela ukukhohlwa inhlupho zabo. Kwezinye indawo ukunatha kakhulu yikho okutshengisa ukuthi umuntu uyindoda emadodeni kumbe ukuthi ungumuntu kuzwa.

UMdali wethu olothando usifundisa izinto ezisincedayo. Ngokwesibonelo, uyasitshela ukuthi ukunatha kakhulu kungasidalela ziphi inhlupho. IZaga 23:​29-35 zikubeka kucace ukuthi kwenzakalani emuntwini odakiweyo lokuthi yiziphi inhlupho aba lazo. a Omunye umzalwane ohlala e-Europe okuthiwa nguDaniel, ongumdala webandla, uyakhumbula ukuthi impilo yakhe yayinjani engakabi ngumKhristu. Uthi, “Nganginatha kakhulu njalo nxa ngasengidakiwe ngangisenza izinto ezimbi. Lakhathesi ngizwa ubuhlungu nxa ngicabanga ngezinto lezo.”

Kuyini okunganceda amaKhristu ukuthi akhethe kuhle endabeni yotshwala futhi angabi lenhlupho ezehlela abantu abanatha kakhulu? Okuqakathekileyo yikuthi sivumele umbono kaNkulunkulu ukuthi uqondise imicabango yethu lezenzo zethu.

Asixoxeni ngokuthi iBhayibhili lithini ngotshwala kanye lokuthi kungani abanye benatha.

ILizwi likaNkulunkulu kalalisi abantu ukuthi banathe utshwala. Liyavuma ukuthi ukunatha iwayini kumnandi. Lithi: “Hamba uyezidlela ukudla kwakho ukholise, unathe lewayini lakho ngenhliziyo echelesileyo.” (Umtshu. 9:7) UJesu laye wayelinatha iwayini ngezinye izikhathi futhi lezinye inceku zikaJehova ezithembekileyo zazilinatha.—Mat. 26:​27-29; Luk. 7:34; 1 Thim. 5:23.

Lanxa iBhayibhili lingamalisi umuntu ukunatha, likubeka kucace ukuthi ukudakwa kubi. Lithi: “Akumelanga lidakwe liwayini.” (Efe. 5:18) Liphinda lithi: ‘Izidakwa azisoze zilithole ilifa loMbuso kaNkulunkulu.’ (1 Khor. 6:10) Kuyacaca ukuthi uJehova uyakuzonda ukunatha kakhulu kanye lokudakwa. AmaKhristu aqakathekisa umbono kaNkulunkulu endabeni le awaphongulandela ukuthi abantu emphakathini bathini kumbe benzani.

Abanye abantu bacabanga ukuthi lanxa benganatha utshwala obunengi kuyabe kungelanto embi nxa bengadakwanga. Kodwa lokho kuyingozi kakhulu. IMibhalo ikwenza kucace ukuthi ukuba ‘yisigqili sewayini’ kungadukisa indoda (kumbe owesifazana) futhi kumenze aziphathe kubi kumbe acine esonela uJehova. (Tit. 2:3; Zaga. 20:1) UJesu waxwayisa ukuthi nxa umuntu ‘anganatha adlulise’ angacina engasangenanga emhlabeni omutsha  kaNkulunkulu. (Luk. 21:​34-36) Pho kuyini okunganceda umKhristu ukuthi anganathi kakhulu acine esesehlelwa zinhlupho?

Kuyingozi ukuthi umuntu anathe ngenxa nje yokuthi lapho akhulele khona abantu abanengi bayanatha. AmaKhristu ayacabanga ngokuthi kuyini okuthokozisa uJehova endabeni zokudla lokunatha. IBhayibhili lithi: “Nxa lisidla kumbe linatha kumbe lisenza loba yini, konke elikwenzayo kwenzeleni inkazimulo kaNkulunkulu.” (1 Khor. 10:31) Nansi eminye imibuzo kanye lemibhalo esingacabangisisa ngayo:

Nginatha utshwala ukuze ngifanane labanye yini? U-Eksodusi 23:2 uthi: ‘Akumelanga ulandele okwenziwa ngabanengi.’ Lapha uJehova wayexwayisa ama-Israyeli ukuthi angalandeli abantu ababesenza izinto ezingamthokozisiyo. Isixwayiso lesi siyasebenza lakumaKhristu namuhla. Nxa singavuma ukuthi indlela esicabanga ngayo lesenza ngayo endabeni yotshwala ihambelane leyabanye abantu, singacina siphambanisa ubungane bethu loJehova futhi sicine singasayilandeli lemithetho yakhe.—Rom. 12:2.

Nginathela ukuthi ngihlonitshwe ngabanye yini? Kwezinye indawo ukunatha kakhulu lokunatha kanengi kujayelekile futhi kuyamukeleka. (1 Phet. 4:3) Kodwa nanzelela amazwi ahlakaniphileyo aku-1 Khorinte 16:13 athi: “Hlalani liphapheme futhi liqinile ekholweni, libe lesibindi lamandla.” Kambe utshwala bungenza umuntu abe lamandla kumbe ahlonipheke? Hatshi. Bungamenza angacabangi kuhle futhi enze lezinto ezingelasithunzi. Abumenzi ahlonipheke kodwa bumehlisa isithunzi futhi bumenze ehluleke ukuzibamba. U-Isaya 28:7 ukhuluma ngomuntu ophambukayo ngenxa yotshwala ohamba ediyazela abesekhubeka.

UJehova nguye osinika amandla okuthi senze okulungileyo lokuthi sihlale siphapheme futhi siqinile ekholweni. (Hubo. 18:32) Ngakho umKhristu kumele azame ngamandla wonke ukuhlala ephapheme futhi aphangise ukulungisa loba yini engaphambanisa ubungane bakhe loJehova. UJesu wayelobungane obuqinileyo loJehova futhi abantu abanengi babemhlonipha ngoba wayelesibindi futhi ehlala ezimisele ukwenza okulungileyo.

Nginatha utshwala ukuze ngikhohlwe ngenhlupho zami yini? Umhubi wabhala wathi: “Lapho  ukukhathazeka sekungikhulela, wena [Jehova] wangiduduza, wangenza ngathokoza.” (Hubo. 94:19) Nxa kulento ekukhathazayo cela ukuthi uJehova akuncedise, ungazami ukuqeda uhlupho lwakho ngotshwala. Indlela engcono ongakwenza ngayo lokhu yikuthandaza kanengi kuJehova. Abanye babona kubanceda ukucela omunye umngane ebandleni othanda uJehova ukuthi abanike amacebo angabasiza. Nxa umuntu enganatha utshwala ukuze akhohlwe inhlupho zakhe kungaba nzima ukuthi enze okulungileyo abesecina eseziphatha kubi. (Hos. 4:11) UDaniel esike saxoxa ngaye uthi: “Ngangikhathazeka kakhulu futhi ngidliwa yisazela. Lokho kwangenza nganatha kakhulu, kodwa inhlupho zami zaqhubeka zisanda futhi ngacina ngingasela bangane lesithunzi.” Manje kuyini okwamncedayo? Uthi: “Ngananzelela ukuthi kumele ngincediswe nguJehova hatshi butshwala. Lokhu kwangenza ngenelisa ukulwisana lenhlupho zami futhi ngacina ngizinqoba.” UJehova uhlezi ezimisele ukusincedisa lanxa kungakhanya angani akuselathemba lokuthi inhlupho zethu zizalunga.—Flp. 4:​6, 7; 1 Phet. 5:7.

Nxa kuyikuthi lawe ngezinye izikhathi uyake unathe utshwala ungazibuza umbuzo lo: ‘Kulomunye yini emulini kumbe umngane ongitshele ukuthi ukhathazekile ngendlela esenginatha ngayo?’ Nxa kunjalo kungenzeka ukuthi usuqalise ukuba lomkhuba omubi ungananzeleli. Ungazibuza lokuthi, ‘Senginatha kakhulu ukwedlula kuqala yini?’ Nxa kunjalo kungenzeka ukuthi usuzakuba yisidakwa. Omunye umbuzo ongazibuza wona yikuthi, ‘Sekunzima yini ukuthi ngihlale isikhathi nginganathanga?’ Nxa kunjalo kungenzeka ukuthi usulomkhuba wokunatha kakhulu kumbe owokudakwa. Kungaba ngcono ukuthi udinge ukuncediswa zingcitshi ezincedisa abantu ukuthi batshiye umkhuba lo.

Amanye amaKhristu akhetha ukungabunathi ngitsho utshwala ukuze azivikele ezingozini ezibangelwa yikunatha. Amanye angakhetha ukunganathi ngoba ebuzwa bungamnandi. Nxa kulomunye umuntu omjayeleyo okhethe ukunganathi ungatshengisa ukuthi uyamhlonipha ngokungamsoli ngesinqumo sakhe.

Omunye umKhristu angakubona kungcono ukuthi  azifakele imingcele yokuthi uzanatha utshwala obunganani. Angazifakela lemingcele yokuthi uzanatha kangaki mhlawumbe kanye ngeviki loba ukuthi uzabe enatha kancane nje nxa esidla. Abanye bangabeka imingcele endabeni yokuthi yibuphi utshwala abazabunatha. Ngokwesibonelo bangakhetha ukunatha iwayini loba obunye obulamaphesenti aphansi besebeyekela obulamaphesenti aphezulu kakhulu lanxa bungaze buhlanganiswe lokunye okunathwayo. Nxa umuntu engazibekela imingcele ecacileyo endabeni yokunatha kuzakuba lula ukuthi ayilandele. Nxa umKhristu engazibekela imingcele enjalo akulasidingo sokuthi akhathazeke ngokuthi abanye bazathini nxa bengambona eyilandela.

Okunye umKhristu okumele acabange ngakho yikuthi abanye bayibona njani indaba le. URoma 14:21 uthi: “Kungcono ukuthi ungayidli inyama lokuthi ungalinathi iwayini futhi ungenzi loba yini ekhuba umfowenu.” Ungasisebenzisa njani iseluleko lesi? Tshengisa ukuthi uyabathanda abanye. Nxa ucabanga ukuthi ukhona ongakhubeka engakubona unatha ungatshengisa ukuthi uyamthanda nxa ungayekela ukunatha ngalesosikhathi. Nxa ungenza njalo uyabe utshengisa ukuthi uyabahlonipha abanye lokuthi ulendaba lendlela abazizwa ngayo kanye lokuthi awuzifuneli okunceda wena kuphela.—1 Khor. 10:24.

Endaweni ezinengi uhulumende angafaka imithetho enganceda umKhristu ukuthi akhethe kuhle endabeni yotshwala. Eminye yakhona ngeyokuthi umuntu kumele abe leminyaka emingaki ukuze aqalise ukunatha. Kanti njalo eminye ngeyalisa umuntu ukuthi atshayele imota loba asebenzise imitshina ethile nxa enathile.—Rom. 13:​1-5.

UJehova usiphe izipho ezinengi ezinhle njalo esinye sakhona yinkululeko yokuzikhethela ukuthi sizazisebenzisa njani izipho lezo. Ngakho singazikhethela ukuthi sizakudlani kumbe sizanathani. Kwangathi singatshengisa ukuthi siyayiqakathekisa inkululeko esiyiphiwe nguBaba wethu osezulwini ngokuyisebenzisa ngendlela ezamthokozisa.