ISIFUNDO 36
Lahla Konke, Uthwale Okuqakathekileyo Kuphela
‘Kasilahleni konke okusindayo njalo asiwugijimeni siqinisela umncintiswano ofakwe phambi kwethu.’—HEB. 12:1.
INGOMA 33 Yethula Izinswelo Zakho KuJehova
ESIZAKUFUNDA a
1. UHebheru 12:1 uthi kumele senzeni ukuze sinqobe emncintiswaneni wokuphila?
IBHAYIBHILI lifanisa impilo yamaKhristu lomncintiswano wokugijima. Labo abagijima baze bayefika ekucineni bayitshaye intambo bazaphiwa umvuzo wokuphila okungapheliyo. (2 Thim. 4:7, 8) Kumele senze konke okusemandleni ethu ukuthi siqhubeke sigijima njengoba sekuseduze ukuthi siyitshaye intambo. Umphostoli uPhawuli owagijima kuhle waze wayafika ekucineni, wasitshela lokho okungasinceda ukuze lathi sinqobe emncintiswaneni lo. Wathi kumele ‘silahle konke okusindayo njalo siwugijime siqinisela umncintiswano ofakwe phambi kwethu.’—Bala uHebheru 12:1.
2. Kutshoni ‘ukulahla konke okusindayo’?
2 Ngesikhathi uPhawuli esithi ‘silahle konke okusindayo’ wayesitsho ukuthi akusela yini umthwalo okumele siwuthwale? Hatshi ayekutsho yikuthi kumele silahle konke okungamelanga sikuthwale. Izinto lezi zingasenza sidinwe masinyane besesisehlisa ijubane lethu. Okuzasinceda ukuthi siqhubeke sigijima yikuphangisa ukunanzelela nxa sekulento esisindayo besesiyilahla masinyane. Kodwa asifuni ukucina sesilahla lemithwalo okumele siyithwale ngoba singenza njalo singacina siphuma umncintiswano ungakapheli. (2 Thim. 2:5) Manje yiphi imithwalo okumele siyithwale?
3. (a) UGalathiya 6:5 uthi kuyini okumele sikuthwale? (b) Sizaxoxa ngani esihlokweni lesi futhi kuzasinceda njani?
3 Bala uGalathiya 6:5. UPhawuli wasitshela okunye okumele sikuthwale. Wabhala wathi: “Umuntu ngamunye uzazithwalela umthwalo wakhe.” Lapha uPhawuli wayekhuluma ngezinto uNkulunkulu akhangelele ukuthi munye ngamunye wethu azenzele zona, lokho esingeke sikwenzelwe ngomunye umuntu. Esihlokweni lesi sizaxoxa ngokuthi yiwuphi “umthwalo” umuntu okumele azithwalele wona lokuthi singawuthwala njani. Sizaphinda sixoxe ngeminye imithwalo esingabe siyithwele kodwa okungamelanga siyithwale, besesibona lokuthi singayilahla njani. Nxa singathwala imithwalo okumele siyithwale besesilahla esindayo, sizenelisa ukugijima size siyitshaye intambo.
IMITHWALO OKUMELE SIYITHWALE
4. Kungani isifungo sokuzinikela kuJehova singayisiwo mthwalo osindayo? (Khangela lomfanekiso.)
4 Isifungo esasenza ngesikhathi sizinikela kuNkulunkulu. Sathi sizinikela kuJehova safunga ukuthi sizamkhonza futhi senze intando yakhe. Kumele sikwenze lokho esakufungayo. Ukwenza lokho esafunga ukukwenza ngumsebenzi sibili kodwa akusiwo mthwalo onzima. Phela uJehova wasidalela ukuthi senze intando yakhe. (Isam. 4:11) Wasidala silesifiso sokumazi lesokumkhonza futhi wasenza ngomfanekiso wakhe. Lokho kwenza senelise ukusondela kuye futhi sithokoziswe yikwenza intando yakhe. (Hubo. 40:8) Phezu kwalokho nxa singenza intando kaNkulunkulu futhi silingisele iNdodana yakhe ‘sizathola ukuphumula.’—Mat. 11:28-30.
5. Kuyini okuzakunceda ukuthi wenelise ukukwenza lokho owakufungayo ngesikhathi uzinikela kuJehova? (U-1 Johane 5:3)
5 Ungawuthwala njani umthwalo lo? Zimbili izinto ezingakunceda. Okokuqala, yenza izinto ezizakwenza umthande kakhulu uJehova. Lokhu ungakwenza ngokucabangisisa ngezinto ezinhle akwenzele zona kanye lezibusiso azakunika zona esikhathini esizayo. Nxa usumthanda kakhulu uNkulunkulu kuzakuba lula ukuthi umlalele. (Bala u-1 Johane 5:3.) Okwesibili, lingisela uJesu. UJesu waphumelela ukwenza intando kaNkulunkulu ngoba wayehlala ekhuleka ecela ukuthi amncedise njalo wayehlala ecabangisisa ngomvuzo ayezawuphiwa. (Heb. 5:7; 12:2) Lawe ungalingisela uJesu ngokuhlala uthandaza kuJehova ucela amandla njalo ucabangisisa ngethemba olalo lokuthola ukuphila okungapheliyo. Nxa ungaqhubeka umthanda uJehova futhi ulingisela iNdodana yakhe uzenelisa ukukwenza lokho owakufungayo.
6. Kungani kungamelanga sibalekele imithwalo esilayo emulini? (Khangela lomfanekiso.)
6 Imithwalo esilayo emulini. Emncintiswaneni wokuphila esikuwo kumele sithande uJehova loJesu ukwedlula izihlobo zethu. (Mat. 10:37) Kodwa lokho akutsho ukuthi sekumele siyekele ukwenza izinto okumele sizenzele imuli zethu sisithi ziyasiphambanisa ukuthi sithokozise uNkulunkulu loKhristu. Nxa sifuna ukubathokozisa akumelanga sibalekele imithwalo esilayo emulini. (1 Thim. 5:4, 8) Nxa singenza njalo sizathokoza kakhulu. UJehova uyakwazi ukuthi okwenza imuli zithokoze yikuthi indoda lomkayo bathandane futhi bahloniphane, abazali babathande abantwababo futhi babakhulise kuhle kanye lokuthi abantwana babahloniphe abazali babo.—Efe. 5:33; 6:1, 4.
7. Kuyini okungakunceda ukuthi wenze lokho uJehova akhangelele ukuthi ukwenze emulini?
7 Ungawuthwala njani umthwalo lo? Kungelani lokuthi ungubaba, ungumama kumbe ungumntwana, themba lokho okutshiwo liBhayibhili kulokuthi wenze lokho okubona angathi kuqondile. Kanti njalo ungalandeli amasiko lalokho okutshiwo yizazi zomhlaba lo. (Zaga. 24:3, 4) Bala amabhuku ethu asekelwe eBhayibhilini futhi ukusebenzise lokho okubala kuwo. Azakunceda ubone ukuthi ungazisebenzisa njani izimiso eziseBhayibhilini. Ngokwesibonelo, iwebhusayithi yethu i-jw.org ilezihloko ezinganceda abatshadileyo, abazali kanye labasakhulayo nxa behlangana lenhlupho. b Zimisele ukwenza lokho okutshiwo liBhayibhili lanxa abanye emulini bengakwenzi. Nxa ungenza njalo imuli yakho izathokoza njalo uJehova uzakubusisa.—1 Phet. 3:1, 2.
8. Izinqumo esizenzayo zingaba layiphi impumela?
8 Impumela yezinqumo zethu. UJehova wasinika inkululeko yokuzikhethela futhi ufuna sikhethe izinto ezizasenza sikholise impilo. Kodwa nxa singakhetha kubi kasivikeli nxa sesisemanyaleni. (Gal. 6:7, 8) Yikho siyabamukela ubunzima obungasehlela nxa singenza izinqumo ezimbi kumbe sikhulume singacabanganga loba senze izinto ngamawala. Kwezinye izikhathi singenza into engasitshiya sidliwa yisazela. Nxa uwonile ukukhumbula ukuthi kumele uthwale umthwalo wakho kuzakunceda ukuthi uvume izono zakho, ulungisise amaphutha akho futhi wenze konke okusemandleni akho ukuthi ungakuphindi lokho okwenzileyo. Ukwenza konke lokhu kuzasinceda ukuthi siqhubeke sigijima emncintiswaneni wokuphila.
9. Kuyini okungakunceda nxa wenze isinqumo esibi? (Khangela lomfanekiso.)
9 Ungawuthwala njani umthwalo lo? Nxa wenze isinqumo esibi kungaselalutho ongalwenza ngaso, vuma ukuthi asechithekile awasabutheki. Kwamukele ukuthi osekwenzakele ngeke ukutshintshe. Ungadlalisi isikhathi lamandla uzama ukuzigeza loba uzisola kakhulu kumbe usola abanye ngesinqumo esibi osenzileyo. Vuma ukuthi uphambanisile njalo wenze konke ongakwenza ukuze ulungisise lokho ongenelisa ukukulungisa. Nxa uzisola ngento embi owayenzayo, zithobe futhi uthandaze kuJehova uvume isono sakho, umcele lokuthi akuthethelele. (Hubo. 25:11; 51:3, 4) Xolisa ebantwini obaphambaniseleyo njalo nxa kudingeka cela ukuncediswa ngabadala. (Jak. 5:14, 15) Funda emaphutheni akho njalo wenze konke okusemandleni akho ukuthi ungawaphindi. Nxa ungenza njalo qiniseka ukuthi uJehova uzakuba lesihawu kuwe njalo akusekele.—Hubo. 103:8-13.
IZINTO EZISINDAYO OKUMELE ‘SIZILAHLE’
10. Kungani kungasithwalisa nzima ukufuna ukwenza izinto ezingaphezu kwamandla ethu? (UGalathiya 6:4)
10 Ukufuna ukwenza izinto ezingaphezu kwamandla ethu. Nxa singaziqathanisa labanye singazithwalisa nzima sesifuna ukwenza izinto ezingaphezu kwamandla ethu. (Bala uGalathiya 6:4.) Ukuhlala siziqathanisa labanye kungenza sibe lomona besesiqala ukuncintisana labo. (Gal. 5:26) Nxa singafuna ukwenza okwenziwa ngabanye singacina sesidonsa nzima futhi sesisenza izinto ezingavumelani lezimo zethu. IBhayibhili lithi “nxa okukhangelelwe ngumuntu kuphuza, inhliziyo iyagula.” Pho kubuhlungu kangakanani ukukhangelela into esingasoze safa senelisa ukuyenza! (Zaga. 13:12) Ukwenza njalo kungasiqeda amandla sicine sisehlisa ijubane esigijima ngalo emncintiswaneni wokuphila.—Zaga. 24:10.
11. Kuyini okuzakunceda ukuthi ungenzi izinto ezingaphezu kwamandla akho?
11 Ungawulahla njani umthwalo lo? Ungafuni ukwenza izinto ezinengi ukwedlula lezo uJehova akhangelele ukuthi uzenze. Kakhangelelanga ukuthi wenze okungaphezu kwamandla akho. (2 Khor. 8:12) Qiniseka ukuthi uJehova kaqathanisi lokho okwenzayo lalokho okwenziwa ngabanye. (Mat. 25:20-23) Uyakuqakathekisa lokho omenzela khona ngenhliziyo yakho yonke, uyakuqakathekisa lokuthembeka kwakho lokuqinisela kwakho. Thobeka uvume ukuthi kwezinye izikhathi ngeke wenelise ukwenza konke ofuna ukukwenza ngenxa yeminyaka yakho kumbe impilakahle yakho loba ezinye izimo nje. Lingisela uBhazilayi, wale ukwenza eminye imisebenzi ebandleni nxa kuyikuthi iminyaka yakho loba impilakahle yakho ingenza kube nzima ukuthi uyenze. (2 Sam. 19:35, 36) NjengoMosi, vuma ukuncediswa njalo unike abanye eminye imisebenzi ukuze ingakwandeli. (Eks. 18:21, 22) Nxa ungathobeka uvume ukuthi kukhona ongenelisi ukukwenza awusoze uzithwalise nzima ngezinto ezizakusinda ucine ususehluleka ukugijima kuhle emncintiswaneni wokuphila.
12. Kumele sizisole yini ngezinqumo ezimbi ezenziwe ngabanye? Chasisa.
12 Ukuzisola ngezinqumo ezimbi ezenziwe ngabanye. Asenelisi ukwenzela abanye izinqumo njalo asenelisi ukubavikela ukuthi bangehlelwa yizinto ezimbi nxa bangakhetha kubi. Ngokwesibonelo nxa umntwana angakhetha ukuyekela ukukhonza uJehova, abazali bezwa ubuhlungu obukhulu kakhulu. Kodwa nxa abazali bangazisola ngenxa yesinqumo esibi esiyabe senziwe ngumntanabo bayabe bezithwalisa umthwalo osindayo. UJehova kakhangelelanga ukuthi bathwale umthwalo lo.—Rom. 14:12.
13. Umzali angenzani nxa umntwana angenza isinqumo esibi?
13 Ungawulahla njani umthwalo lo? Hlala ukhumbula ukuthi uJehova unike munye ngamunye wethu ilungelo lokuzikhethela. Uyasivumela sonke ukuthi sizenzele izinqumo zethu kugoqele lokuthi siyafuna yini ukumkhonza loba hatshi. UJehova uyakwazi ukuthi ngeke ube ngumzali ongelasici, yena akufunayo yikuthi wenze konke okusemandleni akho ekufundiseni umntanakho. Kodwa umntanakho kungumthwalo wakhe ukuthi azenzele izinqumo hatshi owakho. (Zaga. 20:11) Lanxa kunjalo ungakhathazeka kakhulu ngamaphutha ongabe wawenza ngesikhathi umkhulisa. Yikho tshela uJehova indlela ozizwa ngayo ucele lokuthi akuthethelele. Uyakwazi ukuthi ngeke ubuyisele isikhathi emuva ukuze ulungise izinto owaziphambanisayo. Kanti njalo kakhangelelanga ukuthi uvikele umntanakho ukuthi angavuni lokho ayabe ekuhlanyelile. Hlala ukhumbula ukuthi nxa umntanakho angenza okusemandleni akhe ukuthi abuyele kuJehova, uJehova uzamamukela ngazo zombili.—Luk. 15:18-20.
14. Kungani ukuhlala sizithonisisa kungumthwalo okumele siwulahle?
14 Ukuhlala uzithonisisa. Nxa siwonile akukubi ukuthi sizisole ngalokho esiyabe sikwenzile kodwa uJehova kafuni ukuthi sizithwalise umthwalo onzima ngokuhlala sizithonisisa. Kumele siwulahle lowomthwalo. Ungabakwazi njani ukuthi indlela ozithonisisa ngayo isingumthwalo osindayo? Nxa sasivuma isono sethu saphenduka futhi senza konke okusemandleni ethu ukuthi singasiphindi, singaqiniseka ukuthi uJehova usesithethelele. (Imiseb. 3:19) Nxa sesikwenzile konke lokhu, uJehova kafuni ukuthi siqhubeke sizithonisisa. Uyakwazi ukuthi ukuhlala sizithonisisa kungasiqeda amandla. (Hubo. 31:10) Ukuhlala sidanile kungenza sicine sikhalala siphume emncintiswaneni wokuphila.—2 Khor. 2:7.
15. Kuyini okuzakunceda ukuthi ungahlali uzithonisisa? (U-1 Johane 3:19, 20) (Khangela lomfanekiso.)
15 Ungawulahla njani umthwalo lo? Nxa ulohlupho lokuhlala uzithonisisa hlala ucabanga ngokuthi uNkulunkulu “uyathethelela sibili.” (Hubo. 130:4) Nxa esebathethelele labo abaphenduke ngenhliziyo yonke ubathembisa ukuthi ‘kasoze abe esasikhumbula isono sabo.’ (Jer. 31:34) Lokhu kutsho ukuthi izono esazenza kudala uJehova wasithethelela zona kasoze aphinde azikhumbule. Ngakho nxa usebunzimeni ngenxa yesono owasenzayo ungacabangi ukuthi lokhu kutsho ukuthi uJehova kakakuthetheleli. Ungaqhubeki uzithonisisa ngenxa yokuthi awusenelisi ukwenza eminye imisebenzi yenkonzo ngenxa yezono owazenza kudala. UJehova kaqhubeki ecabanga ngezono owazenzayo, ngakho lawe ungaqhubeki ucabanga ngazo.—Bala u-1 Johane 3:19, 20.
GIJIMA NGENDLELA EZAKWENZA UTHOLE UMVUZO
16. Kuyini okumele sikunanzelele?
16 Emncintiswaneni wokuphila kumele ‘sigijime ngendlela ezakwenza siwuthole umvuzo.’ (1 Khor. 9:24) Lokho singenelisa ukukwenza nxa singananzelela umehluko phakathi kwemithwalo okumele siyithwale laleyo okumele siyilahle. Esihlokweni lesi sixoxe ngezinto ezilutshwana okumele sizithwale lalezo okumele sizilahle. Kodwa zikhona ezinye ezinengi. Ngokwesibonelo, uJesu wathi sinanzelele ukuthi ‘singakhulelwa yikudla kakhulu lokunatha sedlulise kanye lezinkathazo zokuphila.’ (Luk. 21:34) Umbhalo lo leminye ingakunceda ubone lapho okumele ulungisise khona ukuze ugijime kuhle emncintiswaneni wokuphila.
17. Kuyini okwenza siqiniseke ukuthi sizanqoba emncintiswaneni wokuphila?
17 Siyaqiniseka ukuthi sizanqoba emncintiswaneni wokuphila ngoba uJehova uzasinika amandla. (Isaya. 40:29-31) Ngakho ungehlisi ijubane lakho! Lingisela umphostoli uPhawuli owenza konke okusemandleni akhe ukuthi athole umvuzo ayewuthenjisiwe. (Flp. 3:13, 14) Lanxa kungelamuntu ongakugijimela emncintiswaneni lo uJehova angakuncedisa ukuthi uphumelele. Angakuncedisa lokuthi uthwale imithwalo okumele uyithwale futhi ulahle leyo okumele uyilahle. (Hubo. 68:19) Nxa uncediswa nguJehova ungenelisa ukuqinisela ugijime uze uwuthole umvuzo!
INGOMA 65 Qhubekela Phambili!
a Isihloko lesi sizasinceda ukuthi sigijime kuhle emncintiswaneni wokuphila. Kuleminye imithwalo okumele siyithwale nxa sigijima. Ngokwesibonelo, isifungo esasenzayo ngesikhathi sizinikela kuJehova, lemisebenzi esilayo emulini kanye lempumela yezinqumo zethu. Kodwa kumele silahle konke okusindayo okungehlisa ijubane lethu. Yikuphi lokho? Sizaphendula umbuzo lo esihlokweni lesi.
b Ungathola okunengi ku-jw.org engxenyeni ethi “Ezemuli” lasengxenyeni ethi “Abasakhulayo.” Ngokwesibonelo, ezinye izihloko ezinganceda abatshadileyo ngesithi “Indlela Yokutshengisa Inhlonipho” lesithi “Tshengisa Ukuthi Uyabonga”; ezinganceda abazali ngesithi “Ukufundisa Umntanakho Ngezemacansini” lesithi “Kumele Ubaqondise Njani Abantwabakho?”; kanti ezinganceda abasakhulayo ngesithi “Ngingazibalekela Njani Izilingo?” lesithi “Kuyingozi Yini Ukuba Ngodumileyo Kwezokuxhumana?”