Yeqa uye kokuphakathi

Yeqa uye kokumunyethweyo

Imibuzo Ebuzwa Ngabafundi

Imibuzo Ebuzwa Ngabafundi

Kuqondile yini ukuthi amaKhristu atshadileyo asebenzise i-IUD (intrauterine device) loba iluphu ukuze avikele ukuzithwala?

Endabeni le abatshadileyo kumele bahlolisise ukuthi indlela le isebenza njani njalo bakhangele lezimiso eziseBhayibhilini. Lokhu kuzabanceda ukuthi benze isinqumo esizakwenza bahlale belomzwangedwa omuhle phambi kukaNkulunkulu.

UJehova watshela u-Adamu lo-Eva wathi: “Zalani lande ngobunengi.” Waphinda wawatsho amazwi la kuNowa lemuli yakhe. (Gen. 1:28; 9:1) IBhayibhili alikutsho ukuthi amaKhristu kumele awulandele umthetho lo. Ngakho abatshadileyo balakho ukukhetha ukuthi bazakuba labantwana yini kumbe ukuthi bazasebenzisa yiphi indlela ukuvikela ukuzithwala. Yiziphi izinto abangacabanga ngazo bengakenzi isinqumo lesi?

Kumele basebenzise izimiso eziseBhayibhilini nxa bekhetha indlela yokuvikela ukuzithwala. Bayakwazi ukuthi ukukhipha isisu kubi ngoba akuvumelani lalokho okutshiwo yiMibhalo. Ngakho kabakhethi ukubulala umntwana ongakazalwa ngokukhipha isisu ngenxa yokuthi bayakuqakathekisa ukuphila. (Eks. 20:13; 21:22, 23; Hubo. 139:16; Jer. 1:5) Kodwa kuqondile yini ukuthi basebenzise iluphu ukuze bangabi labantwana?

Indaba le kwake kwaxoxwa ngayo ku-Nqabayokulinda ka-May 15, 1979 emakhasini 30-31. Iluphu eyayikhona ngalesosikhathi yayenziwe ngepulastiki njalo yayifakwa esibelethweni ukuze umama angazithwali. INqabayokulinda le yachaza ukuthi abantu babengazwisisi kangako ukuthi iluphu le isebenza njani. Amadokotela ayesithi iluphu yenza kube nzima ukuthi inhlanyelo kababa ihlangane leqanda likamama. Ngakho nxa inhlanyelo kababa ingazange ihlangane leqanda likamama wayengazithwali.

Obunye ubufakazi buveza ukuthi ngezinye izikhathi kuyenzakala ukuthi inhlanyelo kababa ihlangane leqanda likamama lanxa eyifakile iluphu. Nxa kungenzakala lokhu, umama uyabe esesithethe isisu. Kodwa ingozi ebakhona yikuthi umntwana oseqalisa ukubumbeka angaqalisa ukukhulela ethunjini elihamba iqanda (i-fallopian tube). Kwesinye isikhathi umntwana lo uyangena esibelethweni kodwa iluphu yenze kube nzima ukuthi ahlale kuso besekubangela ukuthi isisu sichitheke. Lokhu kuyabe sekufanana lokukhipha isisu ngoba ukuphila komuntu kuyabe sekuqalisile. INqabayokulinda yaphetha ngokuthi, “umKhristu okhetha ukusebenzisa indlela le kumele acabangisise kabanzi ngayo njalo ahlolisise izimiso zeBhayibhili eziphathelane lokuqakatheka kwempilo yomuntu.”​—Hubo. 36:9.

Kodwa selokhu kwakhitshwa iNqabayokulinda ka-1979 kunengi okwenziwe ngabezesayensi labezempilakahle ukuze bathuthukise indlela iluphu esebenza ngayo.

Kulezinsuku sekulemihlobo emibili yamaluphu. Umhlobo wokuqala weluphu ngothandelwe ngocingo lwekhopha njalo waqalisa ukutholakala e-United States ngo-1988. Umhlobo wesibili wona ukhipha umuthi othile futhi waqalisa ukutholakala ngo-2001. Asebenza njani amaluphu la?

Iluphu elekhopha: Njengoba sike satsho, iluphu yenza kube nzima ukuthi inhlanyelo kababa idlule esibelethweni iyehlangana leqanda likamama. Iluphu le ethandelwe ngocingo lwekhopha ihle ibulale inhlanyelo kababa nxa ingangena esibelethweni. * Kanti njalo ukuba khona kwayo kwenza kube nzima ukuthi isibeletho samukele inhlanyelo kababa leqanda likamama.

Iluphu ekhipha umuthi: Umhlobo lo weluphu ukhipha umuthi ofanana lalowo otholakala emaphilisini asetshenziswa ngomama nxa befuna ukwelamisela khatshana. Nxa ingafakwa esibelethweni iluphu le ikhipha umuthi obangela ukuthi amaqanda kamama angavuthwa loba ukuthi angaphumi ezitsheni zawo (ama-ovary). Nxa kungabanjalo umama ngeke asithathe isisu. Iluphu le layo yenza isilebetho singakulungeli ukwamukela inhlanyelo kababa leqanda likamama. * Kanti njalo yenza amanzi asemlonyeni wesibeletho sikamama ajiye besekusiba nzima ukuthi inhlanyelo kababa ingene esibelethweni.

Kukhanya yomibili imihlobo le yenza kube nzima ukuthi isibeletho sisebenze kuhle. Kodwa nxa kungenzakala ukuthi iqanda likamama lihlangane lenhlanyelo kababa kuba nzima ukuthi kufike kuhlale esibelethweni ngenxa yeluphu eyabe ifakiwe. Lokhu kubangela ukuthi isisu sichitheke. Loba kunjalo abezesayensi bathi akujayelekanga lokhu futhi kuyake kwenzakale lakulabo abasebenzisa amaphilisi.

Kodwa kakho ongatsho ukuthi imihlobo le yamaluphu ivikela ngokupheleleyo ukuthi inhlanyelo kababa leqanda likamama kungahlangani. Kodwa ukuchwayisisa okwenziwe ngabezesayensi esikhulume ngakho phezulu kutshengisa ukuthi kukalutshwane sibili ukuthi umama azithwale nxa efake iluphu.

Abatshadileyo abafisa ukusebenzisa indlela le kufanele baxoxisane labezempilakahle ukuze babatshele ukuthi yiwuphi umhlobo otholakala lapho abahlala khona lokuthi yibuphi ubuhle lobubi bawo. Akufanelanga bavumele omunye umuntu kumbe udokotela abenzele isinqumo endabeni le. (Rom. 14:12; Gal. 6:4, 5) Kumele bazikhethele ukuthi bazasebenzisani. Kodwa kufanele babe leqiniso lokuthi abakukhethayo kuzathokozisa uJehova futhi kubenze basale belomzwangedwa omuhle.​—Khangela u-1 Thimothi 1:18, 19 lo-2 Thimothi 1:3.

^ indima 4 Abanye abazempilakahle eNgilandi babika ukuthi “iluphu ethandelwe ngekhopha enengi ithembeke kakhulu (99%) ngoba iyamvikela umama ukuthi angazithwali. Owesifazana oyedwa kwabangu-100 uyazithwala ngomnyaka.” Lokhu kutsho ukuthi balutshwane kakhulu abesifazane abazithwalayo nxa befake iluphu le. Kodwa nxa iluphu ithandelwe ngekhopha enlutshwana kayivikeli kangako.

^ indima 5 Abanye abesifazane balohlupho lokopha kakhulu nxa besesikhathini ngakho odokotela babakhuthaza ukuthi basebenzise umhlobo lo weluphu ukuze bavimbele ukopha lokho.