1. Abantu abanengi bakubona njani ukuhlakanipha okuseBhayibhilini? (IZaga 1:20, 21)

 EMAZWENI amanengi sijayele ukubona abafowethu labodadewethu betshumayeza abantu endaweni eziphithizelayo bebanika amabhuku. Mhlawumbe lawe wake wawenza umsebenzi lo futhi lokhu kwakwenza wacabanga amazwi akuZaga athi ukuhlakanipha kuyamemeza emgwaqweni ukuze abantu bakuzwe. (Bala iZaga 1:20, 21.) EBhayibhilini lasemabhukwini ethu sithola ukuhlakanipha kweqiniso, okutsho ukuhlakanipha okuvela kuJehova. Abantu bayakudinga ukuhlakanipha lokhu ukuze bathole ukuphila okungapheliyo. Siyathokoza nxa abantu besamukela amabhuku ethu. Kodwa ayisibo bonke abawamukelayo. Abanye abalasifiso sokwazi ukuthi iBhayibhili lithini. Abanye bayasihleka ngoba bacabanga ukuthi iBhayibhili alisancedi. Kanti njalo abanye basola lokho iBhayibhili elikutshoyo endabeni zokuziphatha. Bacabanga ukuthi labo abalandela lokho elikutshoyo bazibona belunge kakhulu kulabanye. Kodwa uJehova uqhubeka enika wonke umuntu ithuba lokuthola ukuhlakanipha kwakhe. Ukwenza njani lokhu?

2. Ukuhlakanipha kweqiniso kutholakala ngaphi namuhla, kodwa abantu bakhetha ukwenzani?

² UJehova usebenzisa iLizwi lakhe ukuze abantu bathole ukuhlakanipha. Phose wonke umuntu uyenelisa ukulithola iBhayibhili. Amabhuku ethu asekelwe eBhayibhilini atholakala ngezindimi ezedlula 1 000 ngenxa yokuthi uJehova uyawubusisa umsebenzi wethu. Labo ababala iBhayibhili futhi basebenzise lokho abakubalayo bayancedakala. Kodwa abantu abanengi bakhetha ukungakwamukeli ukuhlakanipha okuvela kuJehova. Nxa kumele benze izinqumo bakhetha ukwenza lokho abakufunayo loba ukulalela okutshiwo  ngabanye abantu. Bangaseyisa ngenxa yokuthi thina sikhetha ukulandela okutshiwo liBhayibhili. Esihlokweni lesi sizaxoxa ngokuthi kungani besenza njalo. Kodwa asiqaleni ngokuxoxa ngokuthi singenzani ukuze sithole ukuhlakanipha okuvela kuJehova.    

3. Kuyini okutshengisa ukuthi silokuhlakanipha okuvela kuNkulunkulu?

³ Ukuhlakanipha kutsho ukusebenzisa ulwazi esilalo ukuze senze izinqumo ezinhle. Kodwa ukuhlakanipha kweqiniso akupheleli lapho. IBhayibhili lithi: “Ukwesaba uJehova yikuqala kokuhlakanipha, lokwazi oNgcwele Kakhulu yikho ukuzwisisa.” (Zaga. 9:10) Yikho nxa kulesinqumo esiqakathekileyo okumele sisenze kumele sidinge ukuthi uJehova uthini besesilandela lokho asitshela khona. Singakwenza lokho ngokubala iBhayibhili lamabhuku asekelwe kulo. Lokhu kuzatshengisa ukuthi silokuhlakanipha okuvela kuNkulunkulu.—Zaga. 2:5-7.

4. Kungani uJehova kunguye yedwa ongasinika ukuhlakanipha kweqiniso?

⁴ UJehova nguye yedwa ongasipha ukuhlakanipha kweqiniso. (Rom. 16:27) Kungani sisitsho njalo? Okokuqala, nguye uMdali wethu futhi ulwazi lwakhe lokuzwisisa kwakhe izinto azidalileyo akulamkhawulo. (Hubo. 104:24) Okwesibili, konke uJehova akwenzayo kutshengisa ukuthi ulokuhlakanipha. (Rom. 11:33) Okwesithathu, lokho uJehova asitshela khona kuhlala kunceda labo abakulalelayo. (Zaga. 2:10-12) Nxa sifuna ukuba lokuhlakanipha kweqiniso, kumele silalele lokho esikutshelwa nguJehova njalo sikuvumele kusiqondise nxa sisenza izinqumo loba nxa sifuna ukwenza okuthile.

5. Kwenzakalani nxa abantu bengavumi ukuthi ukuhlakanipha kweqiniso kuvela kuJehova?

⁵ Abantu abanengi bayavuma ukuthi izinto ezisemhlabeni zenziwe ngendlela emangalisayo kodwa bathi zazenzakalela, akulaMdali. Abanye bayakholwa kuNkulunkulu kodwa bathi iBhayibhili selaphelelwa yisikhathi yikho bakhetha ukuzenzela umathanda. Umhlaba usuyindawo engcono yini ngenxa yokuthi abantu bakhetha ukulandela ukuhlakanipha kwabo kulokulandela ukuhlakanipha okuvela kuNkulunkulu? Lokhu kubenze bathokoza yini njalo baba lethemba elingcono ngekusasa? Esikubonayo emhlabeni kutshengisa ukuthi aliqiniso amazwi athi: “Akulakuhlakanipha loba ukuqedisisa loba amacebo angamelana loJehova.” (Zaga. 21:30) Lokhu kumele kusenze sizimisele ukudinga ukuhlakanipha okuvela kuJehova. Kuyadanisa ukuthi abantu abanengi abakwenzi lokhu. Kungani kunjalo?

6. IZaga 1:22-25 zithi ngobani abangafuni ukwamukela ukuhlakanipha okuvela kuNkulunkulu?

⁶ Abantu abanengi bephulela izigodo endlebeni nxa ukuhlakanipha kweqiniso ‘kumemeza emgwaqweni.’ IBhayibhili lithi kulamaqembu amathathu abantu abangakwamukeliyo ukuhlakanipha kweqiniso. ‘Ngabangelalwazi’ ‘labathanda ukweyisa’ kanye ‘leziphukuphuku.’ (Bala iZaga 1:22-25.) Ake sixoxeni ngokuthi kungani abantu laba besala ukwamukela ukuhlakanipha okuvela kuNkulunkulu lokuthi singenzani ukuze singabi njengabo.

7. Kungani abanye bekhetha ukuhlala ‘bengelalwazi’?

⁷ Abantu ‘abangelalwazi’ ngothathekile, ovuma zonke futhi bakhohliseka lula. (Zaga. 14:15) Sijayele ukuhlangana labantu  abanjalo nxa sisekutshumayeleni. Kulezigidi zabantu ezikhohliswa ngabafundisi bazo kumbe abezombusazwe. Abanye basala bengelankani nxa sebenanzelele ukuthi bebekhohliswa ngabakhokheli babo. Kodwa okukhulunywa ngabo kuZaga 1:22 bakhetha ukuhlala bengelalwazi ngenxa yokuthi bakuthanda kunjalo. (Jer. 5:31) Bathanda ukuzenzela abakufunayo futhi kabafuni ukufunda lokho okufundiswa liBhayibhili kumbe ukulandela lokho elikutshoyo. Abantu abanengi bacabanga njengomunye umama osontayo weQuebec eCanada owatshela omunye uFakazi owayemvakatshele wathi: “Nxa umfundisi wethu esikhohlisile icala likuye hatshi kithi.” Asifisi lakancane ukulingisela labo abakhetha ukuhlala besemnyameni!—Zaga. 1:32; 27:12.

8. Kuyini okuzasinceda sithole ulwazi kumbe ukuhlakanipha?

⁸ IBhayibhili lisikhuthaza ukuthi singahlali singelalwazi kodwa sibe ‘ngabantu abadala ekuzwisiseni kwethu.’ (1 Khor. 14:20) Sithola ulwazi loba ukuhlakanipha ngokusebenzisa okutshiwo liBhayibhili ekuphileni kwethu. Nxa singenza njalo sizabona ukuthi elikutshoyo kuyasinceda ukuthi silwisane lenhlupho lokuthi senze izinqumo ezinhle. Yikho kuhle ukuthi sicabangisise ngezinqumo esizenzayo. Nxa sesilesikhathi sifunda iBhayibhili njalo singena imihlangano singazibuza ukuthi kungani singakazinikeli kuNkulunkulu futhi singakabhabhathizwa. Nxa sesibhabhathiziwe singazibuza ukuthi, Ngiyathuthuka yini endleleni engitshumayela ngayo lengifundisa ngayo? Izinqumo engizenzayo ziyatshengisa yini ukuthi ngiyakusebenzisa lokho engikufunda eBhayibhilini? Ngibaphatha njani abanye? Nxa kulalapho okumele silungisise khona kumele sicabangisise ngezikhumbuzo zikaJehova ezenza ‘abangelalwazi bahlakaniphe.’—Hubo. 19:7.

9. Abantu ‘abeyisayo’ batshengisa njani ukuthi abafuni ukwamukela ukuhlakanipha?

⁹ Iqembu lesibili labantu abangafuni ukwamukela ukuhlakanipha okuvela kuNkulunkulu ‘ngabeyisayo.’ Kwezinye izikhathi siyahlangana labantu abanjalo nxa sitshumayela. Bathanda ukuchothoza abanye abantu. (Hubo. 123:4) IBhayibhili laxwayisa ukuthi ensukwini zokucina bazakuba banengi abantu abeyisayo. (2 Phet. 3:3, 4) Abanye abantu lamuhla abalaleli izixwayiso ezivela kuNkulunkulu njengabakhwenyana bakaLothi. (Gen. 19:14) Bayabahleka labo abaphila belandela lokho okutshiwo liBhayibhili. Abantu laba abeyisayo balandela “izinkanuko zabo zokungamesabi uNkulunkulu.” (Jud. 7, 17, 18) Indlela iBhayibhili elichaza ngayo abantu abeyisayo iyahambelana sibili lalokho okwenziwa ngabahlamuki labanye abangafuni ukulalela uNkulunkulu.

10. IHubo 1:1 lithi singenzani ukuze singalandeli abeyisayo?

¹⁰ Singenzani ukuze singabi ngabantu abeyisayo? Okunye esingakwenza yikungabi lobudlelwano labantu abathanda ukweyisa. (Bala iHubo 1:1.) Lokhu kutsho ukuthi asibali njalo asilaleli izinto ezivela kubahlamuki. Kumele sinanzelele ukuthi asibi lomkhuba wokusola kumbe owokuthandabuza lokho esikutshelwa nguJehova lenhlanganiso yakhe. Okungasinceda ukuthi singabi lohlupho lolo yikuzibuza, ‘Ngijayele ukusola yini nxa siphiwa iziqondiso ezintsha kumbe nxa indlela esesizwisisa ngayo indaba ethile ingatshintsha? Ngithanda ukusola labo abakhokhelayo yini?’ Nxa singaphangisa ukulungisa uhlupho olunjalo uJehova uzathokoza ngathi.—Zaga. 3:34, 35.

11. Abantu ‘abayiziphukuphuku’ bayibona njani imithetho kaJehova emayelana lokuziphatha?

 ¹¹ Iqembu lesithathu labantu abangafuni ukwamukela ukuhlakanipha okuvela kuNkulunkulu yilabo ‘abayiziphukuphuku.’ Abantu laba bayiziphukuphuku ngenxa yokuthi abafuni ukulandela imithetho kaNkulunkulu emayelana lokuziphatha. Bazenzela umathanda. (Zaga. 12:15) Abalandaba loJehova ongumthombo wokuhlakanipha. (Hubo. 53:1) Nxa sihlangana labo ekutshumayeleni bayasisola ngenxa yokuthi sihlonipha imithetho yeBhayibhili. Kodwa akula lutho abangasitshela lona olungcono kulalokho okutshiwo liBhayibhili. IBhayibhili lithi: “Isiphukuphuku ngeke sibe lokuhlakanipha kweqiniso, kasilalutho esingalutsho egedini ledolobho.” (Zaga. 24:7) Abantu abayiziphukuphuku abalamacebo ancedayo abangasinika wona. Yikho uJehova esixwayisa ukuthi ‘sidlalele khatshana lesiphukuphuku.’—Zaga. 14:7.

12. Kuyini okuzasinceda ukuthi singalandeli abantu abayiziphukuphuku?

¹² Asifanani labantu abazonda imithetho kaNkulunkulu. Thina siyakuthanda ukufunda indlela uJehova acabanga ngayo, okugoqela yonke imithetho yakhe. Okunye okungasinceda siyithande kakhulu imithetho kaNkulunkulu yikuqathanisa impumela yokulalela lokungalaleli lokunanzelela inhlupho abantu abazidingela zona ngokwala ngabomo ukulandela amacebo avela kuJehova. Ngemva kwalokho kumele sicabangisise ngokuthi ukulalela uNkulunkulu kusincede njani empilweni yethu.—Hubo. 32:8, 10.

13. UJehova uyasibamba ngamandla yini ukuthi silandele amacebo akhe alokuhlakanipha?

¹³ UJehova unika wonke umuntu ithuba lokuthi athole ukuhlakanipha kodwa kababambi ngamandla ukuthi bakwamukele. Lanxa kunjalo uyasitshela ukuthi kuzakwenzakalani kulabo abangafuni ukwamukela ukuhlakanipha. (Zaga. 1:29-32) Labo abakhetha ukungalaleli uJehova “bazawuthola umvuzo wezenzo zabo.” Ngokuhamba kwesikhathi indlela abakhetha ukuphila ngayo izabadalela inhlupho lobuhlungu obukhulu futhi ekucineni uJehova uzabatshabalalisa. Kodwa uJehova uthembisa labo abalalela amacebo alokuhlakanipha avela kuye esithi: “Ongilalelayo uzahlala evikelekile, njalo kasoze ahlalele evalweni esesaba uhlupho.”—Zaga. 1:33.

14-15. Sifundani kuZaga 4:23?

¹⁴ Ukusebenzisa ukuhlakanipha okuvela kuNkulunkulu kuyasinceda ngazo zonke izikhathi. Njengoba sifundile esihlokweni lesi uJehova wenza ukuhlakanipha kutholakale lula. Ngokwesibonelo ebhukwini leZaga uJehova usinika amacebo asincedayo empilweni. Asixoxeni ngezibonelo ezine.

¹⁵ Vikela inhliziyo yakho. IBhayibhili lithi: “Kuzo zonke izinto ozilindayo, linda  inhliziyo yakho, ngoba kuyo kulemithombo yokuphila.” (Zaga. 4:23) Inhliziyo yethu eyiyo epompa igazi emzimbeni singayivikela njani? Kumele sidle ukudla okwakha umzimba, siwuqeqetshe njalo sibalekele imikhuba eyingozi. Kumele senze okufananayo langenhliziyo emela umuntu esinguye ngaphakathi. Kumele silibale nsuku zonke iLizwi likaNkulunkulu. Kumele silungiselele imihlangano yebandla njalo siyingene, siphendule nxa sikuyo. Kumele siqeqetshe inhliziyo leyo ngokuhlala sisiya ekutshumayeleni njalo kumele sixwaye imikhuba emibi engaphambanisa indlela esicabanga ngayo. Lokhu singakwenza ngokungabi labangane ababi lokungazilibazisi ngezinto ezilokuziphatha okubi.

16. Amazwi akuZaga 23:4, 5 asinceda njani?

¹⁶ Suthiseka ngalokho olakho. IBhayibhili lisixwayisa lisithi: ‘Ungazibulali usebenza nzima udinga inotho. Uzakuthi uphosa amehlo kuyo uyibone ingasekho, ngoba izamila impiko njengokhozi, iphaphe iye emoyeni.’ (Zaga. 23:4, 5) Abantu bangalahlekelwa yimali lempahla yabo lula nje. Kodwa abantu abanengi lamuhla, abanothileyo labangabayanga baphilela ukudinga imali. Yikho bacina besenza izinto ezibenza bangasathenjwa njalo eziphambanisa ubudlelwano babo labanye kanye lempilakahle yabo. (Zaga. 28:20; 1 Thim. 6:9, 10) Kodwa ukuhlakanipha kusinceda ukuthi singakhathazeki kakhulu ngemali. Ukwenza njalo kusinceda ukuthi singabi yizihwaba njalo sithokoze futhi sisuthiseke ngalokho esilakho.—Umtshu. 7:12.

17. Singenzani ukuze sibe ‘lolimi lwabahlakaniphileyo’ okukhulunywa ngalo kuZaga 12:18?

¹⁷ Qala ucabange ungakakhulumi. Nxa singakhuluma singacabanganga, amazwi ethu angabalimaza abanye abantu. IBhayibhili lithi: “Amazwi omuntu okhuluma engacabanganga agwaza njengenkemba, kodwa ulimi lwabahlakaniphileyo luyelapha.” (Zaga. 12:18) Nxa singayekela ukuhamba sikhuluma ngamaphutha abanye siyabe sisenza kube lokuthula. (Zaga. 20:19) Nxa sifuna ukuthi amazwi ethu angabalimazi kodwa abaduduze kumele sibale njalo sicabangisise ngeLizwi  likaNkulunkulu. (Luk. 6:45) Nxa singacabangisisa ngalokho esikubala eBhayibhilini amazwi ethu azakuba ‘njengomthombo wokuhlakanipha’ obavuselelayo abanye.—Zaga. 18:4.

18. Amazwi akuZaga 24:6 angasinceda njani ukuthi siphumelele nxa sisekutshumayeleni?

¹⁸ Landela iziqondiso esiziphiwa yinhlanganiso. IBhayibhili lisicebisa lisithi: “Impi yakho uzayilwa usebenzisa amacebo alobungcitshi, njalo kuba lokunqoba nxa kulabacebisi abanengi.” (Zaga. 24:6) Amazwi la asinceda njani ukuthi siphumelele emsebenzini wethu wokutshumayela lokufundisa? Nxa sitshumayela siyazama ukulandela iziqondiso esiziphiweyo kulokuthi sitshumayele njalo sifundise ngendlela esiyifunayo thina. Emihlanganweni yethu sithola iziqondiso ezilokuhlakanipha ngoba kulapho esingafunda khona kwabanye abafundisa kuhle besebenzisa iBhayibhili. Kanti njalo inhlanganiso kaJehova isinika amabhuku lamavidiyo esingawasebenzisa ukuze sincedise abanye balizwisise iBhayibhili. Yenza konke ongakwenza ukuze ube yingcitshi ekusebenziseni amabhuku lamavidiyo esiwanikiweyo.

19. Uzizwa njani ngokuhlakanipha esikuphiwa nguJehova? (IZaga 3:13–18)

¹⁹ Bala iZaga 3:13-18. Siyathokoza sibili ngamacebo ancedayo esiwathola eBhayibhilini! Kambe besingaba yini singelalo iBhayibhili? Esihlokweni lesi sixoxe ngamacebo alokuhlakanipha esiwathola ebhukwini leZaga. Kodwa iBhayibhili ligcwele amacebo ancedayo avela kuJehova. Asizimiseleni ukusebenzisa amacebo la esiwanikwa nguJehova. Lanxa abantu abanengi emhlabeni lo bengakuqakathekisi ukuhlakanipha okuvela kuNkulunkulu thina asithandabuzi ukuthi labo ‘abaqhubeka bekugagadlele kuzathiwa bayathokoza.’