Yeqa uye kokuphakathi

Yeqa uye kokumunyethweyo

EZEMBALI YETHU

Imota Elezipikha Ezinkulu Eyayisaziwa Yizigidi Zabantu

Imota Elezipikha Ezinkulu Eyayisaziwa Yizigidi Zabantu

“Kulemota eyodwa zwi eBrazil esetshenziswa enkonzweni yeNkosi, njalo abantu abanengi bayazi ngokuthi ‘yimota yeWatch Tower elezipikha ezinkulu.’”—Amazwi la akhulunywa nguNathaniel A. Yuille ngo-1938.

EKUQALISENI kwabo-1930 umsebenzi woMbuso eBrazil wawungathuthuki kangako. Kodwa ngo-1935 amaphayona amabili uNathaniel loMaud Yuille babhalela uJoseph F. Rutherford owayekhokhela emsebenzini wokutshumayela ngalesosikhathi. Babezinikele ukwenza okunengi enkonzweni njalo babhala bathi “singakujabulela ukuya loba ngaphi.”

UNathaniel owayengumanjinela wezokwakha wayesethethe umhlalaphansi njalo wayeseleminyaka engu-62. Wayeqondisa umsebenzi wokutshumayela ebandleni laboFakazi bakaJehova elaliseSan Francisco, eCalifornia, e-U.S.A. Eseselapho wayehlela umsebenzi wokutshumayela esebenzisa imitshina etshiyeneyo ukuze asakaze izindaba ezinhle. Ulwazi ayeselalo kanye lokuzinikela kwakhe kwamnceda kakhulu ngesikhathi eseyinceku yegatsha ensimini enkulu yaseBrazil okukhulunywa khona izindimi ezinengi.

Ngo-1936 uNathaniel loMaud bafika eBrazil behamba lomunye umzalwane ababephayona laye futhi owayebatolikela okuthiwa ngu-Antonio P. Andrade. Bafika lempahla eziligugu kakhulu—amagramafoni angu-35 lemota eyodwa elezipikha ezinkulu. IBrazil lilizwe lesihlanu emhlabeni wonke elikhulu kakhulu. Kodwa ngalesosikhathi kwakulabamemezeli boMbuso abangu-60 kuphela! Lanxa kunjalo amathuluzi la amatsha ayezanceda ukuthi abantu abanengi bazwe izindaba ezinhle ngeminyaka emilutshwana nje kuphela.

Ngemva kwenyanga abakoYuilles befikile, iwofisi yegatsha yahlela ukuthi kube lomhlangano wokuqala eBrazil owawulohlelo olugoqela ukutshumayela futhi umhlangano lo wenzelwa edolobheni laseSão Paulo. Imota le yokutshumayela eyayitshayelwa nguMaud yahamba idlala umlayezo owawubikela abantu ngenkulumo eyayizakwenziwa futhi abantu abangu-110 babuya emhlanganweni lo! Uhlelo lomhlangano lo lwavuselela intshiseko yabamemezeli njalo bangezelela inkonzo yokutshumayela. Bafunda lokutshumayela besebenzisa amabhuku, amakhadi okufakaza, amagramafoni ayerekhodwe ngesiNgisi, ngesiGerman, ngesiHungarian, ngesiPolish, ngesiSpanish langesiPortuguese esarekhodwa ngokuhamba kwesikhathi.

Imota le yokutshumayela yasetshenziswa eBrazil ukuthi izindaba ezinhle zisakazwe ebantwini abanengi

Imihlangano eyenziwa ngo-1937 emadolobheni agoqela iSão Paulo, iRio de Janeiro, kanye leCuritiba yabanika idlabuzane abazalwane ukuthi bawenze ngamandla umsebenzi wokutshumayela. Imota eyayilezipikha ezinkulu yayikhona ngesikhathi abantu ababesemihlanganweni betshumayela endlini ngendlu. Ngemva kwesikhathi, uJosé Maglovsky owayesesengumfana omncane ngalesosikhathi wabhala wathi: “Sasiwabeka phezu kwesitendi amabhuku ethu asekelwe eBhayibhilini ngapha imota yokutshumayela idlala umlayezo orekhodiweyo. Sasikhuluma labantu ababephuma emizini yabo ukuze bazobona okwakusenzakala.”

Abantu babebhaphathizelwa emifuleni ngapha abanye abantu bewothamele ilanga ngemva kokubhukutsha. Leli kwakusiba lithuba elihle lokutshumayela izindaba ezinhle sisebenzisa imota le yokutshumayela! Inkulumo yokubhaphathizwa eyayikhulunywa ngumfowethu uRutherford yayizwakala ezipikheni lezi. Abantu ababefuna ukwazi ukuthi kwenzakalani babegombolozela imota balalele njengoba inkulumo le yayitolikwa ngesiPortuguese. Ngemva kwalokho ababhaphathizwayo babecwiliswa emanzini ngapha kutshaywa izingoma zoMbuso ezazirekhodwe ngesiPolish. Abafowethu labodadewethu bona babelandela umculo behlabela ngezabo izindimi. I-Yearbook ka-1938 yabika ukuthi: “Lokhu kwakukhumbuza abanye ngokwenzakala ngePhentekhosti lapho abantu ababesizwa khona ngolimi lwabo.”

Ngemva kwemihlangano le, kwakudlalwa izinkulumo zeBhayibhili ezirekhodiweyo ezindaweni ezitshiyeneyo maviki wonke ngesonto. Lokhu kwakusenzakala langabe izulu liyana loba kuyatshisa futhi kwanceda ukuthi abantu ababesemaphakhi, emalokitshini athile lasemafemu aseSão Paulo lakwamanye amadolobho aseduze bazwe izindaba ezinhle. Imota le yayidlala umlayezo woMbuso ebantwini abangu-3 000 ababehlala lapho okugcinwa khona abantu abalobulephero. Indawo le yayingamakhilomitha angu-97 enyakatho ntshonalanga yeSão Paulo. Ngokuhamba kwesikhathi kwabunjwa ibandla kuleyo ndawo. Lanxa abamemezeli ababesebandleni leli babengaphilanga kuhle emzimbeni, bathola imvumo yokuvakatshela enye indawo okugcinwa khona abantu abagula umkhuhlane ofanana lowabo ukuze bayebaduduza ngeBhayibhili.

Sekusiyaphela umnyaka ka-1938 zonke izinto ezirekhodiweyo zasezitholakala ngesiPortuguese. Ngelanga okwakukhunjulwa ngalo bonke abantu abafileyo kulelo, imota elezipikha ezinkulu yayihamba emangcwabeni atshiyeneyo idlala izinkulumo ezithi: “Bangaphi Abafileyo?”, “UJehova,” kanye lesithi “Inotho” futhi abantu abangu-40 000 ababelapho bazizwa izinkulumo lezi!

Abafundisi bamasonto abazange bawamukele umlayezo weBhayibhili owawuhanjiswa njalo bazonda kakhulu okokuthi basebekhuthaza iziphathamandla ukuthi zivimbele ukusetshenziswa kwemota le. Udade Yuille ukhumbula isikhathi lapho omunye umphristi wendawo ethile akhuthaza khona abantu ukuthi bazoxokozela emoteni yokutshumayela. Kodwa umeya wedolobho lelo lezikhulu zamapholisa babekhona belalele lonke uhlelo lwezinkulumo lezi ezirekhodiweyo. Umeya waze wathatha lamabhuku asekelwe eBhayibhilini. Kakuzange kube lesiyaluyalu ngalelolanga. Lanxa kwakulokuphikisa okunjalo eBrazil, i-Yearbook ka-1940 yabika ukuthi umnyaka ka-1939 “wawuyisikhathi esihle kakhulu sokukhonza uNkulunkulu lesokumemezela ibizo lakhe.”

Ukufika kwemota yeWatch Tower elezipikha ezinkulu kwenza kwaba lengqubela phambili emsebenzini wokutshumayela eBrazil. Kwanceda ukuthi izigidi zabantu zithole izindaba ezinhle zoMbuso. Lanxa imota le eyayisisaziwa kakhulu yacina ithengisiwe ngo-1941, izinkulungwane zaboFakazi bakaJehova zilokhu ziqhubeka zitshumayela izindaba ezinhle ebantwini abafisa ukwazi iqiniso abasensimini enkulu yaseBrazil.—Ezembali yethu ezivela eBrazil.