1-3. Yibuphi ubunzima obungenza sikhale?

 UCINE nini ukukhala? Ngezinye izikhathi ziyehla ezentokozo kodwa izikhathi ezinengi sikhala ngoba sisizwa ubuhlungu enhliziyweni. Ngokwesibonelo, singakhala nxa sifelwe ngumuntu esimthandayo. Udade ohlala eMelika okuthiwa nguLorilei wabhala wathi: “Kwakusiba lezikhathi lapho engangisizwa khona ubuhlungu obukhulu bokufelwa yindodakazi yami okokuthi ngangibona angani akulalutho olungangiduduza. Ngangingacabangi ukuthi ngizafa ngaba ngcono.” *

² Kulokunye futhi okungasenza sikhale. Udade oliphayona okuthiwa nguHiromi ohlala eJapan wathi: “Kwezinye izikhathi ngiyadana ngenxa yokuthi abantu engibatshumayezayo abalaleli. Ngiyake ngikhale ngicela uJehova ukuthi angincedise ngithole umuntu ofuna ukufunda iBhayibhili.”

³ Okwenzakala kubodadewethu laba kuyake kwenzakale kuwe yini? Kwabanengi bethu kuyake kwenzakale. (1 Phet. 5:9) Sifuna ‘ukukhonza uJehova ngenjabulo’ kodwa singabe simkhonza sikhala ngenxa yobuhlungu bokufelwa, ukudana kumbe esinye isimo esenza kube nzima ukuthi siqhubeke siqotho kuNkulunkulu. (Hubo. 6:6; 100:2) Manje singenzani nxa sithwaliswe nzima yizinto lezi?

4. Sizaxoxa ngani esihlokweni lesi?

⁴ Kukhona esikufunda kuJesu. Kwake kwaba lezikhathi lapho ayesizwa khona ubuhlungu obukhulu aze ‘akhale.’ (Joh. 11:35; Luk. 19:41; 22:44; Heb. 5:7) Ake sixoxeni ngazo besesibona ukuthi sifundani ngoJesu kanye loYise uJehova. Sizabona lokuthi singenzani nxa sihlangana lobunzima obungasenza sikhale.

5. Indaba ekuJohane 11:32-36 isifundisani ngoJesu?

⁵ Ebusika ngo-32 C.E., umngane kaJesu uLazaro wagula wafa. (Joh. 11:3, 14) ULazaro wayelabodadewabo ababili uMariya loMatha futhi uJesu wayeyithanda kakhulu imuli le. Abesifazana laba bezwa ubuhlungu kakhulu ngokufelwa ngumfowabo abamthandayo. ULazaro esefile uJesu waya eBhethani lapho uMariya loMatha ababehlala khona. UMatha uthe esizwa ukuthi uJesu usendleleni wahle wagijima wayamhlangabeza. Akucabange ukuthi wayedane kangakanani lapho esithi kuJesu: “Nkosi, aluba ubukhona ngabe umfowethu kafanga.” (Joh. 11:21) Ngemva kwesikhatshana, uMariya labanye bafika bekhala. UJesu wathi ekubona lokho, laye “wakhala.”—Bala uJohane 11:32-36.

6. Kungani uJesu wakhala?

⁶ Kungani uJesu wakhala? Ibhuku elithi Insight on the Scriptures lithi: “Ukufa komngane wakhe uLazaro lokubona odadewabo bakaLazaro besizwa ubuhlungu kwenza uJesu ‘wadabuka kakhulu emoyeni wakhe njalo wakhala.’” * Kungenzakala ukuthi uJesu wayecabanga ngobuhlungu umngane wakhe ayemthanda uLazaro abuzwayo ngesikhathi egula lokuthi wayengabe esizwa njani ngesikhathi ebona ukuthi usephela. Okunye okwakhalisa uJesu yikubona indlela uMariya loMatha abathinteka ngayo ngenxa yokufelwa ngumfowabo. Nxa wake wafelwa ngumngane kumbe ilunga lemuli kumele ukuthi lawe wabuzwa ubuhlungu. Asixoxeni ngezifundo ezintathu esingazithola endabeni le.

7. Ukukhala kukaJesu kusifundisani ngoJehova?

⁷ UJehova uyayizwisisa indlela ozwa ngayo. UJesu ‘ungumfanekiso kaYise uqobo.’ (Heb. 1:3) Ukukhala kukaJesu kwatshengisa ukuthi uYise uzwa njani nxa singafelwa ngumuntu esimthandayo. (Joh. 14:9) Nxa ungafelwa  ngumuntu omthandayo ungaqiniseka ukuthi uJehova uyabazi ubuhlungu obuzwayo futhi uyakuzwela kakhulu. Uzimisele ukuthoba inhliziyo yakho edabukileyo.—Hubo. 34:18; 147:3.

8. Kuyini okwenza singathandabuzi ukuthi uJesu uzabavusa abantu esibathandayo asebafayo?

⁸ UJesu uyafuna ukuvusa abathandekayo bakho abafayo. Wathi engakakhali waqinisekisa uMatha esithi: “Umfowenu uzavuka.” UMatha wakukholwa lokho. (Joh. 11:23-27) Wayeyinceku kaJehova ethembekileyo yikho wayekwazi ukuthi kulabantu abake bavuswa ngumphrofethi u-Elisha lo-Elija kudala. (1 AmaKho. 17:17-24; 2 AmaKho. 4:32-37) Kanti njalo kumele ukuthi wayezwile ngabantu abavuswa nguJesu. (Luk. 7:11-15; 8:41, 42, 49-56) Lawe qiniseka ukuthi uzaphinda ubabone abantu obathandayo abafayo. Ukukhala kukaJesu ngesikhathi eduduza abangane bakhe ababedabukile ngenxa yokufelwa kusitshengisa ukuthi uyakufuna sibili ukuvusa abantu abafileyo!

9. Ungamlingisela njani uJesu ekuncediseni labo abafelweyo? Nika isibonelo.

⁹ Ungabancedisa labo abafelweyo. UJesu kazange akhale loMatha loMariya kuphela kodwa wabalalela futhi wabaduduza. Lathi singenza njalo kulabo abafelweyo. Umdala webandla okuthiwa nguDan ohlala e-Australia uthi: “Ngathi sengifelwe ngumkami ngangiludinga sibili uncedo. Banengi abafowethu labomkabo ababezimisele ukungilalela. Ngangikhala phambi kwabo kodwa babengayangeki nxa bengibona ngikhala. Babephinda bangincedise ngendlela ezitshiyeneyo. Babengigezisela imota, bengithengela ukudla futhi bengiphekela nxa ngangingenelisi ukuzenzela izinto lezi. Babehlala bethandaza lami. Batshengisa ukuthi bangabangane beqiniso sibili lokuthi bangabazalwane ‘abazalelwe izikhathi zenhlupheko.’”—Zaga. 17:17.

10. Yiphi indaba elandiswa kuLukha 19:36-40 futhi kwenzakalani ngemva kwalokho?

¹⁰ UJesu wafika eJerusalema ngoNisani 9, ngomnyaka ka-33 C.E. Wathi esezafika edolobheni ixuku labuthana futhi abantu bendlala izembatho zabo emgwaqweni betshengisa ukuthi bayavuma ukuthi uyiNkosi yabo. Kwakulilanga elithokozisayo sibili. (Bala uLukha 19:36-40.) Kodwa uJesu “wathi eseseduze kweJerusalema, walikhangela idolobho lelo walikhalela.” Kumele ukuthi abafundi babengalindelanga ukuthi uJesu enze njalo. Ehlengezela inyembezi, uJesu wakhuluma ngobunzima obabuzakwehlela abantu abahlala eJerusalema.—Luk. 19:41-44.

11. Kuyini okwenza uJesu wakhalela abantu beJerusalema?

¹¹ UJesu wayesizwa ubuhlungu ngoba wayekwazi ukuthi amaJuda amanengi ayengasoze alalele izindaba ezinhle zoMbuso ayezitshumayela. Lokhu kwakuzabangela ukuthi iJerusalema ibhujiswe lokuthi loba nguphi umJuda owayezasinda nxa isitshabalaliswa athunjwe. (Luk. 21:20-24) Okudanisayo yikuthi abantu abanengi abazange bamamukele njengoba wayevele etshilo. Abantu abanengi bayazilalela yini izindaba ezinhle zoMbuso lapho ohlala khona? Nxa kuyikuthi balutshwana abantu abakulalelayo nxa ubatshumayeza, ukukhala kukaJesu kungakufundisani? Asixoxeni ngezinye izifundo ezintathu.

12. Ukukhalela kukaJesu omakhelwane bakhe kusifundisani ngoJehova?

¹² UJehova ulendaba labantu. Ukukhala kukaJesu kusikhumbuza ukuthi uJehova ulendaba labantu sibili. “Kafisi ukuthi  loba ngubani abhujiswe kodwa ufisa ukuthi abantu bonke baphenduke.” (2 Phet. 3:9) Lamuhla sitshengisa ukuthi siyabathanda omakhelwane bethu ngokwenza konke okusemandleni ethu ukuthi sibancede bafunde izindaba ezinhle zoMbuso.—Mat. 22:39. *

13-14. UJesu watshengisa njani ukuthi uyabazwela abantu futhi singamlingisela njani?

¹³ UJesu wayekhuthele ekutshumayeleni. Watshengisa ukuthi uyabathanda abantu ngokuqhubeka ebafundisa loba nini lapho ayethola khona ithuba. (Luk. 19:47, 48) Kuyini okwakumenza enze njalo? Wayebazwela abantu. Kwezinye izikhathi babesiba banengi abantu ababefuna ukumuzwa efundisa okokuthi yena labafundi bakhe babeze ‘baswele lethuba lokudla.’ (Mak. 3:20) Kanti njalo watshumayeza enye indoda ebusuku ngoba yiso isikhathi eyayifuna ukuxoxa ngaso. (Joh. 3:1, 2) Abantu abanengi abaqala belalela uJesu abazange babe ngabafundi bakhe kodwa bonke ababemuzwa babesala befundisiwe sibili. Lamuhla lathi sifuna ukunika wonke umuntu ithuba lokuzwa izindaba ezinhle. (ImiSeb. 10:42) Kungadingeka ukuthi sitshintshe indlela esitshumayela ngayo ukuze sikwenze lokho.

¹⁴ Zimisele ukwenza utshintsho oludingakalayo. Nxa singatshintshi isikhathi esitshumayela ngaso kungenzeka singabatholi labo abafuna ukulalela izindaba ezinhle. Udade oliphayona okuthiwa nguMatilda uthi: “Mina lomkami siyazama ukutshumayeza abantu ngezikhathi ezitshiyeneyo. Ekuseni kakhulu sitshumayela ezindaweni zamabhizimusi. Emini sijayele ukutshumayela sisebenzisa inqola yamabhuku ngoba abantu abanengi bayabe bengekho ezindlini zabo, besekusithi mbayimbayi sitshumayele endlini ngendlu ngoba abantu abanengi bayabe sebekhona.” Kulokuthi sitshumayele ngesikhathi esisifunayo, kumele sizimisele ukutshintsha isikhathi esitshumayela ngaso ukuze senelise ukuthola abantu abanengi. Nxa singenza njalo uJehova uzathokoza.

15. ULukha 22:39-44 uthi kuyini okwenzakalayo ngobusuku bokucina uJesu engakabulawa?

¹⁵ Sekuphakathi kobusuku ngoNisani 14 ngomnyaka ka-33 C.E., uJesu waya esivandeni seGetsemane. Wafika lapho wakhuleka etshela uJehova konke okwakusenhliziyweni yakhe. (Bala uLukha 22:39-44.) Kwakungalesosikhathi esinzima lapho uJesu ‘athandaza kanengi encenga ngokukhala okukhulu langezinyembezi.’ (Heb. 5:7) Kuyini uJesu akuthandazelayo ngalobobusuku bokucina engakabulawa? Wacela amandla okuthi ahlale eqotho kuJehova lokuthi enze intando yakhe. UJehova wayizwa iNdodana yakhe ithandaza ngenhliziyo yonke wasethuma ingilosi ukuthi iyeyiqinisa.

16. Kungani uJesu wayekhathazekile ngesikhathi ethandaza esivandeni seGetsemane?

¹⁶ Akuthandabuzwa ukuthi uJesu wakhala ngesikhathi ethandaza esesivandeni seGetsemane ngenxa yokuthi wayekhathazeke ngokuthi abantu bazambona njengomuntu othuke uNkulunkulu. Wayekwazi lokuthi kwakuqakatheke kakhulu ukuthi ahlale eqotho lokuthi angcwelise ibizo likaYise. Nxa lawe uphakathi kwesimo esingenza kube nzima ukuthi ube qotho kuJehova, ukukhala kukaJesu kukufundisani? Sizaxoxa ngezifundo ezintathu.

17. UJehova wayilalela imithandazo kaJesu esuka enhliziyweni. Lokhu kusifundisani ngaye?

¹⁷ UJehova uyayizwa imithandazo yakho yokuncenga. Wayilalela imithandazo kaJesu ngoba uJesu wayekuqakathekisa kakhulu ukuhlala eqotho kuYise lokungcwelisa ibizo lakhe. Nxa lathi siqakathekisa kakhulu ukuhlala siqotho kuJehova lokungcwelisa ibizo lakhe, uzasilalela lapho sithandaza sicela ukuthi asincedise.—Hubo. 145:18, 19.

18. Kungani sisithi uJesu ungumngane ozwisisayo?

¹⁸ UJesu uyayizwisisa indlela ozwa ngayo. Nxa sikhathazekile kuyaduduza ukuba lomngane ozwisisa indlela esizwa ngayo ikakhulu nxa laye wake waba sesimeni esifanana lesethu. UJesu ungumngane onjalo. Laye wake wafuna ukuncediswa futhi uyakwazi ukuthi kunjani ukuzwa ungelamandla.  Uyabuzwisisa ubuthakathaka bethu njalo uzaba leqiniso lokuthi siyaluthola uncedo esiludingayo “ngesikhathi esifaneleyo.” (Heb. 4:15, 16) UJesu wavuma ukuncediswa yingilosi ngesikhathi esesivandeni seGetsemane. Lathi kumele sivume ukuncediswa nguJehova. Angasincedisa esebenzisa amabhuku esiwaphiwa yinhlanganiso, amavidiyo, izinkulumo, kumbe umdala webandla loba umngane oqinileyo ekukhonzeni.

19. Kuyini ongakwenza ukuze ube lamandla nxa uphakathi kwesimo esingenza kube nzima ukuthi uhlale uqotho kuNkulunkulu? Nika isibonelo.

¹⁹ UJehova uzakunika ‘ukuthula kwakhe.’ UJehova uzasiqinisa njani? Nxa singathandaza sizathola “ukuthula kukaNkulunkulu okwedlula konke ukuzwisisa.” (Flp. 4:6, 7) Ukuthula okuvela kuNkulunkulu kusenza sihlaliseke njalo sicabange kuhle. Lokhu yikho okwenzakala kudadewethu okuthiwa nguLuz. Uthi: “Isizungu singithwalisa nzima. Kwezinye izikhathi, lokhu kwenza ngibone angani uJehova kangithandi. Nxa sengisizwa njalo ngihle ngithandaze kuJehova. Ukuthandaza kwenza ngisale ngisizwa ngcono.” Okwenzakala kuLuz kutshengisa ukuthi ukuthandaza kusenza sihlaliseke.

20. Ukukhala kukaJesu kusifundiseni?

²⁰ Ukufunda ngokukhala kukaJesu kusincede sathola izifundo eziduduzayo futhi ezincedayo. Sikhunjuzwe ukuthi sincedise abangane bethu abafelweyo njalo sithembe ukuthi uJehova loJesu bazasincedisa nxa lathi sifelwe ngabantu esibathandayo. Sizimisele ukuba lozwelo nxa sitshumayela futhi sifundisa ngoba uJehova uNkulunkulu loJesu Khristu balozwelo. Kanti njalo siyaduduzwa yikwazi ukuthi uJehova leNdodana yakhe ayithandayo bayazwisisa indlela esizwa ngayo, bayazwelana lathi ebuthakathakeni bethu futhi bayafuna ukusincedisa ukuthi siqinisele nxa sisebunzimeni. Asiqhubekeni sikusebenzisa lokho esikufundileyo kuze kube yilapho uJehova egcwalisa isithembiso sakhe esimangalisayo ‘sokwesula zonke izinyembezi emehlweni ethu.’—Isam. 21:4.