1. UKholose 2:4, 8 uthi uSathane usebenzisani ukuze athumbe ingqondo zethu?

USATHANE ufuna sihlamukele uJehova, yikho uzama ukuphambanisa indlela esicabanga ngayo. Ngamanye amazwi uzama ukuthumba izingqondo zethu ukuze sicabange ngendlela ayifunayo. Uzama ukusidukisa loba ukusiqila ukuthi simlandele futhi usebenzisa izinto akwaziyo ukuthi siyazithanda.​—Bala uKholose 2:4, 8.

2-3. (a) Kungani isixwayiso esikuKholose 2:8 siqakathekile? (b) Sizaxoxa ngani esihlokweni lesi?

² Kambe ukuthi uSathane angasidukisa sibili? Ye. Khumbula ukuthi uPhawuli wabhala amazwi akuKholose 2:8 exwayisa amaKhristu ayegcotshwe ngomoya ongcwele hatshi abantu ababengasimaKhristu. (Kol. 1:2, 5) AmaKhristu la ayesengozini yokudukiswa ngalesosikhathi. Lamuhla thina sisengozini enkulu kakhulu kuleyamaKhristu la. (1 Khor. 10:12) Lokhu kubangelwa yikuthi uSathane waphoselwa emhlabeni futhi unxwanele ukudukisa izinceku zikaNkulunkulu ezithembekileyo. (Isam. 12:9, 12, 17) Kanti njalo siphila ezinsukwini lapho abantu ababi labangamaqili beqhubeka “besiba babi kakhulu.”​—2 Tim. 3:1, 13.

³ Esihlokweni lesi sizabona ukuthi uSathane usebenzisa njani ‘ubuqili obuyize’ ukuthi azame ukuphambanisa indlela esicabanga ngayo. Sizakhuluma ‘ngezenzo zakhe zobuqili’ ezintathu loba ‘amaqhinga akhe.’ (Efe. 6:11; amabala angaphansi) Kwesilandelayo sizabona ukuthi singenzani nxa kuyikuthi besesiphanjaniswe ngamaqhinga la. Kodwa asiqaleni  sixoxe ngokuthi uSathane wawadukisa njani ama-Israyeli esengenile eLizweni Lesithembiso besesibona ukuthi sifundani kulokho.

4-6. Ngokwalokho okutshiwo kuDutheronomi 11:10-15, yiluphi untshintsho ama-Israyeli okwakumele alwenze endabeni yokulima ngesikhathi esengenile eLizweni Lesithembiso?

⁴ USathane walinga ama-Israyeli ukuthi akhonze izithombe. Wakwenza njani lokhu? Wasebenzisa indlela ayezathola ngayo ukudla ngoba wayekwazi ukuthi ayakudinga. Ama-Israyeli esengenile eLizweni Lesithembiso kwasekumele antshintshe indlela ayelima ngayo. Ngesikhathi eseGibhithe ayethelela izilimo zawo ngamanzi oMfula uNayili kodwa eLizweni Lesithembiso kwakungelamfula omkhulu ayengathatha kuwo amanzi okuthelela. Ayesethembe izulu lamazolo. (Bala uDutheronomi 11:10-15; Isaya. 18:4, 5) Yikho kwasekumele afunde indlela ezintsha zokulima. Lokhu kwakungasoze kube lula ngoba abanengi ababekwazi ukulima babefele enkangala.

⁵ UJehova watshela abantu bakhe ukuthi izinto zasezintshintshile. Waphinda wabaxwayisa ngokunye okungakhanya kungahambelani lokulima. Wathi: “Qaphelani linanzelele ukuthi aliyikuhugeka lihlamuke likhonze abanye onkulunkulu libakhothamele.” (Dute. 11:16, 17) Kungani uJehova waxwayisa ama-Israyeli ngokukhonza onkulunkulu bamanga ngesikhathi ekhuluma ngokufunda indlela ezintsha zokulima?

⁶ UJehova wayekwazi ukuthi ama-Israyeli ayezalingeka ukufunda ezinye indlela zokulima ebantwini abangabahedeni ababengomakhelwane bawo. Phela abantu laba basebekujayele ukulima endaweni le njalo  ama-Israyeli ayengafunda okunye kubo. Lanxa kunjalo, ayengacina edukile. Abalimi baseKhenani babekhonza uBhali futhi indlela ababecabanga ngayo yayisekelwe kulokho ababekukholwa. Babekholwa ukuthi uBhali ungumnikazi wesibhakabhaka lokuthi nguye owayebanika izulu. UJehova wayengafuni ukuthi abantu bakhe bawakholwe amanga la kodwa izikhathi ezinengi bona babekhetha ukukhonza uBhali. (Nani. 25:3, 5; Abahlu. 2:13; 1 AmaKho. 18:18) Khathesi asiboneni ukuthi uSathane wawathumba njani ama-Israyeli.

7. Abako-Israyeli balingwa njani sebengenile eLizweni Lesithembiso?

⁷ USathane waqala walinga ama-Israyeli esebenzisa isifiso esijayelekileyo sokuthi izulu line. Minyaka yonke lalingani kangako eLizweni Lesithembiso kusukela ekupheleni kuka-April kusiya kuSeptember. Yikho ama-Israyeli ayethembe izulu elalijayele ukusewula ngabo-October ukuze aphile njalo atshaye inala. USathane wawaqila wenza acabanga ukuthi ayezahlala kuhle nxa angalandela imikhuba yabomakhelwane ababengabahedeni. Omakhelwane labo babesenzela onkulunkulu babo imikhuba ethile yokubakhonza bekholwa ukuthi nxa bengenza njalo babezakwenza ukuthi izulu line. Ababengelakholo kuJehova bacabanga ukuthi ukulandela lokho okwakusenziwa ngomakhelwane babo yikho okwakuzakwenza ukuthi kungabi lendlala. Ngakho benza imikhuba yokukhonza unkulunkulu wamanga uBhali.

8. Yiliphi iqhinga lesibili elasetshenziswa nguSathane? Chasisa.

⁸ Okwesibili uSathane akusebenzisayo ukuze alinge ama-Israyeli yisifiso sokuya emacansini. Izizwe ezingamahedeni zazikhonza onkulunkulu bazo ngokwenza izinto zemacansini ezenyanyekayo. Ngokwesibonelo, zazisiba lezifebe zesilisa lezesifazana emathempelini azo. Kanti njalo zazingaboni lutho olubi ngobutabane lokunye okungcolileyo okuphathelane lezemacansini. (Dute. 23:17, 18; 1 AmaKho. 14:24) Abahedeni laba babekholwa ukuthi onkulunkulu babo babezakwenza ukuthi umhlabathi uvunde nxa bengenza izinto ezinje. Ama-Israyeli amanengi athatheka ngemikhuba yokuziphatha okubi kwezemacansini eyayisenziwa ngabahedeni futhi lawo acina ekhetha ukukhonza onkulunkulu bamanga. USathane wayesewathumbile sibili.

9. Ngokwalokho okutshiwo kuHoseya 2:16, 17, uSathane waphambanisa njani indlela ama-Israyeli ayembona ngayo uJehova?

⁹ Yiliphi iqhinga lesithathu elasetshenziswa nguSathane? Waphambanisa indlela ama-Israyeli ayembona ngayo uJehova. Ngezinsuku zomphrofethi uJeremiya, uJehova wathi abaphrofethi bamanga benza abantu bakhe bakhohlwa ibizo lakhe “ngenxa yokukhonza uBhali.” (Jer. 23:27) Kukhanya abantu bakaNkulunkulu bayekela ukusebenzisa ibizo lakhe baqalisa ukusebenzisa elithi Bhali, elitsho ukuthi “uMnikazi” loba “iNkosi.” Lokhu kwenza ukuthi ama-Israyeli angawuboni umehluko phakathi kukaJehova loBhali lokuthi ahlanganise imikhuba yokukhonza uBhali lokukhonza uJehova.​—Bala uHoseya 2:16, 17. *

10. Yiwaphi amaqhinga asetshenziswa nguSathane lamuhla?

¹⁰ USathane ulokhu esebenzisa amaqhinga awasebenzisa ngesikhathi sama-Israyeli.  Uthumba abantu esebenzisa izifiso ezijayelekileyo lokuziphatha kubi kwezemacansini futhi uphambanisa indlela abambona ngayo uJehova. Asiqaleni ngokuxoxa ngeqhinga lokucina.

11. USathane uyiphambanise njani indlela abantu abambona ngayo uJehova?

¹¹ USathane uphambanisa indlela abantu abambona ngayo uJehova. Abaphostoli bakaJesu bathi sebefile abahlamuki baqalisa ukufundisa izinto ezingamanga. (ImiSeb. 20:29, 30; 2 Thes. 2:3) Abahlamuki laba benza abantu bangamazi uNkulunkulu weqiniso. Ngokwesibonelo bakhupha ibizo likaNkulunkulu emaBhayibhilini abo bafaka amabizo okuhlonipha esikhundleni salo. Elinye lakhona ngelithi “Nkosi.” Lokhu kwenza kwaba nzima ukuthi umuntu obala iBhayibhili abone umehluko phakathi kukaJehova lamanye ‘amakhosi’ okukhulunywa ngawo eMibhalweni. (1 Khor. 8:5) Kanti njalo babesebenzisa ibizo lokuhlonipha elithi “Nkosi” nxa bekhuluma ngoJehova loJesu njalo khonokho kwakusenza kube nzima ukuthi abantu bazi ukuthi uJehova loJesu ngabantu ababili abatshiyeneyo. (Joh. 17:3) Lokhu ngokunye okwaqalisa imfundiso engekho eBhayibhilini eyoButhathu bukaNkulunkulu. Imfundiso le isibangele ukuthi abantu abanengi bacabange ukuthi ngeke bamazi uNkulunkulu. La ngamanga aluhlaza tshoko!​—ImiSeb. 17:27.

12. Kwenziwani ezinkolweni zamanga futhi uRoma 1:28-31 uthi lokho kubangeleni?

¹² USathane usebenzisa isifiso sokuya emacansini. Ngezinsuku zama-Israyeli wasebenzisa inkolo yamanga ukuze enze abantu baziphathe kubi kwezemacansini. Lalamuhla ulokhu esenza okufananayo. Ezinkolweni zamanga abantu bazenzela umathanda endabeni zemacansini futhi ababoni lutho olubi ngakho. Lokhu yikho okwenze abantu abanengi abathi bakhonza uNkulunkulu bayekela ukulandela izimiso zakhe eziphathelane lokuziphatha. Umphostoli uPhawuli uyachasisa encwadini ayibhalela abaseRoma ukuthi lokho kubangeleni. (Bala uRoma 1:28-31.) Ezinye “izinto ezingafanelanga” yimihlobo yonke yokuziphatha kubi kwezemacansini, kugoqele lobutabane. (Rom. 1:24-27, 32; Isam. 2:20) Ngakho kuqakathekile sibili ukuthi silalele lokho okufundiswa liBhayibhili.

13. Yiliphi elinye iqhinga elisetshenziswa nguSathane?

 ¹³ USathane usebenzisa izifiso ezijayelekileyo. Sonke siyafuna ukufunda imisebenzi ethile ukuze sizinakekele thina kanye lezimuli zethu. (1 Tim. 5:8) Izikhathi ezinengi ulwazi lokwenza imisebenzi le siluthola esikolo futhi kumele sibophe ziqine ezifundweni ukuze senelise ukuyenza. Kodwa kumele sinanzelele ngoba emazweni amanengi izikolo ziphinda zifundise lezinto ezimayelana lokuhlakanipha komhlaba lo. Ngokwesibonelo abafundayo batshelwa ukuthi akumelanga bakholwe ukuthi uNkulunkulu ukhona lokuthi bangalandeli okutshiwo liBhayibhili. Bafundiswa ukuthi abantu bonke abakhaliphileyo bakholwa ukuthi izinto ezikhona zaphonguzivelela. (Rom. 1:21-23) Izinto ezinje ziphikisana ‘lokuhlakanipha kukaNkulunkulu.’​—1 Khor. 1:19-21; 3:18-20.

14. Ukuhlakanipha komhlaba kwenza abantu babenjani?

¹⁴ Ukuhlakanipha komhlaba kuphikisana lezimiso zikaJehova ezilungileyo. Akukhuthazi abantu ukuthi babe lezithelo zomoya kaNkulunkulu kodwa kubakhuthaza ukuthi benze “imisebenzi yenyama.” (Gal. 5:19-23) Kwenza bazigqaje futhi bacine besiba “ngabazithandayo.” (2 Tim. 3:2-4) Abakwenzayo kuphikisana lalokho uNkulunkulu akukhangeleleyo ezincekwini zakhe ngoba yena ufuna zithobeke njalo zibe mnene. (2 Sam. 22:28) Amanye amaKhristu ayecabanga njengoNkulunkulu kodwa onela ukuya eyunivesithi antshintsha aseqalisa ukucabanga ngendlela umhlaba lo ocabanga ngayo. Asixoxeni ngesibonelo esisodwa esitshengisa  ingozi engabakhona nxa umuntu engenza njalo.

15-16. Ufundani kulokho okwenzakala komunye udade?

¹⁵ Udade oseleminyaka edlula 15 esenkonzweni yesikhathi sonke uthi: “Njengoba ngangibhabhathiziwe, ngangike ngabala futhi ngezwa ngezingozi zokuya eyunivesithi. Kodwa ngephulela izigodo endlebeni. Ngangicabanga ukuthi lokho akusebenzi kimi.” Yibuphi ubunzima ahlangana labo? Uthi: “Ngangichitha isikhathi esinengi ngibala amabhuku esikolo okokuthi imithandazo yami yayisisiba mfitshane kulakuqala. Ngangidinwa kakhulu ngize ngehluleke lokuxoxa labanye ngeBhayibhili ekutshumayeleni njalo ngasengiphonguthi yangayanga nxa ngilungiselela imihlangano. Kodwa okuhle yikuthi ngathi senginanzelele ukuthi imfundo yeyunivesithi yayisiphambanisa indlela engangikhonza ngayo ngabona ukuthi kwasekumele ngitshiye. Lokhu yikho kanye engakwenzayo.”

¹⁶ Imfundo yeyunivesithi yaphambanisa njani indlela udadewethu ayecabanga ngayo? Uthi: “Kungithelela inhloni ukuvuma ukuthi imfundo engayikhethayo yangenza ngasola kakhulu abanye ikakhulu abafowethu labodadewethu, yangenza ngakhangelela ukuthi benze okwedlula lokho ababesenelisa ukukwenza futhi yenza ngazehlukanisa labo. Kwathatha isikhathi eside ukuthi ukucabanga okunje kuphume ekhanda. Okwenzakala empilweni yami kwangifundisa ukuthi kuyingozi sibili ukungalaleli nxa uBaba wethu osezulwini esixwayisa esebenzisa inhlanganiso yakhe. Ngabe ngalalela ngoba uJehova wayengazi ukwedlula indlela engangizazi ngayo.”

17. (a) Kumele sizimisele ukwenzani? (b) Sizaxoxa ngani esihlokweni esilandelayo?

¹⁷ Zimisele ukungathunjwa ‘yikuhlakanipha komhlaba lo langobuqili obuyize’ futhi hlala uqaphile ukuze uSathane angakuyengi. (1 Khor. 3:18; 2 Khor. 2:11) Ungavumi ukuthi aphambanise indlela ombona ngayo uJehova. Landela izimiso zikaJehova eziphakemeyo njalo ungavumi ukuthi uSathane akuqile ucine ungasalaleli iseluleko sikaJehova. Kodwa kumele wenzeni nxa ungananzelela ukuthi usuphanjaniswe yikucabanga komhlaba lo? Esihlokweni esilandelayo sizabona ukuthi iLizwi likaNkulunkulu lingasinceda njani ukuthi sidilize imicabango lemikhuba ‘eqine njengezinqaba.’​—2 Khor. 10:4, 5.