Yeqa uye kokuphakathi

Yeqa uye kokumunyethweyo

ISIFUNDO 21

Lingadukiswa ‘Yikuhlakanipha Komhlaba Lo’

Lingadukiswa ‘Yikuhlakanipha Komhlaba Lo’

“Ukuhlakanipha komhlaba lo kuyibuthutha kuNkulunkulu.”​—1 KHOR. 3:19.

INGOMA 98 IMibhalo Iphefumulelwe NguNkulunkulu

ESIZAKUFUNDA *

1. ILizwi likaNkulunkulu lisinikani?

SINGENELISA ukumelana laloba yiluphi uhlupho ngoba uJehova uNkulunkulu wethu nguMfundisi Omkhulu. (Isaya. 30:20, 21, NW) ILizwi lakhe lisinika konke esikudingayo ukuze ‘siphelele’ futhi ‘siyilungiselele ngokugcweleyo yonke imisebenzi emihle.’ (2 Tim. 3:17) Nxa silandela lokho okufundiswa liBhayibhili siyahlakanipha ukwedlula labo abathi kumele silandele “ukuhlakanipha komhlaba lo.”​—1 Khor. 3:19; Hubo. 119:97-100.

2. Kuyini esizakuhlola esihlokweni lesi?

2 Esihlokweni lesi sizabona ukuthi ukuhlakanipha komhlaba kujayele ukuhuga izifiso zethu zenyama. Yikho kungaba nzima ukuthi sixwaye imicabango kanye lezenzo zabantu bomhlaba lo. Ngakho iBhayibhili lithi: “Nanzelelani kungabi lomuntu olithumba ngokuhlakanipha komhlaba lo langobuqili obuyize. Lokho kusekelwe emasikweni abantu.” (Kol. 2:8) Esihlokweni lesi sizahlola ukuthi abantu baqalisa njani ukukholwa izinto ezimbili ezingamanga ezifundiswa nguSathane. Endabeni ngayinye kuzavezwa ukuthi kungani ukuhlakanipha komhlaba kuyibuthutha lokuthi ukuhlakanipha okuseLizwini likaNkulunkulu kuphakeme kakhulu ukwedlula loba yini esingayithola emhlabeni lo.

UKUNTSHINTSHA KOMBONO WABANTU NGEZEMACANSINI

3-4. Kusukela ngo-1900 kusiya ku-1930, yiluphi untshintsho olwabakhona endleleni abantu beMelika ababebona ngayo ezemacansini?

3 Ngo-1900 kusiya ku-1930 abantu beMelika bantshintsha umbono ababelawo ngezemacansini. Kungakafiki leyominyaka abanengi babekholwa ukuthi abatshadileyo yibo kuphela okumele baye emacansini njalo indaba zemacansini zazingaphonguxoxwa nje phakathi kwabantu. Kodwa lokhu kwantshintsha futhi abantu baqalisa ukuzenzela umathanda.

4 Kusukela ngo-1920 kusiya ku-1929 indlela abantu ababeziphatha ngayo kanye lombono wabo ngezemacansini kwantshintsha kakhulu. Omunye owenza umsebenzi wokuchwayisisa wathi: “Amafilimu, imidlalo eyenziwa estejini, amabhuku, izingoma kanye lezokukhangisa kwaqalisa ukutshengisa izinto zemacansini.” Ngaleyominyaka abanye basebegida ngendlela eyayisenza abantu bacabange ngezemacansini futhi basebegqoka ngendlela engelasithunzi. IBhayibhili lakhuluma ngabantu bensuku zokucina lathi bazakuba ‘ngabathanda injabulo.’​—2 Tim. 3:4.

Abantu bakaJehova abalandeli izindlela zomhlaba zokuziphatha (Khangela indima 5) *

5. Abantu bebeziphatha njani kusukela ngabo-1960?

5 Ngabo-1960 abantu abanengi basebehlala ndawonye bengatshadanga njalo ubutabane lokuchitha umtshado kwasekubhahile. Ezokuzilibazisa ezitshiyeneyo zasezitshengisa egcekeni izinto zemacansini. Manje izinto zonke lezi zibangeleni? Omunye umlobi wabhala wathi kwenzakala izinto ezinengi ezidanisayo nxa abantu bezenzela umathanda endabeni yokuziphatha. Ngokwesibonelo, abazali bacina besehlukana, omunye umzali akhalale imuli yakhe njalo abanye bayahlulukelwa ikanti abanye bacina sebengenwe ngumkhuba wokubukela iphonografi. Kanti njalo kuba lemikhuhlane eminengi ethelelwana emacansini njenge-AIDS. Konke lokhu kutshengisa ukuthi ukuhlakanipha komhlaba kuyibuthutha.​—2 Phet. 2:19.

6. Kungani sisithi umbono wabantu bomhlaba lo ngezemacansini uyahambelana lalokho okufunwa nguSathane?

6 Umbono wabantu bomhlaba lo ngezemacansini uhambelana lalokho okufunwa nguSathane. Asithandabuzi ukuthi uSathane uyathokoza kakhulu nxa ebona abantu besebenzisa kubi isipho sokuya emacansini abasiphiwe nguNkulunkulu njalo betshengisa ukuthi abasihloniphi isipho somtshado. (Efe. 2:2) Nxa abantu beziphatha kubi kwezemacansini batshengisa ukuthi kabasiqakathekisi isipho sokuba labantwana esisinikwe nguJehova futhi kabasoze bakuthole ukuphila okungapheliyo.​—1 Khor. 6:9, 10.

UMBONO WEBHAYIBHILI NGEZEMACANSINI

7-8. Kungani umbono weBhayibhili ngezemacansini ungcono kakhulu kulowomhlaba?

7 Abantu abalandela ukuhlakanipha komhlaba lo beyisa lokho okutshiwo liBhayibhili endabeni yokuziphatha besithi akusebenzi. Abantu laba bangabuza bathi, ‘Kungani uNkulunkulu wasidala silesifiso sokuya emacansini abesesitshela ukuthi singasilandeli?’ Babuza umbuzo lo ngenxa yokuthi balombono ongayisiwo wokuthi loba yini umuntu afuna ukuyenza kumele ayenze. Kodwa iBhayibhili kalivumelani lakho lokhu. Lisifundisa ukuthi kayisizo zonke izifiso zethu okumele sizilandele lokuthi siyenelisa ukulwa lezifiso ezimbi ezisidonsela esonweni. (Kol. 3:5) Kanti njalo uJehova unike abantu isipho somtshado ukuze basuthise izifiso zabo zemacansini. (1 Khor. 7:8, 9) Umtshado wenza ukuthi indoda lomkayo bakholise ukuya emacansini bengakhathazeki ngenhlupho ezijayele ukubangelwa yikuziphatha kubi kwezemacansini.

8 IBhayibhili litshiyene kakhulu lenhlakanipho yomhlaba lo ngoba lona lilombono oqondileyo ngezemacansini. Lisitshela ukuthi ezemacansini zingenza abantu bathokoze. (Zaga. 5:18, 19) Kodwa liphinda lithi: “Ngamunye wenu kumele akwazi ukuthi angawukhuza njani umzimba wakhe ukuze uhlale ungcwele njalo usamukeleka, angabuswa zinkanuko zemacansini ezilobuhwaba, njengabantu abangamaziyo uNkulunkulu.”​—1 Thes. 4:4, 5.

9. (a) Eminyakeni engaba ngu-100 edlulileyo, abantu bakaJehova bancediswa njani ukuthi balandele inhlakanipho engcono eseLizwini lakhe? (b) Yisiphi iseluleko esitholakala ku-1 Johane 2:15, 16? (c) Yiphi imikhuba yokuziphatha okubi okumele siyixwaye okukhulunywa ngayo kuRoma 1:24-27?

9 Eminyakeni engaba ngu-100 edlulileyo, abantu bakaJehova abazange badukiswe yibuqili obuyize balabo ‘okwakungasathi thiki kubo nxa beziphatha kubi.’ (Efe. 4:19) Bazama ukunamathela ezimisweni zikaJehova. INqabayokulinda kaMay 15 1926 yathi “indoda kumbe owesifazana kumele aziphathe ngendlela elesithunzi futhi abe msulwa emcabangweni lasezenzweni ikakhulu emuntwini angatshadanga laye.” Abantu bakaJehova babelandela inhlakanipho engcono eseLizwini likaNkulunkulu kungelani lokuthi abantu bomhlaba babesenzani. (Bala u-1 Johane 2:15, 16.) Siyambonga kakhulu uJehova ngokusinika iLizwi lakhe kanye lokusebenzisa inhlanganiso yakhe ukuthi asinike ulwazi olusinceda singadukiswa yinhlakanipho yomhlaba lo endabeni zemacansini. *​—Bala uRoma 1:24-27.

UKUNTSHINTSHA KOMBONO WABANTU ENDABENI YOKUZITHANDA KAKHULU

10-11. IBhayibhili lathi kuzakwenzakalani ezinsukwini zokucina?

10 IBhayibhili lathi ezinsukwini zokucina abantu bazakuba “ngabazithandayo.” (2 Tim. 3:1, 2) Yikho kungasimangalisi ukubona abantu bomhlaba lo beqakathekisa kakhulu okufunwa yibo kuphela. Elinye ibhuku lathi ngabo-1970 kwasekugcwele ‘amabhuku anika abantu amacebo okuphumelela empilweni.’ Amanye amabhuku la ayesithi ‘abantu akumelanga bantshintshe lokho abayikho kumbe bacabange ukuthi kulolutho olungaqondanga ngendlela abayiyo.’ Ngokwesibonelo, kwelinye ibhuku kwakulomutsho othi: “Zithande ngoba wena umuhle kulabo bonke njalo akulamuntu othokoza njengawe owake wabakhona.” Ibhuku leli lithi: “Umuntu kumele azikhethele indlela afuna ukuziphatha ngayo futhi enze loba yini ayibona iqondile njalo ivuma kuye.”

11 Sewake wakuzwa yini lokho? USathane wayenga u-Eva ukuthi enze into enjalo. Wathi uzakuba ‘njengoNkulunkulu azi okuhle lokubi.’ (Gen. 3:5) Lamuhla abantu abanengi bazibona bengcono kakhulu kulabanye okokuthi bacabanga ukuthi akulamuntu ongabatshela ukuthi yikuphi okulungileyo lokungalunganga. Baze bacabange ukuthi loNkulunkulu ngeke abatshele okokwenza. Umcabango lo ukhanya kakhulu endleleni abantu ababona ngayo umtshado.

UmKhristu uqakathekisa lokho okufunwa ngabanye ikakhulu okwalowo atshade laye (Khangela indima 12) *

12. Abantu bomhlaba lo bawubona njani umtshado?

12 IBhayibhili lithi abatshadileyo kumele bahloniphane njalo bagcine izifungo zomtshado. Libakhuthaza ukuthi bazimisele ukuhlala bonke okwempilo yabo yonke, lithi: “Indoda izadela uyise lonina imanyane lomkayo, bona babe nyamanye.” (Gen. 2:24) Kodwa abalandela inhlakanipho yomhlaba lo balombono ophikisana lalokho okutshiwo liBhayibhili. Bathi umuntu otshadileyo kumele abe lendaba lalokho okufunwa nguye kuphela hatshi okufunwa ngomunye wakhe. Elinye ibhuku elikhuluma ngokuchitha umtshado lithi: “Abatshadayo bajayele ukufunga besithi ‘uma nje sonke sisaphila’ kodwa kweminye imitshado amazwi la bayawantshintsha bathi ‘uma nje sonke sisathandana.’” Umbono lo wokungaqakathekisi umtshado usubangele ukuthi abatshadileyo behlukane njalo bezwe ubuhlungu obukhulu. Kuyazikhanyela sibili ukuthi umbono womhlaba ngomtshado uyibuthutha.

13. Yisiphi esinye isizatho esenza uJehova abazonde abantu abazikhukhumezayo?

13 IBhayibhili lithi: “UJehova uyabazonda bonke abazikhukhumezayo.” (Zaga. 16:5) Kungani uJehova ebazonda abantu abazikhukhumezayo? Esinye isizatho yikuthi abantu laba bacina bezithanda okwedlulisa amalawulo njengoSathane. Phela uSathane wacabanga ukuthi uJesu owasetshenziswa nguNkulunkulu ukuthi adale zonke izinto wayengamguqela amkhonze. (Mat. 4:8, 9; Kol. 1:15, 16) Labo abalombono onjalo wokuzibona beqakatheke kakhulu kulabanye benza kucace ukuthi ukuhlakanipha komhlaba kuyibuthutha kuNkulunkulu.

UMBONO WEBHAYIBHILI NGOKUZITHANDA KAKHULU

14. URoma 12:3 usinceda njani ukuthi singadlulisi amalawulo endabeni yokuzithanda?

14 IBhayibhili liyasinceda ukuthi singadlulisi amalawulo endabeni yokuzithanda. Phela liyatsho ukuthi kuqondile ukuthi sizithande. UJesu wathi: “Uthande umakhelwane wakho ngendlela ozithanda ngayo.” Lokhu kutshengisa ukuthi akukubi ukuthi sizinakekele. (Mat. 19:19) Kodwa iBhayibhili lisifundisa ukuthi akumelanga sizibone siqakatheke kakhulu kulabanye. Lithi: “Lingenzi lutho ngokubangisana kumbe ngokuziphakamisa, kodwa ngokuthobeka bonani abanye bengcono kulani.”​—Flp. 2:3; bala uRoma 12:3.

15. Kuyini okwenza uthi okutshiwo liBhayibhili endabeni yokuzithanda kuyanceda sibili?

15 Lamuhla abantu abanengi abazibona behlakaniphile bathi okutshiwo liBhayibhili endabeni yokuzithanda kuyibuthutha. Bathi ukubona abanye bengcono kulawe kungenza abantu bakudelele. Kodwa kuyini okubangelwe ngumbono womhlaba kaSathane endabeni yokuzithanda kakhulu? Ubona angani abantu abaqakathekisa lokho okufunwa yibo kuphela bayathokoza yini empilweni? Imuli zabo ke? Balabangane beqiniso yini? Bangabangane bakaNkulunkulu yini? Ngokwalokho osuke wakubona, yikuphi okungcono phakathi kokulandela ukuhlakanipha komhlaba lo lokulandela inhlakanipho eseLizwini likaNkulunkulu?

16-17. Kuyini esikubongayo njalo kungani sibonga?

16 Abantu abalandela amacebo alabo umhlaba obabona behlakaniphile bafanana lomuntu obuza indlela komunye ahamba laye, ngapha bobabili belahlekile. UJesu wakhuluma ngamadoda ayephila ezinsukwini zakhe abantu ababewabona ehlakaniphile wathi: “Bangabakhokheli abayiziphofu. Manje nxa isiphofu sikhokhela isiphofu, zombili zizawela egodini.” (Mat. 15:14) Kuyacaca sibili ukuthi ukuhlakanipha komhlaba lo kuyibuthutha kuNkulunkulu.

Izinceku zikaNkulunkulu ziyathokoza kakhulu nxa zikhumbula umsebenzi eziwenzileyo enkonzweni kaJehova (Khangela indima 17) *

17 Inhlakanipho eseBhayibhilini ihlala ‘isiza ekufundiseni, lasekukhuzeni, lasekuqondiseni izinto kanye lasekulayeni ngokulunga.’ (2 Tim. 3:16) Siyambonga kakhulu uJehova ngokusebenzisa inhlanganiso yakhe ukuthi asincede singadukiswa yikuhlakanipha komhlaba lo. (Efe. 4:14) Usinika ukudla okuqinisa ukholo okwenza sibe lamandla okunamathela kulokho okutshiwo liLizwi lakhe. Sibusisekile sibili ngoba uJehova usinika inhlakanipho etholakala eBhayibhilini esincedayo empilweni.

INGOMA 54 “Le Yiyo Indlela”

^ indima 5 Isihloko lesi sizasisiza singathandabuzi ukuthi uJehova nguye kuphela ositshela izinto ezisincedayo empilweni. Sizabona lokuthi ukulandela inhlakanipho yomhlaba lo kulesiphetho esibi ikanti ukusebenzisa inhlakanipho eseLizwini likaNkulunkulu kuyanceda.

^ indima 9 Ngokwesibonelo, khangela ibhuku elithi Intsha Iyabuza—Izimpendulo Ezisebenzayo, Umqulu 1, isahluko 24, 25 lo-26; Umqulu 2, isahluko 4 lo-5 lebhukwana elithi Izimpendulo Zemibuzo Engu-10 Ebuzwa Ngabasakhulayo, umbuzo 7 amakhasi 21-23.

^ indima 50 OKUSEMFANEKISWENI: Okwenzakala empilweni yemuli engoFakazi eminyakeni eyadlulayo. Umfowethu lodadewethu bayatshumayela ngabo-1960.

^ indima 52 OKUSEMFANEKISWENI: Ngabo-1980 indoda inakekela umkayo ogulayo; indodakazi yabo iseceleni kukanina.

^ indima 54 OKUSEMFANEKISWENI: Lamuhla indoda le lomkayo bayathokoza nxa bekhumbula ngomsebenzi abawenzileyo enkonzweni kaJehova. Indodakazi yabo lemuli yayo bayathokoza labo.