Yeqa uye kokuphakathi

Yeqa uye kokumunyethweyo

ISIFUNDO 21

Uyaziqakathekisa Yini Izipho Ozinikwe NguNkulunkulu?

Uyaziqakathekisa Yini Izipho Ozinikwe NguNkulunkulu?

“Zinengi, Jehova, Nkulunkulu wami, izimangaliso ozenzileyo.”—HUBO. 40:5.

INGOMA 5 Imisebenzi KaNkulunkulu Emangalisayo

ESIZAKUFUNDA *

1-2. Ngokwalokho okutshiwo kuHubo 40:5, yiziphi izipho uJehova asinike zona futhi kungani sizaxoxa ngazo?

UJEHOVA nguNkulunkulu ophanayo. Nanzi ezinye izipho asinike zona: umhlaba omuhle futhi ongafanani lamanye amaplanethi, ingqondo eyenziwe ngendlela emangalisayo kanye leLizwi lakhe eliligugu iBhayibhili. Umhlaba asinike wona ulikhaya lethu. Ingqondo asiphe yona yenza senelise ukucabanga lokukhuluma. Kanti njalo iBhayibhili liphendula imibuzo eqakatheke kakhulu esingaba layo.—Bala iHubo 40:5.

2 Esihlokweni lesi sizaxoxa ngezipho lezi ezintathu. Nxa singacabangisisa ngazo sizaziqakathekisa kakhulu futhi sizazimisela ukuthokozisa uMdali wethu osithandayo uJehova. (Isam. 4:11) Kanti njalo sizenelisa ukunceda abantu abakhohliswe yimfundiso yamanga yokuthi izinto zazenzakalela.

IPLANETHI YETHU ENGAFANANI LAMANYE

3. Kuyini okwenza umhlaba ungafanani lamanye amaplanethi?

3 Ukuhlakanipha kukaNkulunkulu kuyazikhanyela endleleni adala ngayo umhlaba olikhaya lethu. (Rom. 1:20; Heb. 3:4) Umhlaba ayisiyo yodwa iplanethi ebhoda ilanga. Lanxa kunjalo, awufanani lamanye amaplanethi ngoba wona ulakho konke okudingakalayo ukuze abantu baphile kuwo.

4. Umhlaba utshiyene njani lesikepe esigcwele abantu?

4 Singafanisa umhlaba lesikepe esiselwandle. Kodwa kulomehluko omkhulu phakathi kwesikepe esigcwele abantu lomhlaba wethu. Ngokwesibonelo, ubona angani abantu abasesikepeni bebengaphila isikhathi esinganani aluba bebezenzela eyabo i-oxygen, ukudla kanye lamanzi futhi bengenelisi ukulahlela ingcekeza phandle kwesikepe? Bebengeke baphile isikhathi eside. Kodwa umhlaba wona uyenelisa ukugcina amabhiliyoni abantu lezinyamazana ziphila. Uyazenzela i-oxygen lokudla kanye lamanzi esiwadingayo futhi izinto lezi eziqakathekileyo kazipheli. Ingcekeza kayilahlelwa phandle kwawo kodwa uqhubeka umuhle njalo uhlaleka. Lokhu kwenzakala njani? UJehova wawudala ngendlela yokuthi wenelise ukuguqula izinto esingazisebenzisiyo zibe yizinto esizisebenzisayo. Sizaxoxa ngokuthi umjikelezo we-oxygen (i-oxygen cycle) kanye lomjikelezo wamanzi (i-water cycle) kutshengisa njani ukuthi uJehova uhlakaniphile.

5. Chasisa umjikelezo we-oxygen. Lokho kuvumelana lawaphi amazwi?

5 I-oxygen ngumoya osetshenziswa ngabantu lezinyamazana ukuze baphile. Abantu lezinyamazana bahogela i-oxygen enengi umnyaka ngamunye. Nxa bephefumula baphinda bakhiphe umoya abangawusebenzisiyo obizwa kuthiwa yi-carbon dioxide. Kodwa i-oxygen kayipheli futhi akukaze kube le-carbon dioxide enengi kakhulu emkhathini. Kwenzakala njani lokhu? UJehova wadala izimila lezihlahla ezithatha i-carbon dioxide zikhiphe i-oxygen. Umjikelezo we-oxygen uyavumelana sibili lamazwi akumiSebenzi 17:24, 25 athi: ‘UNkulunkulu unika abantu bonke ukuphila lokuphefumula.’

6. Uyini umjikelezo wamanzi futhi utshengisani? (Khangela lebhokisi elithi “ Umjikelezo Wamanzi Uyisipho Esivela KuJehova.”)

6 Umhlaba ulamanzi ngenxa yokuthi uqhelelane lelanga ngebanga elifaneleyo. Ngabe wasondela kancane elangeni, amanzi wonke akuwo abezakutsha futhi ubuzatshisa njalo wome okokuthi bekungeke kuphileke kuwo. Aluba umhlaba ubungathi tshedu kancane uqhelelane lelanga, bekuzaqanda kakhulu njalo kugcwale ungqwaqwane. UJehova wafaka umhlaba endaweni efaneleyo yikho kulomjikelezo wamanzi owenza kuphileke kuwo. Ilanga lidonsa amanzi aselwandle lakwezinye indawo ezisemhlabeni abesephakama abumbe amayezi. Umnyaka ngamunye ilanga lidonsa amamiliyoni lamamiliyoni amalitha amanzi. Amanzi la aba semkhathini okwensuku ezingaba litshumi engakathululeki elizulu loba ungqwaqwane. Ngemva kwalokho ayabuyela elwandle lakwezinye izindawo ezilamanzi ubusuqala kutsha umjikelezo. UJehova wenza umjikelezo lo ukuze kuhlale kulamanzi emhlabeni. Lokhu kutshengisa ukuthi uhlakaniphile futhi ulamandla.—Jobe. 36:27, 28; UmTshu. 1:7.

7. Yiziphi ezinye indlela esingatshengisa ngazo ukuthi siyasiqakathekisa isipho okukhulunywa ngaso kuHubo 115:16?

7 Kuyini okungasinceda ukuthi siqakathekise iplanethi yethu emangalisayo lakho konke okuhle okukuyo? (Bala iHubo 115:16.) Enye indlela yikucabangisisa ngezinto uJehova azenzileyo. Lokhu kuzakwenza simbonge nsuku zonke ngezinto ezinhle asinika zona. Kanti njalo singatshengisa ukuthi siyawuqakathekisa umhlaba ngokugcina indawo esihlala kuyo ihlanzekile.

INGQONDO YETHU EMANGALISAYO

8. Kungani sisithi ingqondo yethu yenziwe ngendlela emangalisayo?

8 Ingqondo yomuntu yenziwe ngendlela emangalisayo okwamagama. Ngesikhathi usesiswini sikamama, ingqondo yakho yabumbeka ngendlela ehleliweyo futhi kwakubunjwa izinkulungwane zama-cell ayo umzuzu ngamunye. Abachwayisisayo bacabangela ukuthi ingqondo yomuntu omdala ilama-cell okuthiwa ngama-neuron angaba ngu-100 bhiliyoni. Ama-cell la ahlanganiswe kuhle ukuze abumbe ingqondo yethu elesisindo esingaba ngamakhilogremu angu-1,5. Asixoxeni ngokunye okumangalisayo okwenziwa yingqondo.

9. Kuyini okukutshengisa ukuthi ukukhuluma yisipho esivela kuNkulunkulu?

9 Ukukhuluma kuyisimangaliso. Cabanga ngalokho okwenzakalayo nxa ukhuluma. Ingqondo yakho iqondisa ukusebenza kwemisipha engaba ngu-100 eselimini, emphinjeni, endebeni, emhlathini lasesifubeni nxa ukhuluma ibala ngalinye. Imisipha le kumele isebenze ngendlela ehlelekileyo ukuze uwaphumisele kuhle amabala owakhulumayo. Ukuchwayisisa okwenziwa ngo-2019 okumayelana lokukhuluma ulimi kwaveza ukuthi abantwana abasanda kuzalwa bayenelisa ukwazi okutshiwo ngamabala athile lokwenza okuhambelana lalokho akutshoyo. Lokhu kusekela okucatshangwa ngabantu abanengi abachwayisisayo ukuthi sizalwa sisenelisa ukwazi lokufunda ulimi oluthile. Kuyakhanya sibili ukuthi ukukhuluma yisipho esivela kuNkulunkulu.—Eks. 4:11.

10. Singatshengisa njani ukuthi siyasiqakathekisa isipho sokukhuluma esisiphiwe nguNkulunkulu?

10 Enye indlela esingatshengisa ngayo ukuthi siyasiqakathekisa isipho sokukhuluma yikuchasisela labo abakholwa ukuthi izinto zazenzakalela ukuthi kungani sikholwa ukuthi uNkulunkulu nguye owadala zonke izinto. (Hubo. 9:1; 1 Phet. 3:15) Abantu labo bafuna sikholwe ukuthi umhlaba lezinto eziphilayo ezikuwo kazidalwanga kodwa zazivelela nje. Nxa singasebenzisa iBhayibhili lokunye esesixoxe ngakho esihlokweni lesi, sizenelisa ukulwela uBaba wethu osezulwini futhi sichasisele labo abafuna ukusilalela ukuthi kungani siqiniseka ukuthi uJehova unguMdali wamazulu lomhlaba.—Hubo. 102:25; Isaya. 40:25, 26.

11. Kuyini okunye okumangalisayo okwenziwa zingqondo zethu?

11 Indlela esenelisa ngayo ukukhumbula iyamangalisa. Esikhathini esidlulileyo omunye umlobi wathi ingqondo yomuntu ingenelisa ukukhumbula izinto ezingalotshwa emabhukwini angu-20 miliyoni. Kodwa khathesi kucatshangwa ukuthi siyenelisa ukukhumbula izinto ezinengi kulalezo. Kuyini okungenziwa ngabantu kuphela njengoba besenelisa ukukhumbula?

12. Sitshiyene njani lezinyamazana?

12 Phakathi kwezidalwa zonke ezisemhlabeni, ngabantu kuphela abenelisa ukufunda indlela okumele baphile ngayo ngokukhumbula langokuhlola lokho okwake kwenzakala kubo. Lokhu kungenza sitshintshe indlela esicabanga ngayo lesiphila ngayo besesisiba ngabantu abangcono. (1 Khor. 6:9-11; Kol. 3:9, 10) Phela singenelisa ukuqeqetsha imizwangedwa yethu ukuthi yehlukanise okuhle lokubi. (Heb. 5:14) Singafunda ukutshengisa uthando, uzwelo lesihawu. Kanti njalo singafunda ukwahlulela kuhle njengoJehova.

13. Ngokwalokho okutshiwo kuHubo 77:11, 12, kumele sisisebenzise njani isipho sokukhumbula?

13 Singatshengisa ukuthi siyasiqakathekisa isipho sokukhumbula ngokuzama ukukhumbula zonke izikhathi uJehova asincedise ngazo njalo wasiduduza. Lokhu kuzasenza siqiniseke ukuthi uzasincedisa langesikhathi esizayo. (Bala iHubo 77:11, 12; 78:4, 7) Enye indlela yikukhumbula izinto ezinhle esizenzelwa ngabanye lokutshengisa ukuthi siyakubonga abasenzela khona. Abachwayisisayo sebethole ukuthi izikhathi ezinengi abantu abatshengisa ukuthi bayabonga bayathokoza. Kanti njalo kumele silingisele uJehova ngokukhetha ukukhohlwa ezinye izinto. Ngokwesibonelo, uJehova uyenelisa ukukhumbula zonke izinto kodwa nxa singaphambanisa besesiphenduka ukhetha ukusithethelela futhi akhohlwe amaphutha esiyabe siwenzile. (Hubo. 25:7; 130:3, 4) Ufuna lathi simlingisele nxa abanye bangaxolisa ngalokho abakwenzileyo okusizwise ubuhlungu.—Mat. 6:14; Luk. 17:3, 4.

Sitshengisa ukuthi siyayiqakathekisa ingqondo esayiphiwa nguJehova ngokuyisebenzisa ukuthi simdumise (Khangela indima 14) *

14. Singatshengisa njani ukuthi siyayiqakathekisa ingqondo emangalisayo esayiphiwa nguJehova?

14 Singatshengisa ukuthi siyayiqakathekisa ingqondo emangalisayo esayiphiwa nguJehova ngokuyisebenzisa ukuthi simdumise. Abanye bakhetha ukusebenzisa ingqondo zabo ukuthi bazikhethele ukuthi yikuphi okuhle lokubi. Kodwa njengoba uJehova wasidala, kulengqondo ukuthi sibone imithetho yakhe ingcono kulaleyo esingazifakela yona. (Rom. 12:1, 2) Nxa singamlalela siba lokuthula. (Isaya. 48:17, 18) Kanti njalo sizakwazi ukuthi uMdali wethu loBaba wethu ukhangelele ukuthi simdumise futhi simenze athokoze.—Zaga. 27:11.

IBHAYIBHILI YISIPHO ESILIGUGU

15. Kukhanya njani ukuthi iBhayibhili yisipho esitshengisa ukuthi uJehova uyabathanda abantu?

15 IBhayibhili yisipho esivela kuNkulunkulu esitshengisa ukuthi uyasithanda. UBaba wethu osezulwini waphefumulela abantu ukuthi balibhale ngoba ulendaba lathi. UJehova usebenzisa iBhayibhili ukuthi aphendule imibuzo eqakatheke kakhulu esingaba layo. Eminye yakhona ngethi: Savela ngaphi? Siphilelani? Kuzakwenzakalani esikhathini esizayo? UJehova ufuna bonke abantwabakhe bathole izimpendulo zemibuzo le yikho okweminyaka eminengi wenza amadoda athile ahumutsha iBhayibhili ngendimi ezinengi. Lamuhla iBhayibhili elipheleleyo kumbe izingxenye zalo litholakala ngendimi ezedlula 3 000. IBhayibhili lihunyutshwe ngendimi ezinengi njalo litholakala endaweni ezinengi ukwedlula loba yiliphi ibhuku. Kungelani lokuthi abantu bahlala ngaphi loba bakhuluma luphi ulimi, abanengi babo bangabala iBhayibhili ngolimi lwabo.—Khangela ibhokisi elithi “ Umsebenzi Owenziwayo Ukuze IBhayibhili Litholakale Ngendimi Ze-Africa.”

16. Ngokwalokho okutshiwo kuMathewu 28:19, 20, singatshengisa njani ukuthi siyaliqakathekisa iBhayibhili?

16 Singatshengisa ukuthi siyaliqakathekisa iBhayibhili ngokulibala nsuku zonke, ngokucabangisisa ngalokho elikufundisayo langokwenza konke okusemandleni ethu ukuthi sisebenzise esikufundayo. Kanti njalo sitshengisa ukuthi siyambonga uNkulunkulu ngokwenza konke esingakwenza ukuthi sitshele abantu abanengi ngomlayezo otholakala eBhayibhilini.—Hubo. 1:1-3; Mat. 24:14; bala uMathewu 28:19, 20.

17. Yiziphi izipho esixoxe ngazo esihlokweni lesi futhi sizaxoxa ngani kwesilandelayo?

17 Esihlokweni lesi sixoxe ngezipho esiziphiwe nguNkulunkulu. Izipho lezo ngumhlaba olikhaya lethu, ingqondo yethu eyenziwe ngendlela emangalisayo kanye leLizwi lakhe eliphefumulelweyo iBhayibhili. Kodwa kulezinye izipho uJehova asinike zona esingaziboniyo. Sizaxoxa ngazo esihlokweni esilandelayo.

INGOMA 12 UJehova Uphakeme

^ indima 5 Isihloko lesi sizasinceda simbonge uJehova futhi siqakathekise izipho ezintathu asinike zona. Sizasinceda lokuthi sibonisane lalabo abathandabuzayo ukuthi uNkulunkulu ukhona.

^ indima 64 OKUSEMFANEKISWENI: Udade ufunda olunye ulimi ukuze afundise abantu abavela kwamanye amazwe iqiniso eliseLizwini likaNkulunkulu.