1. Ngonjani umuntu othembekileyo?

 UMUNTU othembekileyo uyazama ukugcwalisa zonke izithembiso zakhe futhi ukhuluma iqiniso. (Hubo. 15:4) Abantu bayakwazi ukuthi ngeke abalahlise. Siyafuna ukuthi abafowethu labodadewethu basithembe. Manje kumele senzeni ukuze basithembe?

2. Singenzani ukuze sibe ngabantu abathembekileyo?

² Kumele sisebenze nzima ukuze abanye basithembe ngoba ngeke sibabambe ngamandla ukuthi benze njalo. Abanye bathi ukuthenjwa kufanana lemali. Kunzima ukuthi ukuthole kodwa kulula ukuthi kukuphelele. Kunengi okwenziwe nguJehova okutshengisa ukuthi singamthemba. Asilasizatho sokuthi singamthembi ngoba iBhayibhili lithi “uthembekile kukho konke akwenzayo.” (Hubo. 33:4) Kanti njalo ukhangelele ukuthi simlingisele. (Efe. 5:1) Asixoxeni ngezinye izinceku zakhe ezamlingiselayo njalo zatshengisa ukuthi zithembekile. Sizaxoxa langezinto ezinhlanu ezizasinceda ukuthi sibe ngabantu abathembekileyo.

3-4. Kuyini okwenza uDanyeli wathenjwa ngabantu futhi lokhu kumele kusenze sizibuze yiphi imibuzo?

³ Umphrofethi uDanyeli uyisibonelo esihle somuntu owayethenjwa ngabantu. Lanxa wayethunjwe ngabantu baseBhabhiloni akuzange kuthathe isikhathi ukuthi athenjwe ngabantu. Abantu abanengi baqalisa ukumthemba aze achasise iphupho lenkosi yaseBhabhiloni  uNebhukhadinezari. Ngesinye isikhathi uDanyeli watshela inkosi ukuthi uJehova wayeyithukuthelele futhi lokhu kwayizondisa inkosi. Kwakumele abe lesibindi sibili ngoba uNebhukhadinezari wayengalutho ukuvuka ngolaka. (Dan. 2:12; 4:20-22, 25) Ngemva kweminyaka eminengi uDanyeli waphinda watshengisa ukuthi uthembekile ngesikhathi echasisa ngendlela eqondileyo amabala ayisimanga ayebhalwe emdulini esigodlweni seBhabhiloni. (Dan. 5:5, 25-29) Ngokuhamba kwesikhathi uDariyu umMede kanye labondunankulu bakhe bananzelela ukuthi uDanyeli “wayelengqondo ekhaliphileyo.” Bavuma ukuthi uDanyeli “wayethembekile, ewenza kuhle umsebenzi wakhe futhi engelabuqili.” (Dan. 6:3, 4) Abantu laba ababengakhonzi uJehova bavuma ukuthi uDanyeli wayeyindoda ethembekileyo.

⁴ Njengoba sesibonile okuhle okwenziwa nguDanyeli, kumele ngamunye wethu azibuze ukuthi abantu abangasibo oFakazi bambona engumuntu onjani. Waziwa njengomuntu othembekileyo yini oyenza kuhle yonke imisebenzi ayiphiweyo? Kuqakathekile ukuthi sizihlole sisebenzisa imibuzo le ngoba ukuthembeka kwethu kwenza uJehova adunyiswe.

5. Kungani uHananiya wayesaziwa njengomuntu othembekileyo?

⁵ Ngomnyaka ka-455 B.C.E., uMbusi uNehemiya wadinga amadoda ayethembekile ayezakhangela idolobho esevuselele imiduli yaseJerusalema. Omunye  walabo abakhethwa nguNehemiya kwakunguHananiya owayengumphathi wenqaba yethempeli. IBhayibhili lithi uHananiya ‘wayeyindoda ethembekileyo futhi eyayimesaba uNkulunkulu weqiniso ukwedlula abantu abanengi.’ (Neh. 7:2) UHananiya wayemthanda uJehova futhi wayengafuni ukumdanisa yikho wayeyiqakathekisa yonke imisebenzi ayeyiphiwa. Lathi nxa singaba njengoHananiya sizayenza ngenhliziyo yonke imisebenzi esiyiphiweyo.

6. UThikhikhu watshengisa njani ukuthi ungumngane othembekileyo?

⁶ Omunye owayethembekile nguThikhikhu, owayehamba lomphostoli uPhawuli. Ngesikhathi uPhawuli ebotshiwe wayekwazi ukuthi uThikhikhu wayengasoze amlahle yikho wambiza ngokuthi ‘uyinceku ethembekileyo.’ (Efe. 6:21, 22) UPhawuli wamthuma ukuthi ahambise izincwadi kubazalwane base-Efesu labaseKholose lokuthi abakhuthaze futhi abaduduze. Okwenziwa nguThikhikhu yikho kanye okwenziwa ngabazalwane abathembekileyo lamuhla abasincedisa ukuthi sihlale siqinile ekukhonzeni.—Kol. 4:7-9.

7. Ufundani esibonelweni sabadala lezinceku ezikhonzayo ezisebandleni lenu?

⁷ Siyababonga kakhulu abadala labafowethu abazinceku ezikhonzayo esilabo emabandleni ngoba bathembekile. Phela labo bawenza ngenhliziyo yonke umsebenzi wabo njengoDanyeli loHananiya loThikhikhu. Nxa sisiya emihlanganweni yaphakathi kweviki siyabe sikwazi ukuthi ngobani abalezabelo ngoba kuyabe kuhlelwe kuseselesikhathi. Abadala bayathokoza nxa labo abalezabelo bezilungiselele kuhle. Asesabi ukunxusa izifundo zethu emihlanganweni yebandla sicabanga ukuthi zizafica kungelamuntu olungiselele inkulumo kazulu. Siyakwazi lokuthi amabhuku okusebenzisa ekutshumayeleni ahlala ekhona. Abazalwane laba bayasinceda ukuthi sihlale siqinile ekukhonzeni futhi siyambonga uJehova ngokusipha bona. Kodwa thina singenzani ukuze sitshengise ukuthi sithembekile?

8. Lanxa sibathanda abafowethu labodadewethu, kuyini okungamelanga sikwenze? (IZaga 11:13)

⁸ Siyabathanda abafowethu labodadewethu futhi siyabe sifuna ukuzwa ukuthi banjani. Kodwa kumele sibahloniphe singangeni endabeni ezingaqondananga lathi. Ebandleni lamaKhristu okuqala kwakulabanye ‘ababelomkhuba wokunyeya futhi bengenela indaba zabantu bekhuluma ngezinto okungafanelanga bakhulume ngazo.’ (1 Thim. 5:13) Asifuni ngitsho lakancane ukuba njengabo. Manje kumele senzeni nxa umuntu engasitshela imfihlo abesesicela ukuthi singatsheli muntu? Ake sithi ngudade ositshele ukuthi uyagula kumbe ukuthi ulolunye uhlupho, sizakwenzani? Kumele simhloniphe singahambi sifafaza indaba yakhona. * (Bala iZaga 11:13.) Yiziphi ezinye izimo ezingadinga ukuthi sigcine imfihlo?

9. Umuntu ngamunye emulini angatshengisa njani ukuthi uthembekile?

⁹ Emulini. Umuntu ngamunye emulini akumelanga ahambe efafaza imfihlo yemuli.  Mhlawumbe udade angabe elomkhuba ongamenza ayangeke nxa ungaziwa ngabanye abantu. Kambe umkakhe sokumele ahambe etshela abantu ngawo? Ngeke enze into enjalo ngoba uyamthanda umkakhe futhi kafuni ukumzwisa ubuhlungu. (Efe. 5:33) Abasakhulayo labo kumele bahlonitshwe emulini. Abazali akumelanga bayangise abantwana ngokukhuluma amaphutha abo ebantwini. (Kol. 3:21) Abantwana labo kumele bafunde ukugcina imfihlo bengahambi betshela abantu bonke indaba ezingayangisa abanye emulini. (Dute. 5:16) Imuli izamanyana nxa wonke umuntu engasebenza nzima ukuze agcine imfihlo.

10. Ngonjani “umngane oqotho”? (IZaga 17:17)

¹⁰ Imfihlo yabangane. Ngezinye izikhathi siyabe sifuna ukutshela abangane izinto ezisikhathazayo. Lanxa kunjalo kungabanzima nxa singajayelanga ukutshela abantu inhlupho zethu futhi kungasizwisa ubuhlungu obukhulu ukuzwa ukuthi umngane esimtshelileyo usuke wayafafaza indaba yakhona. Yikho simthanda umuntu olesifuba esingamtshela okusikhathazayo sisazi ukuthi kasoze akutshele muntu. ‘Ungumngane oqotho.’—Bala iZaga 17:17.

11. (a) Abadala labomkabo batshengisa njani ukuthi bathembekile? (b) Sifundani kumdala ophatha indaba eziyimfihlo? (Khangela umfanekiso.)

¹¹ Ebandleni. Abadala abagcina imfihlo ‘banjengendawo yokucatshela umoya futhi bayisiphephelo’ kwabanye ebandleni. (Isaya. 32:2) Asithikazi ukukhuluma labo ngoba siyakwazi ukuthi loba yini esibatshela yona abasoze bayitshele muntu. Lathi asibathwalisi nzima sifuna basitshele izindaba ezingelani lathi. Kanti njalo siyawabonga amakhosikazi abadala ngoba awatshoni elandelela omkawo efuna bawatshele izindaba eziyimfihlo.  Phela vele kuyabanceda ukuhlala bengazazi indaba zabafowethu labodadewethu. Eyinye inkosikazi yomdala yathi: “Ngiyabonga ukuthi umkami kangitsheli amabizo abantu abelusayo labancedisayo. Akungincedi ukwazi izinto engingasoze ngenze lutho ngazo futhi ngiyakhululeka ukukhuluma labafowethu labodadewethu ebandleni. Ngikwazi mhlophe ukuthi ngingatshela umkami ngenhlupho engilazo kasoze ahambe etshela abantu.” Sonke sifuna ukwaziwa njengabantu abalesifuba. Asixoxeni ngezinto ezinhlanu ezingasinceda endabeni le.

12. Ukuthanda abafowethu kusinceda njani?

¹² Woba lothando. Kunzima ukuthi umthembe umuntu nxa engakuthandi. UJesu wathi imilayo eqakatheke kulayo yonke ngeyokuthi sithande uJehova lomakhelwane. (Mat. 22:37-39) Siyamthanda uJehova yikho sifuna ukuthembeka njengaye. Kanti njalo siyabathanda abafowethu labodadewethu yikho sifuna ukugcina imfihlo zabo. Asifuni ukuhamba sitshela abanye izinto ezizalimaza abafowethu, zibayangise kumbe zibazwise ubuhlungu.—Joh. 15:12.

13. Ukuthobeka kusinceda njani ukuthi sibe ngabantu abathembekileyo?

¹³ Thobeka. Ukuthobeka kuzasinceda ukuthi sithembeke. UmKhristu othobekileyo kafuni ukuthi kube nguye oqalisa ukubika indaba ukuze abanye bambuke. (Flp. 2:3) Kazenzi umuntu ongcono kulabanye ngokubenza bacabange ukuthi kulezinto eziyimfihlo azaziyo bona abangazaziyo. Kanti njalo kahambi ekhuluma lokho akucabangayo ngendaba eziphathelane leBhayibhili kodwa ezingacaciswanga kulo kumbe amabhukwini ethu.

14. Ukuqedisisa kusinceda njani ukuthi sibe ngabantu abathembekileyo?

¹⁴ Woba ngoqedisisayo. Ukuqedisisa kuyamnceda umKhristu enelise ukwehlukanisa phakathi ‘kwesikhathi sokuthula lesikhathi sokukhuluma.’ (Umtshu. 3:7) Kulesitsho esithi ukuthula kungumuthi. Lapha bayabe besithi kwezinye izikhathi kungcono ukuzithulela kulokukhuluma. LeBhayibhili liyatsho kuZaga 11:12 ukuthi: “Umuntu oqedisisayo uqhubeka evale owakhe.” Ngokwesibonelo kulomunye umfowethu oseleminyaka eminengi engumdala ojayele ukucelwa ukuthi ancedise nxa kulendaba ezihluphayo kwamanye amabandla. Omunye umdala wakhuluma ngaye wathi, “Awusoze umuzwe ekhuluma ngokwenzakala kwamanye amabandla.” Abadala abasebandleni akulo bayamhlonipha ngenxa yendlela enza ngayo. Bayakwazi ukuthi kasoze aveze imfihlo zabo kwabanye.

15. Nika isibonelo esitshengisa ukuthi ukukhuluma iqiniso kwenza abanye basithembe.

¹⁵ Khuluma iqiniso. Ukukhuluma iqiniso kwenza abantu basithembe. Kulula ukuthi abantu bathembe umuntu ohlala ekhuluma iqiniso. (Efe. 4:25; Heb. 13:18) Ake sithi ufuna ukuthuthukisa indlela ofundisa ngayo ubusucela omunye umuntu ukuthi alalele inkulumo yakho abesekutshela lapho ongalungisisa khona. Ngumuntu onjani obungafuna akuncedise? Akuthandabuzwa ukuthi ngozakutshela iqiniso kulalowo okutshela lokho ofuna ukukuzwa.  Phela leBhayibhili liyatsho ukuthi: “Kungcono ukukhuza umuntu ungambhodi kulokuba lothando kodwa ungalutshengisi. Amanxeba abangelwa ngumngane athembekile.” (Zaga. 27:5, 6) Iqiniso liyababa kwesinye isikhathi kodwa liyasinceda.

16. UZaga 10:19 uthi ukuzikhuza ekukhulumeni kuqakatheke ngani?

¹⁶ Zikhuze. Kumele sibe ngabantu abazikhuzayo ukuze abanye basithembe. Ukuzikhuza kuzasinceda ukuthi sizibambe nxa sesilingeka ukuthi siveze imfihlo yabanye. (Bala iZaga 10:19.) Kungaba nzima ukuzikhuza nxa sisebenzisa ezokuxhumana. Nxa singekela ukunanzelela singacina sesichaye egcekeni izinto eziyimfihlo zicine sezibonwe ngabantu abanengi. Phela nxa singafaka okuthile kwezokuxhumana siyabe singakwazi ukuthi abanye bazakusebenzisa njani lokuthi kungabangela uhlupho olunganani. Ukuzikhuza kuzasinceda lokuthi singavumi ukuqilwa ngabaphikisi abafuna sikhulume izinto ezingafaka abafowethu labodadewethu engozini. Into enjalo ingenzakala emazweni lapho umsebenzi wethu ongavunyelwa khona ngesikhathi abafowethu bebuzwa imibuzo ngamapholisa. Nxa sekunjalo kuyabe sokumele ‘sivale imilomo yethu.’ (Hubo. 39:1) Kumele sibe ngabantu abathembekileyo emulini, kubangane bethu, kubafowethu labodadewethu lasebantwini bonke nje. Kuqakathekile ukuthi sizikhuze nxa sifuna ukuba ngabantu abathembekileyo.

17. Singenzani ukuze sonke sithembane ebandleni?

¹⁷ Siyambonga uJehova ngenxa yokuthi siyingxenye yemuli yakhe yabantu abathandanayo futhi abathembekileyo. Sonke kumele senze konke esingakwenza ukuze abafowethu labodadewethu basithembe. Nxa sonke singaba lothando, sizithobe, sibe lokuqedisisa, sikhulume iqiniso njalo sizikhuze sizathembana ebandleni. Kumele siqhubeke sisebenza nzima ukuze abanye basithembe. Asiqhubekeni silingisela uJehova uNkulunkulu wethu ukuze abanye basithembe.