Yeqa uye kokuphakathi

Yeqa uye kokumunyethweyo

Kumele Senzeni Kungaba Lephutha?

Kumele Senzeni Kungaba Lephutha?

UDon loMargaret * babejabula ngokuthi babevakatshelwe yindodakazi yabo kanye lemuli yayo. UMargaret owayeyingcitshi ekuphekeni wayethe uzapheka imakharoni efakwe umhluzi wetshizi, ukudla okwakuthandwa ngabazukulu bakhe ababili.

Kuthe bonke sebehlezi phansi uMargaret waletha ukudla wakuthi qithi etafuleni. Watsha amathe ngesikhathi evula imbiza ngoba kwakulomhluzi kuphela. Wayekhohlwe ukufaka imakharoni ngesikhathi epheka.

Sonke siyawenza amaphutha kungelani lokuthi sileminyaka emingaki loba silesikhathi esinganani sisenza okuthile. Kwesinye isikhathi singakhuluma amazwi ahlabayo, senze into enhle kodwa siyenze ngesikhathi esingayisiso, sekele kumbe sikhohlwe ukwenza into eqakathekileyo. Kuyini okubangela ukuthi kube lamaphutha? Kumele senzeni angenzakala? Singawabalekela yini? Ake sibone okuqondileyo esingakwenza nxa kube lephutha.

UMBONO WETHU LOKANKULUNKULU

Sonke siyathaba nxa abanye besibuka ngokuhle esikwenzileyo njalo akusihluphi ukuvuma ukuthi yithi esiyenze leyonto. Kufanele senze okufananayo nxa senze iphutha lanxa siyabe singalenzanga ngabomo loba abanye bengaliboni. Kumele sithobeke ukuze senelise ukuvuma iphutha esilenzileyo.

Nxa sizikhukhumeza singacina sizama ukulenza likhanye lilincane, silesulele kwabanye loba siphike ukuthi silenzile. Ukwenza njalo kulempumela emibi ngoba iphutha alisoze lilungiswe njalo abanye abantu bangasolwa ngento abangayenzanga. Kwesinye isikhathi singenelisa ukubalekela iphutha esilenzileyo kodwa kumele sikhumbule ukuthi ekucineni “omunye lomunye wethu uzabika akwenzayo kuNkulunkulu.”​—KwabaseRoma 14:12.

UNkulunkulu uyakwazi ukuthi siyawenza amaphutha. Kodwa ibhuku lamaHubo liveza ukuthi uNkulunkulu “ulesihawu njalo ulomusa,” liphinda lithi “kahlali ebeka imilandu njalo, futhi kagcini ulaka lwakhe kokuphela.” Uyazwisisa ukuthi sizalwa silesono njalo “uyakhumbula ukuthi siluthuli.”​—IHubo 103:8, 9, 14.

Njengoba enguBaba olesihawu uNkulunkulu ufuna lathi simlingisele. (IHubo 130:3) ILizwi lakhe liyasipha amacebo amanengi angasinceda nxa kuyithi loba kungomunye owenze iphutha.

OKUMELE SIKWENZE NXA SEKUBE LEPHUTHA

Abantu bajayele ukudlalisa isikhathi esinengi belokhu besola abanye loba bezama ukuzigeza ngephutha abayabe belenzile. Nxa ukhulume amazwi acaphule omunye okungcono yikuxolisa lilungise udaba njalo liqinise ubungane benu. Uyake uphambanise yini izinto zicine zingasakuhambeli kuhle loba ziphambanise omunye? Nxa kunjalo, kulokuthi uzithonisise kumbe usole abanye zama ukulungisa iphutha. Ukusola abanye kungenza lihlale licaphulene njalo kungenza kucine sekunzima ukulungisa uhlupho. Zama ukufunda ephutheni lakho, ulungise lapho ophambanise khona ubusuzama ukwenza okuqondileyo.

Nxa omunye engenza iphutha kulula ukuthi simcaphukele. Yikho kuqakathekile ukulandela amazwi kaJesu Khristu athi: “Kuzo zonke izinto yenzani kwabanye lokho elifuna bakwenze kini.” (UMathewu 7:12) Nxa wenze iphutha loba lilincane uyabe ufuna abanye bakuzwele kumbe bangakhulumi ngalo. Lawe zama ukwenza okufananayo kwabanye.​—Kwabase-Efesu 4:32.

UNGAWANCIPHISA NJANI AMAPHUTHA?

Esinye isichazamazwi sithi amaphutha abangelwa “yikwahlulela kubi, ukungabi lolwazi, loba ukuthatha izinto lula.” Iqiniso yikuthi sonke siyake sikwenze lokho. Lanxa kunjalo singenelisa ukunciphisa amaphutha ngokuhlola amanye amavesi aseBhayibhilini.

Okunye okungasinceda sikuthola kuZaga 18:13 othi: ‘Lowo ophendulayo engaqali alalele lobo yibuwula bakhe lehlazo lakhe.’ Ukuzinika isikhathi sokuqala ulalele indaba yonke njalo ucabange ungakakhulumi kunganceda kakhulu ukuthi ungacini ukhuluma loba wenze into ozazisola ngayo. Lokhu kuzakunceda lokuthi ungenzi iphutha ngokwahlulela kubi.

Enye ivesi ithi: “Uma kusenzakala, kusiya mayelana lokubona kwenu, hlalani ngokuthula labantu bonke.” (KwabaseRoma 12:18) Zama ngazo zonke izindlela ukuthi uhlale ubambisana njalo ulokuthula labantu bonke. Woba ngumuntu olozwelo futhi ohloniphayo njalo uncome okuhle abanye abakwenzayo uphinde ubakhuthaze. Ungenza lokhu kuba lula ukuxolela nxa omunye ekuphambanisile futhi lephutha liyalungiseka masinyane.

Zama ukufunda okuthile ephutheni oyabe ulenzile. Kulokuthi uzame ukuzigeza ngokukhulumileyo loba okwenzileyo dinga lapho ongathuthukisa khona ubuntu bakho. Mhlawumbe kumele ulwele ukuba ngumuntu obekezelayo, olomusa, ozithibayo, omnene, olokuthula njalo olothando. (KwabaseGalathiya 5:22, 23) Iphutha olenzileyo lingakufundisa lokungamelanga ukwenze esikhathini esizayo. Zama ukungahlali uzithonisisa ngokwenzakeleyo. Kwesinye isikhathi ukudinga into ehlekisayo nxa kube lephutha kunganceda wena kanye labanye.

UKUBA LOMBONO OMUHLE KUYANCEDA

Lanxa senze iphutha singenelisa ukuqhubeka silokuthula labanye njalo singazisoli kakhulu. Singazama ukufunda emaphutheni ethu sizaba ngabantu abahlakaniphileyo njalo labanye bazasithanda. Kasisoze sidane kakhulu kumbe sizibone siyizehluleki. Ukunanzelela ukuthi abanye labo balwisana lamaphutha abo kuzasinceda ukuthi sihlale singabangane labo. Kanti njalo okuqakathekileyo yikuthi singafunda okunengi ngokulingisela uNkulunkulu wethu olothando njalo othethelelayo.—KwabaseKholose 3:13.

Iphutha elenziwa nguMargaret esikhulume ngalo ekuqaliseni lahle laphambanisa ilanga lemuli yini? Hatshi, bonke bahleka ngakho ikakhulu yena uMargaret futhi bazikholisela ukudla lanxa imakharoni yayingekho. Ngemva kweminyaka eminengi abazukulu bakaMargaret ababili baxoxela abantwababo ngokwenzakala mhlalokho kanye lezikhathi ezimnandi ababa lazo logogo lokhulu wabo. Phela ugogo wabo wayengenzanga ngabomo.

^ indima 2 Amabizo antshintshiwe.