UNaoko esike sakhuluma ngaye uyasichazela ukuthi wawutshiyelani umkhuba wokubhema. Uthi: “Okwangenza ngantshintsha impilo yami yikuthi ngafunda ukuthi uNkulunkulu unjani sibili lokuthi kuyini akuhlosileyo.” Ulwazi lolu waluthola eBhayibhilini. Lanxa iBhayibhili lingakhulumi ngegwayi, liyasinceda ukuthi sizwisise ukuthi uNkulunkulu uthini ngalo. * Ulwazi lolu seluncede abantu abanengi ukuthi bangabhemi lokuthi ababhemayo bayekele. (2 KuThimothi 3:16, 17) Asihloleni ingozi ezintathu ezijayelekileyo ezibangelwa yikubhema, sibone lokuthi iBhayibhili lithini ngazo.

Igwayi lilesidakamizwa esiyingozi kakhulu esingena umuntu egazini okuthiwa yi-nicotine. Isidakamizwa lesi senza umuntu abe lamadlabuzane adlulisa amalawulo kumbe simenze azizwe engelamandla, ephonguba mdambiyana. Ukubhema kwenza i-nicotine igcwale masinyane engqondweni yomuntu. Ukuhotsha igwayi kanye nje, kufanana lokuhotsha ithisipunu eyodwa ye-nicotine okokuthi umuntu oqeda iphakethi legwayi ngelanga uyabe ehotshe amathisipunu angu-200 esidakamizwa lesi. Lokhu kudunga ingqondo ukwedlula loba yisiphi isidakamizwa. Yikho kungalula ukuthi umuntu obhemayo aliyekele igwayi njalo kusenza ukuthi agule nxa angaliswela.

IBhayibhili liyasinceda ukuthi sibone ukuthi ukubhema kubi. Lithi: “Kalazi yini ukuthi nxa lizinikela komunye umuntu ukuba limlalele njengezigqili, liyizigqili kulowo elimlalelayo?” (KwabaseRoma 6:16) Nxa umuntu engasenelisi ukuphila engabhemanga uyabe seyisigqili somkhuba lo omubi. UNkulunkulu wethu obizwa ngokuthi nguJehova kafuni senze izinto ezingaphambanisa impilo yethu. Kafuni lokuthi singcolise imicabango yethu ngoba yiyo eqondisa izenzo zethu. (IHubo 83:18; 2 KwabaseKhorinte 7:1) Yikho-ke nxa umuntu esemthanda uJehova njalo esemhlonipha, uyananzelela ukuthi kumele amqakathekise ukwedlula loba yini empilweni yakhe. Lokhu kwenza abone lokuthi ngeke amthokozise ngenhliziyo yonke nxa elokhu esenza umkhuba lo oyingozi kangaka.

U-Olaf ohlala eGermany waqalisa ukubhema igwayi eleminyaka engu-12. Waqhubeka elibhema okweminyaka engu-16 kodwa wacina eliyekelile. Eqalisa, wayebona angani akungeke kumphambanise ukubhema umhlanga owodwa nje. Kodwa umkhuba lo wacina usumngene egazini. Uthi: “Ngelinye ilanga sengiphelelwe ligwayi ngathwala nzima kakhulu ngaze ngathatha igabha engangilahlela kulo izitompi, ngakhupha lonke igwayi ngalihlanganisa ngadabula iphephandaba ngagoqa ngabhema. Lokhu kuyangiyangisa kakhulu nxa ngikucabanga.” Kodwa wawuyekela njani umkhuba lo omubi kangaka? Uthi: “Okwanginceda kakhulu ukuthi ngiliyekele igwayi yikuthi ngangifisa ukuthokozisa uJehova. Kanti njalo okwanginceda ukuthi ngiliyekele  kokuphela yikubona ukuthi uJehova uyabathanda abantu njalo ubanika ithemba.”

ITobacco Atlas, ibhuku elikhuluma ngokubhema lithi: “Abezesayensi bayakuvuma ukuthi ukubhema igwayi kulimaza phose zonke izitho zomzimba njalo kubangela ukugula lokufa.” Abantu abanengi bayakwazi ukuthi ukubhema kubangela imikhuhlane engathelelwanayo egoqela imvukuzane, umkhuhlane wenhliziyo kanye lemikhuhlane yamaphaphu. Kodwa i-World Health Organization (WHO) iveza ukuthi ukubhema yikho okubangela ukuthi abantu abanengi babulawe yimikhuhlane ethelelwanayo, ngokwesibonelo ufuba.

UJehova uNkulunkulu usebenzisa iLizwi lakhe iBhayibhili ukuze asifundise ukuthi siphile njani, siphathe njani imizimba yethu kanye lokuthi singangcolisi imicabango yethu. INdodana yakhe, uJesu, yakhuluma ngalokhu lapho isithi: “Thanda iNkosi uNkulunkulu wakho ngenhliziyo yakho yonke langomphefumulo wakho wonke langengqondo yakho yonke.” (UMathewu 22:37) Yikho-ke uNkulunkulu ufuna siyiqakathekise impilo yethu njalo siphathe imizimba yethu kuhle futhi siyihloniphe. Nxa silokhu sifunda ngoJehova kanye lalokho asithembisa khona sicina sesimthanda kakhulu njalo sesikuqakathekisa konke asenzele khona. Lokhu kuyasikhuthaza ukuthi sizonde loba yini engangcolisa imizimba yethu.

Udokotela wase-India okuthiwa nguJayavanth, wabhema igwayi okweminyaka engu-38. Uthi: “Ngafunda ngezingozi zokubhema emabhukwini ezokwelapha. Ngangikwazi ukuthi kubi futhi ngangihlala ngixwayisa abantu engangibelapha ukuthi bayekele ukubhema igwayi. Kodwa mina kwakungehlula ukuliyekela lanxa ngangizama kanenginengi.” Kuyini okwamenza waliyekela? Uthi: “Ukufunda iBhayibhili yikho okwangenza ngayekela ukubhema. Ngasengifuna ukuthokozisa uJehova yikho ngazitshela ukuthi ngeke ngiphinde ngilithinte igwayi.”

Intuthu yegwayi kanye laleyo ekhitshwa ngumuntu obhemayo iyingozi kakhulu. Ukuhotsha intuthu le kubangela imvukuzane kanye leminye imikhuhlane, njalo kubulala abantu abangalibhemiyo igwayi abangu-600 000 umnyaka munye ngamunye ikakhulu  omama labantwana. Umbiko owakhitshwa yi-World Health Organization uthi: “Yonke intuthu ekhitshwa ngumuntu obhemayo iyingozi, lanxa ikhanya incane kakhulu.”

UJesu wathi umthetho wesibili oqakathekileyo yikuthanda umakhelwana, okutsho imuli yakho, abangane kanye labanye abantu. Wathi: “Thanda umakhelwana wakho njengalokhu uzithanda wena.” (UMathewu 22:39) Yikho-ke nxa sisenza umkhuba ongaphambanisa izimpilo zabanye siyabe singabathandi omakhelwana. Ukuthanda abanye ngenhliziyo yonke kwenza silalele isixwayiso esiseBhayibhilini esithi: “Akulamuntu omele azidingele okuhle, kodwa okuhle kwabanye.”​—1 KwabaseKhorinte 10:24.

U-Armen ohlala elizweni lase-Armenia uthi: “Imuli yami yayingincenga ukuthi ngiyekele ukubhema ngoba kwakuyiphatha kubi. Kodwa ngangingavumi ukuthi ukubhema kwami kuyayiphambanisa.” Kuyini okwamenza wantshintsha ingqondo? Uthi: “Ulwazi engaluthola eBhayibhilini kanye lokuthanda uJehova kwanginceda ukuthi ngiyekele ukubhema njalo ngivume ukuthi kuyingozi kimi lakwabanye.”

IBhayibhili lanceda u-Olaf, uJayavanth lo-Armen ukuthi bayekele umkhuba lo omubi owawuyingozi kubo lakwabanye. Ukwazi ukuthi ukubhema kuyingozi kayisikho kodwa okwenza bayekela. Bayekela ngenxa yokuthi basebemthanda uJehova njalo befuna ukumthokozisa. Uthando lwenza umuntu antshintshe njalo lokhu kugcizelelwa ku-1 Johane 5:⁠3 ethi: “Ukuthanda uNkulunkulu yilokhu: ukulalela imilayo yakhe. Njalo imilayo yakhe kayinzima.” Akuthandabuzwa ukuthi ukulalela izimiso eziseBhayibhilini akulula, kodwa kuba lula nxa sithanda uNkulunkulu ngenhliziyo yonke.

UJehova uNkulunkulu usebenzisa abantu bakhe ukuze afundise abantu abanengi kakhulu emhlabeni wonke ukuthi bangabi yizigqili zokubhema lokuthi abangabhemiyo bangawuhawukeli umkhuba lo. (1 KuThimothi 2:3, 4) Sekuseduze ukuthi uJehova asuse bonke abathengisi begwayi abayizihwaba abenza ukuthi izigidi zabantu zibe yizigqili zegwayi. Lokhu uzakwenza esebenzisa uMbuso wakhe, uhulumende wasezulwini okhokhelwa yiNdodana yakhe uJesu Khristu. Uzalususa uhlupho lokubhema olusemhlabeni wonke njalo uzakwenza ukuthi abantu abalalelayo babe lempilakahle kanye lemicabango emsulwa.​—U-Isaya 33:24; ISambulo 19:11, 15.

Nxa ulwisana lokuyekela igwayi, qinisela ngoba akugobo lingeqondiswe. Uzathola amandla okunqoba umkhuba lo nxa ungathanda uJehova njalo uvumelane lalokho akutshoyo ngokubhema. OFakazi bakaJehova bazimisele ukukulanda ukuze bazokunceda ukuthi ufunde ngezimiso zeBhayibhili lokuthi ungazisebenzisa njani. Kanti njalo nxa ufuna uJehova akuncedise ukuthi uyekele umkhuba wokubhema igwayi, ungathandabuzi ukuthi uzakunika amandla owadingayo.​—KwabaseFiliphi 4:13.